منظور از اوراق بهادار ترکیبی چیست؟

اوراق بهادار چیست؟ نحوه خرید آن چگونه است؟

به گزارش بانک اول ورقه یا برگه بهادار برگه‌ای است که پشتوانه مالی داشته باشد و بشود آن را به دیگران منتقل کرد. اسکناس کاغذی شاید ملموس‌ترین و آشناترین برگه بهادار باشد. پس هر برگه‌ای که ارزش مالی داشته باشد و بشود دست‌به‌دستش کرد نمونه‌ای از اوراق بهادار خواهد بود.

اوراق بهادار را یک نهاد یا سازمان خاص صادر و منتشر می‌کند که به این نهاد اصطلاحا «صادرکننده» اوراق گفته می‌شود. نکته دیگر درمورد اوراق بهادار این است که نظام مالی کشور این اوراق را تضمین کرده است. ارزش اوراق بهادار (تقریبا مانند ارزش هر چیز دیگری) ثابت و پابرجا نیست و فرایند عرضه و تقاضا قیمت این اوراق را تغییر می‌دهد. حتی اسکناس (یا پول) هم ارزش ثابت ندارد و اگر در یک نظام اقتصادی مقدار پول زیاد شود (اصطلاحا پول چاپ شود) ارزش آن کاهش می‌یابد.

بعضی از اوراق بهادار مانند سپرده بانکی عمل می‌کنند و صادرکننده آن تضمین کرده است که بعد از گذشت مدتی (مثلا نه ماه یا یک سال) ارزش ریالی این اوراق مثلا بیست درصد افزایش خواهد یافت. این اوراق ممکن است در بازار اوراق بهادار هم دادوستد شوند و در نتیجه تقاضای زیاد قیمت‌شان بالاتر برود. بنابراین معامله‌گران با خرید و نگهداری این اوراق ممکن است از دو طریق بازدهی کسب کنند؛ افزایش معادل ریالی اوراق در تاریخ مشخص یا افزایش قیمت این اوراق در نتیجه تقاضای زیاد.

نکته: اوراق بهادار در ردیف دارایی‌های نامشهود قرار می‌گیرند. دارایی‌های مشهود به آن دسته از دارایی‌ها گفته می‌شود که فیزیکی و ملموس باشند (مانند ماشین و خانه و …) و دارایی‌های نامشهود آن دسته از دارایی‌ها هستند که ملموس نباشند (مثل برند تجاری، سرقفلی مغازه و اوراق بهادار).

انواع اوراق بهادار کدامند؟

به‌طور کلی در بازار سرمایه سه نوع اوراق بهادار داد و ستد می‌شود: اوراق حقوق صاحبان سهام، اوراق ابزارهای مشتقه و اوراق بدهی. هر کدام از این اوراق ویژگی‌های خاص خودشان را دارند و برای خرید و فروش هر کدام‌شان باید به‌دقت با جزئیات مربوط به هر کدام آشنا باشیم. دیگر اینکه هر کدام از این سه نوع اوراق بهادار به چند دسته تقسیم می‌شود.

اوراق صاحبان سهام

رایج‌ترین اوراقی که در بازار سرمایه معامله می‌شود اوراق صاحبان سهام (یا همان سهام) یک شرکت است. این اوراق را اکثر فعالان بازار خرید و فروش می‌کنند به این امید که قیمت این اوراق بعد از خرید آن‌ها افزایش پیدا کند و با فروش این اوراق در بازار کسب سود کنند. روش دیگر برای کسب درآمد از طریق این اوراق این است که بخشی از سهام یک شرکت را بخریم و نگهداری کنیم و هر سال بعد از برگزاری مجمع سالانه، سود مجمع آن را دریافت کنیم (این سود در واقع حاصل فعالیت‌های شرکت طی سال مالی قبل است).

وقتی شرکتی در بازار سرمایه ایران پذیرفته می‌شود، سازمان بورس ارزش کل این شرکت را مشخص می‌کند و قیمت سهام این شرکت بر اساس این ارزش مشخص می‌شود. سپس بخشی از سهام این شرکت در بورس عرضه می‌شود و فعالان بازار می‌توانند این سهام را بخرند یا بفروشند. بعد از این عرضه و تقاضا باعث می‌شود که قیمت این سهام بالا یا پایین برود. اگر تقاضا برای سهام این شرکت بالا باشد، قیمت این اوراق افزایش می‌یابد و اگر به هر دلیلی عرضه سهام شرکت در بازار بالا برود، قیمت آن افت خواهد کرد.

سهام عادی، سهام جایزه، حق تقدم خرید سهام، سهام ممتاز، سهام بی‌نام، سهام بانام و … انواع اوراق صاحبان سهام هستند که هر کدام ویژگی‌ها و جزئیات خاص خودشان را دارند.

نکته: در بازار سهام ایران، معامله‌گران غیر از سهام معمولی، بیشتر با حق تقدم خرید سهام و سهام جایزه سروکار دارند. به همین دلیل بهتر است کسانی که تازه وارد بازار سرمایه می‌شوند، قبل از هر چیز نکات و جزئیات مربوط به این نوع اوراق بهادار را یاد بگیرند.

اوراق ابزارهای مشتقه

ابزارهای مشتقه یکی دیگر از انواع اوراق بهادار هستند که خرید و فروش آن‌ها هم می‌تواند منجر به کسب درآمد شود. البته دقت داشته باشید که شرایط خرید و فروش این نوع اوراق با سهام معمولی کمی متفاوت است. مثلا برای معامله بعضی از این ابزارها علاوه بر داشتن کد بورسی، باید نزد کارگزارتان بروید و تعهدنامه‌های خاصی را امضا کنید. گذشته از این، خرید و فروش این نوع اوراق بهادار نیازمند دانش و مهارت به‌مراتب بالاتری است.

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های اوراق مشتقه در مقایسه با اوراق صاحبان سهام این است که اوراق مشتقه خودشان ارزش مالی ندارند و ارزش مالی آنها وابسته به دارایی یا کالایی است که این اوراق از آن مشتق شده‌اند. برای مثال ممکن است اوراق مشتقه‌ای داشته باشیم که با پشتوانه طلا، نفت یا زعفران صادر شده باشد (مثلا قراردادی بین خریدار و فروشنده زعفران منعقد شده باشد که طبق آن خریدار تضمین کرده است که زمان مشخصی در آینده مقدار مشخصی زعفران را از فروشنده بخرد). ارزش این اوراق به نوسان قیمت طلا، نفت یا زعفران بستگی دارد.

انواع قراردادهای آتی، سلف، اختیار معامله (اختیار خرید و اختیار فروش) و قرارداد معاوضه ذیل اوراق مشتقه قرار می‌گیرند. انواع مختلف اوراق مشتقه در بورس اوراق بهادار، بورس کالا و بازار خارج از بورس (OTC) داد و ستد می‌شود.

اوراق بدهی

اوراق بدهی یکی دیگر از انواع اوراق بهادار هستند که خرید و نگهداری آن‌ها یکی از روش‌های متداول برای سرمایه‌گذاری است. این اوراق در مقایسه با سهام شرکت‌ها ریسک کمتری دارند و بازدهی‌شان هم به همان نسبت کمتر است. بنابراین سرمایه‌گذاران و معامله‌گرانی که تا حدی ریسک‌پذیری دارند، کمتر سراغ این اوراق می‌روند و اگر بروند فقط بخش کوچکی از سبد سرمایه‌گذاری‌شان را به این نوع اوراق اختصاص می‌دهند. این اوراق که به‌نوعی سود تضمین‌شده دارند، برای افراد و نهادهای ریسک‌گریز مناسبند که می‌توانند با کمترین ریسک ممکن، کمی بیشتر از سپرده بانکی بازدهی بگیرند.

اما منظور از اوراق بدهی چیست؟ به زبان خیلی ساده، گاهی اوقات که شرکت‌ها و سازمان‌ها طرح خاصی برای اجرا در دست دارند، پول لازم برای اجرای کامل این طرح در اختیارشان نیست. این شرکت‌ها و نهادها می‌توانند برای تامین نقدینگی لازم، اوراق بدهی منتشر کنند و این اوراق را در بازار بفروشند و به این ترتیب پول مورد نیازشان را به دست بیاورند. ناشران اوراق بدهی در مقابل تضمین می‌کنند که در زمانی مشخص (مثلا یک سال دیگر) اصل پول را به همراه مقدار مشخصی سود به خریداران اوراق برگردانند.

منظور از اوراق بهادار ترکیبی چیست؟

طی سال‌هایی که بورس و بازار سرمایه رشد و توسعه پیدا کرده است، همواره شاهد پیدایش ابزارهای متنوع مالی بوده‌ایم. بعضی از این ابزارها را نمی‌شود به‌راحتی در یکی از سه گروه بالا (سهام، ابزار مشتقه و اوراق بدهی) جا داد، زیرا ممکن است هم‌زمان بعضی از ویژگی‌های دو گروه را داشته باشند. برای مثال «گواهی سهام» اوراق بهاداری است که مطابق با آن یک شرکت به دارنده اوراق این اختیار را می‌دهد که در یک بازه زمانی مشخص، بخشی از سهام شرکت را با قیمت مشخص خریداری کند. به چنین اوراقی در اصطلاح «اوراق ترکیبی» می‌گویند.

سهام ممتاز یکی دیگر از این نوع اوراق است که هرچند باید آن را در دسته اوراق صاحبان سهم جا بدهیم، اما از آنجا سود ثابت و مشخص هم به آن تعلق می‌گیرد، به اوراق بدهی هم شباهت دارد. در واقع سهام ممتاز نوعی سهام است که شرکت پرداخت سود به این سهام را در اولویت قرار می‌دهد.

نکته: تا همین سال‌های اخیر شرکت‌هایی که سهام ممتاز داشتند نمی‌توانستند وارد بورس یا فرابورس شوند. اما از سال ۱۳۹۸ این امکان فراهم شد که چنین شرکت‌هایی هم بتوانند در بورس حضور داشته باشند. شرکت آریا ساسول که اوایل سال ۱۳۹۹ در فرابورس عرضه اولیه شد، نخستین شرکت ایرانی است که سهام ممتاز دارد و سهام عادی آن به‌صورت عمومی معامله می‌شود.

سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟

همان‌طور که گفتیم اوراق بهادار انواع مختلفی دارند که هر کدام‌شان ویژگی‌های خاص خودش را دارد. بعضی از این اوراق (مانند اوراق قرضه یا اوراق مشارکت) سررسید دارند؛ یعنی اینکه در تاریخی مشخص تسویه می‌شوند و ارزش ریالی این اوراق به همراه سود احتمالی به سرمایه‌گذار پرداخت می‌شود.

دقت کنید که اوراق بهادار صاحبان سهام شرکت‌ها سررسید خاصی ندارند. این اوراق که همان سهام شرکت‌ها هستند، بدون سررسید خاصی معامله می‌شوند. پس قبل از اینکه اوراق بهاداری را خریداری کنید، باید درمورد جزئیات مربوط به سررسیدشان اطلاعات کافی داشته باشید.

نحوه معامله اوراق بهادار

برای خرید و فروش انواع اوراق بهادار باید کد بورسی داشته باشیم و از طریق سامانه آنلاین یکی از کارگزاری‌های بورس برای معامله اقدام کنیم. در اینجا مراحل ثبت‌نام در بورس و خرید و فروش اوراق بهادار در بورس را به اختصار مرور می‌کنیم؛

۱. باز کردن حساب در یکی از کارگزاری‌های بورس و دریافت کد بورسی

برای افتتاح حساب در کارگزاری می‌توانید به‌صورت آنلاین یا حضوری اقدام کنید. در این مرحله، پس از پر کردن فرم‌های مربوطه و ارائه مدارک لازم، کد بورسی دریافت خواهید کرد.

۲. ثبت‌نام در سامانه سجام

سامانه جامع اطلاعات مشتریان یا سجام سامانه‌ای است که شرکت سپرده‌گذاری مرکزی با هدف ایجاد بستری یکپارچه و فراگیر برای ارائه بهتر و سریع‌تر خدمات به سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. ثبت‌نام در این سامانه برای شروع معاملات در بورس ضروری است.

۳. دریافت نام کاربری و کلمه عبور پلتفرم معاملاتی کارگزاری

بعد از ثبت‌نام در این سامانه باید چند روزی منتظر بمانید تا احراز هویت‌تان تایید شود و بعد از آن نام کاربری و کلمه عبور برای ورود به سامانه آنلاین کارگزاری را دریافت کنید.

۴. سپری شدن زمان تعیین‌شده برای آغاز معاملات

در حال حاضر طبق قوانین جدید سازمان بورس، هر شخصی که تازه کد بورسی دریافت می‌کند، تا یک ماه نمی‌تواند معامله‌ای انجام بدهد. پس بعد از دریافت کد بورسی، باید یک ماه صبر کنید تا امکان معامله در بورس را داشته باشید. پیشنهاد می‌کنیم در این بازه، یادگیری مفاهیم مربوط به بورس و سرمایه‌گذاری را شروع کنید و با الفبای خرید و فروش اوراق بهادار آشنا شوید.

۵. واریز وجه به حساب معاملاتی در سامانه کارگزاری

برای اینکه بتوانید اوراق بهادار خریداری کنید، باید حساب کارگزاری‌تان را شارژ کنید. پس پولی را که برای خرید سهام یا سایر اوراق بهادار در نظر گرفته‌اید، منظور از اوراق بهادار ترکیبی چیست؟ باید به حساب معاملاتی‌تان در سامانه کارگزاری منتقل کنید. این حساب متعلق به خود شماست و هر وقت که لازم بدانید می‌توانید به این حساب واریز یا برداشت کنید.

نکته: بعضی از کارگزاری‌ها این امکان را در اختیار مشتریان‌شان قرار می‌دهند که یک یا چند حساب بانکی را به سامانه معاملاتی متصل کنند. در این حالت دیگر لازم نیست حتما حساب کارگزاری را شارژ کنید و می‌توانید مستقیما از طریق حساب بانکی متصل به سامانه کارگزاری اوراق بهادار بخرید.

۶. ورود به سامانه معاملاتی و خرید سهام و اوراق بهادار دیگر

بعد از اینکه در کارگزاری حساب باز کردید و ثبت‌نام‌تان در سامانه سجام تکمیل شد، می‌توانید با استفاده از نام کاربری و رمز عبوری که کارگزاری در اختیارتان می‌گذارد، وارد پنل معاملاتی شوید و در ساعت‌های فعالیت بورس (معمولا بین ۹ صبح تا ۱۲:۳۰) سفارش خرید سهام شرکت دلخواه‌تان را ثبت کنید. کارگزاری شما سفارش‌های خریدتان را به هسته معاملاتی سازمان بورس ارسال می‌کند و بعد از اینکه دستور خریدتان انجام شد، تعداد سهام‌تان را به بخش پورتفو اضافه می‌کند.

۷. فروش اوراق بهادار

برای فروش اوراق بهادار هم باید از طریق سامانه معاملات کارگزاری اقدام کنید. برای فروش هم باید در ساعت‌هایی که بورس فعال است دستور فروش‌تان را ثبت کنید تا پس از ارسال سفارش شما به هسته معاملات سازمان بورس، دستور فروش‌تان اجرا شود. بعد از فروختن اوراق بهادار، مبلغ حاصل از فروش این اوراق به حساب‌ معاملاتی‌تان در کارگزاری اضافه می‌شود.

نکته: برای اینکه اوراق بهادار بخرید، حتما نباید کد بورسی داشته باشید. برای این کار روش غیرمستقیم هم وجود دارد. در این روش، می‌توانید سراغ یکی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری بروید و پول‌تان را در اختیار این صندوق بگذارید. در روش غیرمستقیم، ابتدا باید در سایت یکی از این صندوق‌ها حساب کاربری باز کنید و بعد از فعال شدن این حساب، تعدادی از واحدهای این صندوق را بخرید.

جمع‌بندی
یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری خرید اوراق بهادار است اوراق بهادار انواع مختلفی دارند و خرید هر کدام‌شان با ریسک مشخصی همراه است. انواع منظور از اوراق بهادار ترکیبی چیست؟ اوراق بدهی که سود تضمینی دارند معمولا کم‌ریسک‌ترین اوراق هستند و اوراق صاحبان سهام شرکت‌ها بیشتر اوقات ریسک بالاتری دارند.
بهترین و سریع‌ترین راه برای معامله اوراق بهادار هم مراجعه به کارگزاری و افتتاح حساب و دریافت کد بورسی است. هرچند با خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توانید به‌صورت غیرمستقیم در اوراق بهادار سرمایه‌گذاری کنید.

اوراق بهادار چیست؟ آشنایی با انواع اوراق بهادار

هرکسی حداقل یکبار در زندگی نام اوراق بهادار را شنیده است. حتی افرادی که هیچ علاقه یا توجهی به مسائل مالی هم ندارند حداقل یکبار یا نام آن را در اخبار تلویزیون و برنامه های اقتصادی شنیده اند، یا آن را در روزنامه و کتاب ها خوانده اند.

آنچه واضح است این است که خیلی از افراد دانشی در مورد اوراق بهادار ندارند و خود را از اطلاعات مربوط به آن بی نیاز می دانند. اما از آنجا که در سال های اخیر بحث های مرتبط با بازار بورس و سهام به بحثی داغ و روزمره تبدیل شده و تقریبا همه مردم در مورد آن صحبت می کنند لازم است اطلاعات کافی در مورد اوراق بهادار داشته باشیم. می پرسید چرا؟ ارتباط اوراق بهادار و بورس چیست؟

تا پایان این مقاله علاوه بر اینکه ارتباط اوراق بهادار و بورس را متوجه می شوید به تعریف درستی از اوراق بهادار می رسید و با انواع آن آشنا می شوید. اما قبل از آن باید به کمی عقب تر از اوراق بهادار برگردیم.

انواع دارایی را بشناسید!

هر چیزی که در دنیای اقتصاد و حسابداری با عنوان دارایی شناخته می شود در یکی از 2 دسته انواع دارایی قرار می گیرد:

1. دارایی های مشهود: دارایی مشهود قابل لمس و قابل مشاهده است و جنبه فیزیکی دارد. اسکناس، مسکن، خودرو و … برخی از انواع دارایی های قابل مشهود هستند.
2. دارایی های نامشهود: در مقابل دارایی مشهود دارایی نامشهود قرار دارد که جنبه فیزیکی ندارد و ممکن است قابل مشاهده نباشد، اما ارزشمند است. مانند: سرقفلی، برند، اوراق بهادار و …

راستی پیشنهاد می کنیم مقاله استانداردهای بین المللی حسابداری را از دست ندهید. در این مقاله به مهمترین نکاتی که باید در مقاله های استاندارد بین المللی بدانید اشاره کرده ایم.

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار یک نوع دارایی نامشهود محسوب می شود. در واقع این دارنده این دارایی مالی می تواند آن را به شخص دیگری منتقل کند و دارنده آن حق و حقوق مشخصی هم دارد. اوراق بهادار برگه هایی هستند که خود ارزش مالی ندارند، اما شما می توانید آن ها را خرید و فروش کنید.

در تعریف علمی اوراق بهادار که در زبان انگلیسی با عبارت Securities شناخته می شود تضمین کننده حقوق مالی برای مالک است که می تواند آن را معامله کند.

اوراق بهادار به عنوان یک ابزار مالی شناخته می شود. این ابزار مالی برای مالک خود ارزش مالی ایجاد می کند. به شرکت هایی که اوراق بهادار صادر می کنند نیز توزیع کننده گفته می شود.

کاربرد اوراق بهادار به عنوان یک دارایی مالی

اوراق بهادار با توجه به نوع آن، کاربردهای مشخصی دارد. برای مثال در یک شرکت که در بورس سهام آن معامله می شود، اوراق بهادار سهام نشان دهنده این است که فرد دارنده سهام به عنوان یک مالک چه موقعیتی دارد. بنابراین با توجه به انواع مختلف اوراق بهادار کاربرد آن ها نیز با یکدیگر متفاوت است. بد نیست با انواع اوراق بهادار آشنا شویم.

یکی از موضوعات مهم در بحث حسابداری بحث معافیت های مالیاتی است، پیشنهاد می کنیم در مقاله معافیت مالیاتی در مورد آن بیشتر بخوانید.

انواع اوراق بهادار

به طور کلی اوراق بهادار به سه دسته اصلی تقسیم می شود که این دسته ها هر کدام زیر مجموعه های خود را نیز دارند.

1. اوراق صاحبان سهام
2. اوراق بدهی
3. اوراق مشتقه

1 – اوراق صاحبان سهام (حقوق صاحبان سهام) چیست؟

پیش تر در مقاله حقوق صاحبان سهام به طور مفصل در مورد این موضوع صحبت کرده ایم. حقوق صاحبان سهام یکی از انواع اوراق بهادار است.

هرگاه شرکتی سرمایه خود را به بخش های مساوی تقسیم کند و آن را به عنوان سهام شرکت برای فروش بگذارد شما با خرید هر سهم از این مجموعه سهام، سهامدار آن شرکت خواهید شد. به همان اندازه که سهام یک شرکت را خریده باشید دارای حقوق صاحبان سهام هستید و در شرکت مورد نظر مالکیت خواهید داشت. شما قانونا در آن شرکت حقوق و حقوقی دارید.

سهام خود به دسته های مختلفی تقسیم می شود که شامل موارد زیر است:

انواع سهام

سهام نیز خود به دسته های مختلفی تقسیم می شوند و معیارهای متفاوتی برای دسته بندی سهام وجود دارد:

• سهام عادی
• سهام ممتاز (ترکیبی)

سهام عادی یکی از متداول ترین انواع اوراق بهادار است. این نوع سهام معمولا در بورس اوراق بهادار مورد معامله قرار می گیرد و دارای دو نوع ارزش بازاری و ارزش اسمی است. ارزش اسمی سهام در ایران 100 تومان است، اما ارزش بازاری آن بر اساس میزان عرضه و تقاضا مشخص می شود. نکته مهم و قابل توجه در مورد سهام عادی این است که بابت خرید سهام عادی سود ثابت کسب نمی کنید.

2 – اوراق بدهی چیست؟

اوراق بدهی یا همان اوراق قرضه راهی برای تامین مالی پروژه های در دست اجراست. نبود منابع مالی کافی مشکلی است که بسیاری از پروژه ها ممکن است با آن روبرو شوند. این روش به دلیل اینکه روشی ساده در تامین مالی محسوب می شود و هزینه بسیار کمی نسبت به روش های دیگر تامین مالی دارد اهمیت زیادی دارد. اوراق بدهی در واقع نوعی از اوراق بهادار هستند.

اوراق بدهی نیز خود به 2 دسته اوراق بدهی دولتی و اوراق بدهی شرکتی تقسیم می شوند که هر کدام جزئیات مربوط به خود را دارند.

اوراق مشارکت

اوراق بدهی در دو دسته اوراق بدهی دولتی و اوراق بدهی شرکتی انواع مختلفی از اوراق بدهی را جای داده است. اوراق صکوک شرکتی، اوراق منفعت، اوراق خزانه دولتی، اوراق استصناع، گواهی سپرده، اوراق مرابحه، اوراق سلف موازی استاندارد و اوراق بهادار وثیقه ای برخی از این انواع اوراق بدهی هستند که به صورتی شرکتی یا دولتی توزیع می شوند، اما مهمترین اوراق بدهی اوراق مشارکت دولتی و شرکتی است. همانطور که می توان از نام این اوراق حدس زد، سرمایه گذاران با خرید این طرح در آن شراکت می کنند.

3 – اوراق مشتقه چیست؟

مهمترین خصیصه اوراق مشتقه این است که این دارایی به خودی خود ارزشی ندارد و ارزش آن با دارایی و کالای فیزیکی مورد معامله مشخص می شود.

برای مثال اگر قصد عقد قراردادی در مورد خاویار داشته باشید، قرارداد میان شما و فروشنده همان اوراق مشتقه است. در واقع بهای این قرارداد و قیمت آن نیز بر اساس قیمتی که برای کالای مورد معامله تعیین شده مشخص می شود.

اوراق مشتقه نیز به 4 دسته مختلف تقسیم می شوند:

1. قرارداد سلف
2. قرارداد آتی
3. قرارداد اختیار معامله
4. قرارداد معاوضه

در پایان پیشنهاد می کنیم برای آشنایی بیشتر با یکی از بهترین نرم افزارهای حسابداری داخلی از صفحه نرم افزار حسابداری دیدن کنید.

اوراق بهادار چیست؟ — به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)

پیش‌تر، در مطالب «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست ؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» با بازار بورس و مفاهیمی مانند شاخص بورس، تابلوخوانی، نوسان‌گیری و حجم مبنا آشنا شدیم. در این آموزش، مطالبی را درباره اوراق بهادار و انواع آن بیان می‌کنیم.

فیلم آموزش رایگان آشنایی با اوراق بهادار

فیلم آموزش رایگان اوراق بهادار به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما در خصوص اوراق بهادار و انواع آن‌ها، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.

اوراق بهادار چیست؟

اصطلاح «اوراق بهادار» (Securities) یک ابزار مالی دارای ارزش پولی است که قابلیت تبدیل به پول نقد را دارد. اوراق بهادار می‌تواند نمایانگر ایفای مالکیت در یک شرکت سهامی عام (از طریق سهام) یا رابطه طلبکاری با یک نهاد دولتی یا یک شرکت (از طریق اوراق قرضه) یا حقوق مالکیت دیگری باشد.

اوراق بهادار علاوه بر سرمایه‌گذاری، یکی از راه‌های تأمین مالی است که برای آشنایی کامل با آن، پیشنهاد می‌کنیم به فیلم آموزش تامین مالی در بازار سرمایه در لینک زیر مراجعه کنید.

برای مشاهده فیلم آموزش تامین مالی در بازار سرمایه + اینجا کلیک کنید.

انواع اوراق بهادار

اوراق بهادار را می‌توان به طور کلی به سه دسته تقسیم کرد: اوراق سهام (Equity Securities)، اوراق بدهی (Debt Securities) و اوراق مشتقه (Derivative Securities). با این حال، اوراق بهادار ترکیبی (Hybrid Securities) نیز وجود دارند که ترکیبی از سهام و اوراق بدهی با یکدیگر هستند.

اوراق بهادار سهام

اوراق سهام، نشان دهنده منافع مالکیتی سهامداران در یک نهاد (شرکت یا تعاونی) است و به شکل سهام سرمایه تحقق می‌یابد که شامل سهام عادی و ممتاز نیز می‌شود. دارندگان اوراق بهادار عادی معمولاً سود سهام خود را دریافت می‌کنند منظور از اوراق بهادار ترکیبی چیست؟ و هنگام فروش اوراق بهادار می‌توانند از سرمایه سود ببرند (با فرض اینکه ارزش آن‌ سهام افزایش یافته باشد). اوراق بهادار سهام از طریق حق رأی، به دارنده آن این حق را می‌دهد تا در مدیریت شرکتی که سهامدار آن است نقش داشته باشد. در صورت ورشکستگی شرکت، پس از پرداخت کلیه تعهدات به طلبکاران، این سهامداران فقط در باقیمانده سهم شریک هستند. برای آشنایی بیشتر با سهام و انواع آن، پیشنهاد می‌کنیم مطلب «سهام چیست و سهامدار کیست؟ — به زبان ساده» را مطالعه کنید.

اوراق بهادار بدهی

اوراق بدهی بیانگر و گواهی پولی است که صادرکننده آن اوراق وام گرفته است و باید بازپرداخت کند، البته با شرایطی که در آن مقدار وام، نرخ بهره و تاریخ سررسید یا تمدید تعیین شده است. اوراق بدهی، که شامل اوراق قرضه دولتی و شرکتی، گواهی‌های سپرده و اوراق وثیقه‌دار هستند، به طور کلی صادرکننده خود را به پرداخت منظم بهره و بازپرداخت اصل آن (صرف نظر از عملکرد صادرکننده) ملزم می‌کنند، البته همراه با سایر حقوق قراردادی تصریح شده (که شامل حق رأی نیست). این اوراق معمولاً برای مدت معینی صادر می‌شوند و در پایان، صادرکننده می‌تواند آن‌ها را بازخرید کند. اوراق قرضه می‌توانند با تضمین (منظور از اوراق بهادار ترکیبی چیست؟ یا وثیقه) یا بدون تضمین (یا بی‌وثیقه) باشند.

فیلم آموزش اوراق قرضه

اوراق قرضه، یکی از انواع اوراق بهادار بدهی و یک روش سرمایه‌گذاری است. در این فیلم آموزشی، مفهوم اوراق قرضه، ساز و کار و چگونگی سرمایه‌گذاری با استفاده از آن تشریح شده است.

اوراق بهادار مشتقه

اوراق بهادار مشتقه در حقیقت قراردادهایی مالی هستند که ارزش آن‌ها بر مبنای برخی از کالاها و دارایی‌های پایه مشتق شده است و به همین دلیل به آن‌ها مشتقه می‌گویند. این دارایی پایه می‌تواند هر چیز باارزشی مثل کالا، سهام و… باشد. اوراق مشتقه در بورس یا بازارهای خارج از آن انجام می‌شود.

چهار نوع قرارداد مشتقه رایج امروز به شرح زیر است:

• قرارداد سَلَف: نوعی قرارداد است که در زمان معامله، خریدار مبلغ را پرداختی می‌کند، ولی فروشنده آن را در آینده تحویل خواهد داد.
• قرارداد آتی: در قرارداد آتی، فروشنده و خریدار متعهد می‌شوند که یک دارایی پایه را در زمان آینده با قیمت مشخصی داد و ستد کنند. در زمان مورد توافق، خریدار باید هزینه مشخص شده در قرارداد را پرداخت کرده و فروشنده باید کالا را تحویل دهد.
• قرارداد اختیار معامله: این قرارداد دو نوع دارد: اختیار خرید و اختیار فروش. در قرارداد اختیار خرید، به خریدار اختیار (و نه اجبار) داده می‌شود که یک دارایی معین را در قیمت تعیین شده تا زمان مشخصی بخرد. فروشنده این قرارداد نیز اجبار دارد تا قبل از اتمام مهلت، هر زمان که خریدار تمایل به اجرای قرارداد داشته باشد، دارایی معین را در قیمت مشخص معامله کند. برعکس، در قرارداد اختیار فروش، فروشنده ملزم به فروش کالا نیست.
• قراردادهای معاوضه: در قرارداد معاوضه، یک دارایی یا تعهد در مقابل یک دارایی یا تعهد دیگر، به منظور تمدید یا کاهش سررسید معامله می‌شود.

اوراق بهادار ترکیبی

اوراق بهادار ترکیبی، همان‌گونه که از نامش مشخص است، برخی از مشخصه‌های اوراق بدهی و سهام را با هم دارد. مثال‌هایی از اوراق بهادار ترکیبی عبارتند از: گواهی سهام (از اختیارات اعطایی خود شرکت است که به سهامداران حق خرید سهام در یک بازه زمانی مشخص و با قیمت مشخص را می‌دهد)، اوراق قابل تبدیل (اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام عادی شرکت صادر کننده) و سهام ممتاز (سهامی که شرکت پرداخت بهره، سود سهام یا بازده سرمایه را در اولویت نسبت به سایر سهامداران قرار داده است).

هرچند سهام ممتاز از لحاظ فنی به عنوان نوعی سهام طبقه‌بندی می‌شود، اما اغلب به عنوان اوراق بدهی نیز در نظر گرفته می‌شود، زیرا «مانند اوراق» سهام ممتاز نرخ سود ثابتی دارد و ابزاری محبوب برای سرمایه‌گذارانی است که در جست‌وجوی درآمد هستند. این سهام در اصل اوراقی با درآمد ثابت است.

سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار

نهادی که اوراق بهادار را برای فروش منتشر می‌کند، به عنوان صادرکننده شناخته می‌شود و اشخاصی که آن‌ها را می‌خرند، سرمایه‌گذار هستند. به طور کلی، اوراق بهادار نشان دهنده یک سرمایه‌گذاری و ابزاری است که توسط آن، شهرداری‌ها، شرکت‌ها و سایر بنگاه‌های تجاری می‌توانند سرمایه‌های جدید را جذب کنند. شرکت‌ها می‌توانند با مراجعه به مردم پول زیادی به دست آورند؛ برای مثال سهام را با عرضه اولیه عمومی بفروشند. نهادهای کشوری، استانی و شهری می‌توانند با صدور اوراق قرضه شهری، برای یک پروژه خاص سرمایه زیادی جذب کنند. بسته به تقاضای بازار یا ساختار قیمت‌گذاری یک مؤسسه، افزایش سرمایه از طریق اوراق بهادار می‌تواند یک جایگزین مناسب برای تأمین اعتبار از طریق وام بانکی باشد.

از طرف دیگر، خرید اوراق بهادار با پول وام، عملی که با نام خرید در حاشیه شناخته می‌شود، یک روش سرمایه‌گذاری محبوب است. در اصل، یک شرکت ممکن است حقوق مالکیت را به صورت پول نقد یا سایر اوراق بهادار بدهی (چه در زمان شروع و چه به طور پیش‌فرض) یا سایر تعهدات به نهاد دیگری تحویل دهد. امروزه این تصفیه دیون وثیقه‌ای، به ویژه در بین سرمایه‌گذاران نهادی افزایش یافته است.

اوراق بهادار قابل معامله که در بورس اوراق بهادار فهرست شده‌اند و صادرکنندگان آن می‌توانند با اطمینان از بازار منظمی که در آن تجارت می‌کنند، به دنبال جذب سرمایه‌گذار باشند. سیستم‌های تجارت الکترونیکی در سال‌های اخیر رواج بیشتری یافته‌اند و اکنون اوراق بهادار در بسترهایی مانند بورس، فرابورس یا مستقیماً در بین سرمایه‌گذاران به صورت آنلاین معامله می‌شود. برای آشنایی با تفاوت‌های بورس و فرابورس، پیشنهاد می‌کنیم مطلب «تفاوت بورس و فرابورس چیست؟ — به زبان ساده» را مطالعه کنید.

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

اوراق بهادار چیست؟ آشنایی با انواع اوراق بهادار

هرکسی حداقل یکبار در زندگی نام اوراق بهادار را شنیده است. حتی افرادی که هیچ علاقه یا توجهی به مسائل مالی هم ندارند حداقل یکبار یا نام آن را در اخبار تلویزیون و برنامه های اقتصادی شنیده اند، یا آن را در روزنامه و کتاب ها خوانده اند.

آنچه واضح است این است که خیلی از افراد دانشی در مورد اوراق بهادار ندارند و خود را از اطلاعات مربوط به آن بی نیاز می دانند. اما از آنجا که در سال های اخیر بحث های مرتبط با بازار بورس و سهام به بحثی داغ و روزمره تبدیل شده و تقریبا همه مردم در مورد آن صحبت می کنند لازم است اطلاعات کافی در مورد اوراق بهادار داشته باشیم. می پرسید چرا؟ ارتباط اوراق بهادار و بورس چیست؟

تا پایان این مقاله علاوه بر اینکه ارتباط اوراق بهادار و بورس را متوجه می شوید به تعریف درستی از اوراق بهادار می رسید و با انواع آن آشنا می شوید. اما قبل از آن باید به کمی عقب تر از اوراق بهادار برگردیم.

انواع دارایی را بشناسید!

هر چیزی که در دنیای اقتصاد و حسابداری با عنوان دارایی شناخته می شود در یکی از 2 دسته انواع دارایی قرار می گیرد:

1. دارایی های مشهود: دارایی مشهود قابل لمس و قابل مشاهده است و جنبه فیزیکی دارد. اسکناس، مسکن، خودرو و … برخی از انواع دارایی های قابل مشهود هستند.
2. دارایی های نامشهود: در مقابل دارایی مشهود دارایی نامشهود قرار دارد که جنبه فیزیکی ندارد و ممکن است قابل مشاهده نباشد، اما ارزشمند است. مانند: سرقفلی، برند، اوراق بهادار و …

راستی پیشنهاد می کنیم مقاله استانداردهای بین المللی حسابداری را از دست ندهید. در این مقاله به مهمترین نکاتی که باید در مقاله های استاندارد بین المللی بدانید اشاره کرده ایم.

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار یک نوع دارایی نامشهود محسوب می شود. در واقع این دارنده این دارایی مالی می تواند آن را به شخص دیگری منتقل کند و دارنده آن حق و حقوق مشخصی هم دارد. اوراق بهادار برگه هایی هستند که خود ارزش مالی ندارند، اما شما می توانید آن ها را خرید و فروش کنید.

در تعریف علمی اوراق بهادار که در زبان انگلیسی با عبارت Securities شناخته می شود تضمین کننده حقوق مالی برای مالک است که می تواند آن را معامله کند.

اوراق بهادار به عنوان یک ابزار مالی شناخته می شود. این ابزار مالی برای مالک خود ارزش مالی ایجاد می کند. به شرکت هایی که اوراق بهادار صادر می کنند نیز توزیع کننده گفته می شود.

کاربرد اوراق بهادار به عنوان یک دارایی مالی

اوراق بهادار با توجه به نوع آن، کاربردهای مشخصی دارد. برای مثال در یک شرکت که در بورس سهام آن معامله می شود، اوراق بهادار سهام نشان دهنده این است که فرد دارنده سهام به عنوان یک مالک چه موقعیتی دارد. بنابراین با توجه به انواع مختلف اوراق بهادار کاربرد آن ها نیز با یکدیگر متفاوت است. بد نیست با انواع اوراق بهادار آشنا شویم.

یکی از موضوعات مهم در بحث حسابداری بحث معافیت های مالیاتی است، پیشنهاد می کنیم در مقاله معافیت مالیاتی در مورد آن بیشتر بخوانید.

انواع اوراق بهادار

به طور کلی اوراق بهادار به سه دسته اصلی تقسیم می شود که این دسته ها هر کدام زیر مجموعه های خود را نیز دارند.

1. اوراق صاحبان سهام
2. اوراق بدهی
3. اوراق مشتقه

1 – اوراق صاحبان سهام (حقوق صاحبان سهام) چیست؟

پیش تر در مقاله حقوق صاحبان سهام به طور مفصل در مورد این موضوع صحبت کرده ایم. حقوق صاحبان سهام منظور از اوراق بهادار ترکیبی چیست؟ یکی از انواع اوراق بهادار است.

هرگاه شرکتی سرمایه خود را به بخش های مساوی تقسیم کند و آن را به عنوان سهام شرکت برای فروش بگذارد شما با خرید هر سهم از این مجموعه سهام، سهامدار آن شرکت خواهید شد. به همان اندازه که سهام یک شرکت را خریده باشید دارای حقوق صاحبان سهام هستید و در شرکت مورد نظر مالکیت خواهید داشت. شما قانونا در آن شرکت حقوق و حقوقی دارید.

سهام خود به دسته های مختلفی تقسیم می شود که شامل موارد زیر است:

انواع سهام

سهام نیز خود به دسته های مختلفی تقسیم می شوند و معیارهای متفاوتی برای دسته بندی سهام وجود دارد:

• سهام عادی
• سهام ممتاز (ترکیبی)

سهام عادی یکی از متداول ترین انواع اوراق بهادار است. این نوع سهام معمولا در بورس اوراق بهادار مورد معامله قرار می گیرد و دارای دو نوع ارزش بازاری و ارزش اسمی است. ارزش اسمی سهام در ایران 100 تومان است، اما ارزش بازاری آن بر اساس میزان عرضه و تقاضا مشخص می شود. نکته مهم و قابل توجه در مورد سهام عادی این است که بابت خرید سهام عادی سود ثابت کسب نمی کنید.

2 – اوراق بدهی چیست؟

اوراق بدهی یا همان اوراق قرضه راهی برای تامین مالی پروژه های در دست اجراست. نبود منابع مالی کافی مشکلی است که بسیاری از پروژه ها ممکن است با آن روبرو شوند. این روش به دلیل اینکه روشی ساده در تامین مالی محسوب می شود و هزینه بسیار کمی نسبت به روش های دیگر تامین مالی دارد اهمیت زیادی دارد. اوراق بدهی در واقع نوعی از اوراق بهادار هستند.

اوراق بدهی نیز خود به 2 دسته اوراق بدهی دولتی و اوراق بدهی شرکتی تقسیم می شوند که هر کدام جزئیات مربوط به خود را دارند.

اوراق مشارکت

اوراق بدهی در دو دسته اوراق بدهی دولتی و اوراق بدهی شرکتی انواع مختلفی از اوراق بدهی را جای داده است. اوراق صکوک شرکتی، اوراق منفعت، اوراق خزانه دولتی، اوراق استصناع، گواهی سپرده، اوراق مرابحه، اوراق سلف موازی استاندارد و اوراق بهادار وثیقه ای برخی از این انواع اوراق بدهی هستند که به صورتی شرکتی یا دولتی توزیع می شوند، اما مهمترین اوراق بدهی اوراق مشارکت دولتی و شرکتی است. همانطور که می توان از نام این اوراق حدس زد، سرمایه گذاران با خرید این طرح در آن شراکت می کنند.

3 – اوراق مشتقه چیست؟

مهمترین خصیصه اوراق مشتقه این است که این دارایی به خودی خود ارزشی ندارد و ارزش آن با دارایی و کالای فیزیکی مورد معامله مشخص می شود.

برای مثال اگر قصد عقد قراردادی در مورد خاویار داشته باشید، قرارداد میان شما و فروشنده همان اوراق مشتقه است. در واقع بهای این قرارداد و قیمت آن نیز بر اساس قیمتی که برای کالای مورد معامله تعیین شده مشخص می شود.

اوراق مشتقه نیز به 4 دسته مختلف تقسیم می شوند:

1. قرارداد سلف
2. قرارداد آتی
3. قرارداد اختیار معامله
4. قرارداد معاوضه

در پایان پیشنهاد می کنیم برای آشنایی بیشتر با یکی از بهترین نرم افزارهای حسابداری داخلی از صفحه نرم افزار حسابداری دیدن کنید.

اوراق بهادار

پیش‌تر، در مطالب گذشته با بازار بورس و مفاهیمی مانند شاخص بورس، تابلوخوانی، نوسان‌گیری و حجم مبنا آشنا شدیم. در این آموزش، مطالبی را درباره اوراق بهادار و انواع آن را بیان می‌کنیم؛ بنابراین با ما در حد ضررهای بازار همراه باشید.

اوراق بهادار چیست؟

اصطلاح «اوراق بهادار» (Securities) یک ابزار مالی دارای ارزش پولی است که قابلیت تبدیل به پول نقد را دارد. اوراق بهادار می‌تواند نمایانگر ایفای مالکیت در یک شرکت سهامی عام (از طریق سهام) یا رابطه طلبکاری با یک نهاد دولتی یا یک شرکت (از طریق اوراق قرضه) یا حقوق مالکیت دیگری باشد. اوراق بهادار علاوه بر سرمایه‌گذاری، یکی از راه‌های تأمین مالی می باشد.

انواع اوراق بهادار

اوراق بهادار را می‌توان به طور کلی به سه دسته تقسیم کرد: اوراق سهام (Equity Securities)، اوراق بدهی (Debt Securities) و اوراق مشتقه (Derivative Securities). با این حال، اوراق بهادار ترکیبی (Hybrid Securities) نیز وجود دارند که ترکیبی از سهام و اوراق بدهی با یکدیگر هستند.

اوراق بهادار سهام

اوراق سهام، نشان دهنده منافع مالکیتی سهامداران در یک نهاد (شرکت یا تعاونی) است و به شکل سهام سرمایه تحقق می‌یابد که شامل سهام عادی و ممتاز نیز می‌شود. دارندگان اوراق بهادار عادی معمولاً سود سهام خود را دریافت می‌کنند و هنگام فروش اوراق بهادار می‌توانند از سرمایه سود ببرند (با فرض اینکه ارزش آن‌ سهام افزایش یافته باشد).

اوراق بهادار سهام از طریق حق رأی، به دارنده آن این حق را می‌دهد تا در مدیریت شرکتی که سهامدار آن است نقش داشته باشد. در صورت ورشکستگی شرکت، پس از پرداخت کلیه تعهدات به طلبکاران، این سهامداران فقط در باقیمانده سهم شریک هستند.

اوراق بهادار بدهی

اوراق بدهی بیانگر و گواهی پولی است که صادرکننده آن اوراق وام گرفته است و باید بازپرداخت کند، البته با شرایطی که در آن مقدار وام، نرخ بهره و تاریخ سررسید یا تمدید تعیین شده است. اوراق بدهی، که شامل اوراق قرضه دولتی و شرکتی، گواهی‌های سپرده و اوراق وثیقه‌دار هستند، به طور کلی صادرکننده خود را به پرداخت منظم بهره و بازپرداخت اصل آن (صرف نظر از عملکرد صادرکننده) ملزم می‌کنند، البته همراه با سایر حقوق قراردادی تصریح شده (که شامل حق رأی نیست). این اوراق معمولاً برای مدت معینی صادر می‌شوند و در پایان، صادرکننده می‌تواند آن‌ها را بازخرید کند. اوراق قرضه می‌توانند با تضمین (یا وثیقه) یا بدون تضمین (یا بی‌وثیقه) باشند.

اوراق بهادار مشتقه

اوراق بهادار مشتقه در حقیقت قراردادهایی مالی هستند که ارزش آن‌ها بر مبنای برخی از کالاها و دارایی‌های پایه مشتق شده است و به همین دلیل به آن‌ها مشتقه می‌گویند. این دارایی پایه می‌تواند هر چیز باارزشی مثل کالا، سهام و… باشد. اوراق مشتقه در بورس یا بازارهای خارج از آن انجام می‌شود.

چهار نوع قرارداد مشتقه رایج امروز به شرح زیر است:

قرارداد سَلَف: نوعی قرارداد است که در زمان معامله، خریدار مبلغ را پرداختی می‌کند، ولی فروشنده آن را در آینده تحویل خواهد داد.

قرارداد آتی: در قرارداد آتی، فروشنده و خریدار متعهد می‌شوند که یک دارایی پایه را در زمان آینده با قیمت مشخصی داد و ستد کنند. در زمان مورد توافق، خریدار باید هزینه مشخص شده در قرارداد را پرداخت کرده و فروشنده باید کالا را تحویل دهد.

قرارداد اختیار معامله: این قرارداد دو نوع دارد: اختیار خرید و اختیار فروش. در قرارداد اختیار خرید، به خریدار اختیار (و نه اجبار) داده می‌شود که یک دارایی معین را در قیمت تعیین شده تا زمان مشخصی بخرد. فروشنده این قرارداد نیز اجبار دارد تا قبل از اتمام مهلت، هر زمان که خریدار تمایل به اجرای قرارداد داشته باشد، دارایی معین را در قیمت مشخص معامله کند. برعکس، در قرارداد اختیار فروش، فروشنده ملزم به فروش کالا نیست.

قراردادهای معاوضه: در قرارداد معاوضه، یک دارایی یا تعهد در مقابل یک دارایی یا تعهد دیگر، به منظور تمدید یا کاهش سررسید معامله می‌شود.

اوراق بهادار ترکیبی

اوراق بهادار ترکیبی، همان‌گونه که از نامش مشخص است، برخی از مشخصه‌های اوراق بدهی و سهام را با هم دارد. مثال‌هایی از اوراق بهادار ترکیبی عبارتند از: گواهی سهام (از اختیارات اعطایی خود شرکت است که به سهامداران حق خرید سهام در یک بازه زمانی مشخص و با قیمت مشخص را می‌دهد)، اوراق قابل تبدیل (اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام عادی شرکت صادر کننده) و سهام ممتاز (سهامی که شرکت پرداخت بهره، سود سهام یا بازده سرمایه را در اولویت نسبت به سایر سهامداران قرار داده است).

هرچند سهام ممتاز از لحاظ فنی به عنوان نوعی سهام طبقه‌بندی می‌شود، اما اغلب به عنوان اوراق بدهی نیز در نظر گرفته می‌شود، زیرا «مانند اوراق» سهام ممتاز نرخ سود ثابتی دارد و ابزاری محبوب برای سرمایه‌گذارانی است که در جست‌وجوی درآمد هستند. این سهام در اصل اوراقی با درآمد ثابت است.

سرمایه گذاری و معامله

نهادی که اوراق بهاداررا برای فروش منتشر می‌کند، به عنوان صادرکننده شناخته می‌شود و اشخاصی که آن‌ها را می‌خرند، سرمایه‌گذار هستند. به طور کلی، این اوراق نشان دهنده یک سرمایه‌گذاری و ابزاری است که توسط آن، شهرداری‌ها، شرکت‌ها و سایر بنگاه‌های تجاری می‌توانند سرمایه‌های جدید را جذب کنند.

شرکت‌ها می‌توانند با مراجعه به مردم پول زیادی به دست آورند؛ برای مثال سهام را با عرضه اولیه عمومی بفروشند. نهادهای کشوری، استانی و شهری می‌توانند با صدور اوراق قرضه شهری، برای یک پروژه خاص سرمایه زیادی جذب کنند. بسته به تقاضای بازار یا ساختار قیمت‌گذاری یک مؤسسه، افزایش سرمایه از طریق اوراق بهادار می‌تواند یک جایگزین مناسب برای تأمین اعتبار از طریق وام بانکی باشد.

از طرف دیگر، خرید اوراق بهادار با پول وام، عملی که با نام خرید در حاشیه شناخته می‌شود، یک روش سرمایه‌گذاری محبوب است. در اصل، یک شرکت ممکن است حقوق مالکیت را به صورت پول نقد یا سایر اوراق بهادار بدهی (چه در زمان شروع و چه به طور پیش‌فرض) یا سایر تعهدات به نهاد دیگری تحویل دهد. امروزه این تصفیه دیون وثیقه‌ای، منظور از اوراق بهادار ترکیبی چیست؟ به ویژه در بین سرمایه‌گذاران نهادی افزایش یافته است.

اوراق بهادار قابل معامله که در بورس اوراق فهرست شده‌اند و صادرکنندگان آن می‌توانند با اطمینان از بازار منظمی که در آن تجارت می‌کنند، به دنبال جذب سرمایه‌گذار باشند. سیستم‌های تجارت الکترونیکی در سال‌های اخیر رواج بیشتری یافته‌اند و اکنون این اوراق در بسترهایی مانند بورس، فرابورس یا مستقیماً در بین سرمایه‌گذاران به صورت آنلاین معامله می‌شود.