انواع ریسک های سرمایه‌گذاری بازار

انواع صندوق های سرمایه گذاری | آشنایی کامل با این صندوق‌ها و نحوه عملکرد آن‌ها

در مقاله قبلی (صندوق معاملاتی چیست؟) گفتیم از آنجا که بسیاری از افراد زمان و دانش کافی برای دنبال کردن یادگیری را ندارند، به دنبال راهی مطمئن برای سرمایه‌گذاری در بورس هستند.صندوق‌های قابل معامله دقیقا برای همین هدف ساخته شده‌اند و مدیریت اموال و دارایی‌های شما در بورس را انجام خواهند داد. در واقع این صندوق‌ها سرمایه شما را جذب می‌کنند و با توجه به تخصص و مهارت ویژه‌ای که دارند، سرمایه شما را در بخش‌های مختلف بازار بورس به کار می‌گیرند. با این مقدمه کوتاه، امروز می خواهیم به سراغ انواع این صندوق های سرمایه گذاری در بورس برویم و با ویژگی های آن ها آشنا شویم. با ما همراه باشید.

صندوق‌ های سرمایه گذاری، فرصتی ناب برای کسب سود در بورس ایران

یکی از ارکان مهم اقتصادی در هر کشور بورس آن است که تمامی شرکت‌های بزرگ و کوچک در این بازار به عرضه سهام خود اقدام می‌کنند. قیمت‌ سهام شرکت‌های مختلف به صورت روزانه در حال تغییر است و همین مورد سبب سود یا زیان سرمایه‌گذاران سهام خواهد شد. درحال حاضر انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس ایران وجود دارند که امکان سرمایه گذاری را برای عموم مردم راحت‌تر کرده‌اند. در این مطلب قصد داریم تا به صورت ویژه این صندوق‌ها را بررسی کرده مقایسه انجام بدهیم و بهترین صندوق های سرمایه گذاری را بررسی کنیم و با نحوه کار آن‌ها آشنایی پیدا کنیم. مسلما افزایش آگاهی شما در این زمینه می‌تواند زمینه‌ساز سودهای زیادی برای آینده شما باشد.

اصول و ویژگیهای انواع صندوق های سرمایه گذاری

برای اینکه بتوانید سرمایه‌گذاری در بورس را به شکل حرفه‌ای انجام دهید، باید با اصول این کار آشنایی داشته باشید. روش های مختلفی برای این مهم وجود دارد که ما به تفصیل و با جزئیات آن ها در دوره مقدماتی بورس و دوره رایگان فرصت های سرمایه گذاری شرح و بسط داده ایم. با این حال، در اینجا نیز می خواهیم به صورت مختصر به این اشاره کنیم که یکی از روش‌های آسان برای انجام سرمایه‌گذاری در بورس، استفاده از انواع صندوق‌های قابل معامله است.

همانطور که قبل تر گفته ایم، تمامی کارشناسان این صندوق‌ها جزو حرفه‌ای‌ترین تحلیلگران بازار هستند و تجربه بسیار زیادی در این کار دارند. همانطور که می دانید برای موفقیت در بازار پرتلاطم بورس ایران باید به اصول بازار تسلط داشته باشید. از آنجا که انجام این کار برای شما سخت است، می‌توانید آن را به انواع صندوق های سرمایه گذاری بسپارید تا در کمترین زمان ممکن آن را برای شما انجام دهند. در ادامه با برخی از مهم‌ترین مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری آشنا خواهیم شد.

مدیریت حرفه‌ای سرمایه شما

از آنجا که تمامی معاملات در این روش به صورت حرفه‌ای انجام می‌شود، احتمال زیان شما بسیار پایین می‌آید. در واقع تمامی تحلیل‌ها توسط تیم حرفه‌ای صندوق‌ها به صورت دقیق انجام می‌شود و سپس سرمایه‌گذاری انجام خواهد شد. خوشبختانه در این روش مدیریت سرمایه شما در بورس به صورت حرفه‌ای انجام می‌شود و کسب سود برای شما آسان‌تر خواهد بود. با توجه به این مزیت، سپردن سرمایه به این صندوق‌ها کار عاقلانه‌ای به نظر می‌رسد. تمامی مباحث مربوط به تحلیل تکنیکال و فاندامنتال به صورت ویژه توسط تحلیلگران صندوق انجام می‌شود تا مدیریت سرمایه به نحو احسن انجام شود.

قدرت نقدشوندگی مناسب

برای اینکه شما بتوانید سهام خود را در بازار بورس ایران به فروش برسانید، باید حتما برای آن خریدار وجود داشته باشد. اگر شما قصد فروش سهمی را دارید ولی فعلا خریداری برای آن وجود ندارد، باید صبر کنید تا خریدار جدید سهم را از شما بگیرد. در این حالت است که اصطلاحاتی همچون صف فروش و صف خرید به وجود می‌آید. در واقع اگر میزان فروش یک سهام در بازار بیشتر از حجم خرید آن باشد، صف فروش شکل می‌گیرد و شما باید در این صف بمانید تا سهام شما فروخته شده و نقد شود.

این در حالی است که سهام انواع صندوق های سرمایه گذاری شامل این مورد نیست و قدرت نقدشوندگی بسیار بالایی دارند. شما می توانید در این حالت در کمترین زمان ممکن سهام خود را بفروشید و سرمایه خود را به پول نقد تبدیل کنید. با توجه به این مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری می‌توانید تصمیم نهایی خود درباره استفاده یا عدم استفاده از آن‌ها را بگیرید.

امکان سرمایه گذاری با پول کم

معمولا اکثر افراد برای خرید سهام شرکت‌های مختلف، پول زیادی را وارد بازار بورس ایران می‌کنند تا به سودآوری برسند. با این حال بسیاری از افراد علاقه‌مند به این بازار،‌ پول زیادی برای سرمایه‌گذاری ندارند. در چنین مواردی استفاده از انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس می‌تواند گزینه جذابی برای آن‌ها باشد. نکته جالب این است که شما می توانید با چند ده هزار تومان سرمایه‌گذاری خود را شروع کنید و به مرور زمان آن را بیشتر کنید. با توجه به اهمیت بالای انواع صندوق های سرمایه گذاری در ایران، بهتر است که فعالیت خود را با همین سرمایه‌های کم شروع کنید و آن را در مرور زمان افزایش دهید.

تشکیل سبد دارایی متنوع و کاهش ریسک سرمایه‌گذاری

کنترل ریسک در بازار سرمایه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و یکی از تعیین‌کننده‌ترین عوامل برای موفقیت هر فرد یا شرکتی است. حال باید ریسک سرمایه‌گذاری با استفاده از روش‌های مختلف کاهش پیدا کند. احتمالا شما هم این ضرب‌المثل را شنیده‌اید که می‌گویند انسان عاقل همه تخم مرغ‌هایش را در یک سبد نمی‌گذارد. این مفهوم در بازارهای مالی همچون بورس ایران نیز وجود دارد. زمانی که تمام پرتفو شما شامل سهام یک شرکت است، ریسک سرمایه شما بسیار بالا می‌رود.

این در حالی است که باید در پرتفوی شما سهام‌های مختلفی وجود داشته باشد تا بتواند احتمال بروز ضرر و زیان را برای شما کمتر کند. انجام این کار نیازمند تخصص و دانش بالایی در بورس ایران است. اگر خودتان آگاهی لازم در این زمینه را ندارید، بهتر است که آن را به انواع صندوق های سرمایه گذاری بسپارید تا سرمایه شما در بهترین صنایع قرار دهند و سود مناسبی برای شما ایجاد کنند.

بررسی انواع صندوق های سرمایه گذاری

در حال حاضر صندوق‌های سرمایه‌گذاری فعال در ایران به بیش از سی عدد می‌رسند که هر کدام از آن‌ها در حوزه تخصصی خود مشغول به کار هستند. به صورت کلی این صندوق‌ها به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
• صندوق سرمایه گذاری سهامی
• صندوق سرمایه گذاری مختلط یا مشترک

هر کدام از این موارد دارای کاربرد‌ها و شرایط خاص هستند که هر کس باید از بین آن‌ها بهترین انتخاب ممکن را برای خود انجام دهد. برای آگاهی بهتر شما در این زمینه، هر کدام از این موارد را به صورت جداگانه بررسی خواهیم کرد.

صندوق با درآمد ثابت

اگر زیاد اهل ریسک نیستید و دوست دارید تحت هر شرایطی اصل پول شما حفظ شود، بهتر است که به سراغ صندوق با درآمد ثابت بروید. زمانی که شما در انواع صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنید، پول شما در مواردی همچون سپرده بانکی و اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری می‌شود. البته بخش کوچکی از سرمایه شما نیز صرف خرید سهام‌های بنیادین بورس خواهد شد. دارایی‌های خریداری شده در این صندوق‌ها ریسک پایینی دارند ولی سودی که از این روش دریاف می‌کنید نیز دارای محدودیت خاص خود است. صندوق با درآمد ثابت می‌تواند تا ۱۵ درصد سود برای شما ایجاد کند که هر صندوق قوانین خاص خودش را در این مورد دارد.

درواقع، صندوق با درآمد ثابت به گونه‌ای است که اصل پول شما را به همراه سود آن تضمین خواهد کرد. در واقع زمانی که شما سرمایه‌گذاری در صندوق ثابت را انجام می‌دهید، یک سود ثابت را به صورت مداوم دریافت خواهید کرد. این روش سرمایه‌گذاری تقریبا بدون ریسک است و برای کسانی که تحمل ریسک و ضرر را ندارند بسیار مناسب خواهد بود. با توجه به اینکه میزان ریسک در این روش کم است، مقدار سود به دست آمده از آن نیز پایین‌تر از سایر روش‌ها است.

در صندوق با درآمد ثابت، بالای هفتاد درصد از دارایی‌ها شامل موارد کم‌ریسکی همچون سپرده بانکی، اوراق خزانه و اوراق مشارکت است. وجود این موارد سبب می‌شود تا احتمال ایجاد زیان به کمترین حد خود برسد. بسیاری از افراد با توجه به شرایط شخصی خود از این صندوق استفاده می‌کنند و سودهای بسیار مناسبی به دست می‌آورند.

صندوق سرمایه‌ گذاری سهامی

اگر فردی هستید که به سرمایه‌گذاری‌های پرریسک علاقه دارید، بدون شک صندوق سهامی همان چیزی است که به درد شما می‌خورد. چنانچه شما در انواع صندوق های سرمایه گذاری سهامی شروع به فعالیت کنید، حدود ۸۰ درصد از سرمایه شما صرف خرید سهام شرکت‌های مختلف خواهد شد. از آنجایی که قیمت سهام شرکت‌ها به صورت پیوسته در حال تغییر است، ریسک این سرمایه‌گذاری بالا خواهد بود. البته میزان سود‌های به دست آمده در این روش نیز بسیار زیاد است و در برخی مواقع شما بالای ۵۰ درصد سود را تجربه خواهید کرد. این صندوق می‌تواند برای بلند مدت بسیار مناسب باشد و سرمایه‌های شما را رشد خواهد داد.

درواقع، صندوق سرمایه‌گذاری سهامی یکی دیگر از بهترین روش‌های سرمایه‌گذاری در بازار بورس ایران است. در این صندوق بیشتر از هفتاد درصد ‌آن از سهم‌های مربوط به شرکت‌های مختلف تشکیل شده است. به همین دلیل نام آن به صندوق سرمایه‌گذاری سهامی معروف شده است. میزان ریسک در این صندوق‌ها تقریبا بالا است زیرا همه چیز بر اساس ارزش سهم شرکت‌ها محاسبه می‌شود. یعنی اگر سهام شرکت‌های داخل صندوق سقوط کند، بخشی از سرمایه اولیه شما نیز وارد ضرر خواهد شد. البته این مورد برای سودها هم صدق می‌کند.

با افزایش ارزش سهام شرکت‌ها پول و سرمایه شما نیز با رشد زیادی همراه خواهد بود. از آنجا که در این صندوق‌ها شما ریسک بیشتری می‌کنید، درصد سودهای به دست آمده نیز بالاتر خواهد بود. پس اگر انسان ریسک‌پذیری هستید و می‌خواهید برای به دست آوردن سودهای بزرگ تلاش کنید، بدون شک استفاده از صندق سهامی بهترین گزینه پیش روی شما خواهد بود.

صندوق مختلط یا مشترک

صندوق سرمایه‌گذاری مشترک در واقع ترکیبی از صندوق ثابت و سهامی در کنار یکدیگر است. تقریبا نیمی از دارایی‌ها در این صندوق صرف خرید سهام می‌شود و نیمی دیگر نیز به اوراق مشارکت و سپرده بانکی تخصیص داده می‌شود. در این حالت ریسک سرمایه گذارید نیز متوسط است و احتمال سود یا زیان خیلی بالای کمتر خواهد شد. معمولا میزان سو د یا ضرر در این حالت عاقلانه است و به همین علت اکثر افراد به سراغ انواع صندوق های سرمایه گذاری مشترک خواهند رفت. شما در این شرایط می‌توانید به سود خوبی دست پیدا کنید. اگر نگاهی به پرتفوی این صندوق بیاندازیم، متوجه می‌شویم که حدود ۵۰ درصد از آن را اوراق مشارکت و اوراق غرضه تشکیل می‌دهد. همچنین ۵۰ درصد بعدی نیز از سهامی شرکت‌های مختلفی که در بورس فعال هستند تشکیل شده است. با توجه به مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری مشترک،‌ به شما توصیه می‌کنیم که از قبل شرایط خود را بررسی کنید و سپس برای ورود به این بازار اقدامات لازم را انجام دهید .

با صندوق های سرمایه گذاری دارایی‌های خود را بیشتر کنید

در حال حاضر هر کسی برای سرمایه‌گذاری و افزایش درآمد خود از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند. بازار بورس ایران یکی از بسترهای مهم برای سرمایه‌گذاری است که می‌توانید از آن استفاده کنید. صندوق‌های سرمایه‌گذاری بخشی از این بازار مهم را تشکیل می‌دهند که شما هم می‌توانید سرمایه خود را به این شرکت‌ها بسپارید. این صندوق‌ها پول شما را در قسمت‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند و سود حاصل از آن را به صورت دوره‌ای در اختیار شما قرار خواهند داد. مسلما با استفاده درست و اصولی از این روش می‌توانید موفقیت‌های مالی بی‌نظیری را برای خود رقم بزنید.

ریسک چیست؟ دلایل اهمیت ریسک سنجی پیش از سرمایه گذاری

ریسک چیست و چرا در سرمایه گذاری اهمیت دارد. الفبای سرمایه گذاری با تعریف ریسک شروع می‌شود، یعنی اگر با این مفهوم آشنایی ندارید و کاربرد و عوامل به وجود آورنده آن را نمی‌شناسید، به ندرت می‌توانید سرمایه گذار موفقی باشید.

برخی از سرمایه گذاران سنتی ممکن است به صورت سنتی با مفهوم ریسک آشنا باشند و ناخودآگاه در فعالیت‌های اقتصادی خود میزان ریسک را اندازه گیری کنند و براساس سطح ریسک تصمیم به سرمایه گذاری بگیرند.

اما در بازارهای پیچیده امروز دانستن مفهوم ریسک اهمیت بسیاری پیدا کرده است و باعث می‌شود تا در فعالیت‌های اقتصادی و به خصوص در بازار بورس دچار ضررهای جبران ناپذیر نشوید. در ادامه با داراتو همراه باشید تا ضمن آشنایی با مفهوم ریسک ببینید که چطور می‌توان میزان ریسک بازارهای مالی را اندازه گیری کرد و تا حد زیادی ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهیم.

فهرست موضوعات مقاله

ریسک چیست؟

معادل کلمه ریسک در فارسی، واژه «خطر» یا «احتمال خطر» است. اما خطر نمی‌تواند تعریف مناسبی برای واژه ریسک در فعالیت‌های اقتصادی باشد و به همین دلیل این واژه در ادبیات مالی ترجمه نمی‌شود. با این حساب ریسک را چطور می‌توان تعریف کرد و تعریف ریسک را چگونه می‌توان بیان کرد.

واژه ریسک در زبان انگلیسی دو بعد مثبت و منفی دارد و به معنای هشدار است. تابلوهای خطر جاده‌های کوهستانی را به یاد بیاورید. آیا تابلو خطر ریزش کوه به معنای توقف کامل خودرو یا ورود ممنوع است؟ خیر. این تابلوها هشدار دهنده هستند و به شما توصیه می‌کنند که در رانندگی احتیاط کنید.

ریسک هم مثل تابلوی هشدار دهنده است، با این تفاوت که مقدار آن می‌تواند کم یا زیاد باشد. مثلا برخی از فعالیت‌ها ریسک خیلی کمی دارند و برخی دیگر آنقدر ریسک بالایی دارند که باید با احتیاط و مهارت بالا وارد آن‌ها شد. در اینجا هم مثل رانندگی در کوهستان، کنترل سرعت عامل مهمی است و در فعالیت‌های اقتصادی با ریسک بالا باید با سرعت کمتر و دید بلند مدت‌تر وارد شد.

به همین ترتیب می‌توان ریسک را در بازارهای مالی ضرر بالقوه یا زیان احتمالی نهفته معنی کرد، یعنی ممکن است ضرر ده باشد، اما سود آور هم باشد. از طرفی قابل پیشگیری و حتی در بسیاری از مواقع قابل پیش بینی است.

تعریف ریسک در سرمایه گذاری

در ادبیات مالی زیان بالقوه و قابل اندازه گیری و گاهی قابل پیش بینی را ریسک می‌نامند. ساده‌تر بخواهیم بگوییم یعنی در نظر گرفتن اختلاف احتمالی که بین بازدهی واقعی سرمایه با بازدهی مورد انتظار ما وجود دارد.

ریسک برای سرمایه گذار مثل اکسیژن برای انسان است؛ یعنی بدون ریسک در سرمایه گذاری سربلند نخواهید بود. البته برخی از سرمایه گذاری‌ها مثل صندوق‌های بورسی طوری ساخته و پرداخته شدند که افراد مختلف با سطح ریسک متفاوت بتوانند سرمایه خود را در آن‌ها قرار بدهند.

همانطور که گفتیم ریسک بخش جدانشدنی سرمایه گذاری است و به همین دلیل توصیه می‌شود برای محاسبات دقیق‌تر و سرمایه گذاری هوشمندانه‌تر و موفقیت آمیز در هر بازاری حد مشخصی برای ریسک در نظر داشته باشید. میزان ریسک نباید بیش از اندازه متعادل آن باشد. افرادی انواع ریسک های سرمایه‌گذاری بازار که فکر می‌کنند خیلی ریسک پذیرند و عمدتا صبر بالایی هم ندارند، معمولا در زمره شکست خوردگان بازارهای مالی قرار می‌گیرند. چون اندازه متعادل ریسک را نمی‌دانند و حد ریسک پذیری خود را نمی‌شناسند.

اهمیت ریسک سنجی در سرمایه گذاری

با تعریفی که تا اینجا ارائه دادیم می‌‎توان نتیجه گیری کرد که هر سرمایه گذار قبل از ورود به بازارهای مختلف باید نسبت به میزان ریسک پذیری خود آگاه باشد. به همین دلیل ریسک سنجی یکی از اولین و مهمترین مراحل ورود به هر فعالیت اقتصادی انواع ریسک های سرمایه‌گذاری بازار است.

با این وجود بسیاری از افراد بدون سنجش ریسک وارد حوزه‌های مالی مختلف می‌شوند و ضررهای مالی بسیاری می‌بینند. همچنین بسیاری از معامله گران سنتی و حتی گاهی سرمایه گذاران مدرن شناختی نسبت به ریسک خود ندارند. در صندوق‌های سرمایه گذاری که نوعی سرمایه گذاری مدرن به حساب می‌آید، به این موضوع توجه ویژه‌ای شده است.

افراد قبل از شروع قرار دادن سرمایه در صندوق‌ها باید از طریق پرسشنامه و آزمون، مورد ریسک سنجی قرار بگیرند. در این آزمون سرمایه گذار شناخت بهتری نسبت به خود و انگیزه‌هایش برای سرمایه گذاری پیدا می‌کند.

این آزمون‌ها با در نظر گرفتن صبر و حوصله فرد برای سرمایه گذاری و همچنین خطر پذیری که نسبت به از دست دادن سرمایه دارد، فرد را در یک طیف کم ریسک تا بسیار پر ریسک و خطر پذیر دسته بندی می‌کنند.

پیشنهاد می‌کنیم برای آگاهی از سطح ریسک پذیری خود وارد صفحه آزمون ریسک سنجی داراتو شوید. در این آزمون ریسک سنجی میزان ریسک پذیری مشخص می‌شود و در نهایت صندوق‌هایی متناسب با نوع شخصیت شما پیشنهاد داده می‌شود. تا اینجا با مفهوم ریسک و اهمیت آن در فعالیت‌های مالی آشنا شدیم، در ادامه با بررسی انواع ریسک، اشکال مختلف آن را بررسی خواهیم کرد.

انواع ریسک

به طور کلی انواع ریسک شامل ریسک‌های طبیعی، ریسک پویا، ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک می‌شوند. در ادامه این موارد را به صورت کامل بررسی کردیم.

ریسک طبیعی یا خالص (Pure Risk)

«حادثه خبر نمی‌کند»، این جمله کاملا گویای ریسک طبیعی یا خالص است. انواع خطرات فیزیکی مثل تصادف، بیماری، بلایای طبیعی و… در دسته ریسک‌های طبیعی قرار می‌گیرند. نتیجه این ریسک‌ها هیچ وقت مثبت نیست و به همین دلیل با بیمه کردن می‌توان جلوی ضرر و زیان مالی آن‌ها را گرفت.

ریسک پویا

این نوع از ریسک‌ها مثل ریسک طبیعی ایستا نیستند، یعنی نمی‌توان با بیمه کردن جلوی ضرر آن‌ها را گرفت و کمتر قابل پیش بینی‌اند، چون نظم و قاعده دقیقی ندارند. ریسک پویا نتیجه تغییرات سیستم‌های اقتصادی مثل تغییر قیمت‌ها، تغییر سلیقه مصرف کنندگان، تکنولوژی و مواردی از این دست است. این ریسک‌ها در بلند مدت ممکن است سودآور باشند، مثل نوسان قیمت دلار و طلا.

ریسک سیستماتیک

ریسکی که کل بازار سهام را تحت تاثیر قرار بدهد، ریسک سیستماتیک است. این ریسک در مقابل ریسک غیر سیستماتیک قرار می‌گیرد که به طور خاص سهام یک شرکت یا صنعت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به ریسک سیستماتیک، ریسک غیر قابل حذف یا ریسک بازار هم گفته می‌شود و قابل پیش بینی نیست و نمی‌توان به طور کامل آن را حذف کرد.

برای کاهش این ریسک باید از استراتژی پوشش ریسک یا تخصیص دارایی استفاده کرد. برای مثال در صورت مشاهده نابسامانی در بازار می‌توان با سرمایه گذاری در اوراق درآمد ثابت یا املاک ریسک سیستماتیک را کمتر کرد. با این حال هنوز هم پرتفوی شما تحت تاثیر این ریسک قرار می‌گیرد. مواردی مثل جنگ، تحریم، تورم، نرخ بهره و… باعث تشدید این نوع ریسک می‌شوند.

ریسک غیر سیستماتیک

تعریف ریسک غیر سیستماتیک عکس سیستماتیک است. این ریسک به طور خاص سهام یک شرکت یا صنعت خاص را تحت تاثیر قرار می‌دهد. وضعیت صنعت و شرکت، رفتار سهامداران و مواردی از این دست عوامل اصلی ایجاد این ریسک هستند و در صورت داشتن دانش کافی از تحلیل بازار قابل پیش بینی‌اند.

این ریسک قابل حذف است و با متنوع سازی و مدیریت حرفه‌ای سبد سرمایه گذاری می‌توان از وقوع آن جلوگیری کرد. در واقع می‌توان گفت که در صورت داشتن دانش کافی و قدرت تحلیل بالا می‌توان به طور کامل جلوی این ریسک را گرفت.

عوامل به وجود آورنده ریسک

عوامل بسیاری باعث به وجود آمدن ریسک می‌شوند، درک این موارد باعث می‌شود تا شناخت بهتری نسبت به انواع ریسک‌ها پیدا کنیم و در صورت وقوع جلوی آن‌ها را بگیریم. در ادامه به بررسی این عوامل پرداخته‌ایم.

ریسک ناشی از تغییرات نرخ بهره

تغییرات بهره می‌تواند عامل مهمی در ایجاد ریسک باشد. این مدل زمانی اتفاق می‌افتد که در حال انجام معاملات اوراق مشارکت هستیم. در این حالت باید ببینیم که سایر روش‌های سرمایه گذاری چه سطح ریسکی دارند. برای مثال در صورتی که خرید سهام فقط 20 درصد سودآور باشد و بانک نرخ سود اوراق درآمد ثابت را تا 20 درصد افزایش بدهد، خرید اوراق درآمد ثابت که ریسک کمتری دارند، عقلانی تر از خرید سهام است.

ریسک ناشی از تورم

بالارفتن تورم و نوسان قیمت‌ها می‌تواند تاثیر مستقیمی روی بالا رفتن ریسک سرمایه گذاری شما داشته باشد. در این حالت بازار ثبات ندارد و بازدهی مورد انتظار شما را برآورده نمی‌کند. برای مثال فرض کنید تورم 15 درصد است و پول خود را در صندوق سرمایه گذاری سهامی قرار می‌دهید.

انتظار شما از بازده صندوق سهامی 40 درصد است، اما تورم براثر عواملی مثل تحریم، ضعف‌های مدیریتی، جنگ و عواملی از این دست از 15 درصد به 30 درصد می‌رسد. در این حالت بازدهی 40 درصد صندوق خریداری شده دیگر برای شما به صرفه نیست. به این حالت پیش آمده ریسک تورم می‌گویند.

این نوع ریسک با ریسک نرخ بهره ارتباط مستقیم دارد، چون افزایش تورم باعث افزایش نرخ بهره می‌شود. دلیل آن هم بالا بردن نرخ بهره برای جبران ضرر ناشی از قدرت خرید است.

ریسک بازار

نوسانات کلی بازار از عوامل ریسک به حساب می‌آیند. مواردی مثل رکود اقتصادی، جنگ و تغییرات ساختاری اقتصاد کشور باعث ایجاد ریسک بازار و نوسانات آن می‌شوند. بازار سهام، سکه و فارکس بیشترین نوسانات را دارند.

ریسک فعالیت تجاری

ریسک فعالیت تجاری عموما مرتبط با یک صنعت یا کسب و کار است. این ریسک زمانی پیش می‌آید که سود یا زیان کسب و کار و صنعت با پیش بینی‌ها تفاوت داشته باشد. عوامل مختلفی مثل عوامل بیرونی، رکود اقتصادی داخلی و جهانی و بحران‌های مالی می‌توانند باعث ایجاد این ریسک شوند. همچنین مواردی مثل هزینه کالاها، حاشیه‌های سود، رقبا و سطح تقاضا نسبت به عرضه ریسک فعالیت تجاری را بیشتر می‌کنند.

ریسک مالی

تسهیلات و وام‌های دریافتی شرکت باعث ایجاد ریسک مالی می‌شوند. هر چه بدهی‌های شرکت و تعهدات مالی آن بیشتر باشد، ریسک مالی افزایش پیدا می‌کند. همچنین بیشتر شدن تعهدات و ناتوانی از پرداخت آن‌ها باعث کاهش سود سهام شرکت می‌شود.

بسیاری از سهامداران این عامل را به عنوان عامل انتخاب یک شرکت برای سرمایه گذاری به حساب می‌آورند. به همین دلیل در شرکت‌هایی که تعهدات مالی زیادی دارند، سرمایه گذاری نمی‌کنند.

ریسک نقدینگی بازارها

دارایی شما هر چقدر سریع‌‎تر نقد شود، ریسک نقد شوندگی آن پایین‌تر است. ریسک نقدینگی در بازار ثانویه پیش می‌آید، که اوراق بهادار بدون محدودیت میزان خرید در حجم‌های متفاوت خرید و فروش می‌شوند. ریسک نقد شوندگی بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها کمتر است. به طور معمول ریسک نقد شوندگی زمانی در بازار بورس اتفاق می‌افتد، که به دلیل ضعف مدیریتی شرکت، ورشکستگی و… کسی سهام شرکت را نمی‌خرد.

ریسک نوسان نرخ ارز

نوسانات نرخ ارز عامل مهم دیگر ایجاد ریسک هستند. این ریسک زمانی اتفاق می‌افتد که به دلیل شرایط اقتصادی، مسائل سیاسی و مواردی از این دست نرخ ارز دچار نوسان می‌شود و می‌تواند در فواصل مختلف زمانی همراه با سود یا ضرر باشد.

گاهی هم ممکن است شرکت‌ها دچار این نوع ریسک شوند. به خصوص شرکت‌هایی که مواد اولیه خود را وارد می‌کنند با نوسانات نرخ ارز دچار ریسک ارزی می‌شوند.

ریسک سیاسی

عامل دیگر ریسک، وضعیت سیاسی کشور است که به عنوان ریسک کشور هم شناخته می‌شود. به طور معمول سرمایه گذاری در کشورهایی انواع ریسک های سرمایه‌گذاری بازار که از نظر اقتصادی و سیاسی ثبات کافی ندارد، ریسک بالایی دارد.

این ریسک در کشورهایی رخ می‌دهد که با کسری بودجه شدید مواجه اند. البته در بسیاری از مواقع ریسک سیاسی از نوع سیستماتیک است و بسیاری از اوقات غیر قابل مهار است.

چطور ریسک سنجی کنیم

ارزیابی ریسک از طریق بررسی انحراف معیار، بررسی بازده و از طریق آزمون ریسک سنجی قابل انجام است. در ادامه هر کدام از این موارد را به طور کامل شرح داده‌ایم.

محاسبه از طریق انحراف معیار

از طریق انحراف معیار می‌توان مشخص کرد که پراکندگی بازده دارایی به چه صورت است. با انحراف معیار می‌توان نوسانات موجود در بازار را اندازه گیری کرد. انحراف معیار زمانی کارکرد بیشتری پیدا می‌کند که یک سهم در حال ریزش باشد. در این حالت برخی از افراد پافشاری دارند که باید آن سهم را حفظ کنند و نفروشند. از طریق انحراف معیار می‌توان محدوده ریسک پذیری تعیین کرد و در صورت رسیدن قیمت به آن محدوده تصمیم به فروش آن سهم گرفت.

محاسبه از طریق بررسی بازده

ریسک و بازده رابطه‌ای مستقیم با یکدیگر دارند و هر چه بازده مورد انتظار بیشتر باشد، ریسک بیشتر می‌شود. البته یک نکته مهم هم وجود دارد که باید به آن توجه شود. در سرمایه گذاری‌های بلند مدت عمدتا ریسک بیشتر باعث بازده بیشتر می‌شود و در کوتاه مدت کمتر این موضوع صدق می‌کند.

البته باید توجه داشت که گاهی هم ممکن است ریسک و بازده رابطه عکس داشته باشند و به همین دلیل باید بین ریسک و بازده توازن ایجاد کرد. عمدتا در سبد گردانی‌ها چنین اتفاقی رخ می‌دهد و پرتفوی صندوق‌ها و سبدهای دارایی طوری تنظیم می‌شود که بین بازده و ریسک توازن ایجاد شود. برای مثال مدیریت صندوق با اختصاص بخشی از دارایی صندوق‌های پرریسک مثل صندوق سهامی به اوراق درآمد ثابت با ریسک کمتر باعث کاهش ریسک خرید آن صندوق می‌شود.

نتیجه گیری؛ ریسک سنجی گام اول سرمایه گذاری

در این مقاله از وبلاگ داراتو سعی ما این بود که به طور کامل با تعریف ریسک آشنا شوید و به این سوال پاسخ دهیم که ریسک چیست و عوامل ایجاد آن و روش‌های کاهش ریسک را بشناسید. همانطور که گفتیم ریسک سنجی از مهمترین و اولین گام‌های شروع سرمایه گذاری است و به همین دلیل هر فردی که قصد سرمایه گذاری دارد باید در آزمون ریسک سنجی شرکت کند.

پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با سطح ریسک خود با کارشناسان داراتو در ارتباط باشید. شما می‌توانید علاوه بر شناخت سطح ریسک پذیری خود در فعالیت‌های مالی از کارشناسان ما بهترین پیشنهاد سرمایه گذاری در صندوق‌ها را دریافت کنید.

سوالات پر تکرار

منظور از آزمون ریسک سنجی چیست؟

سرمایه گذاری بدون ریسک معنی نداره، اما شما می تونید میزان ریسک رو کنترل کنید. برای همین آزمون ریسک سنجی به شما کمک می کنه تا سطح ریسک پذیری خودتون در فعالیت های مالی رو بسنجید.

چطور در آزمون ریسک سنجی شرکت کنیم؟

داراتو آزمون ریسک سنجی اختصاصی داره که زیر نظر متخصصان مالی کارگزاری آگاه تهیه شده. برای شرکت در آزمون آنلاین باید وارد سایت darato.ir شوید و ثبت نام کنید.

آیا برای بازدهی بیشتر باید ریسک بیشتری کنیم؟

قانون مشخصی وجود ندارد که بگوید هر چه ریسک بیشتر باشد، بازدهی هم بیشتر می شود. در واقع وقتی ریسک بالا می رود امکان ضرر بیشتر می شود.

صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟

صندوق‌‌های سرمایه‌‌گذاری یکی از بهترین روش‌ ها برای ورود سرمایه‌‌گذاران به بازار سرمایه هستند که تحت نظارت و با اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌‌کنند. مزیت صندوق‌‌های سرمایه‌‌گذاری نسبت به سرمایه‌‌گذاری شخصی در استفاده از مدیریت تخصصی سرمایه، کاهش ریسک سرمایه‌‌گذاری، بهره‌‌گیری از صرفه‌‌جویی‌‌های ناشی از مقیاس و تامین منافع برای سرمایه‌گذاران است. مدیریت دارایی‌‌ها از طریق صندوق‌‌های سرمایه‌‌گذاری این امکان را فراهم می‌‌آورد که سرمایه‌‌گذاران ضمن حفظ دارایی‌‏های خود، در هر سطحی از ریسک ‌پذیری، مناسب‏ ترین بازدهی را کسب نمایند.

مزایای صندوق‏‌های سرمایه‌‏گذاری

سادگی: یکی از خصوصیات صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سادگی در سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران جزء است. سرمایه‌گذاران در هر لحظه قادرند واحدهای خود را به فروش برسانند. همچنین سرمایه‌گذاران در هر روز می‌توانند از قیمت واقعی واحدهای صندوق مطلع گردند.
تنوع در سرمایه‌گذاری: با توجه به قوانین, صندوق‌ها مجاز به سرمایه‌گذاری در دارایی‌‎‏های مختلف به صورت محدود هستند. لذا پرتفولیوی صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای ترکیب متنوعی است که ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق را به نحو چشم‌گیری کاهش می‌دهد.
مدیریت حرفه‌ای: با عنایت به توانایی مالی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، این صندوق‌ها قادر به جذب و استخدام مدیران حرفه‌ای در زمینه بورس اوراق بهادار و بازار سرمایه و استفاده از بهترین نرم‌افزارهای موجود هستند.
هزینه‌های معقول: از آنجا که هزینه بکارگیری نیرو‌های متخصص، گردآوری و تحلیل اطلاعات و گزینش سبد بهینۀ اوراق بهادار در این صندوق‌ها میان تمامی سرمایه‌گذاران تقسیم می‌شود، سرانۀ هزینه هر سرمایه‌گذار کاهش می‌یابد. هزینه‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک به مراتب پایین‌تر از خرید و فروش مستقیم سهام توسط خود سرمایه‌گذاران است.

ریسک‌های صندوق سرمایه‌گذاری

۱) کاهش ارزش دارایی‌های صندوق: قیمت سهام در بازار می‌تواند کاهش یابد و در اثر آن صندوق و سرمایه‌گذاران آن متضرر شوند.
۲) نکول اوراق مشارکت: گرچه صندوق در اوراق مشارکتی سرمایه‌گذاری می‌کند که سود و اصل آن توسط یک مؤسسه معتبر تضمین شده‌است، ولی این احتمال (هر چند ضعیف) وجود دارد که ناشر و ضامن به تعهدات خود در پرداخت به‌موقع سود و اصل اوراق مشارکت مذکور، عمل ننمایند.
۳) نوسان بازده بدون ریسک: در صورتی‌که نرخ سود بدون ریسک (نظیر سود علی الحساب اوراق مشارکت دولتی) در انتشارهای بعدی توسط ناشر افزایش یابد، قیمت اوراق مشارکتی که سود حداقلی برای آن‌ها تضمین شده‌ است در بازار کاهش می‌یابد. اگر صندوق در این نوع اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری کرده باشد و بازخرید آن به قیمت معین توسط یک مؤسسه معتبر (نظیر بانک) تضمین نشده باشد، با افزایش نرخ اوراق بدون ریسک، صندوق ممکن است متضرر شود.

تقسیم بندی صندوق‏‌های سرمایه‏ گذاری

از دیدگاه کلی می‌توان صندوق‌‌های سرمایه‌‏گذاری را به دو گروه قابل معامله و غیر قابل معامله (بادرآمد ثابت و سهامی) به شرح ذیل تقسیم بندی نمود.

صندوق‌های قابل معامله

صندوقETF یا Exchange Traded Fund نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله می‌شود و ساختاری شبیه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارند؛ یعنی شما در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است می‌توانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید. برخی از این صندوق‌ها می‌توانند دنباله‌روی یک بازار، یک صنعت یا کالای خاص باشند. حال اگر ما به عنوان سرمایه ‏گذار دنبال فعالیت در بازار سهام البته بدون متحمل شدن ریسک زیاد، هزینه معاملات فراوان و پیچیدگی‌های مختلف آن باشیم، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله می‌تواند بهترین انتخاب ما باشد. این صندوق‌ها در واقع محصولی با هزینه، ریسک و پیچیدگی کمتر نسبت به خرید و فروش مستقیم سهام و دارای مزایای آن هستند.

مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله:

• معافیت مالیاتی معاملات واحدها
• افزایش نقد شوندگی واحدهای صندوق با وجود عملیات بازارگردانی
• تخصیص بهینه‌دارایی ‏ها ‌(متنوع‌سازی) با حذف هزینه و صرف زمان اندک
• سادگی، سهولت و سرعت در معامله
• کاهش زمان تصفیه نسبت به صندوق‌های فعلی
• خرید و فروش آنلاین واحدهای صندوق توسط سرمایه‏ گذار

صندوق‌های غیرقابل معامله

صندوق سرمایه‏ گذاری مشترک یا غیرقابل معامله به صندوقی گفته می‌شود که سهام آن قابل معامله در بورس نمی‌باشد و برای خرید و فروش واحدهای صندوق یا باید بصورت حضوری به یکی از دفاتر صندوق مراجعه کرده و یا از طریق سایت انواع ریسک های سرمایه‌گذاری بازار صندوق‌ها واحدهای سرمایه‌گذاری را خرید و فروش کنید. در حال حاضر در بازار سرمایه ایران، صندوق‌های سرمایه گذاری غیرقابل معامله مثل صندوق‏‌های سرمایه‏ گذاری قابل معامله در سه قالب اوراق با درآمد ثابت، سهامی و مختلط وجود دارند.

ریسک چیست و انواع ریسک‌ کدام است؟

زیان بالقوه و قابل اندازه‌گیری یک نوع سرمایه‌گذاری را ریسک می‌گویند.

برخی از ریسک‌های سرمایه‌گذاری بر روی اوراق بهادار عبارت است از: اعلام نشدن سود سهام، پایین بودن میزان سود هرسهم، کاهش قیمت هرسهم.

در ادامه این مطلب از سایت بورسینس چند ریسک دیگر را بطور کوتاه لیست کرده ایم.

ریسک عملیاتی (Operational Risk) چیست؟

ریسک عملیاتی یا اهرم مالیاتی مربوط است به سود عملیاتی که منشا آن نیز هزینه‌های ثابت شرکت است.

ریسک عملیاتی، ریسک زیان ناشی از فرایند ناقص یا شکست خورده، سیاست‌ها، سیستم‌ها یا رویدادهایی است که فرایند عملیاتی کسب و کار را تحت شعاع قرار می‌دهد.

خطای کارکنان، فعالیت‌های مخربانه و خلافکارانه مانند تقلب و رویدادهای فیزیکی نیز از جمله فاکتورهایی هستند که می‌توانند ریسک عملیاتی را پی داشته باشند.

اغلب سازمان‌ها پذیرفته‌اند که مردم و فرایندها به طور ذاتی دچار خطا می‌شوند و کم‌اثر یا بی‌اثر شدن عملیات را به بار می‌آورند.

دلایل ریسک عملیاتی:

• بلایای طبیعی، مانند زمین‌لرزه، طوفان‌ها یا آتش‌سوزی
• بحران‌های سلامتی و بهداشت، مانند همه‌گیری ویروس COVID-19
• فجایع ناشی از انسان‌ها، مانند حملات سایبری، تروریسم و جرایم سایبری
• شبه‌جرم‌ها مانند اختلاس، جرایم سایبری درون سازمانی، غفلت کارکنان، تهدیدات جنسی، محیط کاری خصومت‌آمیز و…
• نقض قوانین، نقض قرارداد، دستکاری در بازار و اعمال معاملات غیرمنصفانه
• قوانین و شرایط کاری جدید
• شکست خوردن در پایبندی به سیاست‌ها یا فرایندهای کاری شرکت یا شکست در اطمینان حاصل کردن از پیشبرد سیاست‌ها
• سیستم‌های کامپیوتری یا IT قدیمی
• اختلال در زنجیره تامین
• استفاده ناکارآمد از سیستم‌های ابری
• سیاست‌های کاری متناقض یا غیرمنصفانه
• رفتارهای ناایمن
• کاستی و نقص در محصولات
• خطاهای انسانی مانند خطا در وارد کردن داده، یا از دست دادن ضرب العجل‌‌ها
• ناکارآمدی فرایندهای داخلی یا درک اشتباه فرایندها

ریسک مالی (Financial Risk) چیست؟

ریسک مالی گونه‌ای ریسک اضافی است که در اثر افزایش بدهی در شرکت به سهامداران تحمیل می‌شود.

ریسک ناشی از به‌کارگیری بدهی در شرکت را ریسک مالی می‌نامند.

به عبارت دیگر، ریسک مالی به توانایی کسب و کار در مدیریت بدهی و پاسخگو بودن در مقابل تعهدات مالی اشاره دارد.

این نوع از ریسک اغلب به خاطر بی‌ثباتی‌ها، زیان در بازار مالی یا تحرکات قیمت سهام و ارزها، تغییر نرخ بهره و… به وجود می‌آید.

ریسک غیرسیستماتیک و ریسک سیستماتیک چیست؟

کل ریسک بازار را می‌توان به دو دسته کلی ریسک سیستماتیک (Systematic Risk) و ریسک غیر سیستماتیک تقسیم کرد.

ریسک غیر سیستماتیک ریسکی است که ناشی از خصوصیات خاص شرکت از جمله نوع محصول، ساختار سرمایه سهامداران عمده و غیره می‌باشد.

ریسک سیستماتیک ناشی از تحولات کلی بازار و اقتصاد بوده و تنها مختص به شرکت خاصی نمی‌باشد به دیگر بیان ریسک سیستماتیک در اثر حرکت‌های کلی بازار به وجود می‌آید.

طبق نظریه‌های پرتفولیو با متنوع‌سازی سبد سهام می‌توان ریسک غیر سیستماتیک را از میان برد ولیکن ریسک سیستماتیک همچنان باقی می‌ماند.

شرکت‌هایی که فروش آنها بسیار پرنوسان است، یا مانع مالی آنها در حد گسترده‌ای از محل دریافت وام تامین شده است، یا رشد بسیار سریعی داشته‌اند، یا نسبت‌های جاری پایینی دارند و همچنین شرکت‌های کوچک بیش از دیگران از ریسک سیستماتیک تاثیر می‌پذیرند.

هر معامله‌ای در بورس دارای ریسک مخصوص به خود است، توصیه می‌کنم مطلب پیشنهاد و سیگنال سهام برای تازه کارها! که یک مطلب آموزنده است را مطالعه کنید.

ریسک اعتبار (Credit risk)

این ریسک مربوط به زمانی است که یک شرکت یا شخص توانایی آنرا نداشته باشد که سود قراردادی و اصل سرمایه را براساس تعهدات خود پرداخت کند.

سرمایه‌گذارانی که اوراق مشارکت و سایر اوراق بدهی جزئی از پرتفوی سرمایه‌گذاری آنهاست با این نوع از ریسک مواجه هستند.

البته اوراق بدهی دولتی کمترین میزان ریسک را دارا می‌باشند در حالیکه اوراق مشارکت شرکت‌ها دارای ریسک اعتباری بیشتری است.

ریسک نرخ بهره (Interest Rate Risk)

ریسک ناشی از نرخ سود مربوط به زمانی است که تغییر در نرخ سود باعث دگرگونی ارزش یک سرمایه‌گذاری گردد.

این نوع ریسک معمولا روی اوراق مشارکت و اوراق بدهی بیشتر اثر می‌گذارد.

به عبارت دیگر، ریسک نرخ بهره، احتمال کاهش ارزش یک دارایی به خاطر نوسانات غیرمنتظره انواع ریسک های سرمایه‌گذاری بازار در نرخ بهره است. ریسک نرخ بهره، اغلب با دارایی‌هایی که درآمد ثابت ایجاد می‌کنند (fixed-income assets مانند اوراق مشارکت) مرتبط است.

مانند سایر انواع ریسک‌ها، ریسک نرخ بهره را می‌توان کاهش داد. اصلی‌ترین ابزارها برای کاهش ریسک نرخ بهره شامل تنوع‌سازی دارایی‌ها در سبد و پوشش ریسک (hedging) است.

ریسک سیاسی (Political Risk)

ریسک سیاسی نوعی از ریسک مالی به حساب می‌آید که در آن، دولت یک کشور بصورت ناگهانی سیاست‌های خود را تغییر دهد.

این ریسک عامل بزرگیست که باعث کاهش سرمایه‌گذاری خارجی در کشورهای در حال توسعه و جهان سوم می‌شود.

ریسک بازار (Market Risk)

ریسک بازار عبارت است از تغییر در بازده که ناشی از نوسانات کلی بازار است.

در بین انواع ریسک‌ها آشناترین ریسک است که به عنوان ریسک نوسانات بازار نیز شناخته می‌شود و سرمایه‌گذاران و معامله‌گران در بورس بصورت روزانه با آن مواجه هستند.

این ریسک بیشتر در بازار سهام، آتی سکه، فارکس و سایر بازارهای با نوسانات بالا وجود دارد. نوسانات یک معیار برای ریسک است چون به رفتار و خلق و خوی سرمایه‌گذاران بستگی دارد و نه منطق ( این مقاله را بخوانید : روانشناسی، حلقه مفقوده تصمیم‌گیری در بازار بورس )

چون کسب سود فعالان بازار به بالا و پایین شدن قیمت بستگی دارد، نوسانات برای بازدهی یک امر حیاتی است و هرچقدر یک اوراق بهادار یا بازار با نوسانات بیشتری همراه باشد، احتمال بیشتری برای تغییر بزرگ در هر دو جهت (افزایش یا کاهش قیمت) وجود دارد.

همه اوراق بهادار در معرض ریسک بازار قرار دارند، اگرچه سهام عادی بیشتر تحت تأثیر این نوع ریسک است. این ریسک می‌تواند ناشی از عوامل متعددی از قبیل رکود، جنگ، تغییرات ساختاری در اقتصاد و تغییر در ترجیحات مشتریان است.

ریسک تورمی

این نوع ریسک که تمامی اوراق بهادار را تحت تأثیر قرار می‌دهد عبارت است از ریسک قدرت خرید، یا کاهش قدرت خرید وجوه سرمایه‌گذاری شده.

این نوع ریسک با ریسک نوسان نرخ بهره مرتبط است، برای اینکه نرخ بهره معمولاً در اثر افزایش تورم افزایش می‌یابد. علت این است که قرض دهندگان به‌منظور جبران ضرر ناشی از قدرت خرید، سعی می‌کنند نرخ بهره را افزایش دهند.

ریسک تجاری

ریسک ناشی از انجام تجارت و کسب‌وکار در یک صنعت خاص یا یک محیط خاص را ریسک تجاری گویند.

برای مثال یک شرکت فولاد در صنعت خاص خود با مسائل منحصر به خود مواجه است.

ریسک نقدینگی

ریسک مرتبط با بازار ثانویه‌ای است که اوراق بهادار در آن معامله می‌شود. آن دسته از سرمایه‌گذاری‌هایی که خریدوفروش آن به‌ آسانی صورت می‌گیرد از نقدینگی بالایی برخوردار است.

هرچه عدم اطمینان در خصوص عامل زمان و ابهام قیمتی بالا باشد میزان ریسک نقدینگی نیز افزایش می‌یابد. ریسک نقدینگی سهام مربوط به بازارهای خارج از بورس خیلی بیشتر است.

اگر در مورد انواع ریسک‌ها سوالی دارید در بخش نظرات بنویسید.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

ریسک چیست؟ توضیح ریسک های سرمایه گذاری

ریسک در شرایط مالی به عنوان شانسی تعریف می شود که یک نتیجه یا سود واقعی سرمایه گذاری با یک نتیجه یا بازده مورد انتظار متفاوت باشد. ریسک شامل احتمال از دست دادن بخشی یا تمام سرمایه اولیه است. به طور کمی، ریسک معمولاً با در نظر گرفتن رفتارها و نتایج تاریخی ارزیابی می شود. در امور مالی، انحراف استاندارد یک معیار رایج مرتبط با ریسک است. انحراف استاندارد معیاری از نوسان قیمت دارایی ها در مقایسه با میانگین های تاریخی آنها در یک بازه زمانی معین ارائه می دهد. به طور کلی، مدیریت ریسک های سرمایه گذاری با درک اصول اولیه ریسک و نحوه اندازه گیری آن ممکن و محتاطانه است. یادگیری ریسک هایی که می تواند در سناریوهای مختلف اعمال شود و برخی از راه های مدیریت کل نگر آنها به همه نوع سرمایه گذاران و مدیران تجاری کمک می کند تا از زیان های غیرضروری و پرهزینه جلوگیری کنند.

• 1 مبانی ریسک
• 2 اوراق بهادار بدون ریسک
  • 2.1 ریسک و افق زمانی
  • 2.2 رتبه بندی ریسک مورنینگ استار
  • 2.3 انواع ریسک مالی
  • 2.4 ریسک کسب و کار
  • 2.5 ریسک اعتباری یا پیش فرض
  • 2.6 ریسک کشور
  • 2.7 ریسک ارز
  • 2.8 ریسک نرخ بهره
  • 2.9 ریسک سیاسی
  • 2.10 ریسک طرف مقابل
  • 2.11 ریسک نقدینگی
  • 2.12 ریسک در مقابل پاداش

  مبانی ریسک

  همه افراد هر روز در معرض خطراتی قرار می گیرند، چه از رانندگی، راه رفتن در خیابان، سرمایه گذاری، برنامه ریزی سرمایه یا چیز دیگری. شخصیت، سبک زندگی و سن یک سرمایه گذار از مهمترین عواملی است که برای مدیریت سرمایه گذاری فردی و اهداف ریسک باید در نظر گرفته شود. هر سرمایه گذار دارای یک پروفایل ریسک منحصر به فرد است که تمایل و توانایی آنها را برای مقاومت در برابر ریسک تعیین می کند. به طور کلی، با افزایش ریسک های سرمایه گذاری، سرمایه گذاران انتظار دارند بازده بالاتری برای جبران این ریسک ها داشته باشد.

  یک ایده اساسی در امور مالی، رابطه بین ریسک و بازده است. هر چه میزان ریسکی که سرمایه گذار مایل به پذیرش آن است بیشتر باشد، بازدهی بالقوه بیشتری خواهد داشت. ریسک‌ها می‌توانند به روش‌های مختلفی بروز کنند و سرمایه‌گذاران باید بابت ریسک‌های اضافی جبران شوند. به عنوان مثال، اوراق قرضه خزانه داری ایالات متحده یکی از امن ترین سرمایه گذاری ها در نظر گرفته می شود و در مقایسه با اوراق قرضه شرکتی، نرخ بازده کمتری را ارائه می دهد. احتمال ورشکستگی یک شرکت بسیار بیشتر از دولت ایالات متحده است. از آنجایی که ریسک پیش فرض سرمایه گذاری در اوراق قرضه شرکتی بیشتر است، به سرمایه گذاران نرخ بازده بالاتری پیشنهاد می شود.

  به طور کمی، ریسک معمولاً با در نظر گرفتن رفتارها و نتایج تاریخی ارزیابی می شود. در امور مالی، انحراف استاندارد یک معیار رایج مرتبط با ریسک است. انحراف استاندارد معیاری از نوسانات یک مقدار را در مقایسه با میانگین تاریخی آن ارائه می دهد. انحراف استاندارد بالا نشان دهنده نوسانات ارزش زیادی و در نتیجه درجه بالایی از ریسک است.

  افراد، مشاوران مالی و شرکت ها همگی می توانند استراتژی های مدیریت ریسک را برای کمک به مدیریت ریسک های مرتبط با سرمایه گذاری ها و فعالیت های تجاری خود توسعه دهند. از نظر آکادمیک، چندین نظریه، معیار و استراتژی وجود دارد که برای اندازه‌گیری، تحلیل و مدیریت ریسک‌ها شناسایی شده‌اند. برخی از این موارد عبارتند از: انحراف استاندارد، بتا، ارزش در معرض خطر (VaR) و مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه (CAPM). اندازه‌گیری و کمی‌سازی ریسک اغلب به سرمایه‌گذاران، معامله‌گران و مدیران کسب‌وکار اجازه می‌دهد تا با استفاده از استراتژی‌های مختلف از جمله تنوع‌سازی و موقعیت‌های مشتقه، از برخی ریسک‌ها جلوگیری کنند.

  

  اوراق بهادار بدون ریسک

  در حالی که درست است که هیچ سرمایه‌گذاری کاملاً عاری از همه خطرات احتمالی نیست، برخی از اوراق بهادار آنقدر ریسک عملی کمی دارند که بدون ریسک یا بدون ریسک در نظر گرفته می‌شوند.

  اوراق بهادار بدون ریسک اغلب مبنایی برای تجزیه و تحلیل و اندازه گیری ریسک است. این نوع سرمایه گذاری ها نرخ بازده مورد انتظار را با ریسک بسیار کم یا بدون ریسک ارائه می دهند. اغلب، همه انواع سرمایه گذاران برای حفظ پس انداز اضطراری یا برای نگهداری دارایی هایی که نیاز به دسترسی فوری دارند، به این اوراق نگاه می کنند.

  نمونه هایی از سرمایه گذاری های بدون ریسک و اوراق بهادار شامل گواهی سپرده (CD)، حساب های بازار پول دولتی و اسناد خزانه داری ایالات متحده است. اسکناس 30 روزه خزانه داری ایالات متحده به طور کلی به عنوان امنیت پایه و بدون ریسک برای مدل سازی مالی در نظر گرفته می شود. این توسط ایمان و اعتبار کامل دولت ایالات متحده پشتیبانی می شود، و با توجه به تاریخ سررسید نسبتاً کوتاه آن، دارای حداقل نرخ بهره است.

  ریسک و افق زمانی

  افق زمانی و نقدینگی سرمایه گذاری ها اغلب یک عامل کلیدی موثر انواع ریسک های سرمایه‌گذاری بازار بر ارزیابی ریسک و مدیریت ریسک است. اگر سرمایه‌گذار برای دسترسی فوری به وجوه نیاز داشته باشد، احتمال کمتری دارد که در سرمایه‌گذاری‌های پرریسک یا سرمایه‌گذاری‌هایی سرمایه‌گذاری کند که نمی‌توانند فوراً نقد شوند و احتمالاً پول خود را در اوراق بهادار بدون ریسک قرار می‌دهند.

  افق زمانی نیز عامل مهمی برای پرتفوی سرمایه گذاری فردی خواهد بود. سرمایه گذاران جوان با افق های زمانی طولانی تر تا بازنشستگی ممکن است مایل به سرمایه گذاری در سرمایه گذاری های با ریسک بالاتر با بازده بالقوه بالاتر باشند. سرمایه‌گذاران انواع ریسک های سرمایه‌گذاری بازار مسن‌تر تحمل ریسک متفاوتی خواهند داشت، زیرا برای دسترسی آسان‌تر به منابع مالی نیاز دارند

  رتبه بندی ریسک مورنینگ استار

  مورنینگ استار یکی از آژانس‌های هدف برتر است که رتبه‌بندی ریسک را به صندوق‌های سرمایه‌گذاری متقابل و صندوق‌های قابل معامله در مبادله (ETF) اضافه می‌کند. یک سرمایه‌گذار می‌تواند مشخصات ریسک پرتفوی را با تمایل خود برای ریسک مطابقت دهد.

  انواع ریسک مالی

  هر اقدام پس انداز و سرمایه گذاری شامل ریسک ها و بازده های متفاوتی است. به طور کلی، تئوری مالی ریسک‌های سرمایه‌گذاری را که بر ارزش دارایی‌ها تأثیر می‌گذارند به دو دسته طبقه‌بندی می‌کند: ریسک سیستماتیک و ریسک غیرسیستماتیک. به طور کلی، سرمایه گذاران در معرض خطرات سیستماتیک و غیرسیستماتیک قرار دارند.

  ریسک‌های سیستماتیک که به عنوان ریسک‌های بازار نیز شناخته می‌شوند، ریسک‌هایی هستند که می‌توانند کل بازار اقتصادی یا درصد زیادی از کل بازار را تحت تأثیر قرار دهند. ریسک بازار ریسک از دست دادن سرمایه گذاری ها به دلیل عواملی مانند ریسک سیاسی و ریسک اقتصاد کلان است که بر عملکرد کل بازار تأثیر می گذارد. ریسک بازار را نمی توان به راحتی از طریق تنوع پرتفوی کاهش داد. سایر انواع رایج ریسک سیستماتیک می تواند شامل ریسک نرخ بهره، ریسک تورم، ریسک ارز، ریسک نقدینگی، ریسک کشور و ریسک اجتماعی-سیاسی باشد.

  ریسک غیرسیستماتیک که به عنوان ریسک خاص نیز شناخته می‌شود، دسته‌ای از ریسک است که تنها بر یک صنعت یا یک شرکت خاص تأثیر می‌گذارد. ریسک غیر سیستماتیک ریسک از دست دادن سرمایه گذاری به دلیل خطرات خاص شرکت یا صنعت است. به عنوان مثال می‌توان به تغییر در مدیریت، فراخوان محصول، تغییر مقرراتی که می‌تواند فروش شرکت را کاهش دهد و یک رقیب جدید در بازار با پتانسیل گرفتن سهم بازار از یک شرکت.9 سرمایه‌گذاران اغلب از تنوع برای مدیریت ریسک غیرسیستماتیک استفاده می‌کنند. سرمایه گذاری در انواع دارایی ها.

  علاوه بر خطرات سیستماتیک و غیرسیستماتیک گسترده، چندین نوع ریسک وجود دارد که عبارتند از:

  ریسک کسب و کار

  ریسک تجاری به دوام اساسی یک کسب و کار اشاره دارد (این سؤال که آیا یک شرکت می تواند فروش کافی داشته باشد و درآمد کافی برای پوشش هزینه های عملیاتی خود و کسب سود ایجاد کند). در حالی که ریسک مالی مربوط به هزینه‌های تامین مالی است، ریسک تجاری مربوط به تمام هزینه‌های دیگری است که یک کسب‌وکار باید پوشش دهد تا عملیاتی و عملکردی باقی بماند. این هزینه‌ها شامل حقوق، هزینه‌های تولید، اجاره تسهیلات، هزینه‌های اداری و اداری است. سطح ریسک تجاری یک شرکت تحت تأثیر عواملی مانند قیمت تمام شده کالا، حاشیه سود، رقابت و سطح کلی تقاضا برای محصولات یا خدماتی است که می فروشد.

  ریسک اعتباری یا پیش فرض

  ریسک اعتباری خطری است که وام گیرنده قادر به پرداخت سود قراردادی یا اصل تعهدات بدهی خود نباشد. این نوع ریسک به ویژه در مورد سرمایه گذارانی است که اوراق قرضه را در پرتفوی خود نگه می دارند. اوراق قرضه دولتی، به ویژه آنهایی که توسط دولت فدرال منتشر می شوند، کمترین میزان ریسک و در نتیجه کمترین بازده را دارند. از سوی دیگر، اوراق قرضه شرکتی دارای بالاترین میزان ریسک نکول و همچنین نرخ بهره بالاتری هستند. اوراق قرضه با شانس نکول کمتر، درجه سرمایه گذاری در نظر گرفته می شوند، در حالی که اوراق با شانس بالاتر، اوراق با بازده بالا یا اوراق ناخواسته در نظر گرفته می شوند. سرمایه‌گذاران می‌توانند از آژانس‌های رتبه‌بندی اوراق قرضه مانند استاندارد اند پورز، فیچ و مودیز استفاده کنند تا مشخص کنند کدام اوراق از نظر درجه سرمایه‌گذاری و کدام اوراق ناخواسته هستند.

  ریسک کشور

  ریسک کشور به خطری اشاره دارد که یک کشور نتواند به تعهدات مالی خود عمل کند. هنگامی که کشوری تعهدات خود را نکول کند، می تواند به عملکرد سایر ابزارهای مالی در آن کشور و همچنین سایر کشورهایی که دارد، آسیب برساند. روابط با. ریسک کشور در مورد سهام، اوراق قرضه، صندوق های سرمایه گذاری متقابل، اختیار معامله و قراردادهای آتی که در یک کشور خاص منتشر می شوند، اعمال می شود. این نوع ریسک بیشتر در بازارهای نوظهور یا کشورهایی که کسری شدید دارند دیده می شود.

  ریسک ارز

  هنگام سرمایه گذاری در کشورهای خارجی، توجه به این واقعیت مهم است که نرخ ارز می تواند قیمت دارایی را نیز تغییر دهد. ریسک ارز خارجی (یا ریسک نرخ مبادله) برای همه ابزارهای مالی که به ارزی غیر از واحد پول داخلی شما هستند، اعمال می‌شود. به عنوان مثال، اگر در ایالات متحده زندگی می‌کنید و در یک سهام کانادایی به دلار کانادا سرمایه‌گذاری می‌کنید، حتی اگر این سهم ارزش افزایش می یابد، اگر دلار کانادا نسبت به دلار آمریکا کاهش یابد، ممکن است ضرر کنید.

  ریسک نرخ بهره

  ریسک نرخ بهره خطری است که ارزش سرمایه گذاری به دلیل تغییر در سطح مطلق نرخ های بهره، اختلاف بین دو نرخ، در شکل منحنی بازده یا هر رابطه نرخ بهره دیگری تغییر می کند. این نوع ریسک بر ارزش اوراق قرضه مستقیم‌تر از سهام تأثیر می‌گذارد و ریسک قابل توجهی برای همه دارندگان اوراق قرضه است.

  ریسک سیاسی

  ریسک سیاسی ریسکی است که بازده یک سرمایه گذاری ممکن است به دلیل بی ثباتی سیاسی یا تغییرات در یک کشور متحمل شود. این نوع ریسک می‌تواند ناشی از تغییر در دولت، نهادهای قانون‌گذار، سایر سیاست‌گذاران خارجی یا کنترل نظامی باشد.9 که به عنوان ریسک ژئوپلیتیکی نیز شناخته می‌شود، با طولانی‌تر شدن افق زمانی سرمایه‌گذاری، ریسک بیشتر به عاملی تبدیل می‌شود.

  ریسک طرف مقابل

  ریسک طرف مقابل، احتمال این است که یکی از افراد درگیر در یک معامله ممکن است تعهد قراردادی خود را نپذیرد. این نوع ریسک می‌تواند در معاملات اعتباری، سرمایه‌گذاری و تجاری وجود داشته باشد، به‌ویژه برای معاملاتی که در بازارهای خارج از بورس (OTC) اتفاق می‌افتد. محصولات سرمایه گذاری مالی مانند سهام، اختیار معامله، اوراق قرضه و مشتقات ریسک طرف مقابل را به همراه دارند.

  ریسک نقدینگی

  ریسک نقدینگی با توانایی سرمایه گذار برای انجام معاملات سرمایه گذاری خود در قبال پول نقد مرتبط است. معمولاً، سرمایه گذاران برای دارایی های غیر نقدشونده به مقداری حق بیمه نیاز دارند که به خاطر نگهداری اوراق بهادار در طول زمان که به راحتی قابل نقد نیستند، جبران می کند.

  ریسک در مقابل پاداش

  معاوضه ریسک و بازده تعادل بین تمایل به کمترین ریسک ممکن و بالاترین بازده ممکن است. به طور کلی، سطوح پایین ریسک با بازده بالقوه پایین و سطوح بالای ریسک با بازده بالقوه بالا مرتبط است. هر سرمایه‌گذار باید تصمیم بگیرد که چقدر ریسک را می‌خواهد و می‌تواند برای بازده مورد نظر بپذیرد. این بر اساس عواملی مانند سن، درآمد، اهداف سرمایه گذاری، نیازهای نقدینگی، افق زمانی و شخصیت خواهد بود.

  مهم است که به خاطر داشته باشید که ریسک بالاتر به طور خودکار با بازده بالاتر برابر نیست. معاوضه ریسک و بازده فقط نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری‌های با ریسک بالاتر امکان بازده بالاتری دارند اما هیچ تضمینی وجود ندارد. در سمت کم ریسک این طیف، نرخ بازده بدون ریسک است ( نرخ نظری بازده سرمایه گذاری با ریسک صفر). این نشان دهنده علاقه ای است که از یک سرمایه گذاری کاملاً بدون ریسک در یک دوره زمانی خاص انتظار دارید. در تئوری، نرخ بازده بدون ریسک حداقل بازدهی است که برای هر سرمایه‌گذاری انتظار دارید، زیرا ریسک اضافی را نمی‌پذیرید مگر اینکه نرخ بازده بالقوه بیشتر از نرخ بدون ریسک باشد.

  

  ریسک و تنوع

  اساسی ترین و مؤثرترین استراتژی برای به حداقل رساندن ریسک، تنوع بخشی است. تنوع بخشی به شدت بر مفاهیم همبستگی و ریسک استوار است. یک سبد دارای تنوع مناسب از انواع مختلف اوراق بهادار از صنایع مختلف تشکیل شده است که درجات مختلفی از ریسک و همبستگی با بازده یکدیگر دارند.

  در حالی که اکثر متخصصان سرمایه گذاری موافقند که تنوع نمی تواند تضمین کننده ضرر باشد، اما مهم ترین مؤلفه برای کمک به سرمایه گذار برای رسیدن به اهداف بلندمدت مالی است و در عین حال ریسک را به حداقل می رساند.

  چندین راه برای برنامه ریزی و اطمینان از تنوع کافی وجود دارد که عبارتند از:

  پرتفوی خود را در میان بسیاری از وسایل سرمایه گذاری مختلف از جمله پول نقد، سهام، اوراق قرضه، صندوق های سرمایه گذاری متقابل، ETF ها و سایر صندوق ها پخش کنید. به دنبال دارایی‌هایی باشید که بازده آنها در طول تاریخ در یک جهت و به همان درجه حرکت نکرده است. به این ترتیب، اگر بخشی از پورتفولیوی شما در حال کاهش است، بقیه ممکن است همچنان در حال رشد باشند.

  در هر نوع سرمایه گذاری متنوع بمانید. شامل اوراق بهاداری که بر اساس بخش، صنعت، منطقه و ارزش بازار متفاوت است. همچنین ایده خوبی است که سبک هایی مانند رشد، درآمد و ارزش را با هم ترکیب کنید. همین امر در مورد اوراق قرضه نیز صدق می کند: سررسید و کیفیت اعتباری متفاوت را در نظر بگیرید.

  شامل اوراق بهاداری که از نظر ریسک متفاوت هستند. شما محدود به انتخاب سهام خاصی نیستید. درواقع خلاف این موضوع صحت دارد. انتخاب سرمایه‌گذاری‌های مختلف با نرخ‌های بازده متفاوت، تضمین می‌کند که سودهای بزرگ خسارات را در سایر حوزه‌ها جبران می‌کند به خاطر داشته باشید که تنوع سبد یک کار یکباره نیست. سرمایه‌گذاران و کسب‌وکارها به طور منظم «چک‌آپ» یا تعادل مجدد را انجام می‌دهند تا مطمئن شوند که پرتفوی‌هایشان دارای سطح ریسکی است که با استراتژی و اهداف مالی آن‌ها همخوانی دارد.

  سخن پایانی

  همه ما هر روز با خطراتی روبرو هستیم. چه در حال رانندگی به سمت محل کار، موج سواری در یک موج 60 فوتی، سرمایه گذاری یا مدیریت یک تجارت باشیم. در دنیای مالی، ریسک به این احتمال اشاره دارد که بازده واقعی یک سرمایه‌گذاری با آنچه مورد انتظار است متفاوت باشد. این احتمال که یک سرمایه‌گذاری آنطور که می‌خواهید عمل نکند، یا اینکه در نهایت پول را از دست بدهید.

  موثرترین راه برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری از طریق ارزیابی منظم ریسک و تنوع بخشیدن به آن است. اگرچه تنوع تضمین کننده سود یا تضمین در برابر ضرر نیست، اما پتانسیل بهبود بازده را بر اساس اهداف و سطح ریسک هدف شما فراهم می کند. یافتن تعادل مناسب بین ریسک و بازده به سرمایه‌گذاران و مدیران کسب‌وکار کمک می‌کند تا از طریق سرمایه‌گذاری‌هایی که می‌توانند با آن راحت‌تر باشند، به اهداف مالی خود برسند.