اهمیت تعیین حد سود و حد ضرر در بازار سرمایه
حد سود و حد ضرر/بسیاری از معامله گرانی که به تازگی در بازار سرمایه و بورس شدند، نقطه ای برای ورود یا خروج خود از معاملات را تعیین نمی کنند و صرفا با دنباله روی از سیگنال های صحیح وغلط دیگران اقدام به معامله می کنند.
اما در این مقاله می آموزیم چرا تعیین حد سود و ضرر مهم است و چگونه به ما کمک می کند تا به صورت هدف مند اقدام به خرید و فروش سهام مختلف کنیم.
حد سود و حد ضرر به چه معناست؟
حد سود یا نقطه خروج به نقطه یا بازه ای از قیمت گفته می شود که تحلیلگر پیش بینی می کند تا این نقطه قیمت سهام در جهت رشد حرکت می کند و احتمال می دهد که پس از این نقطه یا بازه ، قیمت سهام سیر نزولی وخلاف جهت قبل حرکت کند. پس در آن نقطه با فروش سهام از معامله خارج می شود تا دچار ضرر نشود و از طرفی به حد اکثر سود نیز دست یافته باشد . این حد در واقع از کاهش سود جلو گیری می کند.
به طور مشابه حد ضرر به نقطه یا بازه ای از قیمت گفته می شود که معامله گر ترجیح می دهد بیشتر از این نقطه ضرر نکند و اگر قیمت سهام به این نقطه رسید با فروش سهام از معامله خارج شود. همان طور که متوجه شدید با این کار معامله گر از افزایش ضرر جلوگیری می کند، بنابراین تعیین حد ضرر در معاملات برای چلوگیری از افزایش ضرر بسیار ضروری است.
البته این حدود بیشتر در سرمایه گذاری های کوتاه مدت و تحلیل تکنیکال به کار می رود و افرادی که به صورت بلند مدت سرمایه گذاری و تحلیل می کنند، اعتقادی به این حدود ندارند.
عوامل موثر بر تعیین حد سود و حد ضرر
به طورکلی عواملی که بر تعیین این حدود تاثیر می گذارد، شامل موارد زیر است.
- میزان ریسک معامله گر
- نوع تحلیل اعم از تکنیکال و فاندامنتال
- استراتژی معاملاتی برای خرید و فروش
- میزان سرمایه گذاری
- میزان ریسک قیمتی سهام
- و …
روش های تعیین حد ضرر
در اینجا به سه روش از سایر روش های تعیین حد اشاره می کنیم.
تعیین حد ضرر ثابت
در این روش، معامله گر نقطه ای از قیمت را به عنوان حد ضرر در نظر میگیرد و زمانیکه قیمت به آن نقطه رسید، اقدام به فروش میکند. که حال می تواند این نقطه به عنوان یا عدد ثابت و یا درصد ثابت معین شود.
مثلا معامله گر تعیین می کند اگر ضرر به عدد ۸۰ تومان رسید از معامله خارج می شوم، در این صورت معامله گر از تعیین حد ضرر با عدد ثابت استفاده کرده است، و اگر درصد ثابتی از قیمت خرید را مبنا قرار دهد، می بایست در صورت کاهش قیمت و رسیدن قیمت به آن نقطه سهام را بفروشد.
در روش درصد ثابت معمولا ۵ ال۱۵ درصد از قیمت خرید را به عنوان حد ضرر در نظرمی گیرند.
تعیین حد ضرر مکانیکال
در این روش برای تعیین نقطه ضرر از اندیکاتورها استفاده می شود.
- روش پارابولیک سار- در این شیوه از ترسیم نمودار برای محاسبه و تعیین حد ضرر استفاده می شود.
- میانگین متحرک – در این روش از میانگین متحرک که قیمت سهام را در یک دوره زمانی نشان می دهد، استفاده می شود.
تعیین حد ضرر به روش تکنیکال و ترسیمی
همانگونه که از نامش بر می آید، در این روش از ابزارهای ترسیم نمودار که در تحلیل تکنیکال موجود است استفاده میشود.
البته روش های دیگری مثل روش تعیین حد ضرر به صورت اتوماتیک نیز وجود دارد که در بازار بورس ایران کاربردی ندارد.
آموزش نحوه کار با حد ضرر متحرک (Trailing Stop) در متاتریدر
شاید بسیاری از شما به عنوان معاملهگر حداقل یکبار در موقعیتی قرار گرفته باشید که یک معامله خرید یا فروش را باز کنید، دستور برداشت سود را به فاصله ۵۰-۷۰ واحد (پیپ) از نقطه ورود و حد ضرر را به فاصله ۳۰-۴۰ واحد از نقطه ورود قرار دهید ولی مجبور شده باشید که میز کارتان را ترک کنید تا به دیگر کارهایشان بپردازید. اما زمانی که بازگشتید متوجه شدید که قیمت تا چند پیپی تارگت پیش رفته اما به آن نرسیده؛ در عوض برگشته و به استاپلاس برخورد کرده است. حال این سوال مطرح میشود که آیا واقعا میشد به روشی از بروز چنین وضعیتهایی پیشپیری کنیم؟ بله، با استفاده از حد ضرر متحرک (Trailing Stop) البته که میشد.
اینجاست که اهمیت موضوع حد ضرر متحرک (Trailing StopLoss) یا حد ضرر شناور به عنوان ابزار معاملهگر مشخص میشود.
حد ضرر متحرک چیست و چه کاربردی دارد؟
همانطور که میدانید حد ضرر ابزاری برای محدود کردن ضرر است در زمانی که قیمت در خلاف جهت معامله حرکت میکند. وقتی که پوزیشن به سود میرسد، شما میتوانید استاپلاس را به صورت دستی به سطح سر به سر (سطحی که استاپلاس از نقطه ورود شما فراتر میرود) یا محدودهای که حد ضرر وارد سود میشود، جابجا کنید. به عبارت دیگه دستور حدضرر فقط در جهت سود حرکت میکند.
وقتی که معاملهگر نتواند یا نخواهد تمام وقت پای معاملات بماند، حد ضرر شناور به طور اتوماتیک برای ساماندهی برنامهها استفاده میشود. حدضرر دنبالکننده نسخه بهینه شده حد ضرر ساده (استاپ لاس) است، که بهطور قابل ملاحظهای سود را افزایش میدهد.
به لطف این ابزار، معاملهگرها میتوانند استاپلاس را مطابق با شرایط و تغییر قیمت، ایجاد و اصلاح کند، بدین ترتیب سود آنها از نوسانات غیرمنتظره قیمت محافظت میشود.
این ابزار بهخصوص در صورت حرکات سریع و شدید قیمت بسیار کاربری است، و همچنین در مواردی که معاملهگر فرصت و وقت کافی برای تماشا و چک کردن بازار را ندارد به کار میرود.
کار با حد ضرر متحرک
حد روش های قرار دادن حد سود و حد ضرر ضرر متحرک همیشه به معامله باز محدود است یعنی قبل از قرار دادن حدضرر شناور معاملهگر باید معامله ای را باز کند. الگوریتم حد ضرر دنبالکننده در ترمینال معامله گر انجام میشود نه در سرور بروکر مثل حد ضرر. بنابراین اگر پلتفرم خود را ببندید، حد ضرر متحرک کار نمیکند.
برای قرار دادن حدضرر دنبالکننده در متاتریدر ۴، ابتدا ترمینال را باز کنید روش های قرار دادن حد سود و حد ضرر سپس context menu را کلیک کنید و حد ضرر دنبالکننده (trailing stop) رو انتخاب کنید.
سپس از لیست فاصله مورد نطرتان را بین حدضرر و قیمت فعلی انتخاب کنید.
برای هر معامله باز تنها یک حد ضرر دنبالکننده میتوان قرار داد.
وقتی تمام مراحل به پایان رسید ترمینال به محض تغییرات جدید قیمت، میزان سود معامله باز فعلی را بررسی میکند. وقتی سود با سطح مشخص شده برابر یا بیشتر از آن شود، حد ضرر متحرک به صورت خودکار قرار داده میشود.
حد ضرر در فاصله تعیین شده از قیمت فعلی قرار میگیرد. از این پس، اگر با حرکت قیمت سودآوری معامله بیشتر شود، حد ضرر متحرک به طور خودکار قیمت را دنبال میکند. اگر سودآوری کاهش یابد، حد ضرر تغییری نمیکند. بنابراین سطح ریسک به صورت خودکار بهینه میشود یا سود در آن قفل میشود.در همین حین، هرگونه اصلاح خودکار حد ضرر در زبانه ثبت وقایع (log) سیستم درج میشود.
با انتخاب گزینه “None” در منو میتوان حدضرر دنبالکننده را خاموش کرد. با انتخاب پاک کردن تمامی سطوح (Delete all levels) میتوان حدضرر متحرک را از تمام پوزیشن های باز و سفارشهای در حال انتظار خاموش کرد.
باید همیشه به یاد داشته باشید که حدضرر متحرک در ترمینال برنامه معاملهگر کار میکند، نه در سرور کارگزار. بنابراین اگر ترمینال خاموش شود، حدضرر متحرک کار نمیکند. اگر ترمینال خاموش شود، فقط حد ضرر اولیه قرار داده شده توسط حدضرر متحرک کار خواهد کرد و دیگر جابجایی در کار نخواهد بود.
حدضرر دنبالکننده (Trailing Stop) فقط با ورود هر تیک قیمتی ( یعنی با تغییر قیمت) اجرا میشود. اگر بیش از یک سفارش باز با حدضرر متحرک برای یک نماد وجود داشته باشد، فقط حد ضرر متحرک سفارشی که آخرین بار باز بوده است، اجرا می شود.
توجه: هنگام قرار دادن حدضرر متحرک، توجه داشته باشید که یک واحد در جفت ارزهای با ۵ رقم اعشار با یک واحد در سیستم استاندارد متفاوت است. به عبارت دیگر، ۴۰ واحد در سیستم اعشار ۴ رقمی معادل ۱۰ برابر ۴۰ واحد در سیستم اعشار ۵ رقمی است. (۴ واحد در سیستم ۴ رقمی برابر ۴۰ واحد در سیستم ۵ رقمی است.)
به عنوان مثال، بعد از اینکه قیمت ۴۰ واحد در مسیر انتخاب شده حرکت کرد و به ۱.۱۲۱۰۹ رسید، حدضرر متحرک به طور خودکار حد ضرر را به سطح سربهسر جابجا میکند که ۱.۱۱۷۰۹ است و اگر افزایش قیمت ادامه پیدا کند، حد ضرر به حرکت کردن ادامه میدهد به طوری که ۴۰ واحد با قیمت فاصله داشته باشد.
حد ضرر متحرک به عنوان عنصری از یک سیستم معاملاتی
بسیاری از شما میدانید رصد کردن معامله چیست؛ اما اکثر شما فقط در مورد آن چیزی شنیدهاید.
در اصل بیشتر معاملهگرهای مبتدی تفاوت بین رصد کردن و نگاه کردن ساده پوزیشن باز را درک نمیکنند. حد ضرر متحرک ابزاری برای دنبالکردن (رصد کردن) معاملات است.
به عنوان یک قانون، حد ضرر متحرک (Trailing Stop) در روند یا استراتژی های ایمپالس استفاده میشود؛ اگرچه در هر شرایط دیگری نیز میتواند استفاده شود.
به طورمثال، وقتی قیمت به خط حمایتی خود در کانال صعودی برمیگردد، معاملهگر یک معامله خرید با حد سودی در نزدیکی خط مقاومت و حد ضرری زیر آخرین کف قبلی قرار میدهد. با این وجود، از آنجاکه بازار یک محیط خطی نیست و جهت حرکات میتواند به طور تصادفی در آن تغییر کند، برخی عوامل میتوانند از رسیدن قیمت به حد سود جلوگیری کنند. از این رو، ممکن است دفعه بعد که معاملهگر به معامله نگاه میکند، ممکن است بجای رسیدن به حد سود سود، برخورد با حد ضررش را ببیند. بااینحال، اگر حد ضرری قرار داده نشده باشد، ممکن است در صورت نوسان زیاد منجر به افت حساب جدی و زیادی شود.
در معاملات واقعی، حدضرر متحرک فقط الگوریتمی برای جابجایی حدضرر به صورت خودکار نیست. این یک مانور تاکتیکی است که معاملهگر میتواند به صورت دستی راه اندازی کند. در چنین شرایطی، معاملهگر از اصل و منطق حرکاتی متفاوتی استفاده میکند. برای این نوع معاملات اندیکاتورهای توقف و معکوس (SAR) استفاده میشود. به طور مثال اندیکاتور های Parabolic Sar ، VoltyChannel_Stop ، Fractals و ….
تنظیم حد ضرر متحرک با استفاده از اندیکاتور Parabolic Sar تنظیم حد ضرر متحرک با استفاده از اندیکاتور VoltyChannel_Stop تنظیم حد ضرر متحرک با استفاده از اندیکاتور Fractals
استفاده از این اندیکاتورها ممکن است بخشی از یک سیستم معاملاتی باشند که در آن معاملهگر نه تنها سطح حد سود را تعیین کند، بلکه درعین حال اگر زمانی قیمت بر خلاف پوزیشن معاملهگر حرکت کرد، با جابجایی حد ضرر معاملهگر میتواند از ضرر یا کاهش سود معاملات خود جلوگیری کند.
خلاصه
حد ضرر متحرک (Trailing Stop) روشی بسیار انعطاف پذیر و راحت برای استفاده از حدضرر (استاپلاس) است. معاملهگر با استفاده از این ابزار میتواند تا از کل پتانسیل بازار استفاده کند و به طور همزمان خطر ضرر زیاد را کاهش دهد. انتقال خودکار حد ضرر به خصوص در زمانی که معاملهگر خود به تنهایی نمیتواند شرایط را کنترل کند، میتواند کمک شایانی برای وی تلقی شود.
حد ضرر (Stop-Loss) در فارکس چیست؟
از اردر حد ضرر (stop loss) زمانی در بروکر فارکس استفاده می شود که بخواهید یک معامله پس از رسیدن به یک قیمت خاص بسته شود. به عبارت دیگر، از اردر حد ضرر به منظور کاهش ضرر معامله گر در یک پوزیشن معاملاتی باز استفاده می شود. این ابزار زمانی مفید است که برای نظارت بازار در مقابل کامپیوتر تان حضور نداشته باشید. این مقاله به ضرورت حد ضرر، نحوه ی تنظیم و همچنین چگونگی محاسبه ی آن می پردازد.
چرا استفاده از حد ضرر (stop- loss) در تجارت فارکس بسیار مهم است؟
اولین سؤال منطقی برای پاسخ دادن این است که – حد ضرر در فارکس نشان دهنده ی چیست؟ به طور خلاصه، حد ضرر اردری است که با بروکر به منظور کاهش ضرر روش های قرار دادن حد سود و حد ضرر سرمایه گذار در یک پوزیشن اجرا می شود. اردر حد ضرر را می توان در پوزیشن های خرید (Long) و فروش (Short) قرار داد.
اردر حد ضرر احساسات تأثیر گذار بر تصمیمات تجاری را حذف می کند . این به ویژه زمانی مفید است که فرد نمی تواند بر پوزیشن نظارت کند. حد ضرر در فارکس به دلایل بسیاری اهمیت دارد، اما دلیل ساده ای وجود دارد که در اینجا شایان ذکر است – هیچ کس نمی تواند آینده بازار فارکس را به طور دقیق پیش بینی کند. مهم نیست که تنظیمات تجاری تا چه اندازه قدرتمند است یا تا چه حد اطلاعات به یک ترند خاص اشاره دارد.
قیمت های آینده در بازار ناشناخته بوده و هر معامله ورودی یک ریسک است. معامله گران فارکس ممکن است در نیمی از موارد با بیشتر جفت ارزها موفق شوند، اما به دلیل مدیریت پول بسیار ضعیف هم چنان متحمل ضرر مالی شوند. مدیریت پول نادرست منجر به پیامدهای ناخوشایند می شود. برای جلوگیری از آن، فرد باید نحوه ی محاسبه و قرار دادن حد ضرر در تجارت فارکس را بداند.
نحوه ی تعیین اردر حد ضرر (stop- loss):
معامله گران فارکس می توانند با انتظار تخصیص حد ضرر – و نه حرکت دادن و تغییر حد تا زمانی که معامله به قیمت توقف برسد – در یک قیمت ثابت حد ضرر را تعیین کنند. به علاوه، راحتی این مکانیسم توقف به دلیل سادگی آن است.
اردر حد ضرر توسط معامله گران به منظور کاهش ریسک یا حفظ بخشی از سود موجود در یک پوزیشن تجاری اجرا می شود. هر گاه معامله ای انجام می شود، اردر حد ضرر به عنوان یک گزینه در پلتفرم متاتریدر ارائه شده و می توان آن را در هر زمان تغییر داد.
معامله گران معمولاً اردر حد ضرر را در هنگام شروع معاملات اجرا می کنند. در ابتدا از اردر حد ضرر به منظور تعیین محدودیت برای ضرر احتمالی در یک معامله استفاده می شود؛ به عنوان مثال، یک معامله گر فارکس ممکن است اردر خرید EUR/USD در ۱.۱۵۰۰ را به همراه اردر حد ضرر در ۱.۱۴۸۵ اجرا کند. این ریسک ضرر معامله گر را در معامله به ۱۵ پیپ محدود می کند.
اردر حد ضرر ابزار مدیریت پول بسیار مهمی برای معامله گران است.
زمانی که یک معامله سود دهی متوسطی دارد معامله گر معمولاً اردر حد ضرر را تغییر داده و آن را به پوزیشنی حرکت می دهد که در آن بخشی از سود معامله حفظ شود. در ادامه مثال قبل، فرض کنید که پس از خریدن EUR/USD در ۱.۱۵۰۰ ، قیمت به مقدار ۱.۱۶۰۰ بالا برود . در این زمان، معامله گر ممکن است اردر حد ضرر خود را به روش های قرار دادن حد سود و حد ضرر ۱.۱۵۴۰ بالا ببرد تا به طور تقریبی نیمی از سود موجود را در صورت روند نزولی بازار حفظ کند .
گاهی معامله گران از اردر Trailing Stop استفاده می کنند تا به طور خودکار اردر حد ضرر خود را با توجه به افزایش قیمت بازار به سطح بالاتری افزایش دهند. می توانید به راحتی اردر Trailing Stop را در متاتریدر تنظیم کنید. کافی است که مقدار پیپ یا دلاری که می خواهید حد ضرر در پشت بازار صعودی حرکت کند را تعیین کنید.
همچنین با استفاده از مثال EUR/USD، اگر معامله گر یک اردر Trailing Stop تعداد ۵۰ پیپ تعیین کند، زمانی که بازار به ۱.۱۶۰۰ برسد، حد ضرر به صورت خودکار به ۱.۱۵۵۰ تغییر خواهد کرد. اگر بازار پس از آن به ۱.۱۶۲۰ برسد، حد ضرر به ۱.۱۵۷۰ افزایش خواهد یافت.
اردر Trailing Stop همگام با حرکت معاملات به نفع معامله گر حرکت می کند تا ریسک اشتباه در یک معامله را کاهش دهد. درباره Trailing Stop در فارکس بیشتر بدانید.
محاسبه قراردادن حد ضرر (stop- loss)
اجرای حد ضرر را می توانید به ۲ روش محاسبه کنید: برحسب پیپ های تحت ریسک و دلارهای تحت ریسک
دلارهای تحت ریسک اطلاعات مهم تری به دست می دهند زیرا با این روش مبلغی از موجودی حساب که در معامله تحت ریسک است را به شما نشان می دهد. برای محاسبه مقدار دلارهای تحت ریسک باید مقدار پیپ های تحت ریسک و همچنین اندازه پوزیشن خود را بدانید.
برای مثال EUR/USD شما ۵ پیپ ریسک می کنید و اگر یک پوزیشن ۵ میکرولات داشته باشید محاسبه دلار تحت ریسک به این ترتیب خواهد بود:
پیپ های تحت ریسک x ارزش پیپ x اندازه پوزیشن (اندازه لات)
در معرض ریسک ۶x$1×5 = $30
پیپ های تحت ریسک هم مهم هستند اما بهتر است از آن به عنوان اطلاعات کمکی استفاده شود. به عنوان مثال، اگر توقف شما در X و معامله ورودی تان در y قرار داشته باشد محاسبه تفاوت به شرح زیر خواهد بود:
Y منهای X = پیپ های تحت ریسک
اگر جفت ارز EUR/USD را در ۱.۵۶۹ با حد ضرر ۱.۵۷۵ بفروشید در این صورت در هر لات ۶ پیپ تحت ریسک خواهید داشت.
این در صورتی به شما کمک می کند که بخواهید به کسی نشان بدهید اردرهای شما در کجا قرار دارند و فاصله حد ضرر تا قیمت ورودی تان چقدر است.
ریسک حساب تان را کنترل کنید
دلارهای تحت ریسک باید تنها بخشی از کل موجودی حساب تجاری تان باشد. به طور معمول، مبلغ تحت ریسک باید کمتر از ۲ درصد و به طور مطلوب کمتر از ۱ درصد از موجودی حساب تان باشد.
به عنوان مثال، اگر یک معامله گر فارکس یک اردر حد ضرر ۶ پیپ قرار دهد و ۵ میکرولات معامله کند این امر معامله را ۳۰ دلار در معرض ریسک قرار می هد. حالا اگر بخواهد ۱ درصد ریسک کند، برای ریسک ۳۰ دلار در یک معامله به چه میزان موجودی احتیاج دارد؟ به این ترتیب به ۳۰۰۰$ = ۱۰۰×۳۰ موجودی نیاز دارد. برای ریسک ۳۰ دلار، معامله گر حداقل به ۳۰۰۰ دلار موجودی نیاز دارد تا ریسک حساب را به حداقل برساند.
از این طریق می توانید به سرعت محاسبه کنید که برای هر معامله چقدر ریسک خواهید کرد. اگر موجودی حساب تان ۵۰۰۰ دلار باشد به این ترتیب ($۵۰۰۰/۱۰۰= $۵۰) در هر معامله می توانید ۵۰ دلار ریسک کنید. اگر موجودی حساب تان ۳۰۰۰۰ دلار باشد می توانید تا سقف ۳۰۰ دلار در روش های قرار دادن حد سود و حد ضرر هر معامله ریسک کنید، اما ممکن است بخواهید کمتر از آن ریسک کنید.
کلام آخر درباره حد ضرر
همیشه از حد ضرر استفاده کرده و برای تعیین موقعیت مناسب برای اردر حد ضرر استراتژی تان را بررسی کنید. بسته به استراتژی، ممکن است پیپ تحت ریسک تان در هر معامله متفاوت باشد. دلیل آن این است که حد ضرر باید به صورت استراتژیک برای هر معامله تعیین شود.
حد ضرر تنها در صورتی باید اعمال شود که پیش بینی شما در رابطه با جهت بازار نادرست باشد. باید پیپ های تحت ریسک خود را در هر معامله بدانید زیرا به این ترتیب می توانید دلارهای تحت ریسک را محاسبه کنید. این امر در هدایت معاملات آتی شما بسیار مهم است. دلارهای تحت ریسک شما به طور مطلوب باید کمتر از ۲ درصد موجودی تجاری تان باشد تا حتی ضررهای پی در پی هم حساب تان را به طور کلی خالی نکند.
اندیکاتور ATR؛ میانبر تعیین بهتر سیگنال و حد ضرر
اندیکاتور ATR اندیکاتوری برای تعیین قیمت مناسب حد ضرر در معاملات.
برای بسیاری از معامله گران در بازار اتفاق افتاده است که هنگامی که در بازار، نمودارهای قیمتی رنج یا نوسانی و پرهیجان میشوند، در تعیین حد ضررهای خود دچار اشتباه شوند و دارایی خود را درست قبل از زمان شروع رشد قیمتی بفروشند.
بله این همان اشتباهی هست که بسیاری از فرصتهایی را که معامله گران به درستی پیدا کردهاند را از بین میبرد. مسئله از دست رفتن فرصت کسب سود به همین نقطه ختم نمیشود. از طرفی در اکثر اوقات روش های قرار دادن حد سود و حد ضرر دیده شده است که معاملهگران پس از رشد قیمت، نتوانستهاند عدد مناسبی را برای سیو سود انتخاب کنند و در نتیجه از مقدار زیاد رشد قیمت تنها درصد کمی سود نصیب آنها میشود.
این موارد از جمله مواردی هستند که میتوانند تحلیلهای تکنیکالی موفق هر تکنیکالیستی را به خطر بیندازد. و به نوعی هر معاملهی حرفهای دارای حد سود و حد ضرر را روش های قرار دادن حد سود و حد ضرر به خطر میاندازد.
اندیکاتور ATR ابزاری است که بسیاری از معاملهگران برای رفع اشتباهات خود در تعیین محدوده مناسب جایگذاری حد سود و حد ضرر از آن استفاده میکنند.
شما نیز اگر قصد دارید اطلاعات بیشتری در خصوص اندیکاتور ATR کسب کنید و نحوه استفاده از آن را بیاموزید، مقاله اندیکاتور ATR آکادمی آینده را از دست ندهید.
در این مقاله میآموزید:
- اندیکاتور ATR چیست؟
- فرمول محاسبه اندیکاتور ATR چیست؟
- نحوه استفاده از اندیکاتور ATR چگونه است؟
- چگونه به وسیله ATR حدضرر مناسب تعیین کنیم؟
این مقاله برای چه کسانی مناسب است؟
- کسانی که علاقهمند به معاملات نوسانی در بازار هستند.
- افرادی که بیشتر علم تکنیکال مبنای معاملات آنهاست.
- افرادی که به حد ضررهای خود پایبند هستند و به آنها اهمیت میدهند.
- افرادی که به دنبال روشی برای تعیین حد سود و حد ضرر مناسب برای معاملاتشان هستند.
تاریخچه اندیکاتور ATR
قبل از اینکه بخشهای مختلف اندیکاتور ATR را بررسی کنیم بهتر است بدانیم که اصلا این اندیکاتور توسط چه کسی و در چه سالی ایجاد شده است. اندیکاتور ATR در سال 1978 توسط Average True Range به وجود آمده است.
Average True Range این اندیکاتور را در کتاب ((مفاهیم جدید در سیستمهای تحلیل تکنیکال)) بیان کرد. البته باید بدانید ولز وایدر شخصی است که، به او لقب مادر اندیکاتورها را نسبت دادهاند. مادر اندیکاتورها به جز اندیکاتور ATR اندیکاتورهای دیگری مانند: Relative Strength Index یا RSI (شاخص قدرت نسبی)، Parabolic Sar یا PSAR (پارابولیک سار) و Average Directional Index یا ADX (میانگین جهتدار) را به وجود آورده است.
اندیکاتور ATR چیست؟
اندیکاتور ATR چیست | آکادمی آینده
اکنون که میدانیم این اندیکاتور توسط چه کسی به وجود آمده است، بیایید بررسی کنیم اندیکاتور ATR چیست و چه کاری انجام میدهد.
در ابتدا گذری کوتاه بر اندیکاتورها خالی از لطف نیست. اندیکاتورها به طور کل به دو بخش اندیکاتورها یا روندگرنماها و اسیلاتورها یا نوسانگرنماها تقسیم میشوند. اندیکاتور ATR جزء دسته اسیلاتورها یا همان نوسانگرنماها میباشد.
درواقع کلمه ATR مخفف و کوتاه شده کلمه Average True Range به معنای برد واقعی میانگین است. در ابتدا اندیکاتور ATR فقط برای استفاده در بازار اوراق بهادار به وجود آمد؛ اما به طور کل از این اندیکاتور در تمام بازارها میتوان استفاده نمود. این اندیکاتور همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد بیشتر برای بازارهای نوسانی یا هیجانی که نوسانات در آنها زیاد میباشد مورد استفاده قرار میگیرد. درواقع این اندیکاتور میتواند به ما نشان دهد که چه زمانی نوسانات بازار زیاد؟ و چه زمانی نوسانات بازار کم است؟
به کمک همین کم یا زیاد بودن نوسان یا فراریت میتوان نقاط ورود و خروج به بازار را مشخص نمود. در ادامه بیشتر در خصوص نحوه استفاده از اندیکاتور ATR صحبت خواهیم کرد.
فرمول محاسبه اندیکاتور ATR چیست؟
برای اجرای اندیکاتور ATR در هر پلتفرمی مانند تردینگ ویو یا مفیدتریدر یا هر پلتفرم تکنیکالی دیگر، کافیست ATR را در بخش اندیکاتورها جستوجو و انتخاب کنید تا برای شما نمایش داده شود. و این اندیکاتور را برای تایم فریمهای مختلف میتوانید اجرایی کنید. در حقیقت برای تحلیل یا اجرا و… نیازی به فرمول این اندیکاتور نخواهید داشت.
اما برای درک بهتر اندیکاتور ATR فرمول آن را با یک دیگر بررسی میکنیم.
فرمول اندیکاتور ATR
- TR: محدوده واقعی
- HIGH: قیمت بالای تایم فریم انتخابی توسط شما
- LOW: قیمت پایین تایم فریم انتخابی توسط شما
- Closeprev: قیمت بسته شدن در تایم فریم انتخابی شما
به نوعی تعریف فرمول ATR برابر است با: اختلاف بالاترین قیمت کندل روش های قرار دادن حد سود و حد ضرر و قیمت بسته شدن با اختلاف پایینترین قیمت کندل و قیمت بسته شدن.
و در نهایت TR را باید بر تعداد دوره تقسیم کنیم. که در این صورت فرمولی دیگر داریم که برابر است با:
- TR: محدوده تشکیل شده
- N: تعداد دورهها (یا همان میانگین تعداد کندلهای انتخابی)
انتخاب تعداد دوره مناسب در اندیکاتور ATR
دوره مناسب اندیکاتور ATR | آکادمی آینده
در هر پلتفرمی که قصد داشته باشید اندیکاتور ATR را در آن به اجرا دربیاورید، امکاناتی برای ایجاد تغییراتی بر روی آن در اختیار شما قرار میدهد. در پلتفرمهای مختلف این عدد یا دوره یا به اختصار تناوب به طور پیشفرض بر روی 14 قرار دارد. خود ولز وایدر برای بهرهوری بهتر، عدد 7 یا 14 را پیشنهاد کرده است. اما به طور کلی هر چه عدد تناوب کمتر گرفته شود اندیکاتور سریعتری به دست خواهید آورد و در نتیجه، سیگنالهای ورود و خروج بیشتری را را نیز دریافت خواهید کرد.
اما در هر صورت توجه داشته باشید بهتر است ابتدا از عدد 14 استفاده شود سپس اگر قصد دارید نوسانات بیشتری از ATR دریافت کنید؛ بهتر است از عدد 7 استفاده کنید. زیرا سیگنالهای دریافتی از اندیکاتورها زمانی اعتبار دارند که، اعداد به کار رفته در آن، همان اعدادی باشند که عموم معامله گران از آن استفاده میکنند.
چگونه از اندیکاتور ATR سیگنال دریافت کنیم
سیگنال های اندیکاتور ATR | آکادمی آینده
به طور کلی اندیکاتور ATR نمودارهای قیمتی را که دارای نوسانات زیاد هستند با مقدار بالاتری و نمودارهای قیمتی را که دارای نوسانات کمی هستند، با مقداری اندک نمایش میدهد. این اندیکاتور معیاری برای تuیین جهت حرکت قیمت نیست بلکه برای اندازهگیری نوسانات ایجاد شده به واسطه حرکت قیمت مورد استفاده قرار میگیرد.
سیگنالها و تحلیلهایی که هر معاملهگر ممکن است از این اندیکاتور دریافت کند متفاوت است. اما به طور کل در نوع اول و معمول آن، میتوان زمانی که اندیکاتور در سطوح پایینی قرار دارد را فرصت خرید و زمانی که اندیکاتور در سطوح بالایی قرار دارد فرصت فروش درنظر گرفت. و اما نوسان گیران بازار بهتر است برای دریافت سیگنالهای بیشتر از تایم فریمهای پایینتر یا تناوب و دورههای کمتر استفاده کنند.
در نوع دوم میتواند در تأیید حد ضرر تأثیرگذار باشد. همانطور که گفته شد نمودار قیمتی که نوسانات زیادی را تجربه میکند ATR بالاتری را تجربه میکند و نمودار قیمتی که نوسانات کمتری را در خود دارد ATR پایینتری را دارا است. پس زمانی که ATR در حالت صعودی قرار دارد، معامله گران حد ضرر خود را در قیمتهای پایینتر در نظر میگیرند. همچنین زمانی که ATR در حالت نزولی قرار دارد حد ضرر خود را در قیمتهای بالاتر در نظر میگیرند.
در نوع دیگری زمانی که سهم در اوج قیمتی قرار داشته باشد و اندیکاتور ATR در مقادیر بالا قرار داشته باشد؛ این مسئله میتواند نشان از پایان روند داشته باشد و بهتر است که سیو سود انجام پذیرد.
به هرحال این اندیکاتور نوعی اندیکاتور نظری است و هر معاملهگر میتواند سیگنالهای متعددی از آن دریافت نماید. در ادامه به بحث نظری بودن این اندیکاتور خواهیم پرداخت.
نمونه تاثیرگذاری اندیکاتور ART در حد ضرر
به طور مثال فرض کنید رمز ارزی را در قیمت 400 دلار خریداری کردهاید و حدضرر ((STOP LOSS خود را 5 درصد پایینتر روی قیمت 380 قرار دادهاید. قیمت به 375 میرسد و حد ضرر شما فعال میشود، در نهایت شما از معامله خارج میشوید. اما حقیقت این است که رمز ارز زمانی که به قیمت 375 رسید؛ مجددا شروع به رشد کرده و سود خوبی را نسیب خریداران خود میکند. در این شرایط به دلیل انتخاب حدضرر نادرست شما سود خوبی را از دست میدهید.
اما به کمک اندیکاتور ATR معامله گران قادر خواهند بود مقادیر مناسب حد ضرر را انتخاب کنند. تا درصورت بالا بودن ATR حد ضرری با درصد بالاتر یا اعداد پایینتر تعیین کنند.
اندیکاتور ATR مطلق به چه معنا است؟
گاهی مشاهده میشود که به طور مثال در بازار، نمودار RSI رمز ارزی یا سهامی از بازار اوراق بهادار را با رمز ارزی دیگر یا سهامی دیگر مقایسه میکنند. و اعلام میکنند که فلان رمز ارز RSI بالاتری نسبت به رمز ارز دیگر دارد، و نتایج یا تحلیلهایی را در همین راستا به دست میآورند.
اما در اندیکاتور ATR مقادیر به دست آمده را طبق فرمول به صورت مطلق اعلام میکند. پس درنتیجه این مقادیر، درصدی از قیمتهای حال حاضر نمودار نیستند. به طور مثال رمز ارزی که قیمت آن بین 600 تا 700 دلار است، ATR بالاتری نسبت به رمز ارزی که قیمت آن بین 200 تا 300 دلار است، دارد. پس در نتیجه مقادیر به دست آمده در اندیکاتور ATR هر نمودار مختص خود آن میباشد. و نمیتوان آنها را با یکدیگر مقایسه کرد.
محدودیت های اندیکاتور ATR
کسانی که قصد آشنایی یا کار کردن با اندیکاتور ATR را دارند ممکن است با دو محدودیت یا چالش روبهرو باشند.
برداشتهای متفاوت
مقادیر مشخصی برای ATR وجود ندارد و هر معاملهگری ممکن است برداشتهای متفاوتی از برگشت روند یا حرکت روند با ATR داشته باشد.
نوسانات زیاد
اندیکاتور ATR جهت قیمت را مشخص نمیکند، بلکه نوسانات را مشخص میکند. به همین دلیل ممکن است مثلا اگر نمودار قیمت بر خلاف روند نوساناتی را انجام دهد ATR نیز افزایش یابد. و معاملهگر گمان کند که ATR روند قبلی را تأیید میکند. در صورتی که این چنین نیست و احتمال اتفاق افتادن یا نیفتادن آن برابر است.
کلام پایانی
در این مقاله در خصوص اندیکاتور ATR سخن گفته شد. که در نمودارهای قیمت میتوان از آن برای اندازهگیری نوسانات قیمت استفاده کرد.
به واسطه این این اندیکاتور شما میتوانید سیگنالهای ورود و خروج و حد ضرر مناسبی را انتخاب کنید. همچنین برای دریافت سیگنالهای بیشتر میتوان تناوب یا تعداد دورهها را در آن کاهش دهید. هر چند کماکان پیشنهاد میکنیم تناوب را در ATR به همان حالت پیشفرض گذاشته و استفاده کنید.
همچنین از مقایسه ATR دو نمودار قیمت صرفنظر کنید زیرا نموداری که قیمت بالاتری داشته باشد دارای ATR بالاتری است. همچنین پیشنهاد میکنیم برای دریافت سیگنال، به تنهایی از اندیکاتور ATR استفاده نکنید و سایر آیتمهای معاملاتی مانند رفتار شناسی را با آن ترکیب نمایید.
استاپ لاس چیست؟ حد ضرر بورس | Stop Loss فارکس
حد ضرر (به انگلیسی Stop Loss و تلفظ استاپ لاس) یکی از مفاهیم مهم هنگام سرمایهگذاری در بازارهای مالی مثل بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال است. در بازارهای بینالمللی مثل فارکس این مفهوم با اسم Stop Loss (استاپ لاس) شناخته میشود. تعریف بهتر آن “حد توقف ضرر” است و برخلاف مفهوم ساده آن، در اکثر موارد توسط معاملهگران نادیده گرفته میشود. یکی روش های قرار دادن حد سود و حد ضرر از مهمترین تفاوتها بین معاملهگران حرفهای و آماتور، تعیین حد ضرر و پایبندی به آن است! از مزایای تعیین استاپ لاس میتوان به جلوگیری از ضررهای سنگین، جلوگیری از خواب سرمایه و عادت به استراتژی معاملاتی اشاره کرد. در این آموزش بورس به واکاوی مفهوم Stop Loss، فرمول محاسبه و نحوه تعیین آن به همراه استراتژی معاملاتی مطلوب خواهیم پرداخت.
حد ضرر (استاپ لاس) چیست؟
مفهوم حد ضرر به زبان ساده “جلوگیری از زیان بیشتر در معاملات” است. واژه انگلیسی آن یعنی Stop Loss (تلفظ: استاپ لاس) به معنی “توقف ضرر” مفهوم کاملی را تداعی میکند. معاملهگران تازهوارد بازارهای مالی مثل بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال، عموما شوق برای کسب سود دارند. اما باید بدانید که اولین اصل در تمام بازارهای مالی “حفظ سرمایه” است و بعد از آن “کسب سود”!
برای معامله در بازارهای مالی نیاز به تجزیه و تحلیل دارید که تحلیل تکنیکال یکی از روشهای آن است. همیشه بخاطر بسپارید که “هیچ عصای موسیای در تحلیل تکنیکال وجود ندارد!”. در واقع حتی تحلیلگران حرفهای و باسابقه نیز نمیتوانند ادعا کنند که تحلیلشان 100% درست است. بنابراین اولین اقدام بعد از تحلیل نمودار، تعیین حد ضرر است. یعنی اگر روند حرکت قیمت برخلاف تحلیل شما باشد چه زمانی از معامله خارج خواهید شد؟! در بازار یک سویه مثل بورس تهران، حد ضرر یعنی “اگر قیمت سهام کاهش پیدا کرد تا چه مبلغی حاضر به تحمل کاهش قیمت هستید؟”.
نکته: در بازارهای دوسویه مثل فارکس و ارزهای دیجیتال، معاملهگران میتوانند از نزول قیمتها نیز کسب سود کنند. در واقع پوزیشنهای معاملاتی Buy و Sell هر دو فعال است. پُر واضح است در پوزیشن معاملاتی Sell، با افزایش قیمتها معاملهگر ضرر میکند. بنابراین در بازارهایی مثل Forex و ارزهای دیجیتال، حد ضرر صرفا به معنای جلوگیری از کاهش بیشتر قیمت نیست!
نحوه تعیین حد ضرر
هر دلار (ریال) از سرمایه خود را به عنوان یک سرباز و بازار مالی را میدان جنگ درنظر بگیرید! وظیفه اولیه شما حفاظت از این سربازها است! قاعده و معیار خاصی بصورت مطلق برای تعیین حد ضرر وجود ندارد. پارامترهایی مثل دیدگاه سرمایهگذاری، ریسکپذیری و استراتژی معاملاتی، چشمانداز شرکت، مبلغ سرمایهگذاری، وضعیت شاخص بورس و … در نحوه تعیین آن موثر هستند. به طور کلی میتوان روشهای تعیین حد ضرر را به 3 دسته تقسیم کرد:
- بصورت ثابت (درصدی)
- با استفاده از تحلیل تکنیکال
- بصورت ترکیبی (درصدی و تکنیکال)
بصورت ثابت (درصدی)
تعیین حد ضرر بصورت ثابت یکی از مرسومترین روشها است. در این روش تریدر درصد مشخصی از قیمت معامله را به عنوان Stop Loss در نظر میگیرد. این درصد با توجه به دید سرمایهگذاری میتواند بصورت زیر تعریف شود.
- سرمایهگذاری بلندمدت: بین 10 تا 20 درصد
- تحلیل کوتاه مدت: بین 5 تا 10 درصد
- نوسانگیری: کمتر از 5%
با استفاده از تحلیل تکنیکال
تحلیل تکنیکال یکی از مهمترین روشهای تحلیلی در بازارهای مالی است. تحلیل تکنیکال به زبان ساده یعنی “پیشبینی آینده روند قیمتها با استفاده از تجزیه و تحلیل نمودار قیمت در گذشته”. ابزارها و روشهای متعددی در بحث تحلیل تکنیکال جهت تعیین حد ضرر وجود دارد مثل:
- سطوح حمایت و مقاومت
- امواج الیوت
- الگوهای کلاسیک مثل کف دوقلو، سر و شانه، مثلث کاهشی
- ابزارهای فیبوناچی مثل ریتریسمنت مثل مووینگ اوریج و Parabolic SAR
آموزش تخصصی هر کدام از این ابزارها در قسمت “آموزش تحلیل تکنیکال” ارائه شده است. برای مثال در قسمت پایانی مقاله آموزشی “حمایت و مقاومت” بصورت مجزا به واکاوی “نحوه تعیین حد ضرر با استفاده از سطوح حمایت و مقاومت” پرداختیم.
بعد از واکنش چارت به خط حمایت و افزایش قیمتها، حد ضرر روی محدوده حمایتی درنظر گرفته شود. در پوزیشن معاملاتی Buy، عموما استاپ لاس در محدوده “اولین حمایتِ مهم” درنظر گرفته میشود. فاصله این محدوده با قیمت خرید نیز نباید بیشتر از 10% باشد.
عدم توانایی نمودار در شکست خط مقاومت و افت قیمت میتواند پوزیشن معاملاتی Sell در بازاری مثل فارکس باشد. در این وضعیت، تریدر میتواند محدوده مقاومت را به عنوان استاپ لاس درنظر بگیرد.
بصورت ترکیبی
اگر هنگام تعیین حد ضرر توسط تحلیل تکنیکال، قواعد روش ثابت (درصدی) را درنظر بگیریم اعتبار استاپ لاس بیشتر میشود. برای مثال با تعیین Stop loss روی محدوده حمایتی، نباید اختلاف آن با قیمت خرید، بیشتر از 5 – 10 درصد باشد.
چه زمانی حد ضرر فعال میشود؟
معیار فعال شدن حد ضرر، قیمت پایانی (Close Price) است نه قیمت لحظهای. البته افرادی که قصد نوسانگیری دارند عموما قیمت لحظهای را ملاک قرار میدهند. برای مثال هنگام خرید سهام، اولین کندل منفی زیر خط حمایت به منزله هشدار فعال شدن استاپ لاس است. برخی معاملهگران معتقدند برای خروج از معامله باید قیمت زیر محدوده حد ضرر تثبیت شود. ثبت چند کندل زیر Stop loss را به عنوان معیار تثبیت قیمت درنظر میگیرند. در این حالت خروج از معامله با ضرر بیشتری همراه است.
حجم معاملات یکی از مهمترین پارامترها برای فعال شدن استاپ لاس است که باید به آن توجه شود.
چتر نجات شما در معاملات، حد ضرر است و فعال شدن آن یعنی هشدار سقوط. اگر میخواهید از این سقوط جان سالم به در ببرید باید چتر نجات خود را فعال کنید!
حد ضرر شناور یا متغییر (Trailing Stop Loss)
همیشه ضرر به معنی کاهش اصل سرمایه شما نیست! از دست رفتن سود یک معامله به نوعی ضرر محسوب میشود! بنابراین با افزایش سود در یک معامله، باید حد ضرر خود را نیز تغییر دهید تا در صورت تغییر جهت روند قیمت، سود خود را از دست ندهید.
به سود اجازه پیشروی بدهید اما باید با بهروزرسانی استاپ لاس از سود خود محافظت کنید! برای مثال با شکست پر قدرت خط مقاومت، این خط به حمایت تبدیل میشود. بنابراین این محدوده حمایتی میتواند به عنوان حد ضرر جدید درنظر گرفته شود. این نکته را بخاطر بسپارید “به سود اجازه پیشروی بدهید اما مطلقا به ضرر اجازه پیشروی ندهید!” بنابراین با افزایش قیمتها در روند صعودی، Stop Loss را بالاتر بیاورید.
استراتژی استاپ لاس و 5 نکته مهم
- شاید تعیین حد ضرر کار دشواری نباشد اما مطمئن باشید که “پایبندی به آن” کار بسیار سختی است! از همین حالا تمرین کنید. با فعال شدن Stop Loss، بدون هیچگونه تردید، ترس و استخارهای! اقدام به بستن معامله کنید. حال اگر بعد از فروش سهام، قیمت آن صعودی شد خود را سرزنش نکنید و به دنبال ایراد تحلیلتان باشید. از تحلیل غلط، تجربه کسب کنید و نگذارید باعث ترس شما در فعال شدن حد ضرر معاملات بعدی شود! بپذیرید که ضرر بخشی از روند کار یک معاملهگر است. هرگز فراموش نکنید که اولین اصل بورس و سایر بازارهای مالی “حفظ سرمایه است نه کسب سود”.
- برخی معاملهگران با بررسی بنیادی یک شرکت اقدام به خرید سهام آن با دید بلندمدت میکنند. بنابراین این افراد هیچ حد ضرری تعیین نمیکنند! و معتقدند کاهش قیمت نیز جزء روند بازار است. در واقع با توجه به چشمانداز مثبت شرکت هر کاهش قیمتی را اصلاح قیمت در یک کانال صعودی میدانند.
- برای مدیریت سرمایه و ریسک خود، استراتژی معاملاتی داشته باشید و به آن وفادار بمانید. البته این وفاداری به منزله عدم اصلاح و تغییر استراتژی معاملاتی نیست. حتی در سرمایهگذاری بلندمدت نیز Stop Loss را تعیین کنید.
- نسبت ضرر و برگشت سرمایه اولیه خطی نیست! یعنی اگر شما 50% ضرر کنید برای اینکه به اصل پول خودتان برسید به سود 100 درصدی نیاز دارید. در واقع هر چه ضرر شما بیشتر شود شانس شما برای دستیابی به اصل پولتان کمتر میشود! اگر 90% ضرر کنید بایستی 1000% سود کنید تا به سرمایه اولیه خود برسید.
- برای اینکه به اهمیت حد ضرر و ضرورت تعیین آن در معاملات خود واقف شوید به نمودار زیر نگاهی بیندازید. با خرید سهام ایرانخودرو در پیک قیمتی و عدم تعیین Stop Loss، در کمتر از 1 ماه، 50% ضرر میکردید. البته خرید در آن پیک قیمتی خودش جای سوال دارد!
اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه میکنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارسسهام باشید.
دیدگاه شما