صندوق سرمایه گذاری ETF چیست؟

یک اصل مهم در بازار های سرمایه را همیشه رعایت نمایید، با پولی که به آن نیاز ندارید سرمایه گذاری کنید، در واقع از سرمایه ای استفاده کنید که در کوتاه مدت نیاز به مصرف فوری آن نداشته باشید.

صندوق ETF یا صندوق قابل معامله در بورس چیست؟

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که به سرمایه‌گذاری در بورس فکر کنید. به هر حال یکی از بازار‌های جذاب بازار بورس است که سود بالایی را به سرمایه‌گذاران خطرپذیرش هدیه می‌کند. به خصوص وقتی بهره بانکی ۱۵ درصد باشد. یعنی با یک تورم ۱۰ درصد، در بانک تنها سالی ۵ درصد به دارایی شما اضافه می‌شود.

به گزارش تجارت نیوز، بازده ۵ درصد سالانه شما، بازدهی است که می‌توانید در یک روز در بورس کسب می‌کنید. وسوسه‌انگیز است، نه؟ اما… یک امای بسیار بزرگ وجود دارد. امایی که حنای این پاداش الوان را بی‌رنگ می‌کند: ریسک. با یک سرمایه‌گذاری صد میلیون تومانی، همان‌قدر که ممکن است در یک روز ۵ میلیون تومان کاسب شوید، ممکن است ۵ میلیون تومان از دست بدهید؛ و فکر کنید اگر یک ماه این روند منفی ادامه پیدا کند، چقدر از اصل پولتان برایتان می‌ماند؟ سوال اساسی اینجا است که آیا راهی وجود دارد که با حداقل ریسک در بورس سرمایه‌گذاری کرد؟ خوشبختانه پاسخ این سوال مثبت است. صندوق ETF یا صندوق قابل معامله در بورس برای همین طراحی‌شده‌اند.

کلید گاوصندوق ETF

شیوه فعالیت ما در بورس (به ساده‌ترین بیان) به دو شکل است: تعدادی برگه سهم خریداری می‌کنیم و اگر قیمت به‌اندازه کافی بالا رود، سهام خود را می‌فروشیم. گاهی هم برای سهیم شدن در سود حاصل از عملیات یک شرکت، سهام آن را خریداری می‌کنیم. واضح است که شما با ۱ میلیون تومان نمی‌توانید یک پالایشگاه تاسیس کنید. اما می‌توانید قسمت کوچکی از یک پالایشگاه را بخرید و در کسب‌وکار آن‌ها سهیم شوید.

صندوق ETF یا Exchange Tradable Found یک صندوق از دارایی‌های متنوع است که درست مانند سهام معمولی در بورس معامله می‌شود. یعنی شما در هر زمان که دوست داشته باشید می‌توانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید.

صندوق ETF یا Exchange Tradable Found یک صندوق از دارایی‌های متنوع است که درست مانند سهام معمولی در بورس معامله می‌شود.

علاوه‌بر تنوع و مدیریت ریسک، از مهم‌ترین جذابیت‌های ETF نقدشوندگی (Liquidity) بالای آن است. فقط کافی است اراده کنید که پول خود را از بازار خارج کنید. به سادگی می‌توانید واحد‌های (یونیت‌ها) خود را بفروشید. اگر صندوق شما درآمد ثابت باشد، در زمانی کوتاه (یک روز کاری) اصل پول سرمایه‌گذاری شده و سود روزشمار آن در حساب شما است.

دارایی که در این صندوق نگه‌داری می‌شود
در یک صندوق ممکن است دارایی‌ها متفاوتی بگذارند. یک صندوق ETF ممکن است از چندین سهام، سپرده بانکی، شمش طلا، اوراق خزانه دولتی، مقداری پول نقد، سکه، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد تشکیل شده باشد. این که در صندوق چه می‌گذارند، نوع صندوق را تعیین می‌کند، که در مورد آن صحبت خواهیم کرد.

اگر شما ۱ درصد از یک صندوق ETF را بخرید، مالک ۱ درصد تمام این دارایی‌ها می‌شوید. یعنی اگر صندوق از صدکلیو طلا، ۱۰ میلیارد تومان سپرده، ۱ میلیارد تومان اوراق خزانه و دویست میلیون تومان سهام تشکیل شده باشد، شما مالک ۱ کیلوگرم طلا، ۱۰۰ میلیون تومان سپرده، ۱۰ میلیون تومان اوراق خزانه و ۲ میلیون سهام خواهید شد. البته شما به عنوان سهام‌دار نمی‌توانید به این ترکیب صندوق دست بزنید، یا اراده کنید که فقط ۱۰۰ گرم از طلایی که دارید را برایتان بفروشند. بلکه اگر یک واحد از صندوق را بخرید، به اندازه سهم خود دارایی کسب می‌کنید و با فروختن آن، دارایی خود را نقد می‌کنید.

درست است که دارایی شما در صندوق باقی می‌ماند و نمی‌توانید آن را به صورت فیزیکی تحویل بگیرید، اما منافع حاصل از تغییرات قیمت این دارایی‌ها نصیب شما می‌شود.

چرا خودمان یک پرتفوی متنوع نسازیم؟
هدف اصلی از متنوع کردن سرمایه‌گذاری، پوشش دادن ریسک است. شاید پیش خود فکر کنید که خودمان هم می‌توانیم طلا، اوراق خزانه، سپرده بانکی و ارز بخریم. چرا باید مدیر یک صندوق این کار را برای ما انجام بدهد؟

اگر خودتان می‌خواستید برای خودتان صندوق دارایی درست کنید به چند مشکل بر می‌خوردید. اولین مشکل نقدشوندگی بود. وقتی می‌خواستید دارایی خود را نقد کنید، اول مجبور بودید به بازار طلا بروید، بعد سری به صرافی‌ها بزنید، به بانک بروید، سهام خود را بفروشید و… تمام این کار‌ها می‌توانست چند روز وقت بگیرد. اما هر واحد ETF به سادگی یک کلیک قابل فروختن است.

مشکل دوم، مشکل آگاهی است. هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید بر تمام بازار‌ها مسلط است. به خصوص برای کسانی که مثل من که شاغل هستند و نمی‌توانند قیمت همه‌چیز را در نظر بگیرند. اما یک تیم حرفه‌ای به طور تمام‌وقت بازار‌ها را زیر نظر می‌گیرند تا بازدهی صندوق را حداکثر کنند.

مسئله بعدی اندازه سرمایه است. کارکرد واقعی یک صندوق تجمیع سرمایه‌های خرد و به‌کارگیری آن در یک سرمایه‌گذاری بلندمدت با مقداری زیاد است. اگر تعداد زیادی سرمایه‌گذار پول خود را یک کاسه کنند، قدرت بیشتری در معامله خواهند داشت.

مشکل اینجا است که من سرمایه‌ای هنگفت ندارم. اما با یک سرمایه اندک هم می‌توانم در صندوق ETF سرمایه‌گذاری کنم و باقی کار را به تیم اجرایی بسپارم.

NAV و ارزش خالص دارایی یک صندوق
ارزش خالص دارایی یا Net Asset Value برابر با مجموع تمام دارایی‌ها منهای تمام بدهی‌هایی است که در یک سبد قرار می‌گیرد، تقسیم بر تعداد واحد‌های سرمایه‌گذاری در صندوق. در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (و نه صندوق ETF) در پایان روز NAV محاسبه می‌شود. البته اگر بخواهید پرتفوی خود را نقد کنید باید کارمزد و مالیات هم بپردازید. این مبلغ در واقع بدهی سبد سرمایه­گذاری مشترک شما به حساب می‌آید. اگر هر کدام از شما مالک ۱۰ درصد پرتفوی مشترک باشید، شما به تنهایی در این روز بدون حساب کارمزد و مالیات ۲۱۸۰ تومان ضرر کرده‌اید. با حساب کارمز ضرر شما بیشتر می‌شود.

اگر مبلغ ۱۷۶۵۳ تومان (مالیات و کارمزد) را از دارایی خود کم کنید و حاصل را بر ۱۰ (تعداد واحد‌های سرمایه‌گذاری) تقسیم کنید، NAV سرمایه‌گذاری خود را محاسبه کرده‌اید. در این مثال NAV در پایان روز برابر ۱۱۴۰۵۵ تومان است. یعنی اگر بخواهید پولتان را از این سرمایه‌گذاری اشتراکی خارج کنید باید ۱۱۴ هزار تومان بگیرید.

اما برای ETF لازم نیست در پایان روز NAV را محاسبه کنید. چون همان‌طور که گفتیم ETF درست مثل سهام معمولی در بورس معامله می‌شود. برخلاف صندوق سرمایه‌گذاری مشترک، NAV برای یک ETF هر دو دقیقه یک‌بار اعلام می‌شود.

معافیت مالیاتی
برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (Mutual Fund) معمولا به جای خریدوفروش از واژه صدور و ابطال استفاده می‌کنند. به این ترتیب که در هنگام خرید، یک واحد برای شما صادر می‌شود. وقتی شما واحد خود را می‌فروشید این واحد را باطل می‌کنند. پولی که برای صدور می‌پردازید اندکی بیشتر از هزینه ابطال در همان روز است.

در صندوق‌های ETF لازم نیست برای صدور و ابطال به کارگزاری مراجعه کنید. بلکه در بورس می‌توانید یک یا چند واحد سرمایه‌گذاری بخرید. معافیت مالیاتی از مهم‌ترین جذابیت‌های ETF است. در هنگام فروش، بر خلاف سهام لازم نیست مالیات پرداخت کنید و برخلاف سرمایه‌گذاری مشترک هزینه صدور و ابطال نمی‌پردازید!

انواع صندوق ETF
در دنیا انواع متنوعی از ETF وجود دارد که به آن‌ها خواهیم پرداخت. اما برخی از این صندوق‌ها در بازار ایران وجود ندارند. ممکن است رفته‌رفته این ETF‌ها به بازار ما هم راه پیدا کنند. انتخاب نوع ETF به روحیه و انتظار شما بستگی دارد.

صندوق با درآمد ثابت
صندوق با درآمد ثابت قابل معامله در بورس نوعی از ETF است که در آن مقدار رشد صندوق مشخص شده است. یعنی اگر یک واحد از این صندوق‌ها را بخرید، مقدار مشخصی درآمد کسب خواهید کرد. اگر بخواهید واحد سرمایه‌گذاری خود را برای مدت‌زمانی کوتاه نگه‌دارید، بازدهی کوچک‌تر از بازدهی سالانه خواهد شد. صندوق در این حالت ضامن اصل پول و سود شما است. حداقل ۷۰ درصد از دارایی این صندوق‌ها از اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه تشکیل می‌شود. برای مطلع شدن از دارایی‌های یک صندوق، بهتر است به امیدنامه آن مراجعه کنید.

در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری در ETF با درآمد ثابت، به عنوان یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک درک می‌شود.

صندوق سهام
یک ETF سهام از تعدادی سهم مختلف تشکیل می‌شود. در این حالت ممکن است شرکت اصل پول شما را تضمین می‌کند. اگر اصل پول تضمین شود، مدیریت صندوق ضامن زیان صندوق است و نه سود آن. یعنی اگر صندوق سود کرد، شما در سود سهیم هستید، اما در صورت زیان چیزی از پول شما کم نمی‌شود. در برخی صندوق‌های سهام شما هم در سود شریک هستید و هم در زیان. ۷۰ درصد دارایی این صندوق‌ها از سهام تشکیل می‌شود.

توجه کنید که حتی اگر از بازگشت اصل پول خود اطمینان داشته باشید، این صندوق بدون ریسک نیست. چرا که ممکن است هیچ سودی نصیب شما نشود. در حالی که اگر بر روی صندوق صندوق سرمایه گذاری ETF چیست؟ با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کرده بودید، از درآمدی ثابت بهره می‌بردید.

صندوق مختلط
صندوق مختلط، همان‌طور که از اسمش بر می‌آید چیزی میان دو حالت قبلی است. در این نوع صندوق حداقل ۴۰ درصد از دارایی را سهام و حداقل ۴۰ درصد را اوراق با درآمد ثابت (مثل سپرده) تشکیل می‌دهد. ۲۰ درصد باقی‌مانده می‌تواند از بین سهام یا اوراق انتخاب شود.

صندوق بازار خارجی
به غیر از صندوق ETF بازار داخلی، در بسیاری از کشور‌ها صندوق بازار خارجی هم وجود دارد. مثلا ممکن است به هر دلیل بخواهید در بازار ژاپن سرمایه‌گذاری کنید. اما چیزی از وضعیت بازار ژاپن ندانید و نتوانید صورت‌های مالی را که به زبان ژاپنی هستند بخوانید.

در این صورت بجای استخدام مترجم یا ثبت‌نام در کلاس زبان ژاپنی، می‌توانید از ETF بازار خارجی (Foreign Market) استفاده کنید.

صندوق ارز
ETF ارز از دیگر انواع این صندوق‌ها است. همان‌طور که حدس می‌زنید بیشتر دارایی این صندوق‌ها را ارز تشکیل می‌دهد. استفاده از ETF ارزی در بازار فارکس مرسوم است. سرمایه‌گذارانی که می‌خواهد ریسک نواسان‌های ارزی را پوشش بدهند به سراغ این صندوق‌ها می‌روند.

صندوق صنعتی
ETF‌های گروه یا صنعتی، نوعی از صندوق هستند که تمامی سهم‌های آن از یک صنعت انتخاب می‌شوند. فرض کنید که می‌دانید صنعت فلزات رشد خواهد کرد. اما نمی‌دانید کدام شرکت‌ها از این رشد بهره‌مند می‌شوند. برای همین می‌توانید بر روی ETF صنعت فلزات سرمایه‌گذاری کنید. در این صندوق سهام شرکت‌هایی که در صنعت فلزات فعالیت می‌کنند یافت می‌شود. صندوق کالایی
ETF کالایی، به جای سهام و اوراق از کالا تشکیل می‌شود. صندوق طلا، صندوق فلزات گران‌بها شامل طلا، نقره و پلاتین، صندوق فلزات غیرگران‌بها شامل فولاد، آلومینیوم، مس و . و صندوق نفتی چند مثال از ETF کالایی هستند. مدیریت صندوق می‌تواند با اوراق تبعی دارایی شما را بیمه کند، یا به کمک ابزار‌های مختلف بازدهی بیشتری نسبت به تغییرات قیمت طلا در بازار به دست آورد.

صندوق خرسی یا صندوق معکوس
یک نوع بسیار جالب ETF (که ارزش دارد برای آن یک مقاله جداگانه نوشته شود) ETF معکوس یا ETF خرسی (Inverse ETF or Bear ETF) است. معروف است که می‌گویند تعداد سهم‌های بد از سهم‌های خوب بیشتر است.

حالا فرض کنید می‌توانستید سهمی که ندارید را امروز بفروشید و وقتی سهم ارزان شد آن را بخرید. به این عمل در اصلاح شورت‌سل (Short Sell) می‌گویند. ETF خرسی از این سازوکار بهره می‌برد. به کمک این سازوکار، وقتی می‌دانید بازار منفی است، لازم نیست بورس را ترک کنید. در این وضعیت می‌توانید از ETF‌های خرسی استفاده کنید.

دیگر مزایای صندوق ETF
به غیر از مزایایی که برای صندوق قابل معامله در بورس بر شمردیم، این صندوق‌ها مزایای دیگری هم دارند. اگر همه بخواهند یک سهم را بفروشند، اما هیچ خریداری وجود نداشته باشد، صف فروش تشکیل می‌شود. در این حالت شما می‌خواهید از بازار خارج شوید، اما نمی‌توانید. به همین دلیل ممکن است برای چند روز پیاپی ارزش سرمایه‌گذاری شما کم شود. هیچ کاری هم از دست شما بر نمی‌آید. اما برای ETF‌ها هرگز صف فروش تشکیل نمی‌شود.

برای ETF‌ها هرگز صف حرید یا فروش تشکیل نمی‌شود.

برای صدور و ابطال صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک حتما باید به صورت حضوری به کارگزاری مراجعه کنید. اگر شاغل باشید باید برای این کار مرخصی بگیرید. اما می­توانید در طول روز معاملاتی با یک تلفن یا از طریق آنلاین اقدام به خریدوفروش واحد‌های ETF کنید.

اما شاید شفافیت از مهم‌ترین ویژگی‌های ETF باشد. به خصوص که NAV صندوق هر دو دقیقه یک‌بار به روز می‌شود. به همین دلیل برای آگاهی از NAV صندوق لازم نیست تا پایان روز معاملاتی صبر کنید.

فرهنگ ETF یک فرهنگ درست
در ایران بازار سرمایه آن طور که باید معرفی نشده است و مردم به غیر از سرمایه‌گذاری در مسکن، طلا و بانک با انواع دیگر سرمایه‌گذاری آشنایی زیادی ندارند. در کشور‌های دیگر (به خصوص صندوق سرمایه گذاری ETF چیست؟ ژاپن، آلمان و آمریکا) مردم بر روی اوراق دولتی سرمایه‌گذاری می‌کنند. دست دولت در این کشور‌ها در اجرای سیاست‌های پولی (مثل کنترل حجم نقدینگی) بازتر است. اما حتی در این کشور‌ها مردم ترجیح می‌دهند به جای آن که خودشان اوراق را انتخاب کنند، به صندوق‌ها رجوع کنند. فرقی نمی‌کند چقدر با بازار سرمایه آشنا باشید. سرمایه‌گذاری صندوق سرمایه گذاری ETF چیست؟ بر روی ETF علاوه بر منافع اجتماعی آن یک سرمایه‌گذاری کم ریسک است که در بیشتر موارد بازدهی آن از بازدهی عمومی کالا‌های سرمایه‌ای یا سپرده بانکی بیشتر خواهد بود.

صندوق سرمایه گذاری ETF چیست؟

در این صندوق‌ها تحلیل‌گران و مدیران سرمایه‌گذاری، پیوسته تلاش می‌کنند تا با یافتن گزینه‌های مناسب و خرید و فروش به موقع آنها، عملکرد ویژه‌ای برای سرمایه‌گذاران خود فراهم کنند و به آنها اطمینان دهند که سرمایه خود را به دست افراد متخصص سپرده‌اند.

بر خلاف سهام و سایر اوراق بهادار که ممکن است در بازه‌ای از زمان، برای فروش آن‌ها صف‌های سنگینی ایجاد شود و سهامداران نتوانند سرمایه خود را نقد کنند، صندوق های سرمایه گذاری نقدشوندگی بالایی دارند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری، این امکان را به سرمایه‌گذاران می‌دهد تا در هر زمان که بخواهند با توجه به ارزش روز دارایی‌های موجود در صندوق و پس از کسر هزینه‌های مربوطه، تمام یا تعدادی از واحدهای سرمایه‌گذاری خود را به وجه نقد تبدیل کنند یا به اصطلاحی دیگر باطل کنند.

صندوق‌های سرمایه گذاری با متنوع سازی دارایی ها، خطرات سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس را کاهش می دهند. همچنین اگر شخص اطلاعات و تجربه کافی از بازار نداشته باشد نیز امکان دارد که به راحتی در این روش کسب سود کند و متحمل ریسک زیادی نشود.

از مهمترین ویژگی ها و مزیت های صندوق های سرمایه گذاری، امکان سرمایه گذاری با پول کم است. سرمایه‌گذاری در بورس با مبالغی در حدود چند ده هزار تومان نیز از طریق برخی صندوق‌ها امکان‌پذیر است.

صندوق سرمایه گذاری چیست؟

فرآیند سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه به صورت کلی به دو نوع مستقیم و غیر مستقیم انجام می‌شود. در سرمایه‌گذاری مستقیم، سرمایه‌گذار به صورت مستقیم به تحلیل بازار پرداخته و فرآیند معاملات خود را در صندوق سرمایه گذاری ETF چیست؟ بازار مدیریت میکند. سرمایه گذاری غیرمستقیم، شخص سرمایه خود را در اختیار افراد یا شرکت‌هایی قرار می دهد تا آن‌ها به بهترین شکل با آن سرمایه فعالیت کنند و در نهایت برای سرمایه‌گذاران سود خوبی را کسب کنند.
به بیان ساده تر، صندوق سرمایه گذاری نهادی مالی متشکل از گروهی کارشناس و متخصص است که تحت نظارت سازمان بورس به مدیریت سرمایه مشتریان خود می‌پردازد. صندوق‌های سرمایه‌گذاری با تجمیع وجوه سرمایه‌گذاران و در اختیار داشتن منابع مالی گسترده و با استفاده از دانش و تخصص مدیریت سبد دارایی، تلاش می‌کنند این امکان را برای سرمایه‌گذاران فراهم ‌کنند تا با دارایی مورد نظر خود (هرچند اندک) در سبدی متنوع از اوراق بهادار شامل سهام، اوراق مشارکت و سایر دارایی‌های مالی سرمایه‌گذاری کنند و از مزایای آن بهره‌مند شوند.

صندوق ETF دولتی چیست؟

صندوق ETF دولت یکی از انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس می باشد که از نظر ساختاری مانند صندوق های سرمایه گذاری مشترک هستند. (یعنی صندوق‌هایی که راه ورود غیرحرفه‌ای‌ها به بورس است؛ سرمایه از نابلدها و کار و معامله از کاربلدها!)، اما نقدشوندگی ETFها بالاتر از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک است؛ یعنی راحت‌تر معامله می‌شوند و سریع‌تر به پول تبدیل می‌شوند.

شما برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها نیاز به دانش حرفه‌ای بورس نخواهید داشت. علاوه بر این زمان زیادی هم از شما نخواهد گرفت و درگیر کارهای اداری و مالی چندانی نیستید، چرا که بیشتر موارد توسط مدیر و متولی صندوق انجام می‌شود.

اغلب افرادی که قصد سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و با حداقل ریسک در بورس را دارند، در این صندوق‌ها مشارکت می کنند و درواقع صندوق‌های سرمایه‌گذاری که زیر نظر سازمان بورس و برخی بانک‌ها و موسسه‌های اعتباری فعالیت می‌کنند، نقش واسطه مالی را برای این افراد ایفا می‌کنند تا سرمایه‌گذاری کم ریسک‌تر و حرفه‌ای‌تری داشته باشند.

نکته : ارزش خالص دارایی‌ها و قیمت صندوق‌های‌ سرمایه‌گذاری مشترک در پایان روز محاسبه می‌شود و بعد از این محاسبات، قابل خرید و فروش هستند، اما EFTها این محدودیت را ندارند و مانند سایر سهم‌ها در طول روز قابل معامله هستند.

نکات مهم صندوق های ETF

بنابر اعلام مسئولان سازمان خصوصی‌سازی و برای توزیع عادلانه سهام، هر ایرانی می‌تواند تا سقف ۲ میلیون تومان از واحدهای این صندوق ETF خریداری کند. بد نیست بدانید هر واحد این صندوق، ۱۰ هزار تومان است و دولت در این مرحله از پذیره نویسی تخفیف ۲۰ درصدی هم برای خرید آن در نظر گرفته است. یعنی هر صندوق سرمایه گذاری ETF چیست؟ واحد ۸۵۰۰ تومان قیمت دارد.

مدیر این صندوق شرکت تامین سرمایه بانک مسکن و موسس آن وزارت امور اقتصادی و دارایی است. متولی صندوق سازمان حسابرسی و حسابرس آن موسسه حسابرسی شاخص اندیشان معرفی شده‌­اند.

آنطور که دولت اعلام کرده است این صندوق ها در سه گروه به شرح زیر قابل ارائه می باشند:

۱- صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله واسطه‌گری‌های مالی : این صندوق شامل سهام یاقی‌مانده دولت یا شرکت‌های دولتی در شرکت‌های بیمه البرز، بیمه اتکایی امین، بانک‌ صادرات، بانک ملت و بانک تجارت است که با تخفیف ۲۰ درصد عرضه می گردد.

۲- صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله خودروسازی و صنایع فلزی : این صندوق شامل سهام یاقی‌مانده دولت یا شرکت‌های دولتی در ایران خودرو، سایپا، شرکت ملی صنایع مس ایران و فولاد مبارکه است که با تخفیف ۲۵ درصدی عرضه خواهد شد.

۳ – صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله صنایع پالایش و پتروشیمی: این صندوق شامل سهام باقی‌مانده دولت یا شرکت‌های دولتی در شرکت پالایش نفت تبریز، پالایش نفت بندرعباس، پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران است که با ۲۰ درصد تخفیف عرضه خواهد شد.

• قیمت سهام تشکیل دهنده واحدهای سرمایه­ گذاری صندوق، متوسط قیمت سهام در سی روز گذشته (منتهی به تاریخ فراخوان واگذاری) با احتساب ۲۰ درصد تخفیف است مشروط براینکه پس از اعمال تخفیف از ۷۰ درصد قیمت پایانی روز معاملاتی قبل از شروع پذیره ­نویسی کمتر نباشد.

نحوه خرید واحدهای صندوق ETF دولت

• در گام اول از ۱۴ اردیبهشت تا ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ زمان ثبت‌نام و عرضه سهام در صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله واسطه‌گری‌های مالی تعیین شده است.
• برای خرید واحد های این صندوق ETF دولت نیاز به داشتن کد بورسی نیست.
• شما می توانید با ارائه کد ملی به مراکز معرفی شده اقدام به خرید واحدهای سرمایه گذاری در این صندوق ها نمایید.
• سقف مجاز برای خرید در این مرحله برای هر کد ملی ، ۲میلیون تومان می باشد که برای مثال برای یک خانواد ۴ نفره تا ۸میلیون تومان امکان خرید وجود دراد.
• برای خرید واحد های سرمایه گذاری صندوق صندوق سرمایه گذاری ETF چیست؟ ETF دولت محدودیت سنی وجود ندارد.
• برای خرید واحد های سرمایه گذاری صندوق ETF دولت نیازی به ثبت نام در سامانه سجام نیست.
• پذيره نويسي واحدهاي سرمايه ‏گذاري صندوق واسطه گري مالي صرفا شامل اشخاص حقيقي ايراني بوده و اشخاص حقوقي نمي توانند در پذيره‏ نويسي شرکت نمايند.
• افرادی که کد بورسی دارند علاوه بر سایر روش ها می توانند از سامانه های برخط کارگزاران بورس نیز اقدام به پذیره نویسی واحد های صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی با نماد (دارا یکم) نمایند. یادآوری می گردد پذیره نویسی در سامانه های برخط از ساعت ۱۴ الی ۱۶ صورت می پذیرد و به سفارش هایی که تا ساعت ۱۶ در سیستم باقی مانده اند ترتیب اثر داده خواهد شد.
• تمامي اشخاص دارنده واحد صندوق، براي انجام معاملات ثانويه بايد داراي كد بورسي باشند.
• واحدهای پذیره نویسی شده حداقل ۲ ماه پس از پایان پذیره ­نویسی، قابلیت معامله در بازار ثانویه بورس اوراق بهادار تهران را خواهند داشت.

در ادامه شما می توانید به مطالعه ۳۰ پرسش متداول در مورد صندوق ETF دولت بپردازید.

محتوای این مطلب چقدر برای شما مفید بود؟

خوشحال خواهیم شد اگر به این مطلب رای دهید و نظر خود را برای ما ارسال کنید

ETF یا صندوق قابل معامله در بورس چیست؟

امروزه صندوق های سرمایه گذاری با هدف مدیریت وجوه و کسب بازدهی مناسب از سرمایه افراد ایجاد شده است. بر همین اساس عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری با عملکرد دارایی‌ها و نحوه مدیریت آنها ارتباط مستقیمی دارد.

علاوه بر این هر صندوق از واحد های مختلفی برای سرمایه گذاری تشکیل شده که ارزش آن ها با خالص ارزش دارایی های صندوق یا همان NAV تعیین می گردد. پس سوال اساسی این است که :

ETF چیست؟

ETF یک نوع صندوق سرمایه گذاری محسوب می شود که مخفف عبارت exchange traded fund می باشد. یک ETF ساختاری مشابه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارد و از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بورس معامله می‌شوند، بدین معنی که شما می توانید در زمان هایی که بازار معاملات سهام باز است، یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید یا بفروشید. به همین دلیل به آن صندوق های قابل معامله در بورس می گویند.

شما وقتی واحدهای ETF را خریداری می کنید، در واقع پول خود را در صندوقی سرمایه گذاری کرده اید که با استفاده از یک تیم حرفه‌ای سعی بر این دارد تا پرتفویی از انواع سهام های مختلف را ایجاد کند و به سود برسد.

صندوق‌های قابل معامله‌ در بورس (ETF) بخش عمده ای از سرمایه و پرتفوی دارایی های برخی از سرمایه گذاران بزرگ را به خود اختصاص می دهد چرا که این نوع صندوق‌ها بیش از ۲۰ سال است که به بازار معرفی‌شده‌ و در سال های اخیر رشد چشمگیری را تجربه کرده اند.

اما همواره باید توجه داشته باشید که برای سرمایه گذاری در صندوق‌های ETF پیش از هر چیز اطلاعات کافی را بدست آورید. در ادامه این مقاله از مرکز تحقیقات بلاک چین هر آنچه که باید در مورد صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) را بدانید به شما خواهیم گفت.

تفاوت ETF با صندوق های سرمایه گذاری دیگر چیست؟

بطور کلی می توان چهار تفاوت عمده میان صندوق‌های ETF با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک را برشمرد:

سهولت در سرمایه‌گذاری

استفاده از صندوق‌های ETF در تمامی کارگزاری‌ها و سامانه های برخط معاملات امکان پذیر است. بنابراین سرمایه‌گذاری و خرید و فروش ETF بسیار آسان است.

محاسبه لحظه‌‌ ای NAV

ارزش خالص دارایی‌های ETF به بصورت لحظه ای قابل محاسبه بوده و معمولا هر 2 دقیقه یکبار بروزرسانی می شود.

ارزان بودن ETF نسبت به سایر صندوق‌ها

یکی از دیگر از ویژگی های ETF ارزان بودن آن ها نسبت به سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک است، زیرا خریداران ETF از طریق کارگزاران بورس، معاملات خود را انجام می‌دهند و در نتیجه هزینه‌های بازاریابی برای صندوق وجود ندارد. در حال حاضر ارزش مبنای هر واحد سرمایه گذاری در صندوق‌های قابل معامله فقط 10,000 ریال است.

نداشتن مالیات در معاملات ETF

بر اساس قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید و در راستای تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی، برای نقل و انتقال انواع صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله و صدور و ابطال آنها هیچگونه مالیاتی دریافت نمی‌گردد. علاوه بر این در صندوق های ETF بازخرید واحدها در کوتاه مدت بدون پرداخت جریمه انجام می شود و دوره پرداخت وجه بازخرید واحدها حداکثر 3 روز کاری می باشد.

درصندوق‌های ETF چه دارایی‌هایی وجود دارد؟

در یک صندوق ETF ممکن است دارایی هایی نظیر شمش طلا، ارز دیجیتال ، سکه، چندین سهام، اوراق خزانه دولتی، مقداری پول نقد، سپرده بانکی، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد وجود داشته باشد و نوع صندوق سرمایه گذاری بر اساس این که در آن ها چه چیزی نگه داری می شود تعیین می‌گردد. همچنین بطور معمول، حداقل ۷۰ درصد از دارایی این صندوق‌ها از اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه تشکیل می‌شود.

به عنوان مثال اگر در یک صندوق 10 میلیارد تومان سپرده، 2 میلیارد تومان سهام، 100 کیلو طلا و 10 میلیارد تومان اوراق خزانه وجود داشته باشد و شما 1 درصد از این صندوق ETF را بخرید، مالک 100 میلیون تومان سپرده، 20 میلیون تومان سهام، 1 کیلوگرم طلا و 100 میلیون تومان اوراق خزانه خواهید بود.

البته باید توجه داشته باشید که شما نمی توانید در ترکیب دارایی های این صندوق ها تغییری ایجاد کنید، چرا که شمافقط جز سهامداران محسوب می شوید و به اندازه سهم خود دارایی کسب می‌کنید. درست است که دارایی شما در صندوق باقی می‌ماند و نمی‌توانید آن را به صورت فیزیکی تحویل بگیرید، اما منافع حاصل از تغییرات قیمت این دارایی‌ها نصیب شما می‌شود.

انواع صندوق ETF

در حال حاضر انواع مختلفی از صندوق های ETF در سراسر جهان وجود دارد که در ادامه به بررسی هر یک می پردازیم.

صندوق ETF ارز

یکی دیگر از صندوق های ETF، صندوق ارز است. بدین معنی که بیشترین دارایی این صندوق ها را ارز تشکیل می دهد. امروزه استفاده از صندوق های ETF ارز در بازاری مثل فارکس بیشتر مرسوم شده است که مخصوص سرمایه گذارانی است که قصد دارند ریسک نواسانات ارزی را پوشش دهند.

صندوق ETF با درآمد ثابت

یکی از رایج ترین صندوق های ETF، صندوق با درآمد ثابت قابل معامله در بورس می باشد که در آن میزان رشد و سوددهی صندوق مشخص شده است. مثلا اگر 10 واحد از این صندوق بخرید، میزان مشخصی درآمد کسب خواهید کرد که البته تعرفه های آن برای مدت زمان های مختلف، بازدهی یکسانی نخواهد داشت.

با سرمایه گذاری در این صندوق ها، اصل پول و سود شما توسط آن ها تضمین داده می شود. این نوع سرمایه گذاری در صندوق ETF با درآمد ثابت جزو کم ریسک ترین سرمایه گذاری ها شناخته می شود.

صندوق ETF سهام

یک صندوق ETF سهام در بردارنده سهم های مختلف است. در این نوع از صندوق های سرمایه گذاری شرکت اصل پول شما را تضمین می کند، بدین معنی که اگر در پایان مدت سرمایه گذاری شما صندوق سود کرده باشد، شما در سود سهیم هستید، اما در صورت زیان چیزی از پول شما کم نمی‌شود. البته نوع دیگری از صندوق های سهام وجود دارند که در آن شما هم در سود شریک هستید و هم در زیان.

توجه داشته باشید که حتی اگر از بازگشت اصل پول خود اطمینان دارید، اما سرمایه گذاری در این صندوق بدون ریسک نیست و ممکن است که بعد از اتمام زمان سرمایه گذاری شما هیچ سودی نصیبتان نشود و در واقع دچار خواب سرمایه بشوید.

صندوق ETF مختلط

صندوق ETF مختلط، ترکیبی از صندوق با درآمد ثابت و صندوق سهام می باشد که در آن حداقل 45 درصد از دارایی ها را سهام و حداقل 45 درصد را اوراق مشارکت با درآمد ثابت (سپرده) تشکیل می‌دهد. 10 درصد باقی مانده هم از بین سهام یا اوراق مشارکت بصورت دلخواه انتخاب شود.

صندوق ETF کالا

در صندوق ETF کالا طیف گسترده ای را شامل می شود. صندوق فلزات گران ‌بها شامل طلا، نقره و پلاتین و فلزات اساسی شامل فولاد، آلومینیوم، مس و غیره و همینطور صندوق نفتی در صندوق ETF کالا قرار گرفته است. این صندوق می تواند دارایی شما را بیمه کند و بازدهی بیشتری نسبت به تغییرات قیمت فلزات گران بها به دست آورد.

صندوق ETF بازار خارجی

به غیر از صندوق ETF که در بازارهای داخلی وجود دارد، در بسیاری از کشورهای دنیا صندوق های بازار خارجی (Foreign Market) هم تشکیل شده است. این صندوق برای افرادی مناسب است که قصد سرمایه گذاری در کشورهای مختلف را دارند و خودشان با شرایط بازار آن کشور آشنا نیستند.

صندوق ETF صنعتی

نوعی از صندوق های ETF وجود دارند که تمامی سهم‌های آن از یک صنعت انتخاب می‌شوند. به عنوان مثال تمامی سهم های موجود در گروه خودرو را دارا می باشند و شما می توانید بر روی ETF گروه خودرو سرمایه گذاری کنید.

صندوق ETF معکوس

صندوق ETF معکوس (Inverse ETF) کاملا صندوق سرمایه گذاری ETF چیست؟ مشابه مارجین تریدینگ می باشد. در این صندوق شما می توانید سهمی را که ندارید امروز بفروشید و وقتی سهم ارزان شد آن را بخرید. در واقع شما از ریزش بازار سود خواهید برد. با استفاده از این صندوق وقتی می‌دانید بازار نزول می کند دیگر لازم نیست بورس را ترک کنید، فقط کافیست که در ETFهای معکوس سرمایه گذاری کنید.

آموزش سرمایه‌گذاری در صندوق‌های ETF

اگر شما نمی توانید ریسک قرار دادن تمام دارایی خود فقط بر روی یک سهم را تحمل کنید و یا اصلا زمان کافی برای مدیریت سبد دارایی خود را ندارید، به شما پیشنهاد می کنیم که از انواع مختلف صندوق های سرمایه گذاری استفاده کنید.

تحلیلگران بازارهای مالی معتقدند از آنجایی که این صندوق ها به صورت سهام معامله می شوند، برای سرمایه گذارانی مناسب تر است که قصد سرمایه‌گذاری میان ‌مدت یا بلند مدت دارند. اما در اینجا سوال مهمی وجود دارد که چگونه مطمئن شویم که صندوق ها معتبر هستند؟

در روش های سنتی افراد با مراجعه حضوری به دفاتر صندوق ها اقدام به واریز وجه به حساب صندوق ها می کردند و به عنوان سهمدار صندوق تعدادی از واحد ها را خریداری می کردند. در این حالت، سرمایه گذارانی که اطلاعات کافی در مورد بورس نداشتند، ممکن بود در گام اول اطمینان کافی به صندوق نداشته باشد. اما در ETF ها، از آنجا که معاملات آن در بورس انجام می شود، سازمان بورس و اوراق بهادار بطور کامل بر آن ها نظارت می کند و کنترل های لازم جهت ورود صندوق به بورس را انجام داده است، لذا بخش بزرگی از مشکل اعتماد افراد تازه وارد به بورس در این باره برطرف شده است.

آیا می توانیم در هر زمانی که خواستیم از صندوق خارج شویم؟

خوشبختانه شرایطی فراهم شده است که در هر زمان که شما خواستید می‌توانید واحدهای صندوق ETF را بفروشید تا مبلغ حاصله، حداکثر در طی 4 روز کاری توسط کارگزاری به حساب شما واریز گردد.

آیا صندو‌های ETF تقسیم سود انجام می دهند؟

در ایران معمولا صندوق‌های ETF هیچ سودی تقسیم نمی‌کنند و تمامی نتایج سرمایه‌گذاری‌های صندوق در NAV آن خلاصه می‌شود.

با این حال اگر صندوق در سرمایه‌گذاری‌های خود سودی ایجاد کند، ارزش خالص دارایی‌های آن افزایش می‌یابد و در نتیجه قیمت هر واحد آن رشد می‌کند. به عنوان مثال یک سرمایه گذار با خرید 2000 واحد از صندوق A به ارزش هر واحد 20,000 ریال، چهل میلیون ریال در آن سرمایه‌گذاری کرده است. در صورتی که ارزش هر واحد صندوق به 20500 ریال برسد، این شخص به میزان یک میلیون و پنجاه هزار ریال در سود خواهد بود.

مراحل سرمایه‌گذاری در ETF

1. دریافت کد بورسی از یک کارگزاری
2. انتخاب صندوق ETF معتبر با مشاوره از متخصصان
3. سفارش خرید خود را در سامانه آنلاین کارگزاری درج نمایید و صندوق مورد نظر را درج نمایید
4. در زمان مناسب و بر اساس تحیل تکنیکال و فاندامنتال سرمایه خود را از بازار خارج کنید

نکات کلیدی برای سرمایه‌گذاری در ETF

• با دید میان‌مدت و بلندمدت (بازه زمانی بیش از 6 ماه تا یک سال) در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنید.
• برای انتخاب صندوق معتبر به تیم مدیریتی و عملکرد آن ها در سال های گذشته توجه نمایید.

یک اصل مهم در بازار های سرمایه را همیشه رعایت نمایید، با پولی که به آن نیاز ندارید سرمایه گذاری کنید، در واقع از سرمایه ای استفاده کنید که در کوتاه مدت نیاز به مصرف فوری آن نداشته باشید.

صندوق سرمایه گذاری چیست؟ روشی مفید برای افزایش سرمایه

عده کمی هستند که صندوق سرمایه گذاری را بشناسند. بقیه ممکن است از شنیدن نام آن یاد صندوق‌های دیگری بیفتند که هیچ ربطی به صندوق سرمایه گذاری ندارند. پس بد نیست بدانیم صندوق سرمایه گذاری چیست و چگونه کار می کند.

صندوق سرمایه گذاری مشترک به انگلیسی: mutual fund یکی از ابزارهای نوین مالی است که سرمایه جمع‌آوری شده از افراد مختلف را در دارایی‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌‌کند. حتی بسیاری از فعالان بازار سرمایه هم با این موضوع آشنایی کافی ندارند. البته نحوه عملکرد صندوق های سرمایه گذاری موضوع پیچیده‌ای نیست.

تعریف و مفهوم صندوق سرمایه گذاری

نهادی مالی است که منابع مالی حاصل از انتشار گواهی سرمایه‌گذاری را در موضوع فعالیت مصوب خود سرمایه‌گذاری می‌کند و مالکان آن به نسبت سرمایه‌گذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک‌اند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر اساس نوع ممکن است وجوه جمع آوری شده را در انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت، سهام و حق تقدم سهام، پروژه ساختمانی، طلا، ارز و ….که مشخصات آنها در امیدنامه صندوق صندوق سرمایه گذاری ETF چیست؟ ذکر شده است سرمایه گذاری می کند. صندوق‌های سرمایه گذاری می توانند قابلیت معامله در بورس را داشته باشند یا مبتنی بر صدور و ابطال باشند.

یکی از تعاریف ساده سرمایه‌گذاری، خریدن کالایی است که در حال حاضر مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و در آینده با فروش آن سود کسب خواهد شد. حال این کالا ممکن است ملک، خودرو، طلا، سهام، اشیاء قیمتی و… باشد. به طور کلی، سرمایه‌گذاری را می‌توان در دو نوع مستقیم و غیرمستقیم دسته‌بندی کرد. در سرمایه‌گذاری مستقیم، سرمایه‌گذار مستقیماً وارد بازار می‌شود و به خرید و فروش سهم می‌پردازد. این کار نیازمند داشتن دانش و تجربه کافی و البته صرف زمان برای بررسی بازار است.

انواع صندوق سرمایه گذاری:

• درآمد ثابت؛ قابل معامله درآمد ثابت ETF
• در سهام؛ قابل معامله سهامی ETF
• بازارگزدانی
• مختلط؛ قابل معامله مختلط ETF
• طلا (ETF)
• جسورانه
• شاخصی

مزایای صندوق های سرمایه گذاری چیست؟

به اختصار مزایای صندوق های سرمایه گذاری عبارتند از :

• تنوع
• مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها
• شفافیت اطلاعات مالی
• بازدهی مناسب
• صرفه‌جویی ناشی از مقیاس
• به حداقل رساندن ریسک
• تبدیل سرمایه های خرد به سرمایه‌گذاری‌ کلان
• سرمایه گذاری آسان
• نقدشوندگی بالا
• ضامن نقد‌شوندگی

صندوق های سرمایه گذاری، چه کاری انجام می دهند؟

به طور خلاصه کار صندوق ها این است که مبالغ کوچک را جمع آوری می کنند و این سرمایه جمع شده را به صورت تخصصی در حوزه های مختلف تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند. هر سودی که از بابت این فعالیت حاصل شد به نسبت سهم هر سرمایه گذار تقسیم می شود. مدیر صندوق هم بابت فعالیت حرفه ای کارمزد دریافت می کند.
حوزه های فعالیت این صندوق ها می تواند اوراق بهادار ، ارز، طلا و حتی ساختمان یا یک پروژه باشد.