شناسایی الگوهای معکوس سر و شانه ها

الگوی سر و شانه یک الگوی خرسی (نزولی) است

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال؛ آموزش معامله

سر و شانه؛ الگویی محبوب در تحلیل تکنیکال که وقتی روی نمودار دیده می‌شود باید آماده سقوط بورس یا ارزهای دیجیتال باشیم. با الگوی سر و شانه، یک روند نزولی وحشتناک آغاز می‌شود. در این مقاله، ابتدا به‌طور کامل با الگوی سر و شانه و الگوی سر و شانه معکوس (صعودی) آشنا می‌شوید و سپس نحوه انجام معامله با کمک این الگوها را یاد می‌گیرید.

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوی سر و شانه (Head And Shoulders) یکی از اصلی‌ترین الگوها برای تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی است. این الگو که از نظر شکل، از آسان‌ترین الگوها به شمار می‌رود و برای اغلب تحلیل‌گران به‌راحتی قابل‌تشخیص است، از یک خط مبنا (خط گردن) با سه قله (سقف قیمتی) تشکیل شده است و قله وسط، بالاترین سطح است.

سر و شانه یک الگوی نزولی در نمودار قیمت یک دارایی است و تغییر روند از صعودی به نزولی را نشان می‌دهد. وقتی یک تحلیل‌گر چنین الگویی را تأیید می‌کند، متوجه می‌شویم که روند صعودی احتمالاً پایان یافته است و بازار وارد فاز نزولی شده است.

الگوی سر و شانه یک الگوی خرسی (نزولی) است

علاوه بر این، همین الگو را به‌شکل معکوس نیز می‌توان برای تغییر روند از نزولی به صعودی استفاده کرد. در این صورت، سر و شانه معکوس (Inverse Head And Shoulders) یا همان سر و شانه کف (Head And Shoulders Bottom) که صعودی است، از یک خط مبنا و سه دره (کف قیمت) تشکیل می‌شود، به‌صورتی‌که دره وسط در پایین‌ترین سطح قرار می‌گیرد.

بنابراین الگوی سر و شانه به‌صورت معمولی، نزولی است و سقف قیمت را نشان می‌دهد. اگر همین الگو به‌صورت برعکس دیده شود، صعودی خواهد بود و کف قیمت را نشان می‌دهد.

الگوی سر و شانه را در تمام بازه‌های زمانی (تایم فریم‌ها) می‌توان یافت و بنابراین تمام معامله‌گران و سرمایه‌گذاران می‌توانند از آن استفاده کنند. این الگوی نموداری، به معامله‌گر کمک می‌کند سطوح حائز اهمیتی همچون نقاط ورود به معامله، حد ضرر (فروش اضطراری) و اهداف قیمت را تشخیص دهد.

فراموش نکنید همانند تمام الگوها، در شناسایی این الگو هم امکان اشتباه از سمت تحلیل‌گر وجود دارد و هرگز نمی‌توان از تکمیل یک الگوی سر و شانه اطمینان ۱۰۰ درصدی حاصل کرد.

شکل الگو در نمودار

ابتدا، به شکل‌گیری الگوی سر و شانه نگاهی می‌اندازیم و سپس الگوی معکوسِ آن را بررسی خواهیم کرد.

شکل‌گیری الگوی سر و شانه

• شانه چپ: افزایش قیمت، ایجاد یک قله و کاهش قیمت
• سر: افزایش مجدد قیمت و شکل‌گیری قله‌ای بالاتر
• شانه راست: کاهش مجدد قیمت، افزایشی برای ایجاد قله راست الگو (با ارتفاعی کمتر از قله سر) و سپس افت شدید قیمت

الگوی سر و شانه به‌ندرت به‌طور کامل شکل می‌گیرد؛ درواقع، ممکن است بین شانه‌ها و سر، حرکات دیگری نیز دیده شود.

به یاد داشته باشید روندِ پشت یک الگوی سر و شانه صعودی است. بنابراین هنگام شناسایی این الگو به روند پشت آن هم دقت کنید.

الگوی سر و شانه

شکل‌گیری الگوی سر و شانه معکوس

• شانه چپ: کاهش قیمت، ایجاد یک دره و سپس افزایش قیمت
• سر: کاهش مجدد قیمت تا ایجاد دره‌ای پایین‌تر
• شانه راست: افزایش و سپس کاهش قیمت و شکل‌دادن دره‌ سمت راست

شکل‌گیری سر و شانه معکوس نیز به‌ندرت به‌طور کامل دیده می‌شود و ممکن است بین شانه‌ها و سر، روند حرکات دیگری دیده شود.

به یاد داشته باشید روند پشت یک الگوی سر و شانه معکوس نزولی است. بنابراین هنگام شناسایی این الگو به روند پشت آن هم دقت کنید.

الگوی سر و شانه معکوس

ترسیم خط گردن

خط گردن (neckline) سطح حمایت یا مقاومتی است که معامله‌گرها برای تعیین محدوده‌های مناسب و استراتژیک به‌منظور سفارش‌گذاری استفاده می‌کنند. در حقیقت در سر و شانه، وقتی شانه سمت راست به زیر خط گردن برسد، به‌معنای شکسته‌شدن حمایت و سقوط بیشتر قیمت است. در سر و شانه معکوس این روند برعکس است و وقتی شانه سمت راست به بالای خط گردن برسد، معنای آن شکست مقاومت و ادامه جهش است.

خط گردن در الگوی سر و شانه

برای ترسیم خط گردن، اولین قدم مشخص‌کردن شانه چپ، سر و شانه راست روی نمودار است. در الگوی سر و شانه‌، کف قیمتیِ بعد از شانه چپ و همچنین کف قیمتیِ بعد از سرِ الگو را به یکدیگر متصل می‌کنیم تا «خط گردن» ترسیم شود؛ این خط در نمودارهای فوق با خط آبی نشان داده شده است.

همچنین، در الگوی سر و شانه معکوس، اوج قیمت پس از شانه چپ را به اوج قیمت پس از سر وصل و به این صورت خط گردن این الگو را رسم می‌کنیم.

پس از تکمیل‌شدن سر و شانه، قیمت معمولاً به‌اندازه فاصله سر تا خط گردن سقوط می‌کند. همچنین پس از تکمیل‌شدن الگوی سر و شانه معکوس، قیمت معمولاً به‌اندازه فاصله سر تا خط گردن، افزایش پیدا می‌کند.

در بخش بعد در خصوص اهمیت و کاربرد خط گردن توضیح خواهیم داد.

نحوه معامله با سر و شانه

برای استفاده از این الگو، حتماً باید تا کامل‌شدن الگو صبر کنیم، زیرا ممکن است الگو اصلاً کامل نشود یا الگویی که بخشی از آن ایجاد شده، در آینده تکمیل نشود. الگوهایی را که بخشی یا نیمی از آنها کامل شده است، باید زیر نظر داشته باشیم. با این حال، تا زمانی‌ که الگو خط گردن را قطع نکند، هیچ معامله‌ای را نباید بر اساس آن انجام داد.

در پس از مشاهده سر و شانه روی نمودار، باید منتظر باشیم تا پس از رسیدن به قلهٔ شانه راست، روند قیمت از خط گردن پایین‌تر برود. در مورد شناسایی الگوهای معکوس سر و شانه ها سر و شانه معکوس هم باید منتظر شکل‌گیری شانه راست و همچنین حرکات قیمت بالاتر از خط گردن باشیم.

پس از تکمیل الگو، می‌توانید معامله خود را آغاز کنید. معامله را از پیش برنامه‌ریزی کنید و نقاط ورود، حد ضرر و هدف سود خود را بنویسید. همچنین، هر متغیر دیگری را که ممکن است حد ضرر یا هدف سود شما را تغییر دهد، در نظر داشته باشید.

رایج‌ترین و معمول‌ترین نقطه ورود به معامله در محدودهٔ تقاطع خط گردن و روند شکل می‌گیرد. نقطه دیگر ورود به معامله، احتیاج به صبر و حوصله بیشتری دارد و احتمال دارد که حرکت به‌طور کامل از دست برود. در این حالت، پس از قطع خط گردن، معامله‌گر باید برای پولبک (pullback) و روند بازگشتی مجدد به‎سمت خط گردن منتظر بماند. این روش اندکی محافظه‌کارانه‌‌تر و محتاطانه‌‌تر است، زیرا می‌توانیم حرکت روند را در رصد کنیم که آیا از مسیر اصلاح جزئی دست می‌کشد و جهت شکست اولیه را دوباره پیش می‌گیرد یا خیر. درصورتی‌که قیمت در جهت شکست به حرکت خود ادامه دهد، ممکن است فرصت معامله به‌کل از دست برود. هر دو روش ورود به معامله در نمودار زیر نشان داده شده است.

نقطه ورود در سر و شانه معکوس. دایره پایین سمت چپ، شانه راست است.

تعیین حد ضرر

در الگوی سر و شانه، حد ضرر درست بالاتر از شانه راست قرار می‌گیرد. همچنین، از محدوده‌ی سر الگو نیز می‌توان به‌عنوان حد ضرر استفاده کرد، اما این سطح، ریسک بیشتری هم به همراه خواهد داشت و نسبت سود به زیان الگو را کاهش می دهد.

در الگوی سر و شانه معکوس، حد ضرر را می‌توان درست زیر شانه راست تعیین کرد. در این الگو هم می‌توانیم حد ضرر را روی سر الگو تنظیم کنیم. با این حال، این کار نیز معامله‌گر را در معرض ریسک بیشتری قرار می‌دهد. در نمودار بالا، حد ضرر روی ۱۰۴ دلار (درست زیر شانه راست) تنظیم شده است.

تعیین هدف سود

پس از تکمیل‌شدن الگوی سر و شانه یا الگوی سر و شانه معکوس، قیمت به‌اندازه فاصله بین سر تا خط گردن کاهش یا افزایش می‌یابد.

در حقیقت، هدف یا حد سود برای این الگو، تفاوت قیمت بین سر و پایین‌ترین سطح (کف) در هر کدام از شانه‌ها است. این اختلاف قیمت از خط گردن کاسته می‌شود تا هدف سود در مسیر نزولی به دست آید. برای الگوی سر و شانه معکوس نیز این اختلاف قیمت به خط گردن اضافه می‌شود تا هدف قیمت و نقطه سود در مسیر صعودی مشخص شود.

هدف سود در الگوی سر و شانه معکوس

به‌عنوان مثال، طبق تصویر بالا، هدف سود برای سر و شانه معکوس به این ترتیب حساب می‌شود:

۱۱ دلار ₌ (سر یا همان کمترین حد قیمت) ۱۰۲ دلار ₋ (بیشترین حد قیمت پس از شانه چپ) ۱۱۳ دلار

اختلاف این دو قیمت به خط گردن اضافه می‌شود (در الگوی سر و شانه معمولی، کسر می‌شود). اگر ۱۱۳ را با ۱۱ جمع کنیم، حاصل ۱۲۴ خواهد شد و بنابراین باید سفارش خود را روی ۱۲۴ تنظیم کنیم تا با سود کامل از بازار خارج شویم.

گاهی اوقات، سرمایه‌گذاران پس از مشخص‌شدن خط گردن، برای رسیدن به هدف سود ایده‌آل خود باید مدت زمان زیادی (تا چند ماه) منتظر بمانند. نظارت مستمر و زمان‌مند بر روند معاملات می‌تواند به شما در پیش‌بینی نتایج آنها کمک کند. همچنین معامله‌گران حرفه‌ای به تازه‌کارها توصیه می‌کنند کمی احتیاط به خرج دهند و سود خود را پایین‌تر از حد انتظار در نظر بگیرند، چراکه گاهی اوقات الگوها با اندکی اختلاف تکمیل می‌شوند.

دلایل کارآمدبودن در معامله

هیچ الگویی بدون ایراد نیست و هیچ الگویی همیشه مؤثر و مفید واقع نمی‌شود. با این حال، دلایل مختلفی وجود دارد که نشان می‌دهد چرا الگوی سر و شانه حداقل روی کاغذ جواب می‌دهد. در این بخش، به ویژگی‌های جالب الگوی سر و شانه اشاره خواهیم کرد، اما این توضیحات برای هر دو نوع سر و شانه صادق است:

• با رسیدن قیمت به سقف بازار (سر)، فروشندگان وارد بازار می‌شوند و فشار خرید کمتر می‌شود.
• با نزدیک‌شدن به خط گردن، افراد بسیاری که در موج آخر، با قیمتی بیشتر یا در روند افزایش قیمت در شانه راست خرید کرده‌اند، دچار ضرر هنگفتی می‌شوند. درواقع، افراد بسیاری در این مرحله از موقعیت‌های خود خارج می‌شوند و قیمت را به‌سمت هدف سود سوق می‌دهند.
• تعیین حد ضرر بالای شانه راست از این رو منطقی است که روند به‌سمت پایین تغییر مسیر داده است و شانه راست، درواقع قله‌ای با ارتفاع کمتر نسبت به سر است. بنابراین، تا زمانی‌که روند دوباره به‌سمت بالا تغییر جهت ندهد، شانه راست شکسته نخواهد شد.
• حد سود با این فرض تعیین می‌شود که بسیاری از معامله‌گرهایی که اشتباه کرده‌اند یا دارایی موردنظر را در زمان نامناسبی خریده‌اند، از موقعیت‌های خود خارج می‌شوند. بنابراین، روندی اصلاحی با اندازه‌ای مساوی با میزان رشدِ پیش از آن، ایجاد می‌شود.
• خط گردن سطحی است که در آن، بسیاری از معامله‌گرها متضرر و از موقعیت‌های خود خارج می‌شوند؛ بنابراین، روند را به‌سمت هدف قیمت سوق می‌دهند.
• حجم معاملات را نیز می‌توان در نظر داشت. در طول الگوهای سر و شانه معکوس، بهتر است حجم معاملاتی پس از خط گردن افزایش یابد. این مسئله نشان‌دهنده افزایش علاقه به خرید است که می‌تواند قیمت را به‌سمت هدف پیش ببرد. کاهش حجم خرید بیان‌گر بی‌علاقگی معامله‌گران به حرکت صعودی است و می‌تواند حاکی از بدبینی سرمایه‌گذاران باشد.

مشکلات معامله‌گری با این الگو

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، این الگو نیز با ایراداتی همراه است. برخی از مشکلات احتمالی در معامله‌گری با استفاده از سر و شانه عبارت‌اند از:

• شما باید الگوها را تشخیص دهید و روند شکل‌گیری آنها را دنبال کنید. با این حال، تا زمانی که الگو تکمیل نشده است، نباید از این استراتژی استفاده کنید. این کار می‌تواند زمان‌بَر و طولانی باشد.
• الگوی سر و شانه همیشه جواب نمی‌دهد. گاهی روند با حد ضرر تماس پیدا می‌کند و معامله از دست می‌رود.
• هدف سود همیشه محقق نمی‌شود. بنابراین، معامله‌گرها بهتر است متغیرهایی را که بر خروج آنها از بازار تأثیرگذار است، به‌دقت تنظیم کنند.
• این الگو همیشه راه معامله‌ را هموار نمی‌کند. به‌عنوان مثال، اگر در حین شکل‌گیری یکی از شانه‌ها، افت قابل‌توجهی به‌دلیل اتفاقی پیش‌بینی‌نشده رخ دهد، ممکن است هدف قیمت محاسبه‌شده به دست نیاید.
• الگوها اغلب به‌صورت ذهنی روی نمودار پیاده می‌شوند. یک معامله‌گر ممکن است شانه‌ای از الگو را ببیند و معامله‌گر دیگر آن را تشخیص ندهد. پیش از ورود به معاملات براساس الگوها، با نگاهی به توضیحات کلی بالا، تعریف کنید که شرایط و الگوی مطلوب شما چه باید باشد.

سوالات رایج درباره الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه نزولی است؛ اما یک الگوی دیگر به‌نام الگوی سر و شانه معکوس داریم که صعودی است.

در هر تایم‌ فریمی می‌‌شود از الگوی سر و شانه استفاده کرد؛ اما بیشتر تحلیل‌گران ترجیح می‌دهند از آن در تایم فریم بلندمدت مانند ۴ساعته استفاده کنند.

خیر. هیچ الگویی قطعی نیست و فقط به شما کمک می‌کند بتوانید بهتر بازار را ارزیابی کنید.

سخن پایانی

سر و شانه در تمام بازه‌های زمانی اتفاق می‌افتد و به‌لحاظ بصری دیده می‌شود. اگرچه این الگو گاهی به‌صورت ذهنی پیاده‌سازی می‌شود، اما شکل کامل آن می‌تواند نقاط ورودی، حد ضرر و هدف سود را مشخص کند تا اجرای یک استراتژی معاملاتی آسان‌تر شود.

الگوی سر و شانه، به‌ترتیب از شانه چپ، سر و سپس شانه راست تشکیل شده است. متداول‌ترین نقطه ورود به معامله، تقاطع روند قیمت با خط گردن الگو است. در این حالت، حد ضرر بالاتر (در سر و شانه) یا پایین‌تر (در سر و شانه معکوس) از شانه راست تعیین می‌شود. هدف و حد سود نیز از تفاوت بین سقف و کف با الگو به‌اضافه (در سر و شانه معکوس) یا کسر (در سر و شانه) از خط گردن به دست می‌آید.

این سیستم کامل و بی‌ایراد نیست؛ اما روشی را برای معاملات بازارها بر اساس حرکات منطقی قیمت ارائه می‌دهد.

با شرکت در دوره اطلس ارز دیجیتال پلاس علاوه بر ده‌ها الگوی دیگر، می‌توانید معامله سر و شانه را به‌طور کامل یاد بگیرید و با پشتیبانی مداوم اساتید ابهامات خود را رفع کنید.

برای نگارش این مقاله از مقاله‌ای در وب‌سایت اینوستوپدیا کمک گرفته شده است.

الگوی سر و شانه معکوس چیست؟ معرفی کامل الگوی IHS در معاملات رمز ارزها

تریدرهای حوزه رمزارز و سهام، الگوی الگوی سر و شانه معکوس یا همان IHS را به عنوان سیگنال پیش از شروع تغییر روند و آغاز بازار گاوی (روند صعودی بازار) به حساب می‌آورند. الگوی سر و شانه یا H&S یک الگوی معکوس‌کننده روند در تحلیل تکنیکال است؛ بدین معنی که اگر در یک روند صعودی دیده شد، روند نزولی خواهد شد و الگوی سر و شانه معکوس یا IHS نیز در پایان یک روند نزولی ساخته می‌شود و پایان این روند را نشان می‌دهد. در این مقاله، به معرفی الگوی Inverse Head and Shoulders، تشخیص روند صعودی، نحوه محاسبه اهداف قیمتی با استفاده از این الگو و محدودیت‌های آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

الگوی سر و شانه معکوس چیست؟

زمانی که قیمت‌ها در حال ریزش هستند، احساسات بازار به سمت منفی سوق پیدا می‌کند و ترس افراد در بالاترین حد خود قرار دارد. جالب است بدانید که درست در همین مواقع الگوی معکوس هد اند شولدرز (IHS) خود را نشان می‌دهد. الگوی IHS از نظر ساختار شبیه به الگوی معمول H&S است، اما شکلی کاملا برعکس دارد. این الگو پس از شکل‌گیری کامل، نشان‌دهنده پایان روند نزولی بوده و آغاز بازار صعودی را نوید می‌دهد.

الگوی هد اند شولدرز معکوس به نوعی یک فرم وارونه است که پس از پایان یافتن روند نزولی شکل می‌گیرد. این الگو دارای یک بخش Head (سر)، یک Shoulder (شانه) سمت چپ و یک شانه راست است و همگی این بخش‌ها به صورت وارونه تشکیل می‌شوند و زیر خط گردن (Neckline) به وجود می‌آیند. وقوع شکست در بخش بالایی خط گردن موجب تکمیل و تثبیت الگو شده و نشان‌دهنده بازگشتن روند نزولی به روند صعودی است.

همانطور که در شکل بالا نیز نمایش داده شده است، ارزش دارایی مورد نظر ما در یک روند نزولی قرار دارد؛ اما پس از کاهش قیمتی قابل توجه، به نظر می‌رسد که خریداران این دارایی بر این باور هستند که قیمت به سطح جالب توجهی رسیده و خرید در کف قیمت را آغاز می‌کنند. هنگامی که میزان تقاضا از عرضه پیشی بگیرد، دارایی مورد بحث ما وارد زمینه شکل‌دهی به اولین بخش شولدر چپ شده و قیمت وارد روند افزایشی خود می‌شود.

تریدرها در طول روند نزولی به صورت گروهی دارایی‌های خود را به فروش می‌رسانند. خرس‌ها (تریدرهایی بر روی روند نزولی بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند یا اصطلاحا شورت می‌کنند) نیز پس از بازگشتن بازار از روند نزولی خود به شدت فروش خود را به انجام می‌رسانند و این امر موجب سقوط قیمت به میزانی پایین‌تر از اولین کف قیمتی شده و کف قیمتی جدیدی شکل می‌گیرد. گاو‌ها (افرادی بر روی صعودی بودن روند بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند) از طرف دیگر در این کف قیمتی خرید کرده و بخش سر الگو را شکل می‌دهند. هنگامی که قیمت به قله قبلی خود یعنی در نقطه توقف پیشین قیمت می‌رسد، دوباره خرس‌ها وارد عمل می‌شوند.

این امر موجب سقوط دوباره قیمت‌ها شده و بخش سوم الگو شروع به شکل‌گیری می‌کند و در اولین کف قیمتی جدید دوباره شاهد ورود خریداران و خرید تهاجمی آنها هستیم. این ماجرا در حقیقت شانه راست را تشکیل می‌دهد. سپس قیمت دوباره رو به افزایش پیش می‌رود و این گاوها هستند که مسئولیت هدایت کردن آن به بالای خط گردن و تکمیل الگو را به عهده دارند.

از اینجا به بعد، خط گردن در نقش کف جدید قیمتی عمل خواهد کرد؛ زیرا این در حقیقت خط مقاومتی است که تریدر‌ها در آن نقطه خرید کرده و چنین مقاومتی را حمایت می‌کنند. این در حقیقت سیگنالی برای شروع روند صعودی جدید خواهد بود.

شناسایی روند صعودی جدید با استفاده از الگوی IHS

در تصویر بالا می‌بینیم که بیت کوین از زمان تشکیل سقف قیمتی بومی ۱۳۹۷۰ دلار در ۲۶ ژوئن سال ۲۰۱۹ (۵ تیر ماه سال ۱۳۹۸) در روند نزولی بود. در این هنگام خریداران وارد عرصه شده و از نزول قیمت در سطح حمایتی ۷۰۰۰ دلار تا ۶۵۰۰ دلار جلوگیری کرده و شانه سمت چپ الگوی سر و شانه معکوس را تشکیل دادند. این موضوع موجب آغاز شدن فرایند بهبود بازار و رسیدن قیمت به ۱۰۴۵۰ دلار شد. در این سطح، گاوهایی که در کوتاه مدت ترید می‌کنند سود خود را کسب کرده و خرس‌ها نیز فرایند پوزیشن گرفتن شورت (استفاده از قراردادهای آتی و بستن قرارداد خود بر روی ریزش قیمت ارز مورد نظر) خود را با هدف برگشتن به روند نزولی آغاز کردند.

در نهایت، فروش شدید این دارایی توسط افراد موجب شکسته شدن خط حمایتی شده و جفت ارز بیت کوین/تتر (BTC/USDT) در ۱۳ مارس سال ۲۰۲۰ (۲۳ اسفند ماه سال ۱۳۹۸) به قیمت ۳۷۸۲ دلار رسید. گاوها از طرف دیگر این رویداد را غنیمت شمرده و آن را به عنوان فرصت خرید به حساب آوردند و همین امر موجب بازگشتن بازار و بهبود قدرتمندانه و رسیدن قیمت بیت کوین به ۱۰۴۵۰ شد. این بخش موجب شکل گرفتن بخش سر در الگوی مورد بحث ما شد.

اما شانه سمت راست بسیار کم‌عمق بود و دلیل این امر کاهش فشار فروش و عدم صبر کردن گاوها برای خرید دوباره در اصلاحات عمیق‌تر بود. در نهایت، گاوها موفق شدند تا در ۲۷ جولای سال ۲۰۲۰ (۶ مرداد ماه سال ۱۳۹۹) قیمت را به سطحی بالاتر از خط گردن هدایت کرده و الگوی سر و شانه را کامل کنند. زمانی این الگو تکمیل می‌شود که شکست (Breakout) در منطقه خط گردن اتفاق بیافتد؛ پس از این شکست، معمولا قیمت دوباره به محدوده Neckline باز می‌گردد و آن را تست می‌کند (که به آن پولبک (Pullback) می‌گویند) تا یک سطح حمایتی برای خود بسازد و پس از آن، روند صعودی را ادامه می‌دهد.

خرس‌ها بسیار تلاش کردند تا گاوها را در تله انداخته و قیمت را تا خط گردن کاهش دادند. با وجود اینکه قیمت حتی پایین‌تر از این نیز رفت اما تریدرها اجازه ریزش جفت ارز BTC/USDT به سطح کمتر از ۱۰٫۰۰۰ دلار را ندادند. این در حقیقت بیانگر وقوع تغییراتی در احساسات افراد و روانشناسی بازار است. خریداران نیز با افزایش فشار و بالا بردن قیمت و رد شدن آن از ۱۲٫۵۰۰ دلار موجب افزایش حرکت صعودی بازار شدند.

محاسبه اهداف قیمتی الگوی هد اند شولدرز معکوس

برای محاسبه هدف کف قیمتی الگوی سر و شانه معکوس، عمق را از خط گردن تا پایین‌ترین نقطه محاسبه کنید، تا سر تشکیل می‌شود. در مثال بالا، خط گردن در حدود ۱۰۴۵۰ دلار قرار دارد و با کم کردن کف قیمتی ۳۷۸۲.۱۳ دلار از آن، به عمق ۶۶۶۷.۸۷ دلاری دست پیدا می‌کنیم.

سپس با افزودن این مقدار به سطح شکست در مثال بالا به حدود عددی ۱۰۵۵۰ دلار می‌رسیم. در حقیقت این هدف را در سطح ۱۷۲۱۷.۸۷ دلار تعیین می‌کند. هنگامی که روند از نزولی به صعودی تغییر پیدا می‌کند، ممکن است ریزش قیمتی کمی را تجربه کنیم و یا حتی به سطحی بالاتر از هدف مورد نظر دست بیابیم. بنابراین، تریدرها باید هدف محاسبه شده را تنها به عنوان یک راهنما در نظر داشته باشند و پوزیشن خود را با رسیدن به هدف مورد نظر به خطر نیاندازند و دارایی خود را با عجله به فروش نرسانند.

روش دیگری برای محاسبه اهداف قیمتی IHS، این است که در قسمت‌هایی از دو شانه چپ و راست که قیمت معکوس شده، یک خط روند رسم کنید تا خط گردن شما به دست بیاید. سپس با استفاده از ابزار Cursor Cross در تریدینگ ویو، میزان پیپ سر تا نک‌لاین را اندازه بگیرید. نصف این میزان به عنوان هدف H/2 و کل این مقدار با عنوان هدف H در نظر گرفته می‌شود. به عبارتی دیگر، هدف سر و شانه معکوس ، به اندازه سر تا گردن است؛ اما برخی اوقات این مقدار رشد نمی‌کند؛ بنابراین بسیاری از تریدرها اندازه H/2 را به عنوان تارگت خود قرار می‌دهند.

احتمال شکست در الگوی سر و شانه معکوس

هیچ یک از الگوها در شکست روندهای مختلف به موفقیت کامل دست پیدا نمی‌کنند و لازم است تا تریدرها تا پایان شکل‌گیری الگو و تکمیل آن برای آغاز معاملات خود صبر کنند. برخی اوقات، ساختار الگو شکل می‌گیرد، اما شکست روند اتفاق نمی‌افتد. درست در همین هنگام است که تریدرهایی که معاملات خود را پیش از تکمیل روند آغاز می‌کنند به دام می‌افتند.

به عنوان مثال می‌توان به روند قیمت LINK اشاره کرد که در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۹ (۸ تیر ماه سال ۱۳۹۸) با قیمت ۴.۵۸ دلار وارد روند نزولی شد و اصلاح خود را آغاز کرد. خریداران نیز تلاش کردند تا کاهش قیمت را در ناحیه ۲.۲۰ دلار تا ۲.۰۰ دلار متوقف کنند. این امر موجب تشکیل یک الگوی هد اند شولدرز معکوس شد که در تصویر بالا می‌توانید مشاهده کنید.

با وجود اینکه حد قیمتی در ۱۹ آگوست ۲۰۱۹ (۲۸ مرداد ماه سال ۱۳۹۸) به محدوده خط گردن رسید، اما خریداران نتوانستند آن را به بالاتر از این حد برسانند. به همین دلیل الگوی تشکیل شده تکمیل نشد.

جفت ارز LINK/USDT در این نقطه از حد قیمتی نک‌لاین برگشت و به سطحی پایین‌تر از سر و در نقطه ۱.۹۶ دلار قرار گرفت و الگو را نامعتبر کرد؛ این ماجرا موجب به دام افتادن تریدرهایی شد که احتمالا در انتظار معکوس شدن روند نزولی، خرید خود را به ثبت رسانده بودند.

نکات کلیدی در الگوی سر و شانه معکوس

الگوی سر و شانه می‌تواند ابزار مفیدی برای تریدرهایی باشد که به دنبال همراه شدن با روند صعودی در حال آغاز هستند. لازم به ذکر است که در این رابطه نکات مهمی وجود دارند که به یاد داشتن آنها خالی از لطف نیست.

• در ابتدا باید تا تکمیل الگو صبر کنید و پس از شکسته شدن خط گردن و بسته شدن کندل استیک در بالای آن اقدام به خرید کنید. حجم معاملات زیاد در زمان شکسته شدن نک‌لاین، روند صعودی را بیشتر از زمانی که حجم معاملات کمتر است، تحکیم می‌کند.

• هنگامی که یک روند معکوس می‌شود، به صورت کلی برای مدت زمان نسبتا زیادی به پیشروی خود ادامه خواهد داد. بنابراین، تریدرها نباید برای خالی کردن پوزیشن‌های خود پس از رسیدن قیمت به حد پیش‌بینی شده عجله داشته باشند. در سایر مواقع نیز ممکن است الگوی هد اند شولدرز تشکیل شود؛ اما به سرعت مسیر خود را تغییر داده و با سقوط قیمتی مواجه می‌شویم. تریدرها باید پیش از هر اقدامی با دقت بالایی سایر اندیکاتورها و عملکردهای قیمتی را نیز مورد بررسی قرار دهند.

• شما می‌توانید سفارش خرید خود را به صورت Buy Stop‌ قرار دهید، تا به محض شکسته شدن خط گردن، پوزیشن شما باز شود. این باعث می‌شود که شما بتوانید از مومنتوم قوی قیمت بهره ببرید. اما یکی از معایب این روش این است که ممکن است شما با شکست فیک یا Fakeout مواجه شوید؛ یعنی پس از شکست خط روند و باز شدن پوزیشن خرید شما، قیمت در جهت معکوس حرکت کند.

معایب الگوی سر و شانه معکوس

سر و شانه معکوس یکی از قدرتمندترین الگوهای ترید در بازار رمز ارزهاست. اما درست مانند تمامی الگوهای تحلیل تکنیکال، معایبی نیز دارد:

• شما باید یک الگوی IHS را پیدا کنید و آن را تا زمان تکمیل شدن، تماشا کنید. شما نباید قبل از تکمیل این الگو اقدام به باز کردن پوزیشن کنید؛ زیرا ممکن است یک الگوی دیگر با نتایج دیگر باشد و یا یک سر و شانه معکوس شکست خورده باشد. بنابراین، احتمالا باید زمان زیادی را تا تکمیل این الگو منتظر باشید.
• هد اند شولدرز معکوس همیشه درست کار نمی‌کند و ممکن است به محض شکست خط گردن یا حتی بالاتر از آن، قیمت مجددا برگردد و روند نزولی را ادامه دهد. برای همین، حتما باید از حد ضرر (Stop Loss) استفاده کنید.

• حد سود یا اهداف قیمتی مد نظر شما، همیشه قابل دستیابی نیستند. بنابراین همیشه باید متغیرهای بازار را در نظر بگیرید و اگر احساس خطر کردید، از پوزیشن خارج شوید.
• این الگو همیشه قابل معامله نیست؛ برای مثال، اگر در طی یک اتفاق ناگهانی، قیمت ریزش کند و شانه سمت راست پایین‌تر از سر ایجاد شود، این الگو دیگر سر و شانه معکوس نیست. به همین دلیل، شما نباید قبل از تکمیل شدن IHS اقدام به ترید کنید.
• اگر یک تریدر تازه‌وارد باشید، تشخیص این الگو برای شما مقداری دشوار خواهد بود.
• نسبت ریسک به ریوارد در الگوی سر و شانه معکوس همیشه باب میل نیست و ممکن است میزان ریسکی که متحمل می‌شوید، بیشتر از میزان ریوارد شما باشد.

جمع بندی

الگوی سر و شانه معکوس یکی از قدرتمندترین الگوها در تحلیل تکنیکال است. این الگو معکوس شدن قیمت، از روند نزولی به صعودی را نشان می‌دهد. ترید با الگوی IHS نیاز به مقداری تجربه دارد و تشخیص آن برای افراد تازه‌وارد چندان راحت نیست. برای باز کردن پوزیشن با استفاده از هد اند شولدرز معکوس، شما باید منتظر بمانید تا الگو تکمیل شود و خط گردن شکسته شود. در این مقاله، به به معرفی الگوی Inverse Head and Shoulders، نحوه تشخیص روند صعودی، محاسبه اهداف قیمتی و محدودیت‌های آن پرداختیم.

آموزش الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال به زبان ساده

این روزها برای موفقیت در انجام معاملات بازار مالی استفاده از تحلیل تکنیکال امری بسیار مهم است. به دلیل توسعه ابزارهای تحلیل تکنیکال در چندین سال اخیر روش های گوناگون تحلیل تکنیکال در اختیار تحلیلگران قرار دارد. یکی از روش های تحلیل تکنیکال، الگوهای نمودار قیمت دارایی ها هستند که در پیش بینی روند در بازار نقش مهمی دارند. از پرکاربردترین الگوها می‌توان به الگوی سر و شانه اشاره کرد که به طور جدی مورد توجه تحلیلگران تکنیکال قرار دارد. در این مقاله به بررسی الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال می‌پردازیم.

الگوی سر و شانه چیست؟

یکی از پرکاربردترین الگوهای مورد استفاده تحلیلگران ارز دیجیتال و بازار بورس ایران ، الگوی سر و شانه یا Head And Shoulders می‌باشد. شکل ظاهری این الگو از سه قله تشکیل شده است که بطور مداوم پشت سر هم قرار دارند. قله وسط این الگو بالاتر از دو قله دیگر قرار می‌گیرد. دلیل نامگذاری الگوی سر و شانه شکل ظاهری آن می‌باشد که شبیه به سر و قله های کناری شبیه به شانه هستند. الگوی سر و شانه نوعی الگوی قیمتی بازگشتی است. در الگوی بازگشتی روند قیمت پس از تشکیل الگو در آن تغییر قیمت می‌دهد. این الگو یکی از مورد اعتمادترین الگوی برگشتی می‌باشد که نشان دهنده پایان روند صعودی یا نزولی است.

تحلیلگران مبتدی به راحتی می‌توانند الگوی سروشانه در تحلیل تکنیکال را شناسایی کنند. یکی از نشانه های مهم تشخیص الگوی سر و شانه یک خط مبنا است که اصطلاحا خط گردن گفته می‌شود. با توجه به شکل بالا که نشان دهنده یک روند صعودی در قیمت است و احتمالا از حالت صعودی وارد فاز نزولی می‌شود.

انواع الگوهای سروشانه در تحلیل تکنیکال

در این بخش به دو حالت الگوی سر و شانه به اسم «الگوی سر و شانه سقف» و «الگوی سر و شانه کف یا معکوس» می‌پردازیم.

1- الگوی سر و شانه سقف

الگوی سر و شانه سقف در پایان حرکت صعودی اتفاق میوفتد و باعث تغییر بازار از صعود به نزول قیمت می‌شود. در این الگو ابتدا شانه چپ ایجاد می‎گردد. پس از تشکیل قله قیمتی روند کاهشی اتفاق می‌افتد سپس دوباره روند کاهشی به روند افزایشی تغییر می‌کند. این حالت تا تشکیل شدن یک قله بالا تر از شانه سمت چپ ادامه می‌یابد. بعد از تشکیل قله وسط دوباره روند، کاهشی خواهد بود سپس روند کاهشی رو به افزایش حرکت می‌کند و قله سمت راست یا همان شانه سمت راست را تشکیل می‌دهد. پس از تشکیل شدن قله سمت راست روند نزولی شدیدی ایجاد می‌شود. در این الگو مانند تصویر زیر سه قله تشکیل شده است که قله وسط بلندتر از دو قله سمت چپ و راست می‌باشد. برای انجام معاملات خود با استفاده از این الگو باید بعد از پیدا کردن حالت کلی الگو، منتظر شکسته شدن خط گردن بمانید. در زمان تشکیل این الگو امکان دارد بین تشکیل سر و کتف ها حرکات دیگری نیز دیده شود که در اصل قضیه تاثیر گذار نیستند.

خلاصه شکل گیری الگوی سر و شانه سقف

• شانه چپ: ابتدا افزایش قیمت، ایجاد یک قله و سپس کاهش قیمت
• سر: ابتدا افزایش مجدد روند و شکل گیری قله بالاتر از قله اول، کاهش مجدد قیمت
• شانه راست: ابتدا افزایش قیمت برای ایجاد قله راست، و در آخر افت شدید قیمت

2- الگوی سر و شانه کف یا معکوس

الگوی سر و شانه کتف یا معکوس پس از یک حرکت نزولی اتفاق می‌افتد و شروع به تشکیل شانه سمت چپ می‌کند. این شانه یک دره قیمتی بوده و پس از آن روند حالت صعودی پیدا می‌کند. بعد از مدتی روند از حالت صعودی به حالت نزولی برمی‌گردد. این روند تا زمان تشکیل یک دره بزرگتر از دره قبلی ادامه پیدا می‌کند و سر یا دره اصلی شکل می‌گیرد. سپس روند افزایش قیمت آغاز می‌شود. در ادامه این فرایند برای تشکیل دره سمت راست دوباره حالت صعودی به نزولی تغییر می‌کند. به این دره تشکیل شده، شانه راست می‌شود. در آخر روند صعودی نسبتا تندی شکل می‌گیرد. در زمان تشکیل این الگو امکان دارد بین تشکیل سر و کتف ها حرکات دیگری نیز دیده شود که در اصل قضیه تاثیر گذار نیستند.

خلاصه شکل گیری الگوی سر و شانه کتف یا معکوس

• شانه چپ: ابتدا کاهش قیمت، ایجاد یک دره و بعد از آن افزایش قیمت
• سر: کاهش قیمت، این کاهش تا زمانی اتفاق می افتد که پایین ترین دره تشکیل شود و سپس افزایش روند
• شانه راست: کاهش قیمت و تشکیل دره سمت راست

هنگامی که گفته می‌شود الگوی سر و شانه یک الگوی بازگشتی است، چه معنایی دارد؟

نمودار قیمت در الگوهای بازگشتی در انتها دچار تغییر می‌شود. برای مثال نمودار که در حال افزایش می‌باشد را در نظر بگیرید این نمودار زمانی که قدرت فروشنده از خریدار بیشتر شود روند قیمتی تغییر کرده و یک الگوی بازگشتی را ایجاد می‌کند. یعنی روند از حالت صعودی به نزولی تغییر می‌کند. به همین دلیل به این الگوها، الگوی بازگشتی می‌گویند. این نوع الگوی بازگشتی مناسب برای حالت «فروش» است.

نوع دیگر نمودارهای هستند که روند نزولی را طی می‌کنند. روند نزولی در این الگوها تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که قدرت خریدار از فروشنده بیشتر شود در این حالت روند قیمتی تغییر کرده و الگوی بازگشتی اتفاق می‌افتد. یعنی نمودار از حالت نزولی به حالت صعودی تغییر حالت می‌دهد. این نوع الگوی بازگشتی مناسب برای حالت «خرید» است. تشخیص الگوهای بازگشتی کمک بسیار به معامله گر برای ورود یا خروج از یک معامله را می‌کند.

نکته مهم دیگری که باید توجه کنید این است که در زمان تحلیل تکنیکال به الگوهای شکل گرفته توجه کرده و فقط روند قیمت را پیش بینی می‌کنیم که آیا روند صعودی خواهد بود یا نزولی. اما در زمان معامله و سرمایه گذاری علاوه بر تحلیل نمودار به بررسی موارد دیگر هم می‌پردازیم و قطعا حساسیت ما بیشتر از قبل می‌شود. اگر قصد دارید معاملات خود را به صورت حرفه ای انجام داده و کسب سود کنید حتما اطلاعات خود را در زمینه تحلیل تکنیکال و اصول معامله گری حرفه ای بیشتر کنید.

مفهوم خط گردن(neckline)

پس از آشنایی نسبی با انواع الگوهای سر و شانه در تحلیل تکنیکال در این بخش به توضیح کامل خط گردن می‌پردازیم. تا هیچ ابهامی برای کاربران درباره خط گردن وجود نداشته باشد. خط گردن سطح حمایتی و مقاومتی است. این خط در الگوی سر و شانه سقف خط حمایتی به حساب می‌آید و در الگوی سر و شانه کتف یا معکوس نوعی خط مقاومتی است. خط گردن یک راهنما برای تشخیص ورود یا خروج در یک معامله می‌باشد. برای مشاهده خط گردن و رسم آن حتما باید تا زمان تشکیل شانه راست و چپ منتظر ماند. برای ترسیم خط گردن در الگوی سر و شانه سقف، کف قیمت در شانه سمت چپ را به کف قیمت پس از تشکیل سر را به هم وصل کرده و خط گردن ایجاد می‌شود. همچنین در الگوی سر و شانه کتف اوج قیمت بعد از شانه چپ را به اوج قیمت پس از تشکیل سر وصل می‌کنیم و خط گردن این الگو تشکیل می‌شود.

نحوه انجام معامله با الگوی سر و شانه

مهمترین نکته در استفاده از الگوی سر و شانه و تصمیم گیری درباره خرید و فروش در بازار صبر کردن تا تشکیل شدن کامل الگو می‌باشد. زیرا ممکن است الگو اصلا تکمیل نشود. زمان تشکیل شانه سمت چپ و سر نسبت به نمودار حساس باشید و آن را زیر نظر بگیرید و بعد از تشکیل شده شانه سمت راست تصمیم گیری برای انجام معامله بستگی به میزان ریسک‌پذیری فرد دارد. معاملات خود را از قبل برنامه ریزی کنید و حتما نقاط ورود، حد سود و حد زیان را مشخص کنید. رایج‌ترین و معمول‌ترین نقطه ورود به معامله در محدودهٔ تقاطع خط گردن و روند شکل می‌گیرد. یک نقطه دیگر برای ورود به معامله، نیاز به حوصله و صبر دارد. این حالت که یک روش محتاطانه تر است پس از قطع شدن خط گردن، باید منتظر روند بازگشت مجدد بود و با اطمینان کامل وارد معامله شد. اگر قیمت در جهت شکست ادامه یابد، ممکن است فرصت به طور کامل برای معامله گر از دست برود.

تعیین حد ضرر با استفاده از الگوی سر و شانه

هر معامله گری برای ورود به بازار مالی باید حد ضرر را تعیین کند. الگوی سر و شانه نقش مهمی در تعیین حد ضرر دارد. برای تعیین حد ضرر در هر دو الگوی سر و شانه، شانه سمت راست را در نظر می‌گیریم. برای تعیین حد ضرر در الگوی سر و شانه کتف معمولا حد ضرر را بالاتر از شانه راست و برای تعیین حد ضرر در الگوی سر و شانه کتف حد ضرر را پایین تر از شانه راست در نظر گرفته می‌شود. در بعضی مواقع شانه راست با سر الگو در یک ارتفاع قرار می‌گیرند که در این صورت حد ضرر مطمئن را حوالی قیمت سر الگو قرار می‌دهند.

تعیین حد سود با استفاده از الگوی سر و شانه

همانطور که در تصویر زیر مشخص است پس از تشکیل شدن کامل الگوی سر و شانه حد سود بین فاصله سر و خط گردن تعیین می‌شود. در الگوی سر و شانه کتف یا معکوس زمانی که شانه راست تشکیل می‌شود و شروع به حرکت صعودی می‌کند، خط گردن قطع می‌شود. در این صورت پیش بینی می‌شود که قیمت دارایی به اندازه فاصله بین سر و خط گردن افزایش می‌یابد.

در الگوی سر و شانه سقف زمانی پس از شکسته شدن خط گردن پیش بینی می‌شود که به اندازه فاصله سر با خط گردن افت قیمت اتفاق بیفتد و در این صورت مانند تصویر زیر حد سود دوم را به اندازه قیمت ابتدایی موج ورودی در نظر می‌گیریم.

مزایای الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

هیچ الگویی بدون ایراد و کامل نیست. تجربه نشان می‌دهد که این الگوها در شرایط مختلف رفتارهای متفاوتی نشان می‌دهند. در زیر به تعدادی از دلایل کارآمدی و مفید بودن این الگو می‌پردازیم.

• در الگوهای سر و شانه کتف و کف، شانه راست پایه و اساس معتبری برای تعیین حد ضرر در معاملات می‌باشد.
• در معاملات بازار بورس خط گردن یکی از پایه های تصمیم گیری برای ورود و خروج در یک معامله است. و معمولا افزایش حجم معاملات در این نقاط رخ می‌دهد.

معایب الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

الگوی سر و شانه علاوه بر مزایا، معایبی هم دارد.

• برای تشخیص این الگو نیاز به زمان زیادی است و برای استفاده از این الگو باید صبر داشته باشید.
• این الگو مانند هر الگوی دیگری امکان دارد که به درستی عمل نکند. ممکن است در الگوی سر و شانه خط گردن چند بار شکسته شود و نتیجه مورد انتظار شخص اتفاق نیفتد.
• در تعیین حد سود علاوه بر توجه به فاصله خط گردن و سر به دیگر شرایط هم باید توجه کرد.

کلام آخر

الگوی سر و شانه از الگوی معتبر بازگشتی می‌باشد که در صورت تشخیص انتظار تغییر روند را داریم. سر و شانه در بازه های مختلفی اتفاق می‌افتد و قابل مشاهده است. اما زمانی که این الگو به طور کامل تشکیل شود می‌توانیم زمان ورود، خروج، حد ضرر و حد سود را مشخص کنیم و معاملات خود را به راحتی انجام دهیم. این الگو کامل و بدون ایراد نیست اما روش هایی را برای معاملات در بازار بر اساس حرکات قیمتی ارائه می‌دهد. بعد از تشکیل کامل الگوی سر و شانه، در الگوی سر و شانه سقف انتطار ریزش و در الگوی سر و شانه کتف انتظار رشد قیمت را داریم.

سوالات متداول

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوی سر و شانه نوعی الگوی قیمتی بازگشتی است. در الگوی بازگشتی روند قیمت پس از تشکیل الگو در آن تغییر قیمت می‌دهد. این الگو یکی از مورد اعتمادترین الگوی برگشتی می‌باشد که نشان دهنده پایان روند صعودی یا نزولی است.

الگوی سر و شانه از چه بخش هایی تشکیل شده است؟

این الگو از سه دره یا سه قله تشکیل شده است که قسمت میانی که بلندتر از بقیه قرار دارد «سر» و دو قسمت دیگر که در سمت راست یا چپ قرار داد «شانه» نامیده می‌شود. همچنین خطی که حاصل از برخورد سر با شانه ها می‌باشد «خط گردن» نامیده می‌شود.

نقش خط گردن در الگوی سر و شانه چیست؟

این خط در الگوی سر و شانه سقف خط حمایتی به حساب می‌آید و در الگوی سر و شانه کتف نوعی خط مقاومتی است. از این خط برای تعیین حد سود و حد ضرر کمک گرفته می‌شود.

صرافی بینگ ایکس

صرافی آبان تتر

صرافی تبدیل

صرافی نوبیتکس

این مقاله به کوشش سمانه اطراف و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تک‌تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.

الگوی سر و شانه

الگوهای قیمتی یکی از مهم ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال می باشند که به تحلیلگران بازارهای مالی در شناخت روند بازار کمک میکنند. معامله گران و تحلیلگران به طور مداوم روندها و الگوها را هنگام تماشای بازار مطالعه می کنند، به این امید که محتمل ترین حرکت قیمت بعدی را تشخیص دهند. شناسایی و تشخیص صحیح الگوها و درک اهمیت آنها برای موفقیت در تجارت ضروری است. یکی از این الگوها، الگوی سر و شانه است.

این الگو، به دلیل سابقه طولانی مدت قابل اعتماد آن در بین تحلیلگران بازار مهم است. الگوی سر و شانه یک شکل از نمودار است که به عنوان یک خط پایه با سه قله ظاهر می شود، جایی که دو قله بیرونی از نظر ارتفاع، نزدیک به هم و قله وسط بالاترین حد را دارد. در تحلیل تکنیکال، یک الگوی سر و شانه، شکل‌گیری نمودار خاصی را توصیف می‌کند که معکوس روند صعودی به نزولی را پیش‌بینی می‌کند.

اعتقاد بر این است که الگوی سر و شانه یکی از قابل اعتمادترین الگوهای تغییر روند است. این الگو یکی از چندین الگوی برتر است که با درجات مختلف دقت نشان می دهد که روند صعودی به پایان خود نزدیک می شود.

اصول اولیه الگوی سر و شانه

از نظر تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه یک نمودار پیش‌بینی‌کننده است که معمولاً نشان‌دهنده روند چرخشی است که در آن بازار از صعودی به نزولی یا بالعکس تغییر می‌کند. این الگو مدت هاست که به عنوان یک الگوی قابل اعتماد که معکوس روند را پیش بینی می کند، مورد استقبال قرار گرفته است. قبل از ادامه، مهم است که به خاطر داشته باشید که الگوی سر و شانه تقریباً هرگز کامل نیست، به این معنی که احتمالاً نوسانات قیمتی اندکی در بین شانه‌ها و سر وجود خواهد داشت و شکل‌گیری الگو به ندرت در ظاهر آن کاملاً شکل می‌گیرد. از سوی دیگر باید قبل از یادگیری الگوی سر و شانه با مفهوم ناحیه مقاومت و حمایت آشنا باشید.

تعریف الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه یک اندیکاتور فنی با الگوی نموداری متشکل از سه قله است که در آن دو قله بیرونی ارتفاع مشابه داشته و قله وسط بالاترین ارتفاع را داراست. الگوی سر و شانه، که یکی از قابل اعتمادترین الگوهای معکوس روند در نظر گرفته می شود، شکل گیری نموداری است که معکوس شدن روند صعودی به نزولی را پیش بینی می کند.

الگوی سر و شانه زمانی شکل می گیرد که قیمت سهام به اوج خود می رسد و متعاقباً به پایه حرکت صعودی قبلی کاهش می یابد. سپس، قیمت بالاتر از قله قبلی افزایش می‌یابد تا "نوک قله" را تشکیل دهد و سپس دوباره به پایه اصلی (original base- خط مبنا) کاهش می‌یابد. در نهایت، قیمت سهام دوباره افزایش می‌یابد اما تا سطح اولین قله اولیه، (قبل از اینکه یک بار دیگر به سمت پایه یا خط گردن الگوهای نمودار کاهش یابد). در این الگو قله وسط درواقع سقف قیمتی نیز به شمار رفته و بالاتر از دو قله کناری بوده و مانند یک سر درنظر گرفته می شود که دو قله راست و چپ، دو شانه را تشکیل داده اند.

الگوی سر و شانه به شما چه می گوید؟

الگوی سر و شانه از سه بخش تشکیل شده است:

• پس از روندهای صعودی طولانی مدت، قیمت به اوج می رسد و متعاقبا کاهش می یابد تا یک دره ایجاد کند.
• قیمت مجدداً افزایش می‌یابد تا به‌طور قابل‌توجهی بالاتر از اوج اولیه به بالاترین سطح تبدیل شود و دوباره کاهش یابد.
• قیمت برای سومین بار افزایش می یابد اما فقط تا سطح اولین قله، قبل از اینکه یک بار دیگر کاهش یابد.

قله اول و سوم شانه هستند و قله دوم (وسط) سر را تشکیل می دهد. خطی که اولین و دومین دره یا فرورفتگی را به هم وصل می کند، خط گردن نامیده می شود.

الگوی سر و شانه معکوس و وارونه نیز یک شاخص قابل اعتماد است که می تواند نشان دهد که روند نزولی در شرف بازگشت به روند صعودی است. در این حالت، قیمت سهام به سه سطح متوالی در پایین ترین حد می‌رسد که با افزایش قیمت موقت جدا می‌شوند. از این میان، فرورفتگی دوم پایین‌ترین (سر) و اولی و سومی که کمی کم‌عمق‌تر هستند شانه‌ها را تشکیل می دهند. نکته مهم این است که افت اولیه به طور قابل توجهی به زیر سطح شانه اول نمی رسد، قبل از اینکه معمولاً یک تغییر خفیف به سمت بالا یا یکنواخت شدن حرکت قیمت رخ دهد. افزایش قیمت نهایی پس از سقوط سوم نشان می‌دهد که روند نزولی معکوس شده است و احتمالاً قیمت‌ها به افزایش صعودی ادامه خواهند داد.

سر و شانه معکوس

نقطه مقابل نمودار سر و شانه سقف، سر و شانه کف یا معکوس نام دارد که وارونه است و قسمت بالای سر و شانه برای پیش‌بینی معکوس‌ روندهای نزولی استفاده می‌شود. این الگو زمانی شناسایی می‌شود که عملکرد قیمت یک اوراق بهادار یا ارز دیجیتال دارای ویژگی‌های زیر باشد:

قیمت به پایین‌ترین حد سقوط می‌کند و سپس افزایش می‌یابد.

قیمت به زیر سطح قبلی سقوط می کند و سپس دوباره افزایش می یابد.

در نهایت، قیمت دوباره کاهش می یابد اما نه به اندازه دره دوم. هنگامی که فرورفتگی نهایی ساخته شد، قیمت به سمت بالا حرکت می کند، به سمت مقاومتی که در نزدیکی قسمت بالای دره های قبلی وجود دارد.

تفسیر بخش های مختلف الگوی سر و شانه

شکل گیری الگو (که در بازار صعودی دیده می شود):

شانه چپ: افزایش قیمت به دنبال اوج قیمت و به دنبال آن کاهش.

سر: افزایش دوباره قیمت و تشکیل یک قله بالاتر.

شانه راست: یک بار دیگر شناسایی الگوهای معکوس سر و شانه ها سقوط رخ می دهد و به دنبال آن بالا می رود تا قله سمت راست را تشکیل دهد که پایین تر از سر است.

اشکال به ندرت کامل هستند، به این معنی که ممکن است اختلالی بین شانه ها و سر مربوطه وجود داشته باشد.

سر و شانه معکوس

شکل گیری الگو (که در بازار نزولی دیده می شود):

شانه چپ: کاهش قیمت و به دنبال آن پایین آمدن قیمت و به دنبال آن افزایش.

سر: قیمت دوباره کاهش می یابد و پایین تر را تشکیل می دهد.

شانه راست: قیمت یک بار دیگر افزایش می یابد، سپس کاهش می یابد تا پایین سمت راست را تشکیل دهد.

باز هم، اشکال به ندرت کامل هستند. ممکن است اختلال بازار بین شانه ها و سر مربوطه وجود داشته باشد.

قرار دادن خط گردن

خط گردن سطح حمایت یا مقاومتی است که معامله گران برای تعیین مناطق استراتژیک برای ثبت سفارش استفاده می کنند. برای قرار دادن خط گردن، اولین قدم این است که شانه چپ، سر و شانه راست را روی نمودار قرار دهید. در الگوی استاندارد سر و شانه (بازار صعودی) قسمت پایینی بعد از شانه چپ را به پایین ایجاد شده بعد از سر وصل می کنیم. این "خط گردن" ما را ایجاد می کند، (خط آبی تیره یا سفید در نمودارهای بالا و پایین). در یک الگوی سر و شانه معکوس، بلندی بعد از شانه چپ را به بلندی تشکیل شده بعد از سر وصل می کنیم و به این ترتیب خط گردن خود را برای این الگو ایجاد می کنیم.

اقدامات بازار در پشت الگوی سر و شانه

مانند همه الگوهای نمودار، بالا و پایین الگوی سر و شانه، داستان بسیار خاصی را در مورد نبرد بین گاوها و خرس ها بیان می کند.

اوج اولیه و کاهش متعاقب آن، نشان دهنده حرکت رو به کاهش روند صعودی قبلی است. گاوها با تمایل به حفظ حرکت صعودی تا زمانی که ممکن است، تلاش می‌کنند تا قیمت را پشت سر بگذارند و از اوج اولیه عبور کنند تا به بالاترین حد جدید برسند. در این مرحله، هنوز این امکان وجود دارد که گاوها بتوانند سلطه خود را بر بازار بازگردانند و روند صعودی خود را ادامه دهند.

با این حال، هنگامی که قیمت برای بار دوم کاهش می یابد و به نقطه ای زیر اوج اولیه می رسد، واضح است که خرس ها در حال افزایش هستند. گاوها یک بار دیگر تلاش می‌کنند تا قیمت را به سمت بالا ببرند، اما فقط در رسیدن به اوج کمتری که در اوج اولیه به دست آمده بود موفق می‌شوند. این عدم موفقیت در سبقت گرفتن از بالاترین حد، نشان دهنده شکست گاوها و خرس ها است که باعث کاهش قیمت و تکمیل واژگونی می شود.

شناسایی الگوی سر و شانه

این الگو از یک "شانه چپ"، "سر" و سپس "شانه راست" تشکیل شده است که یک خط پایه را با سه قله نشان می دهد که قله میانی بالاترین است. شانه چپ با کاهش قیمت و به دنبال آن پایین و به دنبال آن افزایش متعاقب مشخص شده است. سر با کاهش قیمت دوباره تشکیل شده است و پایین تر را تشکیل می دهد. سپس وقتی قیمت یک بار دیگر افزایش یافت، شانه سمت راست ایجاد می‌شود، سپس پایین می‌آید و پایین سمت راست را تشکیل می‌دهد.

تصمیم گیری در معاملات با استفاده از الگوی سر و شانه

رایج ترین نقطه ورود، شکستگی خط گردن است، (با توقف در بالا (بالای بازار) یا پایین (پایین بازار) شانه راست). هدف کسب سود از تفاوت بین بالا و پایین با الگوی اضافه شده (بازار نزولی) یا کم شده (بازار صعودی) از قیمت شکست است. این سیستم کامل نیست اما روشی را برای معامله در بازارها بر اساس حرکات منطقی قیمت ارائه می دهد.

الگوی سر و شانه در میان معامله گران مورد پسند است، زیرا توانایی منحصر به فردی دارد که به آنها کمک می کند تا تخمین های خود در مورد قیمت را پس از تکمیل الگو و در نهایت عبور از خط گردن تعیین کنند. همچنین به معامله گران امکان می دهد تا سفارش های توقف ضرر (stop loss) را انجام دهند. در مورد الگوی سر و شانه سقف، استاپ ها معمولاً بالاتر از قیمت بالای سر قرار می گیرند. با الگوی سر و شانه معکوس، استاپ ها معمولاً زیر قیمت پایینی که توسط الگوی سر شکل می گیرد قرار می گیرند.

قبل از انجام هر معامله، مهم است که اجازه دهید یک الگوی سر و شانه کامل شود. اگر به نظرتان می‌رسد که الگو در حال شکل‌گیری یا در اواسط شکل‌گیری است، نباید تصور کنید که به طور کامل توسعه می‌یابد و معاملات را بر اساس آنچه که فکر می‌کنید اتفاق می‌افتد، انجام می‌دهد. بازار می تواند بی ثبات باشد و در یک آن تغییر کند، بنابراین به یاد داشته باشید که روندها را در حین پیشرفت تماشا کنید و صبور باشید. سعی کنید در پیش بینی بیش از حد گرفتار نشوید.

معاملات خود را از قبل برنامه ریزی کنید تا زمانی که خط گردن شکسته شد آماده حرکت به جلو باشید. مراقب متغیرهایی باشید که ممکن است نیاز به تغییر ورودی‌ها، توقف‌ها و اهداف سود شما را داشته باشند.

یک نقطه ورودی جایگزین وجود دارد که معامله‌گران اغلب آن را انتخاب می‌کنند، با این حال، به دقت، صبر و اقدام سریع در زمان مناسب نیاز دارد. معامله‌گرانی که از این رویکرد جایگزین استفاده می‌کنند، الگو را تماشا می‌کنند و پس از شکسته شدن خط گردن، منتظر می‌مانند تا قیمت‌ها به سمت بالا یا کمی بالاتر از سطح گردن حرکت کنند. این یک ترید و تجارت محافظه کارانه تر است که اغلب به معامله گر این فرصت را می دهد که با قیمت مطلوب تری وارد شود. با این حال، این احتمال وجود دارد که شما منتظر اصلاحی باشید که هرگز ایجاد نشود و بنابراین فرصت معاملاتی را به طور کلی از دست بدهید.

مسابقه طناب کشی

قیمت سهام به اصطلاح نتیجه یک بازی مداوم طناب کشی است. اینکه قیمت سهام بالا می رود یا کاهش می یابد نتیجه مستقیم تعداد افراد در هر تیم است. به کسانی که معتقدند قیمت سهام بالا می رود گاو نر می گویند و به کسانی که معتقدند قیمت سهام پایین می آید خرس می گویند. اگر تعداد بیشتری از سهامداران یک سهم خرس باشند، قیمت آن کاهش می یابد زیرا آنها سهام خود را می فروشند تا پول خود را از دست ندهند. اگر افراد بیشتری خوش‌بین باشند، با خرید سهام توسط سرمایه‌گذاران جدید برای استفاده از این فرصت، قیمت افزایش می‌یابد.

جمع بندی

الگوی سر و شانه از نظر تاریخی نشان داده شده است که در فضایی که به طور مشخص غیرقابل پیش بینی است، نسبتاً قابل اعتماد است. همچنین یکی از قابل تشخیص ترین الگوهای نمودار است. هیچ الگوی نموداری در 100٪ مواقع پیش بینی کننده دقیقی نیست، اما زمانی که الگوی سر و شانه به درستی سیگنال یک تغییر روند اصلی را می دهد، نشان دهنده یک فرصت سود بزرگ است.

نکته مهم این است که معامله گران باید منتظر تکمیل الگو باشند. این موضوع به این دلیل است که یک الگو ممکن است اصلاً ایجاد نشود یا یک الگوی نیمه توسعه یافته ممکن است در آینده کامل نشود. الگوهای جزئی یا تقریباً تکمیل شده را باید تماشا کرد اما تا زمانی که الگوی خط گردن را نشکند، نباید معامله کرد.

در الگوی سر و شانه، منتظر حرکت قیمتی هستیم تا پس از پیک شانه راست، پایین تر از خط گردن حرکت کند. برای سر و شانه معکوس، پس از تشکیل شانه راست، منتظر حرکت قیمت در بالای خط گردن هستیم.

معامله را می توان با تکمیل الگو آغاز کرد. از قبل معامله را برنامه ریزی کنید، ورودی ها، توقف ها و اهداف سود را یادداشت کنید و همچنین به هر متغیری که توقف یا هدف سود شما را تغییر می دهد توجه کنید.

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

شناخت و تشخیص الگو های قیمتی در جهت کسب سود از بازارهای مالی، می‌تواند برای معامله‌گر بسیار کارآمد و در معاملات تاثیر گذار ‌باشد و هر فردی که قصد فعالیت به صورت تکنیکالی در این بازار را دارد، لازم است با این الگوهای قیمتی کلاسیک آشنایی داشته باشد.

این الگوهای کلاسیک در تحلیل تکنیکال، می‌‌توانند به دو بخش تقسیم شوند، که عبارتند از: الگوهای‌ ادامه دهنده که در هر دو روند می‌توانند تشکیل شوند نشانه‌ای از ادامه ‌دار بودن روند را به ما نشان دهند و دسته دوم، الگوهای‌ بازگشتی می‌باشند، که در پایان یک روند صعودی و یا نزولی به وجود می‌آیند و نشانه‌ای از تغییر جهت روند می‌باشند.

در این مقاله قصد داریم تا با یکی از الگوهای بازگشتی، به نام الگوی سر و شانه آشنا شویم.

این الگو یکی از الگوهای پرتکرار و محبوب در تحلیل تکنیکال به شمار می‌رود و هنگامی که روی نمودار پدیدار می‌شود باید منتظر بازگشت روند باشیم.

در این مقاله، ابتدا به ‌طور کامل با الگوی سر و شانه و الگوی سر و شانه معکوس (صعودی) آشنا خواهیم شد و پس از آن، نحوه انجام معامله به کمک این الگوها را توضیح خواهیم داد.

مشاهده بیشتر: آموزش رایگان فارکس

الگوی سر و شانه چیست

• الگوی سر و شانه (Head And Shoulders) یکی از اصلی‌ترین و پر تکرارترین الگوها، شناسایی الگوهای معکوس سر و شانه ها در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی به شمار می‌رود.
• الگوی سر و شانه یک الگوی بازگشتی در نمودار قیمتی می‌باشد و هشداری از تغییر روند را نشان می‌دهد و وقتی این الگو به صورت کامل تشکیل شود تأیید بسیار خوبی، برای معامله گران می‌باشد.
• از نظر ظاهری این الگو یکی از آسان‌ترین الگوها در نمودار به شمار می‌رود و برای بیشتر معامله‌گران، به ‌راحتی قابل ‌تشخیص است.
• این الگو از یک خط مبنا به نام (خط گردن) با سه قله (در روند صعودی) یا سه کف ( در روند نزولی) تشکیل شده است.
• الگوی سر و شانه را می‌توان در تمام بازه‌‌های زمانی (تایم فریم‌ها) و در هر نوع بازاری یافت.
• توسط این الگو نموداری، معامله گر می‌تواند سطوح حائز اهمیتی همچون نقاط ورود به معامله، حد ضرر و اهداف قیمت را مشخص کند.
• الگوی سر و شانه را می‌توان با توجه به محل تشکیل آن به دو نوع صعودی و نزولی تقسیم کرد.

پیشنهاد مطالعه: فارکس

سر و شانه نزولی

الگوی سر و شانه نزولی یا سقف در ‌انتهای یک روند صعودی پدیدار می‌شود و پس از تشکیل باعث نزولی‌ شدن‌ روند و افت چشم‌ گیر قیمت‌ در نمودار می‌شود. به یاد داشته باشید، چون این الگو یک نوع الگوی بازگشتی می‌باشد، باید قبل این الگو یک روند صعودی قابل قبولی شکل گرفته باشد، بنابراین هنگام شناسایی این الگو به روند پشت آن هم دقت کنید.

مراحل تشکیل شدن الگوی سر و شانه نزولی به این صورت می‌باشد که در ابتدا در شانه چپ شاهد افزایش قیمت و سپس کاهش قیمت هستیم که باعث تشکیل اولین قله می‌شود پس از آن، با افزایش بیشتر قیمت و پس از آن کاهش قیمت، قله‌ی وسط یا سر تشکیل می‌شود و در نهایت با مقداری افزایش قیمت، قله راست الگو (با ارتفاعی کمتر از قله سر) تشکیل می‌شود و با شکست خط گردن، الگو کامل می‌شود.

یکی از نکاتی که در اعتبار الگو تاثیر گذار می‌باشد میزان شیب خط گردن آن می‌باشد که یک خط گردن با شیب نزولی، الگوی نزولی قوی‌تری نسبت به خط گردن صاف یا صعودی می‌باشد و نشان دهنده قدرت بیشتر فروشندگان می‌باشد.

موضوع مهم بعدی میزان حجم معامله در این الگو می‌باشد به این صورت که می‌توان به راحتی توسط بررسی سطوح حجم آن را بررسی کرد، در حالت ایده‌آل و معمولی در الگوی سروشانه نزولی یا سقف، حجم معاملات در طول تشکیل شانه چپ باید بیشتر از زمانی باشد که “سر” تشکیل می‌شود، کاهش حجم در زمان تشکیل سر که به عنوان یک سقف جدید است، یک اخطار برای شکست خط روند به شمار می‌روند و اخطار بعدی هنگامی صادر می‌شود که حجم معاملات در زمان کاهش قیمت از “سر” افزایش می‌یابد.

سر و شانه صعودی

الگوی سر و شانه صعودی یا سرو شانه معکوس در انتهای یک روند‌ نزولی تشکیل می‌شود و نشانه ای برای صعودی شدن‌ روند و رشد قیمت می‌باشد. به یاد داشته باشید که چون این الگو، یک الگوی بازگشتی صعودی می‌باشد، پس لازم است که یک روند نزولی پشت این الگو باشد.

مراحل تشکیل شدن الگوی سر و شانه صعودی، کاملا بر عکس سر و شانه نزولی می‌باشد، به این صورت که در ابتدا در شانه چپ شاهد کاهش قیمت و سپس افزایش قیمت هستیم که باعث تشکیل اولین کف می‌شود پس از آن، با کاهش بیشتر قیمت و پس از آن افزایش قیمت، کف وسط یا سر تشکیل می‌شود و در نهایت با مقداری کاهش قیمت، کف راست الگو (با ارتفاعی کمتر از سر) تشکیل می‌شود و با شکست خط گردن، الگو کامل می‌شود.

پیشنهاد ویژه: سیگنال سهام خارجی

یکی از نکاتی که در اعتبار الگو تاثیر گذار می‌باشد میزان شیب خط گردن آن می‌باشد و شیب خط گردن، مشخص کننده میزان صعودی بودن الگو می‌باشد و در الگوی سروشانه صعودی، یک خط گردن با شیب صعودی، الگوی صعودی قوی‌تری نسبت به خط گردن صاف یا نزولی است.

موضوع مهم بعدی میزان حجم معامله در این الگو می‌باشد به این صورت که می‌توان به راحتی توسط بررسی سطوح حجم آن را بررسی کرد، در حالت ایده‌آل و معمولی در الگوی سروشانه صعودی یا کف، همانند الگوی قبلی باید در هنگام تشکیل شانه چپ حجم معامله بیشتر از زمانی باشد که “سر” تشکیل می‌شود، کاهش حجم در زمان تشکیل سر که به عنوان یک کف جدید است، یک اخطار برای شکست خط روند به شمار می‌روند و اخطار بعدی هنگامی صادر می‌شود که حجم معاملات در زمان افزایش قیمت از “سر” افزایش می‌یابد.

نحوه معامله با الگوی سر و شانه

در ابتدا برای استفاده این الگو، حتماً باید تا کامل ‌شدن الگو صبر کرد، چون ممکن است الگو به صورت کامل تشکیل نشود و هنگامی این الگو کامل می‌شود که خط گردن آن شکسته شود، پس در نتیجه باید تا زمان تشکیل شدن الگو، آن را زیر نظر داشت.

نکته بعدی که باید برای به دست آوردن بیشترین سود از هر الگویی، در نظر داشته باشید، شناسایی نقاط‌ امن ورود، بعد از تشکیل‌ الگو‌ می‌باشد و در ‌الگوی سر‌ و شانه 2 نقطه امن وجود دارد که با شناسایی آن‌ها می توان وارد معامله شد.

نقطه امن ورودی اول بلافاصله بعد از شکست خط گردن و نقطه امن ورود دوم که اندکی نیز محتاطانه‌تر می‌باشد، بعد از بازگشت (Pull back) به خط گردن‌ شکسته شده می‌باشد. نحوه معامله در این الگو به این صورت است که، پس از مشاهده سر و شانه روی نمودار، باید منتظر بود تا پس از رسیدن قیمت به شانه سمت راست، از آن عبور کند و خط گردن را شکست دهد.

مشاهده بیشتر: آموزش اقتصاد کلان

پس از آن باید مهم ترین فاکتور یعنی حد ضرر را مشخص کرد که در این الگو، حد ضرر درست پشت شانه راست قرار می‌گیرد، همچنین، از محدوده ‌ی سر الگو نیز می‌توان به ‌عنوان حد ضرر استفاده کرد اما در نظر داشته باشید که این سطح، ریسک بیشتری به همراه دارد و نسبت سود به زیان الگو را کاهش می‌دهد.

پس از تکمیل ‌شدن الگوی سر و شانه یا الگوی سر و شانه معکوس، نوبت به گذاشتن حد سود در این الگو می‌رسد، به صورت کلی می‌توان گفت که در الگوی سر و شانه، قیمت می‌تواند به ‌اندازه فاصله بین سر تا خط گردن کاهش یا افزایش یاید.

جمع بندی نهایی

الگوی سر و شانه یک الگوی بازگشتی مهم در نمودار به شمار می‌رود، اما این را باید در نظر داشت که، هیچ الگویی بدون ایراد نیست و هر نوع الگویی ممکن است پس از تشکیل شدن عمل نکند.

در این الگو به صورت کلی، محل‌های قرارگیری حد ضرر و حد سود گفته شد، اما باید در نظر داشته باشید که برای گذاشتن حد سود یا ضرر باید چندین فاکتور و سیگنال مهم تکنیکالی داشته باشیم تا با خیال راحت تری وارد معامله شویم.

بنابراین توصیه می‌شود، جهت انجام معاملاتی مطمئن‌ تر و کسب سود‌ با‌ ریسک کمتر، حتما به سایر سیگنال‌های تکنیکالی توجه شود.

سوالات متداول

الگوی سر و شانه از چه بخش‌هایی تشکیل شده است؟

این الگو از یک خط مبنا به نام (خط گردن) با سه قله (در روند صعودی) یا سه کف ( در روند نزولی) تشکیل شده است.

الگوی سر و شانه در چه روند هایی تشکیل می شود؟

الگوی سر و شانه یک نوع الگوی بازگشتی می‌باشد و می‌تواند در پایان هر دو روند صعودی و نزولی تشکیل شود.