محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری

محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری

پنجم – حق بردن سود

اشخاص از شریک شدن در شرکت ها و سرمایه گذاری در آن ها اهداف متعددی را دنبال می کنند . اما به نظر می رسد یکی از مهم ترین اهداف اشخاص از سرمایه گذاری در شرکت ها ، سود بردن و افزایش سرمایه است.

الف – ملاک تعیین کننده نحوه تقسیم سود

نحوه تقسیم سود و زیان بین شرکا بستگی به نوع توافق آن ها خواهد داشت . شرکا می توانند در اساسنامه ترتیبی برای تقسیم سود و زیان بین خود پیش بینی کنند. بنابراین در وهله نخست باید به مقررات خاص اساسنامه یا شرکت نامه جهت نحوه تقسیم سود و زیان مراجعه نمود. هرچند ماده 108 قانون تجارت صرفاً از توافق در اساسنامه صحبت کرده اما به نظر می رسد که مانعی نباشد که شرکا در شرکتنامه نیز با یکدیگر در رابطه با نحوه تقسیم سود و زیان تراضی نمایند.

2- قوانین و مقررات

در وهله دوم ، اگرشرکا خودشان در مورد این موضوع سکوت نمودند ، این بدان معنا خواهد بود که مقررات قانون تجارت و سایر قوانین مرتبط را در مورد نحوه تقسیم سود پذیرفتند. بنابراین در صورت عدم تراضی در خصوص نحوه تقسیم سود و زیان ، طبق اصل و قانون تجارت در مورد شرکت های با مسئولیت محدود عمل نموده و بدین ترتیب تقسیم مزبور به نسبت سرمایه شرکا به عمل خواهد آمد .

به عنوان مثال فرض کنید شریکی 10 درصد( 10 میلیون تومان) از سرمایه 100 میلیونی شرکت را تامین کرده باشد . کل سود قابل تقسیم در پایان سال مالی 5 میلیون تومان محاسبه می گردد. در این صورت سودی که به این شریک خواهد رسید درصورتی که خلاف آن در اساسنامه پیش بینی نشده باشد ، به نسبت 10 درصد یعنی 500 هزار تومان خواهد بود . با این وجود شرکا می توانند با هم توافق کنند که چنین شخصی به جای 10 درصد سود به میزان بیشتر(مثلاً 30 درصد) یا کمتر( مثلاً 5 درصد) باشد . بدیهی است این میزان نمی تواند 0 و یا 100 درصد تعیین شود و بگویند وی اصلاً سود نبرد؛چراکه خلاف اصل شراکت خواهد بود.

ب – نحوه محاسبه سود

در قانون محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری تجارت در باب نحوه محاسبه سود خالص و سود قابل تقسیم شرکت های با مسئولیت محدود مقرراتی وضع نشده است .بنابراین دراین خصوص باید مواد 90 ، 232 ،233، 234 ، 236 ، 237، 238، 239 و 249 قانون اصلاحی بخشی از مقررات قانون تجارت در مورد شرکت های سهامی را رعایت کنند . سود خالص در سال مالی عبارت است از درآمد به دست آمده درهمان سال مالی منهای هزینه ها،استهلاکات واندوخته ها. هزینه های تاسیس شرکت نیز باید قبل از تقسیم هرگونه سود مستهلک گردد.

2- اندوخته احتیاطی

به موجب ماده 113 قانون تجارت ، مدیر یا مدیران شرکت باید هر ساله مبلغی را به عنوان سرمایه احتیاطی یا همان اندوخته قانونی که در لایحه اصلاحی نیز بدان اشاره شده شده است ، کنار بگذارد . این میزان حداقل یک بیستم از سود خاص سالانه شرکت است . این قاعده جنبه تکلیفی و آمره داشته و خلاف آن نمی توانند با یک دیگر توافق نمایند .بدین توضیح که شرکا در اساسنامه یا شرکت نامه نمی توانند از منظور کردن این سرمایه صرف نظر کنند یا میزان آن را به جای خداقل یک بیستم ، مثلاً یک سی ام در نظر بگیرند.این روند تا جایی ادامه می یابد که مبلغ آن به یک دهم سرمایه شرکت برسد که در این صورت محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری منظور کردن سرمایه احتیاطی ،اختیاری خواهد بود . در صورتی افزایش سرمایه شرکت ، باید کسر یک بیستم هم چنان ادامه یابد تا وقتی که اندوخته قانونی مجدد به یک دهم سرمایه برسد. مثلاً لگر سرمایه شرکت 100 میلیون تومان است و سود خالص سالانه 20 میلیون تومان محاسبه گردیده است ، شرکت باید هر سال 1 میلیون تومان برای مدت 10 سال کنار بگذارد تا بعد از 10 سال مبلغ 10 میلیون تومان به عنوان سرمایه اختیاطی اندوحته شده باشد.

3- سود قابل تقسیم

شریک نباید تصور کند که آنچه که در انتهای سال مالی به عنوان سود دریافت می کند ، درآمد شرکت به نسبت سرمایه او در شرکت است. بنابراین اگر درآمد شرکت 300 میلیون تومان محاسبه گردد ، این درآمد ناخالص شرکت است . بنابراین از مبلغ مذکور باید یک سری هزینه ها کسر شود تا سود خالص به دست بیاید . پس از بدست آمدن سود خالص نیز هم چنان ممکن است سود قابل تقسیمی وجود نداشته باشد . به عبارتی دیگر ممکن است آنچه نهایتاً دست شریک را می گیرد ، مطابق با انتظار و محاسبات وی نباشد. به عبارت دیگر لزوماً نه درآمد بالا و نه درآمد پایین در سال مالی نباید باعث خوشحالی یا ناراحتی شریک شود. چه بسا در سالی که درآمد ناخالص شرکت بیش از سال مالی گذشته است اما پس از وضع هزینه ها و دیون و زیان ها و غیره ، مشخص می گردد که سود چندانی عاید شرکا نمی گردد .

سود قابل تقسیم از طریق سود حالص محاسبه می گردد. بدین توضیح که از سود خالص شرکت که به طریف فوق محاسبه گردیده است ، ابتدا زیان های سال های مالی گذشته و اندوخته های قانونی و سایراندوخته های اختیاری کسر می گردد . سپس به حاصل مذکور، سود قابل تقسیم سال های قبل که به هردلیل تقسیم نشده است ، اضافه می گردد. بعد این مبلغ نهایی بدست آمده با تصویب مجمع بین شرکا به نسبت تعیین شده برای سهم هر شریک ، پرداخت می گردد.

ج- مراجع محاسبه وتعیین سود قابل تقسیم:

1- مدیر یا مدیران

مدیر یا مدیران شرکت مکلفند پس از انقضای سال مالی ، صورت دارایی و دیون شرکت را در پایان سال و هم چنین ترازنامه و حساب عملکرد و سود و زیان شرکت را به ضمیمه گزارشی در مورد فعالیت و وضع عمومی شرکت تهیه و آن را اقلاً 20 روز قبل از تشکیل مجمع عمومی عادی سالانه در اختیار هیئت نظار قرار دهد. پس از آن نیز هیئات نظار باید آن را بررسی کرده و جهت اطلاع شرکا در مرکز شرکت قرار دهد. شرکا نیز تا 15 روز قبل از تشکیل مجمع می توانند به منظور بررسی اسناد مربوط به صورت دارایی ، ترازنامه و گزارش هیئت نظار به مرکز اصلی شرکت مراجعه نمایند.

2- مجمع عمومی سالانه

مجمع عمومی سالانه در وقت مقرر تشکیل شده وحساب های سال مالی را بررسی می کند . پس از تصویب آن ، در صورتی که احرازنماید سود قابل تقسیم وجود دارد ، مبلغی را که باید بین صاحبان سهام تقسیم شود ، تعیین می کند. هم چنین مجمع نحوه پرداخت سود را نیز تعیین می کند و اگر مجمع در این خصوص تصمیمی نگرفته باشد ، مدیر یا مدیران به این امر اقدام می کنند.در هر حال حداکثر ظرف مدت 8 ماده از تاریخ تصمیم مجمع مبنی بر تقسیم سود ، پرداخت صورت خواهد گرفت.

د- منافع موهوم و غیر واقعی

هر سودی که بدون رعایت این قانون و مراتب فوق تقسیم شود ، منافع موهوم تلقی می گردد. به موجب ماده 115 قانون تجارت چنین مدیرانی که با نبودن صورت دارایی یا به استناد صورت دارایی مزور منافع موهومی را بین شرکا تقسیم کرده باشند ، کلاهبردار محسوب و به مجازات آن محکوم می گردند.

ششم – حق بهره برداری از اموال پس از انحلال شرکت

موارد انحلال شرکت با مسئولیت محدود متعدد است . برخی از آن ها با سایر شرکت ها مشترک بوده برخی دیگر اختصاص به شرکت با مسئولیت محدود دارد که در ذیل بدان ها اشاره می گردد:

الف- موارد عمومی انحلال

1- اگر موضوع و هدفی که شرکت برای انجام آن تشکیل شده است، غیرممکن شده یا آن موضوع انجام شده باشد.

2- وقتی برای شرکت مدت معینی تعیین شده باشد و آن مدت به اتمام برسد.

3- در صورتی که همه شرکا تصمیم بر انحلال شرکت بگیرند.

4- در صورتی که به هر علتی، از شرکای شرکت تنها یک نفر باقی بماند.

5- در صورتی که شرکت ورشکست شود.

ب- موارد اختصاصی انحلال

1- اگر عده‌ای از شرکای شرکت که سهم‌الشرکه آنان از نیمی از سرمایه شرکت بیشتر باشد، تصمیم به انحلال شرکت بگیرند. این اکثریت شامل اکثریت عددی شرکا نیست و حتی در صورتی که فقط یک نفر از شرکا که بیشتر از ۵۰ درصد از سرمایه شرکت را دارا باشد، چنین تصمیمی بگیرد، شرکت منحل خواهد شد، حتی در صورتی که تعداد شرکای شرکت بسیار زیاد باشد و آنها موافق انحلال شرکت نباشند.

2- اگر به علت ضررهایی که به شرکت وارد شده است، نیمی از سرمایه شرکت از بین رفته باشد و یکی از شرکا از دادگاه تقاضای انحلال کند، در صورتی که دادگاه دلایل متقاضی را قابل پذیرش بداند و بقیه محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری شرکا هم حاضر نباشند سهم شریک را که در صورت انحلال به او می‌رسد، پرداخت کرده و او را از شرکت خارج کنند، دادگاه حکم به انحلال شرکت خواهد داد.

3- فوت شریک : اگر یکی از شرکا فوت کند؛ در صورتی که در اساسنامه پیش‌بینی شده باشد که فوت یکی از شرکا باعث انحلال شرکت شود.

پس از انحلال شرکت به هریک از دلایل اعم از عمومی و اختصاصی ، عملیات تصفیه امور شرکت آغاز می گردد. تا زمانی که شخصیت حقوقی شرکت باقی است حتی در مدت تصفیه ، مراجعه طلبکاران شرکت به شرکا بابت تادیه قروض شرکت امکان ندارد. با این وجود در شرکت با مسئولیت محدود ، همان طور که قبلاً نیز توضیح داده شد ، نهایت چیزی که شریک در هنگام انحلال به واسطه بدهی های شرکت از دست می دهد، سرمایه ایشان در شرکت است . چراکه طبق تعریف شرکت های با مسئولیت محدود ، مسئولیت شرکا به میزان آورده ای است که در شرکت آوردند. بنابراین بعد از انحلال و خاتمه تصفیه شرکت آن قسمت از دارایی شرکت که باقی مانده ،صرف بازگرداندن وجوه و مطالبات شرکا خواهد شد. هیچ یک از شرکا بعد از پرداخت سرمایه خود به شرکت به عنوان آورده ، دیگر ادعا و مالکیتی نسبت به آن نخواهد داشت .

چرا که این دارایی از این پس جزو دارایی شرکت که متعلق همه شرکا و طلبکاران شرکت است خواهد بود و شرکت شخصیت حقوقی با دارایی مستقل از شرکا خواهد داشت . در مقابل ایشان مالک سهم الشرکه شرکت خواهند شد. این سهم الشرکه برای ایشان حق وثیقه ایجاد نمی کند و نمی توانند به استناد آن نسبت به سایر طلبکاران شرکت از حق تقدمی برخوردار شوند. با این وجود طبق ماده ۲۱۱ قانون تجارت، آن قسمت از دارایی های شرکت که در مدت تصفیه مورد نیاز نیست، بطورموقت بین شرکا می تواند تقسیم شود اما مدیر تصفیه باید بدهی هایی که هنوز زمان پرداخت آن سررسید نشده و همچنین معادل مبالغی را که بین شرکا در مورد آن اختلاف است ، کنار بگذارد و پس از آن عملیات تصفیه را شروع کند. بنابراین همان طور که ملاحظه می گردد قانون گذار خواسته یک حق اختصاصی را به آن ها بدهد.

اگر دارایی باقی مانده شرکت کفاف پرداخت همه مطالبات شرکا را بدهد که هیچ . درغیراین صورت هرکس به نسبت آورده خود از کل دارایی باقی مانده که ممکن است کل مطالباتش را دربرنگیرد ، دریافت کند . نسبت به باقی مطالبات خود طلبکار شرکت است . شریکی سرمایه غیرنقدی به شرکت آورده باشد و در ابتدا با توافق شرکا ارزیابی شده و سهم او تعیین شده باشد ، در صورت عدم کفایت دارایی نمی تواند عین آن مال را طلب کند. ایشان به نسبت میزان آورده خود از کل دارایی باقی مانده شرکت نسبت به این اموال مالکیت خواهد داشت. با این وجود به نظر می رسد شرکا می توانند از همان ابتدای تشکیل شرکت به موجب شرکت نامه یا اساسنامه شرکت یا حتی هنگام تقسیم دارائی ها بین شرکا توافق نمایند که چنین شخصی با پرداخت مابه التفاوت قیمت عین اموال بتواند عین مال خود را پس بگیرد.

نکته دیگر آن که متصدیان تصفیه علی الاصول مدیران شرکت هستند مگر این که اساسنامه یا اکثریت مجمع عمومی ترتیب دیگری پیش بینی کرده باشد. ایشان زمانی می توانند نسبت به تقسیم دارایی شرکت بین شرکا خواه درضمن مدت تصفیه و خواه پس از آن اقدام نمایند که قبلاً سه مرتبه در مجله رسمی و یکی از روزنامه ها ، این موضوع را را اعلان نموده از تاریخ انتشار اولین اعلان در مجله یک سال گذشته باشد.

فرمول‌های مهم و کاربردی بازار سرمایه (بورس) – جبران ضرر در بازارهای مالی

فرمول‌های مهم و کاربردی بازار سرمایه (بورس) از جمله فرمول‌های محاسبه‌ی میزان رشد یا افت قیمت‌ها، سود شرکت‌ها، افزایش سرمایه‌ها، درصد کسب سود برای جبران ضررها و… از مواردی است که هر سرمایه‌گذار می‌بایست مدنظر قرار دهد و از آن‌ها استفاده کند.

فرمول به‌دست آوردن میزان رشد مورد انتظار (بازدهی مثبت):

A × [1 + (n ÷ 100)] = B

A = عدد فعلی
n = درصد رشد مورد انتظار
B = عدد مورد انتظار

مثال: قیمت سهمی 8000 ریال است. در صورتی که انتظار داشته باشیم این سهم 20 درصد رشد کند، قیمت سهم چند می‌شود؟

8000 × [1 + (20 ÷ 100)] = 9600

فرمول به‌دست آوردن میزان افت مورد انتظار (بازدهی منفی):

A × [1 – (n ÷ 100)] = B

A = عدد فعلی
n = درصد افت مورد انتظار
B = عدد مورد انتظار

مثال: قیمت سهمی 8000 ریال است. در صورتی که انتظار داشته باشیم این سهم 20 درصد افت کند، قیمت سهم چند می‌شود؟

8000 × [1 – (20 ÷ 100)] = 6400

فرمول محاسبه‌ی درصد رشد (سود) یا افت (ضرر) بین دو عدد (نرخ رشد):

[(A – B) ÷ B] × 100 = n

A = عدد فعلی
B = عدد قبلی
n = درصد رشد یا افت

توجه: در صورتی که عدد به‌دست آمده مثبت باشد، نشان دهنده‌ی درصد رشد (نرخ رشد مثبت) و در صورتی که عدد به‌دست آمده منفی باشد، نشان دهنده‌ی درصد افت (نرخ رشد منفی) می‌باشد.

مثال 1: قیمت خرید سهمی (قیمت قبلی) 6000 بوده است. در صورتی که قیمت فعلی این سهم 7500 ریال باشد، در حال حاضر چند درصد سود (رشد) کرده‌ایم؟

[(7500 – 6000) ÷ 6000] × 100 = 25

مثال 2: قیمت خرید سهمی (قیمت قبلی) 8000 بوده است. در صورتی که قیمت فعلی این سهم 6800 ریال باشد، در حال حاضر چند درصد ضرر (افت) کرده‌ایم؟

[(6800 – 8000) ÷ 8000] × 100 = -15

فرمول محاسبه‌ی درصد پوشش یک عدد:

(A ÷ B) × 100 = n

A = عدد فعلی
B = عدد قبلی
n = درصد پوشش

مثال 1: درآمد شرکتی 500 میلیارد تومان است. در صورتی که سود ناخالص آن 200 میلیارد تومان، سود عملیاتی 150 میلیارد تومان و سود خالص 100 میلیارد تومان باشد، حاشیه سود ناخالص، عملیاتی و خالص آن چند درصد است؟

(200 ÷ محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری 500) × 100 = 40 (حاشیه سود ناخالص)
(150 ÷ 500) × 100 = 30 (حاشیه سود عملیاتی)
(100 ÷ 500) × 100 = 20 (حاشیه سود خالص)

مثال 2: سود خالص شرکتی در کل سال مالی قبل 80 میلیارد تومان است. در صورتی که در گزارش 6 ماهه سال مالی جاری، 120 میلیارد تومان سود خالص محقق کرده باشد، این شرکت چند درصد از سود سال گذشته خود را تا 6 ماهه سال جاری پوشش داده است؟

(120 ÷ 80) × 100 = 150

مثال 3: سود عملیاتی شرکتی 200 میلیارد تومان و مالیات بر درآمد آن 18 میلیارد تومان است. مالیات بر درآمد این شرکت چند درصد از سود عملیاتی آن می‌باشد؟ (این شرکت چند درصد مالیات بر درآمد پرداخت می‌کند؟)

(18 ÷ 200) × 100 = 9

نکته: با استفاده از فرمول‌های بالا می‌توانید میزان رشد یا افت سودآوری و فروش شرکت‌ها، درآمدها، هزینه‌ها، مالیات و… را در گزارشات صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای (3 ماهه، 6 ماهه، 9 ماهه) و سالانه (12 ماهه) و گزارشات فعالیت‌های ماهانه محاسبه، بررسی، تحلیل و یا پیش‌بینی کنید.

فرمول به‌دست آوردن تعداد سهام پس از افزایش سرمایه:

A × [1 + (n ÷ 100)] = B

A = تعداد سهام قبل از مجمع
n = درصد کل افزایش سرمایه از هر محلی
B = تعداد سهام پس از مجمع و ثبت افزایش سرمایه

مثال: شرکتی 80 درصد افزایش سرمایه دارد (از هر محلی)؛ اگر تعداد سهام ما در این شرکت 1000 عدد باشد، پس از مجمع افزایش سرمایه و ثبت آن، چند سهم خواهیم داشت؟

1000 × [1 + (80 ÷ 100)] = 1800

فرمول به‌دست آوردن قیمت تئوریک سهام پس از افزایش سرمایه:

[A + ((n ÷ 100) × M)] ÷ [1 + (N ÷ 100)] = B

A = قیمت پایانی سهم قبل از مجمع افزایش سرمایه
n = درصد افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده سهامداران و آورده نقدی
M = آورده‌ی نقدی سهامداران به ازای هر سهم به ریال – معمولاً قیمت اسمی سهم یعنی 1000 ریال است
N = درصد کل افزایش سرمایه از هر محلی
B = قیمت تئوریک سهم پس از مجمع افزایش سرمایه

(n ÷ 100) × M = مبلغی که بابت هر حق تقدم می‌بایست پرداخت شود

[1 + (N ÷ 100)] = چند برابر شدن تعداد سهام

B – M = قیمت تئوریک هر حق تقدم افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده سهامداران و آورده نقدی

توجه: در صورتی که شرکت افزایش سرمایه‌ای از محل مطالبات حال شده سهامداران و آورده نقدی نداشته باشد، در فرمول بالا مقدار n و M صفر می‌شود.

مثال 1: شرکتی 1800 درصد افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها دارد؛ در صورتی که قیمت پایانی سهم قبل از مجمع افزایش سرمایه 38000 ریال باشد، قیمت تئوریک سهم پس از مجمع چند می‌شود؟

[38000 + ((0 ÷ 100) × 0)] ÷ [1 + (1800 ÷ 100)] = 2000

مثال 2: شرکتی 30 درصد افزایش سرمایه از محل سود انباشته و 120 درصد افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده سهامداران و آورده نقدی دارد؛ در صورتی که قیمت پایانی سهم قبل از مجمع افزایش سرمایه 8000 ریال باشد، قیمت تئوریک سهم پس از مجمع چند می‌شود؟

[8000 + ((120 ÷ 100) × 1000)] ÷ [1 + (150 ÷ 100)] = 3680

فرمول ریسک و بازده:

A – X = B
Y – A = C
B ÷ C محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری = D

A = قیمت فعلی
X = حد ضرر
B = مقدار ریسک
Y = حد سود
C = مقدار بازده یا پاداش
D = نسبت ریسک به بازده که هر چه کمتر از 0.5 باشد، سهم برای خرید مناسبت‌تر است

مثال: قیمت سهمی 300 تومان است. برآورد شما این است که نهایت افت و ضرر آن 285 تومان و حد سود (هدف قیمتی) 350 تومان می‌باشد. نسبت ریسک به بازده آن چقدر است؟

300 – 285 = 15
350 – 300 = 50
15 ÷ 50 = 0.3

فرمول‌های محاسبه‌ی درصد کسب سود برای جبران ضرر (زیان) سرمایه:

[(B – A) ÷ A] × 100 = n

A = عدد فعلی
B = عدد قبلی
n = درصد کسب سود برای جبران ضرر

[[1 ÷ (1 – (N ÷ 100))] – 1] × 100 = n

N = درصد ضرر
n = درصد کسب سود برای جبران ضرر

مثال: قیمت خرید سهمی (قیمت قبلی) 8000 بوده است. در صورتی که با 20 درصد ضرر، قیمت فعلی این سهم 6400 ریال باشد، چند درصد باید سود کسب کنیم تا این زیان جبران شود؟

[(8000 – 6400) ÷ 6400] × 100 = 25

[[1 ÷ (1 – (20 ÷ 100))] – 1] × 100 = 25

پایبند بودن به حد ضرر در بورس، یکی از مهم‌ترین اصول سرمایه‌گذاری است. مطابق جدول زیر، در صورتی که میزان زیان شما از حدی فراتر رود (بیش از 20 درصد)، امکان جبران آن به مراتب سخت‌تر می‌شود؛ در حالی که زیان‌های تا 15-10 درصد، راحت‌تر جبران می‌گردد.

میزان زیان (درصد ضرر)	میزان جبران ضرر (درصد کسب سود)
10	11.1
15	17.6
20	25
25	33.3
30	42.8
35	53.8
40	66.6
45	81.8
50	100
55	122.2
60	150
65	185.7
70	233.3
75	300
80	400
85	566.6
90	900
95	1900
99	9900

طبق جدول بالا، اگر 1 میلیون تومان داشته باشید، با 20 درصد ضرر، ارزش سرمایه‌ی شما به 800 هزار تومان می‌رسد که برای جبران آن می‌بایست 25 درصد سود کنید و اگر 50 درصد ضرر کنید، ارزش سرمایه‌ی شما به 500 هزار تومان می‌رسد که برای جبران آن می‌بایست 100 درصد سود کنید!

برای درک بهتر مفهوم حد ضرر، به مثال زیر دقت کنید:

شما با تحلیل کامل و دقیق، 1 میلیون تومان در شرکتی سرمایه‌گذاری کرده‌اید که معادل 2000 عدد سهم 500 تومانی آن می‌باشد. به هر دلیلی قیمت سهام آن شرکت شروع به افت کرده و به 450 تومان می‌رسد. در صورتی که شما بر اساس حد ضرر 10 درصدی، سهام خود را با همین قیمت بفروشید، ارزش سرمایه‌ی شما 900 هزار تومان می‌شود که می‌توانید آن را در بانک یا جایی دیگر سرمایه‌گذاری کنید.
با فرض افت 40 درصدی قیمت سهم تا 300 تومان، در صورت تحلیل مجدد و تمایل به خرید آن در کف قیمتی جدید (300 تومان)، شما می‌توانید با سرمایه‌ی 900 هزار تومانی خود، 3000 سهم از همان شرکت بخرید و فقط با 11.1 درصد رشد قیمت، ضرر قبلی خود را جبران کنید و با توجه به افت شدید قیمت سهم، سریع‌تر به سود برسید؛ تعداد سهام شما نیز از 2000 عدد به 3000 عدد افزایش یافته است. ضمناً، مدتی که نقد بوده‌اید، سود بانکی یا صندوق سرمایه‌گذاری نیز به شما تعلق گرفته است. همچنین، در صورتی که تمایل داشته باشید مجدد 2000 سهم از آن شرکت بخرید، حالا با 600 هزار تومان می‌توانید همان تعداد سهم را بخرید که در نتیجه 300 هزار تومان نیز از همان فروش سهام، سود کرده باشید!
اما در صورت عدم فروش سهام خود، پس از برگشت روند نزولی قیمت، علاوه بر خواب سرمایه، شما می‌بایست 66.6 درصد سود کنید تا اصل سرمایه برگردد و هم‌چنان همان 2000 سهم را دارید.

بنابراین، در صورت مشاهده‌ی علائم ریزش قیمت‌ها، فروش سهام با ضرر کمتر، بهترین استراتژی سودآور است و جلوی ضرر سنگین‌تر شما را خواهد گرفت.

حد سود چیست و چه کاربردی در بازار سرمایه دارد؟

دو رکن اساسی در سرمایه گذاری و معامله کردن در بازار سرمایه تعیین نقطه ورود و نقطه خروج است. اینکه در کدام نقطه از بازار خارج شویم همیشه دغدغه ای بوده که همه سهام داران با آن سروکار دارند. در زمان ورود به معامله باید تعیین کنیم که به طور مثال سهمی که خریداری شده تا چه قیمتی رشد خواهد کرد و اصطلاحا یک هدف قیمتی برای سهم مشخص کنیم و در زمان رسیدن به آن، از آن سهم خارج شویم. در مقاله حد ضرر در بورس و سرمایه گذاری چیست و چه کاربردی دارد؟ با مفهوم حد ضرر آشنا شدیم. در این مقاله به معرفی و بررسی حد سود در بورس می پردازیم.

حد سود چیست؟

حد سود به محدوده ای از قیمت گفته می شود که معامله گر بر اساس تحلیلی که بر روی سهم انجام می دهد، آن محدوده را برای ذخیره سود و خروج از سهم مناسب پیش بینی می کند.

چرا تعیین حد سود مهم است؟

در تحلیل تکنیکال تعیین حد سود به اندازه حد ضرر مهم است. گاهی معامله گر به قدری درگیر تعیین نقطه ورود می‌شود که فراموش می‌کند کی باید از سهم خارج شود. در تعیین حد سود معامله گر بر اساس ابزاری که دارد نقطه‌ای که می‌خواهد از سهم خارج شود را تعیین می‌کند.

البته باید این نکته را در نظر داشته باشیم زمانی که جو کلی بازار و سهم خوب است، می‌توانیم حد سود را ارتقا دهیم. برای مثال زمانی که قیمت 5000 تومان را برای خروج تعیین کردیم ولی شرایط بازار مناسب است، می‌توانیم این حد سود را بالاتر ببریم و به 5500 تومان ارتقا دهیم. در اصل به این عمل تعیین حد سود شناور گفته می‌شود.

گاهی معامله گر برای تعیین نقطه ورود تلاش زیادی می‎کند و فراموش می‌کند که باید برای نقطه خروج هم برنامه ریزی محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری کند.

تعیین حد سود :

برای مثال یک معامله گر می‌گوید که سهم را در کف کانال صعودی می‌خرم و در سقف کانال می‌فروشم. خریدش تعیین نقطه ورود و فروشش تعیین نقطه خروج محسوب می‌شود. حال اگر شرایط بازار و سهم خوب بود، معامله گر هدف دومی را برای سهمش در نظر می‌گیرد و می‌گوید تا هدف دوم صبر می‌کنم و بعد از رسیدن به این نقطه سهم را می‌فروشم.

معامله گر در نهایت همان طور که برای خرید سهم برنامه ریزی می‌کند و نقطه ورود را تعیین می‌کند، برای خروج از سهم هم باید برنامه داشته باشد. معامله گر با تعیین محدوده حد سود، عملا نقطه خروج از سهم را تعیین می‌کند. نکته مهم دیگر در این ارتباط غلبه کردن به حس طمع است. وارن بافت می‌گوید ترس و طمع دو دشمن بزرگ معامله گر می‌باشد که برای موفقیت در بورس باید بتوان این دو حس را به خوبی شناخت و بر آن غلبه کرد. پس به عنوان یک معامله گر باید برای فروش سهم تان حتما برنامه داشته باشید. نمی‌توانید یک سهم را بخرید و بگویید “حالا هر وقت حس کردم زمان مناسبی بود می‌فروشمش”.

استفاده از نقطه ورود و خروج بسیار مهم است. نمی‌توان یک سهم را بدون برنامه و فقط به دلیل اینکه کانالی یا شخصی گفته در هر قیمتی بخریم و بفروشیم.

چگونه حد سود را تعیین کنیم؟

تعیین حد سود بستگی به استراتژی معاملاتی معامله گر دارد و نمی‌توان یک نسخه همگانی برای آن پیچید. اینکه خریدهایتان را بر اساس تحلیل تکنیکال انجام می‌دهید و یا بنیادی، تعیین نقطه خروج می‌تواند برای معامله گران متفاوت باشد.

به طور مثال در تحلیل بنیادی به این نتیجه می‌رسید که ارزش سهم شما 1000 ریال است؛ ولی قیمت حال حاضر بازار 700 ریال می‌باشد، پس حد سود خود را 1000 ریال قرار می‌دهید و هر وقت قیمت به این عدد رسید از معامله خارج می‌شوید و در تحلیل تکنیکال هم به طور مثال سقف کانالی که در محدوده قیمتی 1000 ریال است را حد سود خود قرار می‌دهید.

جدای از مشخص کردن حد سود بخش دیگری از معامله یعنی حد ضرر نیز بسیار مهم است. حد ضرر یک نوع احتیاط است که اگر بازار مطابق انتظار شما پیش نرفت، آن سهم را می‌فروشید و متحمل زیان بیشتر نمی‌شوید.

حد ضرر در بورس:

‌ هیچ قانون کلی برای تعیین حد ضرر وجود ندارد؛ اما برای تعیین این حد، نکته های قابل‌ توجهی وجود دارند که باید آنها را در نظر گرفت؛ مثلا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:‌

1. حد ضرر یا حد توقف زیان به معنی آن است که وقتی کاهش قیمت سهام به حد مشخص و تعیین‌ شده‌ای رسید، باید آن را بفروشیم تا از ضرر بیشتر جلوگیری شود.‌
2. کم شدن سود هم نوعی ضرر است؛ بنابراین زمانی‌ که قیمت سهام بالا رفت حد ضرر را نیز باید متناسب با قیمت افزایش داد.‌
3. یکی از رایج ترین اشتباهات تغییر حد ضرر بدون دلیل فنی و منطقی است. بدین ترتیب که با نزدیک شدن قیمت به حد ضرر، معامله گر اقدام به تغییر یا حذف آن می‌کند و منتظر کمتر شدن یا از بین رفتن زیان می‌ماند. با وجود اینکه ممکن است در مواردی این حرکت موجب جبران یا کمتر شدن زیان شود؛ اما در بلند مدت نتیجه ای جز از بین رفتن سرمایه‌ نخواهد داشت.‌
4. حد ضرر نباید بیشتر از ۱۰ درصد مبلغ خرید باشد و این یعنی بیش از ۱۰ درصد مبلغ خریدتان محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری را نباید از دست دهید.‌
5. حد را نباید با فاصله خیلی زیاد یا خیلی کم از قیمت خرید قرار دهید.
6. در تعیین حد ضرر، دیدگاه زمانی یک سرمایه گذار بسیار اهمیت دارد؛ مثلا تعیین حد برای معامله های کوتاه مدت با تعیین حد برای معامله های بلند مدت متفاوت است.
7. در معاملات کوتاه مدت، حد ضرر را تقریبا بین ۸ تا ۱۰ درصد در نظر می‌گیریم و در خریدهای میان مدت و بلند مدت، حد ضرر را تقریبا بین ۱۰ تا ۲۰ درصد پایینتر از قیمت خرید در نظر می‌گیریم.
8. وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت گردید، حد را روی مقاومت شکسته شده که حالا به‌ عنوان حمایت عمل می‌کند، قرار دهید.

نسبت ریسک به ریوارد چیست؟

نسبت ریسک به ریوارد یا نسبت سود به زیان شاخصی برای تعیین حد ضرر و حد سود برای سرمایه گذاری در معاملات بورس می‌باشد که با استفاده از این نسبت می‌توان درباره خرید یا عدم خرید سهم در بورس تصمیم گیری نمود. به زبان ساده نسبت ریسک به ریوارد به این معنی است که شما حاضرید در مقابل چند درصد سود، چند درصد از سرمایه تان را به خطر بیندازید.

نحوه محاسبه نسبت ریسک به ریوارد در بورس

برای اینکه با نحوه محاسبه ریسک به ریوارد بهتر آشنا شوید آن را با یک مثال توضیح می‌دهیم. فرض کنید اگر یک معامله گر سهامی را در 260 تومان بخرد و حد ضرر 230 تومان و حد سود 340 تومان برای آن قرار دهد؛ ریسک، ریوارد و نسبت ریسک به ریوارد آن به صورت زیر خواهد بود:

ریسک: ریسک این معامله به ازای هر سهم 30 تومان می‌باشد. 30 =230-260

حد ضرر – قیمت سهم = ریسک

ریوارد: ریوارد یا پتانسیل سود آن 80 تومان می‌باشد. 80 =260-340

حد سود – قیمت سهم = ریوارد

نحوه محاسبه ریسک به ریوارد: برای محاسبه این نسبت ابتدا باید ریسک و ریوارد را طبق فرمول زیر بدست بیاوریم؛

فرمول محاسبه ریسک به ریوارد:

37% یا 80/30 =Risk / Riward

در صورتی که طبق معادله فوق ریسک را تقسیم بر ریوارد و ضربدر 10 تومان کردیم و عدد به دست آمده کمتر از 50% بود، سهم برای خرید مناسب می‌باشد.

در این مثال هم با توجه به اینکه عدد به دست آمده (0.37 یا 37%)، کمتر از 50% می‌باشد، پس سهم برای خرید مناسب است.

در پایان، برای انجام معاملاتی موفق و سود ده به این نکات توجه کنید:

1- قانون اساسی سرمایه گذاری

یک سرمایه گذار موفق به خوبی از این واقعیت آگاه است که اگر ریسک را نادیده بگیرد، نمی‌تواند از مزایای ریسک بهره مند شود. زمانی که صحبت از سرمایه گذاری است، این‌ یکی از قوانین اساسی است. برای درک اهمیت سرمایه گذاری در دارایی‌های ریسکی، باید بازده بالایی که از این‌ گونه سرمایه‌ گذاری‌ها به دست می‌آیند را در نظر گرفت. به همین ترتیب نیز سرمایه‌ گذاری‌‌هایی که ریسک اندکی دارند، بازده آنچنانی به همراه ندارد.

2- سرمایه گذاری کنید، نه سفته بازی

در مقوله سرمایه‌ گذاری، الزاماً نیازی نیست تا برای مشخص کردن بهترین زمان ورود یا خروج به طور مداوم حرکات قیمت و بازار را دنبال کنید. از طرفی هم نمی‌توان به پیش بینی افراد مختلف در خصوص زمان مناسب سرمایه گذاری اکتفا کرد. با این حال، اگر واقعاً قصد دارید سرمایه خود را برای مدت زمانی طولانی جمع آوری کنید، از حدس و گمانه ‌زنی دست ‌بردارید و شروع به سرمایه‌ گذاری کنید. حدس و گمان چیزی شبیه به شرط بندی بر روی حرکات قیمت اما به صورت کوتاه مدت است؛ اما سرمایه گذاری به این معناست که سرمایه خود را در کاری قرار دهید که می‌تواند در دراز مدت برای شما سود به همراه داشته باشد.

نرخ سود سپرده بانکی 20 تا 23 درصد شد

درحالی طبق مصوبه شورای پول و اعتبار و تأکید چندباره بانک مرکزی نرخ سود سپرده‌های بانکی باید 18 درصد باشد که در برخی بانک‌های دولتی این نرخ .

درحالی طبق مصوبه شورای پول و اعتبار و تأکید چندباره بانک مرکزی نرخ سود سپرده‌های بانکی باید 18 درصد باشد که در برخی بانک‌های دولتی این نرخ به ۲۰ درصد و بانک‌های خصوصی برای سپرده های میلیاردی به ۲۳ درصد هم رسیده است.

به گزارش ایران جیب از تسنیم،‌ افزایش نرخ سود سپرده‌های بانکی در شعب بانک‌های دولتی و خصوصی درحالی همچنان مشاهده می‌شود که بانک مرکزی بارها تأکید کرده که بانک‌ها نباید از مصوبه شورای پول و اعتبار تخطی کنند.

اما هم اکنون نرخ سود سپرده در اکثر بانک‌های دولتی 20 درصد و در بانک‌های خصوصی با توجه به مبلغ سپرده از 20 تا 23 درصد محاسبه و پرداخت می شود.

بانک‌های دولتی شرط پرداخت سود 20 درصدی به سپرده ها را ماندگاری سه ماهه اعلام ‌می‌کنند البته در تعدادی از بانک‌ها نیز کف مبلغ سپرده یکی از شروط پرداخت سود 20 درصدی است.

یکی از بانک‌های دولتی، برای مبالغ بالای 50 میلیون تومان سود 20 درصدی تعیین کرده و تأکید دارد که نباید در سه ماهه اول سپرده گذاری از حساب برداشت شود.

این بانک البته در طرح دیگری، به مشتری این امکان را می دهد که با عدم برداشت از حساب طی یک ماه، سود 19 درصدی را بصورت ماهانه دریافت کند. مسئول شعبه می گوید اما اگر مشتری در ماه اول هم قصد برداشت از حساب داشته باشد می تواند سپرده 18 درصدی را انتخاب کند که در این حساب امکان واریز و برداشت وجوه وجود دارد.

شرایط اکثر بانک‌های دولتی برای سپرده گذاری و دریافت سود 20 درصدی تقریبا مشابه هم است و تفاوت های جزئی در نوع حساب و . وجود دارد.

در بانک‌های خصوصی نیز تقریبا همین شرایط حاکم است با این تفاوت که معمولا برخی از خصوصی‌ها طرح های خاصی دارند که طبق آن نرخ سود متناسب با مبلغ سپرده افزایش پیدا می کند.

در برخی بانک‌های خصوصی نرخ سود سپرده 20 تا 21 درصد متغییر است؛ اما اکثر بانک‌ها برای سپرده های 100 تا 200 میلیون تومانی سود 20 درصدی پرداخت می کنند. یکی از بانک‌های خصوصی نرخ سود سپرده های بالای 100 میلیون تومان را 20.5 درصد اعلام می کند. بانک دیگری برای سپرده های میلیاردی نرخ های بالاتری در نظر دارد.

مسئول یکی از شعب بانک های خصوصی می گوید: در ارقام بالای یک میلیارد باید مجوز جدید برای سود سپرده از اداره مرکزی دریافت کنیم؛ او تأکید دارد: معمولا رقم را به اداره اعلام می کنیم و براساس رقم سپرده، سود سپرده به مشتری پیشنهاد می شود.

نرخ محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری های سود بالای 20 درصدی درحالی همچنان در بانک‌های دولتی و خصوصی پرداخت می شود که بانک مرکزی تأکید دارد بانک ها باید به مصوبه سودی شورای پول و اعتبار پایبند باشند؛ طبق مصوبه 24 تیرماه سال 1399 شورای پول و اعتبار سقف نرخ سود علی الحساب سپرده‌های سرمایه گذاری به شرح زیر تعیین شد؛

سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه مدت عادی: 10 درصد
سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه مدت ویژه سه ماهه: 12 درصد محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری
سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه مدت ویژه شش ماهه: 14 درصد
سپرده سرمایه‌گذاری با سررسید یک سال: 16 درصد
سپرده سرمایه‌گذاری با سررسید دو سال: 18 درصد

باوجود تأکید و اخطار چندباره بانک مرکزی به بانک‌های برای رعایت نرخ‌های سود، اما مشاهدات میدانی از شعب بانکی بیانگر بی اعتنایی بانک‌ها به تذکرات بانک مرکزی است؛ از ماه‌های گذشته بانک‌ها استارت افزایش نرخ سود سپرده را زدند و همچنان نیز با طرح های گونان درحال رقابت با یکدیگر هستند.

در این ایام، بانک‌ها با روش‌هایی گوناگون تلاش داشته اند تا سپرده‌های مردم را با نرخ‌های بالاتر از 18 درصد و حتی 23 درصد جذب کنند. این موضوع البته از دیدنظارتی بانک مرکزی نیز پنهان نمانده تا جایی که تازه‌ترین اظهارات معاون نظارت بانک مرکزی نشان می‌دهد: شش بانک در زمینه عدم رعایت نرخ سود علی الحساب سپرده سرمایه گذاری مدت‌دار تخلف کرده و نرخ‌های سود را افزایش داده اند.

او تأکید دارد: ادامه روند نقض ضوابط ابلاغی در خصوص نرخ‌های سود علی الحساب یاد شده بدون توجه به پیامد‌های آن توسط برخی بانک‌ها و موسسات اعتباری ضمن افزایش بهای تمام شده پول در شبکه بانکی کشور، موجب تضییع حقوق سایر ذینفعان و همچنین تهدید ثبات، سلامت و استحکام مالی بانک‌ها و موسسات اعتباری شده است.

رئیس شورای هماهنگی بانک‌ها طی ماه‌های گذشته در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم از بررسی پیشنهاد بانکها برای افزایش نرخ سود در شورای پول و اعتبار خبر داد و تأکید کرده بود که این پیشنهاد در شورای پول و اعتبار رد شد.

در عین حال اصغرابوالحسنی قائم‌مقام بانک مرکزی نیز در گفت‌وگوی دیگری با خبرنگار تسنیم با تأکید بر اینکه فعلاً تصمیمی برای تغییر نرخ سود سپرده‌ها گرفته نشده است، گفت: بانک‌هایی که نرخ سود بالا پرداخت می‌کنند، هزینه‌های خود را بالا می‌برند.

وی درباره پرداخت نرخ سود بیش از 20درصدی در برخی از بانک‌ها گفت: اگر نرخ سود سپرده افزایش پیدا کند، هزینه بانک‌ها بالا می‌رود.

وی در پاسخ به این سؤال که «آیا بانک مرکزی با بانک‌های متخلف در حوزه نرخ سود برخورد می‌کند؟» گفت: قواعد ابلاغ شده و ضوابط مشخص است. ضوابط در شورای پول و اعتبار به تصویب رسیده است و بانک‌ها باید به آن عمل کنند.

به گزارش تسنیم، طبق اعلام معاون نظارتی بانک مرکزی در بخشنامه ای که هشتم شهریورماه امسال از سوی بانک مرکزی به تمامی بانکها و موسسات اعتباری غیر بانکی ابلاغ شد، آمده است که حسب بازرسی های انجام شده و همچنین گزارش های واصله ،‌برخی از بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی همچنان با توسل به روش ها و شیوه های مختلف از نرخ های مصوب ابلاغی تخطی می کنند؛ لذا به این دسته از موسسات و بانکها تذکر داده شد.

معاون نظارت بانک مرکزی افزود:‌ ادامه روند نقض ضوابط ابلاغی در خصوص نرخ های سود علی الحساب یاد شده بدون توجه به پیامدهای آن توسط برخی از بانکها و موسسات اعتباری ضمن افزایش بهای تمام شده پول در شبکه بانکی کشور موجب تضییع حقوق سایر ذینفعان و همچنین تهدید ثبات، ‌سلامت و استحکام مالی بانکها و موسسات اعتباری را فراهم کرده است.

وی گفت:‌ در این بخشنامه بر لزوم رعایت دقیق و کامل ضوابط موصوف تاکید شد و مجددا به بانکها و موسسات اعتباری ناقض نرخ های سود موصوف برای رعایت مقررات یاد شده؛ یادآوری شد که مسئولیت حسن اجرای ضوابط و دستور العمل های ابلاغی برعهده هیئت مدیره و مدیران عامل محترم بانکها و موسسات اعتباری غیر بانکی است و تاکید شد که بانک مرکزی بررعایت نرخ های سود سپرده، نظارت لازم را معمول و با موارد نقض ان از طریق هیات انتظامی بانکها برخورد قاطع خواهد کرد.

معاون نظارت بانک مرکزی افزود: در پی ابلاغ این بخشنامه با اعضای هئیت مدیره بانکهای متخلف جلسات جداگانه ای برگزار شد و مهلتی دو هفته ای تا پایان شهریورماه برای اصلاح امور به این بانکها داده شد.

وی گفت:‌ هم اکنون با اتمام این مهلت ارزیابی بانکها آغاز شده است و برآوردها نشان می دهد که دست کم شش بانک و موسسه اعتباری غیر بانکی از نرخ های تعیین شده تخطی کرده اند که پرونده یکی از آنها نهایی شده و هم اکنون در حال ارسال به هیأت انتظامی بانکهاست.

ابوذر سروش خاطرنشان کرد: ‌معرفی هیئت مدیره بانکها به هیأت انتظامی پیامدهای خاصی برای بانکها دارد که با توجه به جمع بندی هیأت انتظامی از تذکر تا سلب صلاحیت حرفه ای اعضای هئیت مدیره را شامل می شود.

یک سرمایه گذاری عجیب در بورس

فردای اقتصاد: دلایل به فروش رفتن بلوک ۱۲ درصدی شرکت صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس، ۲۰۰ درصد بالاتر از قیمت تابلو چه بود؟ سوالی که این روزها بسیاری از سهامداران و حتی تحلیلگران بورسی از خود و دیگران، به دنبال یافتن پاسخی برای آن هستند. هر چند پی بردن به هدف واقعی خریداران در یک معامله شاید کار ساده‌ای نباشد و حتی غیرممکن به نظر برسد اما با یک محاسبه سرانگشتی می‌تواند به برخی انگیزه‌های احتمالی خریداران در این معامله ۱۰۸ هزار و ۷۲۸ میلیارد تومانی پی برد.

به دست آوردن کرسی‌های کنترلی «فارس»

شرکت سرمایه‌گذاری اهداف پیش‌تر به طور غیرمستقیم (با مالکیت ۱۰۰ درصدی در شرکت گروه پتروشیمی تابان فردا) ۱۰۵ میلیارد و ۶۶۸ میلیون سهم شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس را در اختیار داشت، حالا صاحب ۵۸,۷۴۰,۰۰۰,۰۰۰ سهم دیگر «فارس» نیز شد تا در مجموع مالکیت خود در این هلدینگ بزرگ پتروشیمی را به ۳۳.۶ درصد برساند.

با این حساب حالا شرکت سرمایه‌گذاری اهداف در صورت گرفتن حق رای تاپیکو به عوان سهامداران ۶ درصدی «فارس»، می‌تواند سه کرسی مدیریتی در هلدینگ خلیج‌فارس خواهد داشت که از اهمیت بالاتری هم برای این سهامداران عمده و هم دیگر سهامداران «فارس» برخوردار است.

سهام مدیریتی به بخشی از سهام یک شرکت گفته می‌شود که حق رای آن، توانایی قرار دادن یک یا چند عضو هیات‌مدیره شرکت را داشته باشد. در یک تعریف ساده سهام کنترلی (سهام مدیریتی) به سهمی گفته می‌شود که دارنده آن می‌تواند از طریق آن به اعمال مدیریت در یک شرکت بپردازد. دارنده سهام کنترلی از دو طریق می‌تواند در شرکت اعمال نفوذ کند؛ اول اینکه یک یا چند عضو هیات‌مدیره را تعیین کند و دیگر اینکه با در اختیار گرفتن اکثریت اعضای هیات‌مدیره بتواند مدیرعامل شرکت را نیز منصوب کند.

میزان سهام لازم برای اینکه در یک شرکت بتوان کنترل یک یا چند عضو هیات‌مدیره را به دست گرفت، بستگی به ترکیب سهامداران آن شرکت و تعداد اعضای هیات مدیره شرکت دارد. در حال حاضر تعداد اعضای هیات مدیره در اکثریت شرکتها ۵عضو محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری است. از این رو همواره قیمت سهام مدیریتی که معمولاً به صورت بلوکی فروخته می‌شود، از قیمت سهام خرد بیشتر است.

بازدهی انتظاری از خرید قسطی «فارس»

در شرایط معامله بلوک ۱۲ درصدی «فارس»، نقد و اقساط به صورت ۳۰ درصد نقد طی مهلت ۲۰ روزی کاری و مابقی به صورت اقساط ۴۸ ماهه طی ۴ سال با فواصل زمانی ۶ ماهه و نرخ سود ۱۸ درصد ذکر شده است. در این میان کارشناسان انتظار دارند سود ۲ میلیارد دلاری «فارس» در ۴ سال آینده نهایتا به ۲.۵ میلیارد دلار برسد و سود تقسیمی آن نیز از ۱.۵ میلیارد دلار فعلی به ۱.۶ تا ۱.۷ میلیارد دلار افزیش یابد. با این فروش بلوکی، هلدینگ خلیج فارس حدودا ۳۰ میلیارد ارزش گذاری شده که جریان نقدی آن ۱.۵ تا ۲ میلیارد دلار خواهد بود که از این منظر شاید نتوان دلیل جذابیت سهام «فارس» با این قیمت را برای اهداف درک کرد. با این حال باید دید بازی آتی بورس، قیمت هر سهم این شرکت را تا ۴ سال آینده به چه سطحی می‌رساند و آیا این سطح قیمتی با توجه به قسطی بودن پرداخت، این خرید را چقدر توجیه‌پذیر می‌کند.

امتیاز سرمایه‌گذاری در یک هلدینگ تخصصی

شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس به عنوان شرکتی مادر تخصصی در بسیاری از محصولات پتروشیمی دارای زنجیره ارزش کامل است؛ به گونه‌ای که در سبد دارائی‌های خود دارای مجتمع‌های آروماتیک، الفین، اوره آمونیاک و صنایع پایین دستی بوده و همگی آنها براساس زنجیره ارزش یکپارچه و متواتر شکل گرفته‌اند. همچنین مالکیت شرکتهایی با هدف در اختیار داشتن کانال فروش متمرکز، تمرکز تخصصی در سرمایه‌گذاری و توسعه صنایع پتروشیمی، بازوی اجرای طرح‌های پتروشیمی و ارائه خدمات غیرصنعتی (دو قطب صنعت پتروشیمی عسلویه و ماهشهر) توان اجرائی گروه را بالا برده و ریسک‌های هر یک از فعالیتهای مورد اشاره را کاهش می‌دهد. در این میان وجود شرکت‌های تودلی با زمینه فعالیت‌های متفاوت، به دست آوردن کرسی‌های مدیریتی در این شرکت و گرفتن امتیازهایی از این طریق را افزایش می‌دهد که می‌تواند دلیلی برای تن دادن اهداف به خرید بلوک ۱۲ درصدی «فارس» ۲۰۰ درصد بالاتر از ارزش روز تابلو باشد.