دستورالعمل عرضه اوراق اختیار فروش تبعی
گروه بورس- هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار دستورالعمل عرضه اوراق اختیار فروش تبعی (بیمه سهام) برای سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران را در روز هفدهم مردادماه جاری تصویب و روشهای تسویه اوراق اختیار فروش تبعی ابلاغ کرد.
این دستورالعمل مشتمل بر 12 ماده و 4 تبصره به تصویب هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسید که در این دستورالعمل آمده است: اوراق اختیار فروش تبعی، اختیار معامله‌ای است که براساس آن، اختیار فروش تعداد مشخصی از سهم پایه به «قیمت اعمال» تعیین شده در «اطلاعیه عرضه» در تاریخ اعمال به خریدار آن داده می‌شود. عرضهکننده نیز شخصی است که پس از اخذ مجوز از بورس، با شرایط معین، به عرضه «اوراق اختیار فروش تبعی» اقدام می‌کند. کارگزار عرضهکننده، کارگزاری است که به عاملیت از «عرضهکننده»، عرضه «اوراق اختیار فروش تبعی» را انجام میدهد. براساس این دستورالعمل، قیمت عرضه منظور قیمتی است که در هر روز «اوراق اختیار فروش تبعی» با آن قیمت به‌بازار عرضه می‌شود. قیمت اعمال نیز قیمتی است که «عرضهکننده» تعهد می‌کند سهام پایه «اوراق اختیار فروش تبعی» را بر اساس شرایط این دستورالعمل در تاریخ اعمال با آن قیمت تسویه نماید. در عین حال، تاریخ اعمال تاریخی است که برای اعمال «اوراق اختیار فروش تبعی» در اطلاعیه عرضه تعیین می‌شود. سقف خرید حداکثر تعداد «اوراق اختیار فروش تبعی» است که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی می‌تواند خریداری شود. همچنین کل حجم عرضه، سقف «اوراق اختیار فروش تبعی» که از سوی عرضهکننده طی دوره معاملاتی عرضه خواهد شد. حداقل حجم عرضه روزانه حداقل عرضه «اوراق اختیار فروش تبعی» توسط عرضهکننده در یک روز است. دوره معاملاتی نیز فاصله بین اولین روز معاملاتی و آخرین روز معاملاتی «اوراق اختیار فروش تبعی» است که در اطلاعیه عرضه اعلام می‌شود. در این دستورالعمل آمده است: همزمان با انتشار اطلاعیه عرضه، نماد معاملاتی «اوراق اختیار فروش تبعی» توسط بورس ایجاد می‌شود.
«قیمت عرضه» نیز در پایان معاملات روزانه سهم پایه و بر اساس قیمت پایانی سهم پایه محاسبه و اعلام می‌گردد. نحوه محاسبه قیمت عرضه توسط بورس تعیین می‌شود. خریداران «اوراق اختیار فروش تبعی» فقط در «تاریخ اعمال» می‌توانند اختیار فروش خود را اعمال نمایند. پس از گذشت این تاریخ، «اوراق اختیار فروش تبعی»، اعمال‌نشده تلقی شده و عرضهکننده درخصوص آن تعهدی نخواهد داشت. در این دستورالعمل آمده است: خریدار نمی‌تواند بیش از تعداد سهام پایه‌ای که در اختیار دارد «اوراق اختیار فروش تبعی» خریداری نماید لذا تعداد «اوراق اختیار فروش تبعی» معتبر در پایان هر روز معاملاتی حداکثر می‌تواند معادل دارایی سهامدار در سهم پایه باشد. در صورتی که تعداد «اوراق اختیار فروش تبعی» تحت مالکیت سهامدار از تعداد سهم پایه تحت مالکیت وی در پایان روز بیشتر شود، «اوراق اختیار فروش تبعی» مازاد، باطل شده و عرضهکننده تعهدی در قبال آن نخواهد داشت. همچنین عرضه «اوراق اختیار فروش تبعی» پس از پایان جلسه معاملاتی روزانه سهم پایه، به مدت 30 دقیقه و به روش حراج پیوسته انجام می‌شود.
آخرین اخبار
- با حضور مدیرعامل و معاونان گروه توسعه ملی برگزار شد؛ «وبانک» در مسیر نوآوری
- بازدید مدیرعامل گروه توسعه ملی از «زپارس»؛ شرکت ملی کشت و صنعت پارس نگین کشاورزی شمال غرب کشور خواهد شد
- برگزاری دوره آموزشی آشنایی با مقررات مالیاتی در وبانک
- با حضور مدیران گروه توسعه ملی و استاندار کرمان برگزار شد؛ رونمایی از محصول استراتژیک سیمان حفاری چاه نفت سبک
- پیام مدیرعامل گروه توسعه ملی به مناسبت هفته دفاع مقدس
تماس با ما
تهران، میدان ونک، خیابان شهید خدامی، بعد از پل کردستان، پلاک 89
کد پستی: 1994844202
صندوق پستی: 3898-15875
تلفن: 85598 – 85599000
فاکس: 85599811
پست الکترونیک: [email protected]
اینستاگرام
پیوندهای مفید
کپی‌رایت © شرکت سرمایهگذاری گروه توسعه ملی. تمامی حقوق محفوظ است.
اوراق فروش تبعی چیست و چه مزایایی دارد؟
در واقع در این طرح سهام براساس نرخ بازده بدون ریسک 20 درصدی با کف قیمتی تعیین شده توسط سهامدار عمده مواجه می‌شود، حال آنکه سقف قیمت آن محدودیتی ندارد. بر همین مبنا ناشر اوراق اختیار فروش تبعی که سهامدار عمده می باشد ، بازده مثبت 20 درصدی در سررسید مشخص برای سهامداران حقیقی و جز را تضمین می‌کنند. به زبانی ساده و در یک جمله می‌توان گفت که اوراق اختیار فروش تبعی سهام، آپشنی است که پشتوانه آن خود سهم است و ریسک خریداری سهام را بر مبنای اوراق فاقد ریسک تضمین می‌کند.
ساز و کار اولیه این طرح به این شکل است که سهامداران عمده می‌توانند اوراقی را تحت عنوان آپشن یا اختیار منتشر کنند و از این طریق ریسک سرمایهگذاران خرد را کاهش دهند و در عین حال ریسک نوسان منفی قیمت یک سهم را هم کمتر کنند. با این طرح سهام به‌طور کامل بیمه می‌شود، اما امکان انجام معاملات ثانویه روی اوراق وجود ندارد و خریدار فقط می‌تواند از اختیار خود استفاده کند، اما در عین حال کسی که یک آپشن را خریداری کرده خیالش راحت است که این سهام را در یک دوره مشخص بالاتر از رقم کنونی به فروش خواهد رساند.
در صورت برگزاری مجامع عمومی و یا جلسة هیئت مدیره برای تصویب تقسیم سود و یا افزایش سرمایة شرکتی که "اوراق اختیار فروش تبعی" آن عرضه شده است "عرضه کننده" می بایست قبل ازبرگزاری مجامع عمومی و یا جلسة هیئت مدیره برای تصویب تقسیم سود و یا افزایش سرمایة سهم پایه، نسبت به تسویه "اوراق اختیار فروش تبعی" اقدام نماید. در این حالت، تاریخ اعمال2 روزمعاملاتی قبل از برگزاری مجمع عمومی یا جلسة هیئت مدیره خواهد بود و "قیمت اعمال" نیز با لحاظ نمودن سود "اوراق اختیار فروش تبعی" به نسبت کاهش زمان اعمال، تعدیل خواهد شد.
1- درصورتی که قیمت پایانی سهم پایه در روز اعمال بزرگتر یا مساوی قیمت اعمال باشد، "اوراق اختیارفروش تبعی" قابل اعمال نیست.
فروش تبعی" منوط به ارائه درخواست اعمال از سوی سهامدار و از طریق کارگزار وی به بورس حداکثرتا ساعت 13 روز اعمال خواهد بود.
3- در صورت ارائه درخواست اعمال طی مهلت مقرر به بورس اقدامات زیر حسب مورد، طبق اطلاعیه عرضه انجام خواهد شد:
3-2- پرداخت مابه التفاوت قیمت اعمال و قیمت پایانی سهم پایه به دارنده "اوراق اختیار فروش تبعی"به صورت نقدی یا از طریق واگذاری سهم پایه از عرضه کننده به دارنده "اوراقاختیارفروش تبعی"
اختیار معامله امریکایی قابل اعمال در هر لحظه از زمان و اختیار معامله اروپایی صرفا قابل اعمال در سررسید است.به گزارش عصر بانک دات آی آر، با توجه به اینکه در ایران برای این اوراق بازار ثانویه وجود نداشته و اوراق پس از خریداری توسط سرمایه گذار تا زمان سررسید در بازار مورد معامله قرار نمی گیرد لذا می توان از این حیث آن را نوعی اختیار معامله اروپایی دانست (هر چند به دلیل عدم امکان معامله تا قبل از سررسید و همچنین تضمین یک نرخ بازدهی مشخص، نمی‌تواند نام اختیار فروش را داشته باشد).
تفاوت دیگر انتشار این اوراق در ایران و سایر بورس های جهان در این است که در سایر بورس ها هدف اصلی ناشر از انتشار این اوراق کسب انتفاع می باشد. در حالیکه این ابزار در ایران در راستای حمایت از بازار بوده که این حمایت ها این بار به شکلی متفاوت و در قالب استفاده از این اوراق صورت گرفته است. بطوریکه کسب انتفاع ناشران چندان مطرح نیست. البته رشد قیمت سهام نیز خود نوعی کسب انتفاع تلقی می شود.
تفاوت دیگر در این است که در دیگر بورس ها لزومی ندارد سرمایه گذار قبل از خرید اوراق اختیار فروش خود سهم را در اختیار داشته باشد. بلکه این امکان وجود دارد تا پس از خرید این اوراق بتوان سهم را با قیمت پایین تر خریداری کند. اما در بورس ایران الزامی است سرمایه گذار حتماً سهام شرکت مورد نظر را داشته باشد و پس از آن اقدام به خرید این اوراق کند.
به گزارش عصر بانک، طبق دستورالعمل های استفاده از این ابزار، فروشنده اوراق متعهد می شود تا اوراق را به قیمتی حداقل 20 درصد بالاتر از قیمت فروش آن خریداری کند. اما با توجه به اینکه حدود 0.5 درصد از قیمت سهام در ابتدا بابت ورقه اختیار فروش از سرمایه گذار اخذ می شود می توان به کسب سود حداقل 19 درصدی پس از کسر کارمزد کارگزاری در پایان دوره اطمینان داشت که این رقم در صورت رشد قیمت سهم با بازدهی نامحدود همراه است. چراکه در افزایش قیمت سهام مشخص می تواند سهام خود را در بازار به فروش رسانده و از رشد قیمت ها نیز انتفاع به دست آورد. اما در دیگر بورس ها طبق دستورالعمل ها حدود پنج درصد از قیمت سهام در ابتدا بابت ورقه اختیار فروش از سرمایه گذار اخذ می شود که این مورد نیز از دیگر تفاوت های ابزار اختیار فروش سهام در ایران با سایر بورس های جهان است.
سهامداران عمده دیگر برای حمایت از سهامشان لازم نیست که درصد سهامداری خود در بورس را افزایش دهند بلکه با انتشار این اوراق می‌توانند ریسک سرمایه گذاری را پوشش داده و در عین حال از سهامشان حمایت کنند.
حداقل بازدهی 20 درصدی این مزیت را دارد که اگر قیمت سهم افزایش یافت لزومی برای تعهد سهامدار عمده وجود ندارد.
به نظر می رسد با رفع محدودیت ها و اتخاذ تمهیدات لازم بتوان از این ابزار برای حمایت از قیمت سهام شرکت ها بالاتر از ارزش ذاتی آنها و گذار از موقعیت فعلی بازار سرمایه استفاده کرد.
اوراق تبعی و مزیت انتشار آن چیست؟
انتشار این اوراق نسبت به سایر روشهای تامین مالی سریعتر انجام خواهد شد و هزینه انتشار با توجه به کمتر بودن تعداد ارکان نسبت به سایر روشهای تامین مالی بسیار پایین است.
به گزارش تجارت‌نیوز، در برنامه شمارش معکوس همراه با وحید مطهری‌نیا سرپرست مدیریت عملیات بازار ابزارهای مالی نوین شرکت بورس به بررسی اوراق تبعی در مبحث تامین مالی پرداختیم.
فردای اقتصاد نوشت: در ابتدا عرفان هودی مدیر عملیات شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه توضیحات مختصری درباره آخرین تامین مالی‌های صورت گرفته در بازار سرمایه طی هفته اخیر دادند و به توضیح اوراق تامین مالی و ارکان مهم آن پرداختند. مطهری‌نیا در سخنان خود جوانب مختلف این روش تامین مالی در بازار سرمایه را ارائه دادند و درباره مزایای آن برای عرضهکننده و خریداران این اوراق نوع صحبت کردند.
وی در این رابطه به مسیر انتشار اوراق، مباحث وثیقه‌گذای عرضه‌کنندگان، مدت‌زمان شروع پروسه تا زمان انتشار اوراق، نحوه نظارت بر آنها به منظور پیشگیری ریسک‌ها و… پرداختند.
تعریف اوراق تبعی و انواع آن
نوع خاصی از اختیار فروش است که بر اساس آن، حق فروش تعداد مشخصی از یک دارایی (سهام) پایه در یک تاریخ مشخص (تاریخ سررسید) و با یک قیمت فروش معین (قیمت اعمال) به خریدار آن داده می شود. این اوراق وابسته به سهام پایه است و بدون وجود سهام پایه ارزشی ندارد.
مطهری‌نیا در معرفی سازوکار انتشار اوراق تبعی در ابتدا اشاره‌ای به تبعی بیمه سهام (یا حمایت از سهام) داشت؛ هدف از انتشار این نوع ایجاد اطمینان در سهامداران و بیمه نمودن سهام ایشان است. خریدار، سهام پایه را از قبل در اختیار داشته یا از بازار خرید می‌کند و از یک سو اطمینان از مصون ماندن آن در نوسانات منفی بازار ایجاد شده و از سوی دیگر برای بازار خرد تقاضا ایجاد می‌کند.
در ادامه تبعی تامین مالی معرفی شد. هدف از انتشار تامین مالی کوتاه مدت یا میان مدت جهت استفاده در اهداف مختلف است و عرضهکننده اوراق تبعی و سهام پایه را به طور همزمان می‌فروشد. تامین مالی عرضهکننده از محل فروش سهام پایه انجام می‌شود و خریدار باید سهام پایه را به شکل معامله بلوک از عرضهکننده خریداری نماید.
نرخ تامین مالی یا سود خریدار فاصله بین قیمت عرضه و قیمت اعمال نرخ سود تامین مالی است. جهت طراحی فرایند تامین مالی با نرخ مشخص برای هر دو طرف معامله، نیاز است خریدار سهام پایه از امکان فروش سهم اطمینان داشته باشد و عرضهکننده نیز از امکان خرید سهام پایه مطمئن باشد. به منظور تضمین بازگشت سهام پایه به عرضهکننده، خریدار باید اختیار خرید تبعی به عرضهکننده واگذار نماید. ابتدا سررسید اختیار فروش و سپس سررسید اختیار خرید تبعی تعیین می‌شود.
نحوه استفاده از اوراق تبعی در تامین مالی
سرپرست مدیریت عملیات بازار ابزارهای مالی نوین شرکت بورس جزئیات نحوه تامین مالی از انتشار اوراق تبعی را تبیین کرد: ارکان اوراق تبعی شامل عرضه کننده یعنی هر شخصی که سهامی را به شکل راکد در پرتفو نگهداری می‌نماید و قصد فروش آن را ندارد، شرکت کارگزاری که عرضهکننده از طریق آن اقدام به انتشار و تسویه اوراق می‌نماید و کمیته انتشار اوراق تبعی که تصمیم‌گیری در خصوص انتشار و مدیریت ریسک اوراق را برعهده دارد. این نکته قابل ذکر است که انتشار اوراق تبعی به سایر ارکان شامل مشاور، حسابرس، امین، ضامن، بازارگردان و… روشهای تسویه اوراق اختیار فروش تبعی نیازی ندارد و همین موضوع هزینه انتشار را کاهش خواهد داد.
او در رابطه با مدیریت ریسک اوراق تبعی نکاتی را مطرح کردند: عرضهکننده اوراق تبعی به واسطه فروش اوراق، متعهد است که در صورت اعمال اختیار فروش سهم پایه را خریداری نماید. تضمین تعهد عرضهکننده از طریق توثیق پرتفویی از سهام نزد شرکت سپرده‌گذاری انجام خواهد شد.
دارنده اوراق اختیار فروش تبعی به واسطه واگذاری اوراق اختیار خرید تبعی، متعهد است در صورت اعمال اختیار خرید تبعی، سهم پایه را به فروش برساند.
فرایند انتشار اوراق تبعی
مطهری نیا در توضیح مراحل انتشار اوراق عنوان کرد: در مرحله اول فرم‌های درخواست انتشار و تعهد تسویه تکمیل و ارسال شده و گزارش توجیهی انتشار (تامین مالی) تکمیل و ارسال شده و در ادامه تاییده کفایت سرمایه از مدیریت نظارت بر نهادهای مالی سازمان (تامین مالی) کسب و توسط عرضه کننده برای شرکت بورس ارسال می‌شود.
پس از تکمیل پرونده توسط عرضه کننده کمیته انتشار تبعی با حضور عرضهکننده و تصمیم‌گیری کمیته درباره ارائه مجوز انتشار برگزار خواهد شد و در ادامه توثیق وثایق تعیین شده نزد شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار توسط عرضهکننده انجام و اوراق منتشر می‌شود.
او شرایط قابل قبول برای پذیرش انتشار در کمیته انتشار جهت مدیریت ریسک اوراق را تشریح کرد. عرضهکننده باید منابع مالی کافی جهت تسویه اوراق در سررسید پیش‌بینی نماید، مقدار وثیقه به میزان ۱۰۰ درصد تعهد با درنظر گرفتن حداقل قیمت یکسال اخیر برای وثیقه است و وثایق باید متنوع باشد (با توجه به حجم انتشار).
مزیت انتشار اوراق تبعی چیست؟
وحید مطهری‌نیا سرپرست مدیریت عملیات بازار ابزارهای مالی نوین شرکت بورس در رابطه با مزیت‌های تامین مالی از طریق انتشار اوراق تبعی عنوان کرد: انتشار این اوراق نسبت به سایر روشهای تامین مالی سریعتر انجام خواهد شد و هزینه انتشار با توجه به کمتر بودن تعداد ارکان نسبت به سایر روشهای تامین مالی بسیار پایین است.
و تاکید کرد: این روش به دلیل مدیریت ریسک انجام شده و قوانین مصوب در حوزه نصاب فعالیت صندوق‌های سرمایهگذاری درآمد ثابت مورد استقبال این صندوق‌هاست.
تامین مالی با اوراق اختیار فروش تبعی
گروه بورس- تامین مالی کم‌هزینه با اوراق اختیار فروش تبعی یکی از راه‌های توسعه‌ای بازار سرمایه است. علی صحرائی مدیرعامل بورس تهران گفت: بازار اختیار فروش تبعی از کم‌هزینه‌ترین و سریع‌ترین فرآیند انتشار در مقایسه با سایر روشهای تامین مالی برخوردار است. وی در ادامه گفت: این بازار ضمن تضمین حداقل بازدهی برای سرمایهگذاران و نیز حمایت از سهام پایه و جلوگیری از فشار فروش منجر به عدم خروج پول از بازار سهام و افزایش نقدشوندگی سهام پذیرفته شده در بورس می‌شود. مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران گفت: شرکت‌های فعال در بازار سرمایه می‌توانند با بهرهگیری از ابزار اختیار فروش تبعی روند تامین مالی خود را در مدت زمان کوتاهی به سرانجام برسانند. با بهرهگیری از این ابزار، تامین مالی بنگاه‌‌های اقتصادی با هزینه کمتر و در اسرع وقت امکان‌پذیر شده است و نویددهنده ارتقای تامین مالی در سطح بازار سرمایه هم از نظر نرخ و هم از نظر سرعت دسترسی به منابع مالی است. وی ادامه داد: اوراق اختیار فروش تبعی با تسهیل فرآیند تامین مالی در بورس، میزان گرایش شرکتها به بورس برای تامین مالی با بهرهگیری از این روش را افزایش داده است.
استقبال شرکتها
صحرائی از تامین مالی بیش از ۲۰ شرکت به واسطه این ابزار در بورس تهران خبر داد و یادآور روشهای تسویه اوراق اختیار فروش تبعی شد: استقبال شرکتها برای تامین مالی از طریق بازار اختیار فروش تبعی به شکل فزاینده‌ای افزایش یافته است. مدیرعامل بورس تهران به تامین مالی ۲۹۵ هزار میلیارد ریالی انواع ابزار معاملاتی در بورس تهران طی سال ۹۷ اشاره کرد و در ادامه گفت: امروزه به تناسب رشد بازارهای مالی و بین‌المللی شدن آن، طراحی و توسعه ابزارهای نوین متناسب با نیازهای سرمایهگذاران مختلف، نقش قابل‌‌توجهی در توسعه بورس‌ها داشته است، بازارهای مالی پیشرفته به ارائه ابزارهای مالی سنتی بسنده نکرده و در تلاش برای ارائه ابزارهای مالی جدیدی هستند.
راه‌اندازی ابزارهای نوین
بورس اوراق بهادار تهران نیز همواره درصدد مطالعه و راه‌اندازی ابزارهای نوین معاملاتی متناسب با نیازهای بازار سرمایه ایران بوده و طی سال‌‌های اخیر با معرفی ابزارهایی همچون قراردادهای آتی تک‌سهم و سبد سهام، قراردادهای اختیارمعامله و اوراق اختیار فروش تبعی گام‌های اساسی در این زمینه برداشته است. صحرائی به بیان تعریفی از اوراق اختیار فروش تبعی، پرداخت و گفت: این اوراق، اختیار فروش تعداد مشخصی از دارایی پایه به «قیمت اعمال» تعیین شده در «اطلاعیه عرضه» در تاریخ سررسید را به خریدار آن میدهد و مهم‌ترین ویژگی آن، این است که خریدار اوراق اختیار فروش تبعی باید سهام پایه اوراق را به طور همزمان در اختیار داشته باشد، این بدان معنی است که در صورت تامین مالی یک شرکت یا بنگاه اقتصادی به عنوان عرضهکننده اوراق اختیار فروش تبعی، سرمایه‌‌گذار سهام پایه را نیز از عرضهکننده خریداری می‌کند.
مبلغ پرداختی توسط خریدار
وی یادآور شد: هر روز به صورت سیستمی، تعداد اوراق تبعی تحت مالکیت سرمایه‌‌گذار با مانده سهام شخص مقایسه می‌شود. مجموع تعداد اوراق اختیار فروش تبعی تحت مالکیت هر خریدار در پایان هر روز معاملاتی، حداکثر باید به تعداد کل دارایی پایه متعلق به وی با رعایت محدودیت‌‌های معاملاتی باشد. در غیر این صورت اوراق اختیار فروش تبعی مازاد، فاقد اعتبار بوده و مبلغ پرداختی توسط خریدار پس از کسر هزینه‌‌های مربوطه، به عنوان خسارت به عرضهکننده تعلق می‌گیرد.مدیرعامل بورس تهران هدف اولیه از انتشار اوراق تبعی را حمایت از سهام توسط ناشران و سهامداران عمده شرکتها دانست و تصریح کرد: این روش در مقایسه با بازارگردانی سهام در بازار نقد از یک‌سو جذاب‌تر و کم‌هزینه‌تر است و از سوی دیگر بازدهی تضمین‌شده برای سرمایهگذاران به همراه دارد. همچنین امروز کارکردهای دیگری از جمله تامین مالی نیز برای آن تعریف شده است.
فرآیند انتشار
وی به بیان مزایای اوراق اختیار فروش تبعی پرداخت و گفت: این اوراق از کم‌هزینه‌ترین و سریع‌ترین فرآیند انتشار در مقایسه با سایر روشهای تامین مالی برخوردار است. مزیت دیگر این اوراق عدم خروج پول از بازار سهام و کمک به افزایش نقدشوندگی سهام پایه است ضمن اینکه تضمین حداقل بازدهی برای سرمایهگذاران و نیز حمایت از سهام پایه و جلوگیری از فشار فروش از دیگر مزایای این اوراق به حساب می‌‌آید.
دستورالعمل عرضه
صحرائی افزود: اوراق اختیار فروش تبعی برای اولین‌‌بار در ۲۵ مرداد ۹۱ و روی سهام شرکت پتروشیمی کرمانشاه منتشر و به بازار معرفی شد. در سه ماهه پایانی سال ۹۲ و در شروع سال ۹۳ بازار شاهد افت بی‌سابقه قیمت‌ها و به موازات آن کاهش حجم معاملات در بخش سهام بوده است، لذا در تیرماه ۱۳۹۳ به صورت همزمان روی ۲۹ سهم پایه فعال در بورس اوراق بهادار تهران، اوراق اختیار فروش تبعی تعریف و به بازار عرضه شد تا بتواند در جلوگیری از فشار فروش موثر واقع شود که در این میان، ۲۶ نماد اوراق اختیار فروش تبعی در سررسید مطابق با دستورالعمل قبلی (دستورالعمل عرضه اوراق اختیار فروش تبعی برای سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران)، قابلیت اعمال داشته و توسط عرضه‌کنندگان اوراق تبعی تسویه شد.
دلیل اصلی عرضه
وی ادامه داد: تا پیش از سال ۹۵، دلیل اصلی عرضه اوراق اختیار فروش تبعی از سوی عرضه‌کنندگان، حمایت از سهام در بازار به منظور جلوگیری از فشار فروش بوده، اما با تغییر روند بازار و سهولت استفاده از این ابزار در مقایسه با سایر روشهای تامین مالی، تامین مالی کوتاه‌مدت دلیل اصلی انتشار اوراق فوق مطرح شد. اولین انتشار با هدف تامین مالی روی سهام شرکت پتروشیمی جم صورت گرفت و به سرعت با استقبال روبه‌رو شد، زیرا در مقایسه با سایر روشهای تامین مالی مانند انتشار اوراق بدهی، اخذ وام و … با سرعت بیشتر و هزینه کمتری قابل اجرا بوده است. ناشر اوراق تبعی از طریق عرضه سهام در بازار نقد، اقدام به تامین مالی کرده و تضمینی در قالب اوراق اختیار فروش تبعی به سهامدار میدهد.
حجم سهام پایه اوراق
مدیرعامل بورس تهران به تایید کمیته فقهی اشاره کرد و افزود: از آنجایی که در بسیاری از موارد، حجم سهام پایه اوراق تبعی که به فروش می‌رود، درصد قابل توجهی از سرمایه شرکت بوده و ریسک از دست دادن جایگاه مدیریتی را برای ناشر تبعی به همراه دارد، طرح تامین مالی پیشنهادی بورس با تایید کمیته فقهی، با عنوان «تامین مالی شرکتها با استفاده از خرید سهام توسط سرمایهگذاران همراه با حق اختیار فروش تبعی و خرید حق اختیار خرید توسط ناشر یا دارنده سهام» برای اولین بار روی سهام پایه شرکت مخابرات ایران در سال ۱۳۹۵صورت گرفت. وی خاطرنشان کرد: ارزش تامین مالی صورت گرفته در بازار اوراق اختیار فروش تبعی در سال ۱۳۹۶ به بیش از ۲۳۰۰میلیارد تومان رسید که نسبت به سال ۱۳۹۵ با رشد قابل توجهی همراه بوده است. همچنین در ۶ ماهه اول سال ۱۳۹۷ نیز، مبلغ ۲۶۴۳ میلیارد ریال از این محل تامین مالی شده است. اوراق اختیار فروش تبعی توانست در سال گذشته، بیش از ۱۸ درصد از سهم کل تامین مالی انجام شده در بورس که شامل تامین مالی از محل انتشار اوراق بدهی و افزایش سرمایه (از محل مطالبات و آورده نقدی سهامداران) نیز بوده است را به خود اختصاص دهد.
محدودیت‌ها
مدیر عامل بورس تهران در ادامه افزود: در اواخر سال ۹۶، انتشار اوراق تبعی با محدودیت‌‌هایی همراه شد که دلیل آن وجود ابهاماتی در دستورالعمل مربوطه بود. لذا با توجه به اهمیت این ابزار برای بورس تهران، بازنگری دستورالعمل در دستور کار قرار گرفت. همچنین به دلیل برخی ابهامات مطرح شده، طرح انتشار اوراق تبعی با هدف تامین مالی، مجددا در کمیته محترم فقهی سبا مطرح شد که مورد تایید قرار گرفت و دستورالعمل نهایی پس از بررسی در کمیته تدوین مقررات با حضور ارکان بازار، در تاریخ ۱۴ شهریور ماه ۹۷ به تصویب هیات مدیره محترم سازمان بورس و اوراق بهادار رسید.
توسعه ابزارها
وی به تصویب دستورالعمل جدید اشاره کرد و گفت: تصویب دستورالعمل جدید با عنوان «دستورالعمل معاملات اوراق اختیار فروش تبعی در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس» با تسهیل فرآیندهای اجرایی همانند توثیق خودکار سهام خریداری شده بدون نیاز به انجام تشریفات اضافی و سهولت در واگذاری اختیار خرید تبعی توسط سرمایه‌‌گذار گام مهمی در راستای توسعه این ابزار بوده است. صحرائی به مزایای دیگر دستورالعمل جدید پرداخت و افزود: از جمله مزایای دیگر دستورالعمل جدید می‌توان به فراهم‌سازی امکان اعمال اوراق اختیار فروش تبعی توسط سرمایه‌‌گذار در هر شرایطی (در سود، در زیان، بی‌تفاوت)، پیش‌بینی وجود معاملات ثانویه، پیش‌بینی دقیق جرایم و خسارت‌ها و … اشاره کرد.
توسعه بازار اوراق
مدیرعامل بورس تهران ارتقای تامین مالی را از رسالت‌های اصلی بورس تهران عنوان کرد و گفت: بورس تهران در راستای رفع مشکلات احتمالی و توسعه بازار اوراق اختیار فروش تبعی حداکثر تلاش خود را به کار خواهد گرفت، تا فعالان بازار بتوانند از مزایای این ابزار به نحو احسن بهره‌مند شوند، چرا که تسهیل فرآیندهای تامین مالی و افزایش سهم بازار سرمایه در تامین مالی بنگاه‌‌های اقتصادی از رسالت‌های اصلی این شرکت است. علی صحرائی در پایان با اشاره به اولین تامین مالی انجام شده مطابق دستورالعمل جدید برای شرکت سرمایهگذاری صباتامین در حدود ۲۰۰۰ میلیارد ریال، ابراز امیدواری کرد: با تغییرات انجام شده و اصلاح دستورالعمل شاهد استقبال هرچه بیشتر شرکتها و بنگاه‌‌های اقتصادی از این ابزار در راستای تامین مالی و بهره‌مندی از سایر کارکردهای آن باشیم.
جزئیات اعمال اوراق اختیار فروش تبعی در فرابورس اعلام شد
1399/12/08
رئیس اداره بازار مشتقات فرابورس گفت: اوراق اختیار فروش تبعی تنها زمانی روشهای تسویه اوراق اختیار فروش تبعی قابلیت اعمال دارد که دارنده آن، حداقل به همان میزان، سهام پایه در کد مالکیت خود داشته باشد.
به گزارش فراسرمایه، سپیده رستمی‌نیا با اشاره به اینکه امکان اعمال قراردادهای اختیار فروش تبعی حمایت سهام با دو شیوه نقدی و فیزیکی امکان‌پذیر است، بیان کرد: در صورتی که قرارداد اختیار فروش تبعی در سود باشد، یعنی قیمت اعمال از قیمت پایانی دارایی پایه بیشتر باشد می‌توان تسویه نقدی انجام داد که در این حالت، ناشر باید معادل مابه‌التفاوت قیمت پایانی دارایی پایه را با قیمت اعمال قرارداد به دارنده اوراق پرداخت کند.
به گفته رئیس اداره بازار مشتقات فرابورس ایران، در تسویه فیزیکی نیز ناشر باید دارایی پایه را با قیمت توافق شده، یعنی قیمت اعمال از دارنده اوراق اختیار فروش تبعی خریداری کند.
وی با بیان اینکه اولویت تسویه این قراردادها با روش اعمال فیزیکی است، گفت: برای تسویه نقدی توافق دوجانبه ناشر و دارنده اوراق لازم است؛ از این رو درخواست‌ها با دو حالت «اول نقدی، بعد فیزیکی» و «فیزیکی» قابل دریافت است.
به گفته رستمی‌نیا اگر دارنده اوراق اختیار فروش تبعی در شیوه اعمال، «اول نقدی بعد فیزیکی» را مشخص کند، موافقت ناشرِ اوراق با تسویه به شیوه نقدی ضروری است و در غیر این صورت، تسویه فیزیکی مبنا قرار می‌گیرد.
رئیس اداره بازار مشتقات فرابورس ایران تاکید کرد: اوراق اختیار فروش تبعی تنها زمانی قابلیت اعمال خواهد داشت که دارنده آن، حداقل به همان میزان، سهام پایه در کد مالکیت خود داشته باشد و افزود: بر این اساس به درخواست‌هایی ترتیب اثر داده می‌شود که تا زمان اعمال معتبر و قابل اعمال باشند.
شایان ذکر است کارگزاران باید درخواست‌های اعمال هریک از مشتریان خود را حداکثر تا ساعت 13 روز اعمال از طریق اتوماسیون اداری و در قالب فایل اکسل به معاونت نظارت بازار فرابورس ایران اعلام کنند.
دیدگاه شما