ابزارهای پیش بینی ارزش اوراق

این محیطی است که در آن تجارت روبه‌رشد توانایی خود را نشان خواهد داد. با چنان سطح مطلقاً پایینی از نرخ بهره، نرخ‌های بالاتر احتمالاً برای جایگزین‌هایی مانند بیت کوین سودمند خواهد بود.

تحلیل تکنیکال چیست؟

تحلیل تکنیکال مطالعه رفتار قیمت در بازارهای مالی است. این روش به دنبال شناسایی و اندازه گیری احساسات بازار است. احساسات می توانند صعودی یا نزولی باشند.
تحلیلگران فنی بر این ابزارهای پیش بینی ارزش اوراق باورند که فعالیت های معاملاتی گذشته و تغییرات قیمت اوراق بهادار و رمزارز ها می تواند نشانه های ارزشمندی از حرکت قیمت آتی اوراق بهادار و رمزارز ها باشد.
این روش ممکن است در مقابل تحلیل بنیادی قرار گیرد که به جای الگوهای قیمتی تاریخی یا روند سهام، بر وضعیت مالی شرکت تمرکز دارد.

تحلیل بنیادی در برابر تحلیل تکنیکال

برخلاف تحلیل بنیادی (فاندامنتال)، که تلاش می‌کند ارزش ابزارهای پیش بینی ارزش اوراق اوراق بهادار را بر اساس نتایج تجاری مانند فروش و درآمد ارزیابی کند، روش تکنیکال بر مطالعه قیمت و حجم معاملات تمرکز دارد.

ابزارهای تحلیل برای بررسی روش‌هایی که عرضه و تقاضا برای اوراق بهادار بر تغییرات قیمت، حجم و نوسانات ضمنی تأثیر می‌گذارد، استفاده می‌شود.

دراین روش اغلب برای تولید سیگنال‌های معاملاتی کوتاه‌مدت از ابزارهای مختلف نمودار (چارت)استفاده می‌شود. این اطلاعات به تحلیلگران کمک می کند تا برآورد کلی ارزش دارایی های خود را بهبود بخشند.

موارد استفاده

تجزیه و تحلیل تکنیکال را می توان بر روی هر دارایی با داده های معاملاتی تاریخی استفاده کرد.

سهام، قراردادهای آتی، کالاها، ارزها و سایر اوراق بهادار است. در این آموزش، ما معمولاً رمزارز ها را در مثال های خود تجزیه و تحلیل کنیم، اما به خاطر داشته باشید که این مفاهیم را می توان برای هر نوع دارایی به کار برد. در واقع، این متد در بازارهای کالاها و فارکس که معامله گران بر روی حرکات کوتاه مدت قیمت تمرکز می کنند، بسیار رایج است.

تاریخچه

تحلیل تکنیکی همانطور که امروز می شناسیم اولین بار توسط چارلز داو و نظریه داو در اواخر دهه 1800 معرفی شد. چندین محقق قابل توجه از جمله ویلیام پی همیلتون، رابرت ریا، ادسون گولد و جان مگی به شکل گیری آن کمک کردند. اساس آن امروزه به تجزیه و تحلیل فنی تکامل یافته است و صدها الگو و سیگنال را در بر می گیرد که طی سال ها تحقیق توسعه یافته اند.

مفروضات

تحلیل تکنیکال با این فرض عمل می‌کند که فعالیت‌های معاملاتی گذشته و تغییرات قیمت یک اوراق بهادار می‌توانند شاخص‌های ارزشمندی از حرکت‌های قیمت آتی اوراق بهادار در صورت همراه شدن با قوانین سرمایه‌گذاری یا معاملات مناسب باشند. تحلیلگران حرفه ای اغلب از تحلیل تکنیکال در ارتباط با سایر اشکال تحقیق استفاده می کنند. معامله گران خرده فروشی ممکن است تنها بر اساس نمودارهای قیمت اوراق بهادار و آمارهای مشابه تصمیم گیری کنند، اما تحلیلگران حرفه ای به ندرت تحقیقات خود را به تحلیل بنیادی یا تکنیکال محدود می کنند.

تحلیل تکنیکال تلاش می‌کند تا حرکت قیمت تقریباً هر ابزار قابل معامله‌ای را که عموماً تحت تأثیر نیروهای عرضه و تقاضا است، از جمله سهام، اوراق قرضه، معاملات آتی و جفت ارز و رمزارز ها پیش‌بینی کند.

پارامترهای اساسی تحلیل تکنیکال عبارتند از :

اینفوگرافی

نمودار اینفوگرافی تحلیل تکنیکال

مفاهیم اساسی

تحلیل تکنیکال مبتنی بر مطالعه روند(Trend)تغییر قیمت ها است. فرض اساسی تحلیل تکنیکال این است که روند ها تکرار پذیرند.روند قیمت ها می تواند صعودی باشد. در این صورت میگوییم بازار گاوی(Bullish) است. چنانچه روند نزولی باشد می گوییم بازار خرسی(Bearish) است.

در تحلیل تکنیکال بازه های زمانی (Time frames)برای مطالعه روند ها بکار می روند.

ابزار

برای مطالعه تغییرات قیمت در گذشته، و پیدا کردن روند، از نمودار (چارت) استفاده می شود. نمودار دارای دو محور است. محور افقی مربوط به زمان است. محور عمودی قیمت است.

برای ترسیم تغییرات قیمت بر روی نمودار از خطوط(Lines)، میله ها(Bars)، شمعدانها(Candlestick) و هِیکن آشی استفاده میشود.

مهمترین ابزارهای تحلیل تکنیکال

محدودیت ها

دانشمندان می توانند نتایج را در دنیای فیزیکی و از طریق روش علمی پیش بینی کنند. تحلیل فنی بازارهای قیمت اوراق بهادار و رمزارزها از روش علمی پیروی می کند. در یک علم سخت مانند شیمی ، چیزی که مشاهده و اندازه گیری می شود یک جسم است. تحلیل فنی احساسات بازار ابزارهای پیش بینی ارزش اوراق را مطالعه می کند که توسط انسان ها تولید می شود.

این روش ابزاری را در اختیار شما قرار می دهد تا بفهمید بازار درهر لحظه چه احساسی را نشان می دهد. با این وجود چون انسان ها یادگیرنده هستند ممکن است پیشبینی الگوی رفتاری آنها دشوار باشد.

ابزارهای یافتن روند ها

برای یافتن روند از نشانگرها (indicators) استفاده می شود. نشانگر ها به دو دوسته ثابت(استاتیک) و پویا(دینامیک) تقسیم میشوند.

ساده ترین ادیکاتور خط روند است. نشانگر های پویا نیز برای یافتن روند در بازارهای آشفته تر استفاده می شوند. میانگین متحرک یکی از نشانگر های پویا است.

از نوسانگرها (اسیلاتورها) نیز برای یافتن بهترین موقعیت های معامله استفاده می کنند.

اوراق مشتقه

اوراق مشتقه، اوراقی هستند که ارزش آنها از ارزش دیگر دارایی‌ها مثل اوراق بهادار، نرخ بهره، کالای اساسی و شاخص اوراق بهادار مشتق شده است. مشتقات می‌توانند در یکی از دو بازار "بورس متشکل" و "بازارخارج از بورس" مبادله شوند.

فهرست مندرجات

۱ - معرفی

[ویرایش]
در برخی از قرارداها دارنده قرارداد، مجبور است یا این حق را دارد که یک دارایی مالی را در زمانی در آینده بخرد یا بفروشد. به‌ جهت اینکه قیمت این‌گونه قرارداها از قیمت آن دارایی مالی مشتق می‌شود. از این‌رو این قرارداها را اوراق مشتقه می‌نامند.

[۱] فبوزی، فرانک و همکاران، مبانی بازارها و نهادهای مالی، ترجمه حسین عبده تبریزی، تهران، نیل، ۱۳۷۶، چاپ اول، جلد اول، ص۳۱.

به‌ عبارت دیگر علت نام‌گذاری این است که ارزش اوراق مشتقه از ارزش دیگر دارایی‌ها مثل اوراق بهادار، نرخ بهره، کالای اساسی و شاخص اوراق بهادار مشتق شده است. بازار ریسک و عدم اطمینان، یکی از امور جدانشدنی فعالیت‌های اقتصادی است. همه کسانی که مالک یک یا چند دارایی هستند و قصد انجام مبادله را دارند، با پدیده ریسک مواجه‌اند. گرچه برخی ریسک‌پذیر هستند؛ اما بیشتر انسان‌ها مایلند ریسک فعالیت‌های خود را به حداقل برسانند؛ هرچند سود کمتری نصیب آنان بشود. ناپایداری در قیمت نفت و همچنین کالاهای کشاورزی، نمونه بارزی از این نوسانات است. متخصصان مالی برای ایجاد اطمینان برای فعالان اقتصادی، ابزارهای جدیدی را ابداع کرده‌اند. یکی از این ابداعات بزرگ، ابزارهای مالی مشتقه است که روز به روز تنوع بیشتری یافته است. شناور بودن نرخ ارز، نوسانات نرخ سهام و تغییرات پیش‌بینی نشده نرخ بهره از دیگر عواملی است که باعث شده است تا این ابزار، طرفدار بسیاری برای خود فراهم آورد.

[۲] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، چاپ اول، ص۴۴-۴۵

[۳] السویلم، سامی ابراهیم، پوشش ریسک در مالی اسلامی، محمدمهدی عسکری و همکاران، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق، ۱۳۸۶، چاپ اول، ص۴۴.

۲ - بازار نقد و مشتقه

[ویرایش]
بازارهای مالی بر اساس واگذاری فوری کالا یا واگذاری آینده به بازار نقدی و بازار اوراق مشتقه تقسیم می‌شود. در بازار نقدی، کالا یا خدمت در زمان حال مبادله و کالا یا خدمت فورا و یا با فاصله کمی تحویل می‌شود؛ ولی در بازار مشتقات، قرار معامله یا خود معامله در زمان حال انجام شده و تحویل، به آینده معین موکول می‌شود.

[۴] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، چاپ اول، ص۳۲.

۳ - ساختار اوراق مشتقه

[ویرایش]
ساختار این اوراق، به‌ صورت مبادلات با مجموع صفر بین طرفین است. بدین معنی که زیان یکی از طرفین، معادل سود بازار طرف مقابل است. اختیارات و پیمان‌های آتی، نمونه‌هایی از "بازی با جمع صفر" هستند؛ بنابراین مشتقات، مبادلات واقعی نیستند؛ زیرا انتقال مالکیت صورت نمی‌گیرد و این فقط پول است که در پایان قرارداد دست به دست گردش می‌کند و تحویل دارایی پایه، به‌ ندرت اتفاق می‌افتد.

۴ - اندازه بازار مشتقات

[ویرایش]
مشتقات می‌توانند در یکی از دو بازار "بورس متشکل" و "بازار خارج از بورس" مبادله شوند. بازار متشکل، دارای مقررات خاص و بازارهای متمرکزی برای مشتقات استاندارد شده است. بازارهای خارج از بورس، غیر متمرکز و دارای مقررات کمتری هستند؛ که مشتقات با استاندارد پایین در آنها مورد معامله قرار می‌گیرد.

[۵] السویلم، سامی ابراهیم، پوشش ریسک در مالی اسلامی، محمدمهدی عسکری و همکاران، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق، ۱۳۸۶، چاپ اول، ص۳۸-۳۹.

۵ - انواع قراردادها در بازار مشتقه

[ویرایش]
قرارداد آتی خاص یا پیمان آتی (Forward Contract)؛ معامله‌ای است که در آن، خریدار و فروشنده نسبت به تحویل کالا با کمیّت و کیفیت معین در تاریخ و محل مشخص به توافق برسند. قیمت در ابتدا معین می‌شود و قبل از تاریخ تحویل هیچ مبلغی رد و بدل نمی‌شود.

[۶] رضایی، مجید، اوراق اختیار معامله در منظر فقه امامیه، تهران، مجله علمی- پژوهشی دانشگاه امام صادق، ۱۳۸۴، ش۲۵، ص۱۱۸.

قرارداد آتی یکسان یا استانداردشده (Futures Contract)؛ در این نوع قرارداد، مشابه ابزارهای پیش بینی ارزش اوراق پیمان آتی دارنده آن متعهد می‌شود، دارایی موضوع قرارداد (کالا، ارز، اوراق بهادار) را در آینده خریداری کرده یا بفروشد. از ویژگی‌های مهم این نوع قرارداد آن است که فقط در بورس‌های رسمی و برای کیفیت و کمیّت خاصی از کالای معینی معامله صورت می‌گیرد و تاریخ تحویل از قبل مشخص است.

[۷] رضایی، مجید، اوراق اختیار معامله در منظر فقه امامیه، تهران، مجله علمی- پژوهشی دانشگاه امام صادق، ۱۳۸۴، ش۲۵، ص۱۱۹.

قرارداد اختیار معامله (Option Contract)؛ قراردادی میان خریدار و فروشنده اختیار است؛ که به‌سبب آن، خریدار اختیار، با پرداخت وجهی به فروشنده، حق خرید یا فروش دارایی مشخص را با قیمت معین در آینده به‌دست می‌آورد.

این قرارداد نیز مانند دیگر قراردادها، عوض و معوض دارد. خریدار اختیار، وجهی به فروشنده پرداخت می‌کند؛ که در واقع همان قیمت اختیار معامله است و فروشنده اختیار نیز حق خرید یا فروش دارایی مشخصی را با قیمت معیّن به خریدار اعطا می‌کند.

[۹] جواد حسین‌زاده و عبدالحسین شیروی، بررسی فقهی و حقوی قرارداد اختیار معامله، تهران، پژهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، مجله علمی- پژوهشی اقتصاد اسلامی، ۱۳۸۶، شماره۲۷، ص۱۰۳.

۶ - ابزارهای مشتقه از نظر فقه

[ویرایش]
قرارداد آتی خاص و یکسان در برخی موارد صرف مواعده بیع هستند؛ بر اساس این قراردادها طرفین قرار معامله را در تاریخ معینی در آینده می‌گذارند و بیع در آینده انجام می‌شود. در برخی موارد دیگر مانند بسیاری از قرارداهای نفتی، بیع در زمان حال انجام می‌شود؛ ولی پرداخت ثمن و مثمن به آینده موکول می‌شود. از این‌رو احتمال‌های مختلف وجود دارد. در صورت اول، سه احتمال وجود دارد (شرط ابتدایی، قرارداد مستقل و صلح) که بر مبنای مشهور، شرط ابتدایی، واجب‌العمل نیست. بر طبق قرارداد مستقل و صلح، علما و مشهور فقها، حکم به صحت آن داده‌اند. در صورت دوم، مشهور چنین قراردادی را بیع نسیه به نسیه دانسته و به بطلان آن حکم داده‌اند. قرارداد اختیار معامه هم به‌ لحاظ فقهی دچار مشکل بوده و برای تصحیح آن، راه‌های متعددی پیشنهاد شده است؛ که اختیار معامله را هم می‌توان از راه شرط ابتدایی و جعاله و صلح تصحیح نمود و مشکل فقهی آن‌را برطرف کرد.

[۱۰] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، چاپ اول، ص۳۲۸.

۷ - بازیگران عمده در بازار اوراق

[ویرایش]
هزاران معامله‌کننده و مؤسّسه، مانند سایر بازارهای مالی، در بازارهای اوراق مشتقّه به فعّالیت مشغولند. این بازیگران و معامله‌گران، در سه دسته کلّی طبقه‌بندی می‌شوند که عبارتند از:

۷.۱ - پوشش‌دهندگان ریسک

پوشش‌دهندگان ریسک (Hedgers)؛ فلسفه اصلی ابداع ابزارهای ابزارهای پیش بینی ارزش اوراق مالی بیمه فعالان اقتصادی در برابر ریسک است. عمده‌ترین ریسکی که برابر آنها وجود دارد، تغییرات پیش‌بینی‌نشده قیمت‌ها است. هدف عمده این دسته از بازیگران این است که قیمت دارایی‌ها را در مقابل تغییرات تصادفی قیمت‌ها بیمه کنند و آن‌را به کمترین مقدار ممکن برسانند.

[۱۱] هال، جان، مبانی مهندسی مالی، ترجمه سجاد سیاح و علی صالح‌آبادی، تهران، رایانه تدبیر پرداز، ۱۳۸۴، چاپ اول، ص۳۷.

۷.۲ - آربیتراژیست‌ها

آربیتراژیست‌ها (Arbitrageur)؛ آربیتراژ، تبادل، خرید و فروش ارز در بازارهای مختلف به‌منظور کسب سود ناشی از تفاوت قیمت در این بازاها است.

[۱۲] گلریز، حسن، فرهنگ توصیفی اصطلاحات پول، بانکداری و مالیه بین‌المللی، تهران، پژوهشکده پولی و بانکی، ۱۳۸۰، چاپ اول، ص۲۱.

آنان قیمت‌های اوراق مشتقّه را زیر نظر دارند و از تفاوت قیمت اوراق مشتقّه یکسان در بازارهای گوناگون سود می‌جویند؛ بدین ترتیب که دارایی را با قیمت معیّنی از یک بازار خریداری و همان دارایی را در بازار دیگری با قیمت بالاتری می‌فروشند. همچنین آربیتراژیست‌ها می‌توانند از تفاوت قیمت محصولات گوناگون بازارهای مشتقّه، از جمله از تفاوت قیمت بین بازار آنی و آتی یا بازار قراردادهای آتی و حقّ اختیار معامله یا هر سه بازار با همدیگر منفعت کسب کنند. از زمانی‌که بازارهای مالی به‌وسیله شبکه‌های کامپیوتری به همدیگر وصل شده و اطّلاعات ابزارهای پیش بینی ارزش اوراق به سهولت در جریان است، فعّالیت آربیتراژی، به‌ دلیل از بین رفتن فرصت‌های آربیتراژی، کم رونق شده است. آربیتراژیست‌ها با به‌کار بردن تخصّص خویش، کاری می‌کنند که قیمت‌ها در بازارهای آنی و آتی در اختیار معامله، تفاوت بسیاری با هم نداشته باشد؛ زیرا این عملیات، باعث آشکارشدن بهتر فرایند قیمت‌ها می‌شود؛ به‌ طور مثال، عملیات آربیتراژی در سطح بازارهای بین‌المللی باعث می‌شود که تولیدکنندگان، دارای کارآیی و بهره‌وری پایین، برای بقا در بازار رقابت، به افزایش کارآیی عملیات خویش بپردازند. آربیتراژ همچنین کمک می‌کند تا آثار منفی قوانین و مقرّرات زاید دولتی از بین برود.

۷.۳ - بورس‌بازان

بورس‌بازان (Speculators)؛ دسته سوم بازیگران در بازار اوراق مشتقّه، بورس‌بازان هستند. بورس‌بازان، خود را در بازار در معرض ریسک قرار می‌دهند و امیدوارند با قبول آن ریسک، سود کسب کنند. به این بیان که اگر بورس‌باز انتظار دارد، ارزش یک دارایی در آینده کاهش یابد، به فروش ابزار مشتقّه اقدام می‌کند؛ چنان‌چه پیش‌بینی وی درست باشد، از این محل سود خواهد برد و اگر قیمت بالا برود، وی ضرر خواهد کرد. با این بیان، باید اظهار داشت که اگر اوراق بهادار مشتقّه به‌صورت ابزاری برای پوشش ریسک به‌کار روند، بی‌شک مفید است. این اوراق، از طریق برنامه‌ریزی بهتر امور تجاری، کاهش تغییرات ناگهانی در قیمت محصولات و کاهش هزینه‌ها، برای جامعه، منفعت عقلانی ایجاد می‌کند. بورس‌بازان، زمانی‌که تولیدکنندگان به‌ دنبال کاهش ریسک باشند، می‌توانند منفعت بیش‌تری کسب کنند.

عملیات بورس‌بازی، بیش‌تر به‌جای این‌که کمک کند، به بازار لطمه وارد می‌آورد.

۷.۳.۱ - فواید بورس‌بازان

البتّه به‌رغم آثار مخرّب، دارای فوایدی نیز هست که عبارتند از:
۱. به افزایش حجم مبادلات کمک می‌کند. این عمل خود دارای دو خاصیت عمده است: الف) افزایش حجم مبادلات، هزینه‌های مبادلات را کاهش می‌دهد؛ ب) نقدینگی اوراق را افزایش می‌دهد و در نتیجه، بازارها عمیق‌تر شده و ریسک‌های اجرایی را کاهش می‌دهد.
۲. پوشش‌دهندگان ریسک، کسانی را دارند که ریسک را می‌پذیرند و آنان همان بورس بازانند.

[۱۴] عصمت پاشا، عبیدالله، فلسفه و سیر تکاملی ابزارهای مالی مشتقّه و دیدگاه‌های فقهی، ترجمه علی صالح آبادی، مجله علمی- پژوهشی اقتصاد اسلامی، شماره۹، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و‌ اندیشه اسلامی، ص۱۳۶-۱۳۷.

۸ - مزایای ابزارهای مشتقه

[ویرایش]
۱. کاهش ریسک قیمت‌ها؛ با انجام قراردادها، طرفین از اطمینان نسبی برخوردار می‌شوند و با خیال راحت برای تولید آینده یرنامه‌ریزی می‌کنند. این ویژگی را می‌توان مزیت اصلی ابزارهای مشتقه به‌ حساب آورد. البته مبادلات در بازارهای مشتقه "بازی با جمع صفر" است؛ یعنی همواره سود یک معامله‌گر به‌معنای زیان معامله‌گر دیگر است؛ اما همه معامله‌گران با کارشناسی به انعقاد قرارداد اقدام می‌کنند و لذا ریسک موجود بین آنها تقسیم می‌شود؛ در نتیجه، تحمل شوک‌ها برای کل بازار راحت‌تر است.
۲. افزایش معاملات؛ رواج این اوراق، موجب ازدیاد معاملات در بازار بورس می‌شود. خود این اوراق، در بازار ثانویه دادوستد می‌شوند و موجب ایجاد تنوع در ابزار و دارایی‌های مالی در بازار بورس می‌شود و زمینه‌ای برای پاسخ‌گویی به سلیقه‌ها و تمایلات مختلف فراهم می‌آید. به‌ دنبال این حجم، معاملات در بازار نیز افزایش می‌یابد. پایین بودن هزینه اوراق مشتقه نسبت به ارزش دارایی پایه زمینه‌ساز آثار یادشده است. رواج این ابزار‌ها، همچنین هزینه کسب اطلاعات را کاهش داده و موجب رونق سرمایه‌گذاری و در نتیجه رشد اقتصادی می‌شود.
۳. افزایش درجه نقدینگی؛ یکی از ریسک‌هایی که مانع می‌شود پس‌انداز‌کنندگان وجوه خود را صرف سرمایه‌گذاری بلندمدت کنند، ریسک نقدینگی است. آنها دوست دارند منابع خویش را به‌صورت‌هایی نگهداری کنند که در هر زمان اراده کردند، بتوانند آنها را به پول نقد تبدیل نمایند. از سوی دیگر، لازمه رشد اقتصاد، انجام سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت است که نیازمند منابع مالی است. بازارهای مالی و به‌ویژه ابزارهای مشتقه، اطمینان لازم را برای صاحبان سرمایه فراهم می‌کنند. معاملات در بازار مشتقه، سریع انجام می‌شود؛ در نتیجه خاصیت نقدینگی بالایی دارد و در این بازار، سرمایه‌گذاران اطمینان دارند که هنگام احتیاج، می‌توانند دارایی خود را به پول نقد تبدیل کنند. کمتر بودن هزینه مبادلات در این بازار نسبت به بازار بورس نقدی نیز موجب افزایش حجم مبادلات می‌شود؛ که لازمه‌اش افزایش خاصیت نقدینگی است.
۴. کاهش هزینه خطر؛ هزینه خطر هم نسبت به بازار نقدی بسیار کمتر است؛ خریداران و فروشندگان در این بازار با ضرر احتمالی پایین و نسبتا مشخصی روبرو هستند. برخلاف بازار نقدی که میزان خسارت، نامعلوم و بعضا بسیار بالا است؛ تا حدی که اصل سرمایه را از بین می‌برد. هزینه خطر این بازار نسبت به سهام‌های معمولی هم کمتر است؛ زیرا برای خرید سهام، بهای آن‌را که مبلغ زیادی است باید پرداخت؛ اما برای تصاحب اوراق مشتقه، پرداخت مبلغ‌ اندک کفایت می‌کند. خاصیت مزبور باعث کاهش هزینه نگه‌داری سبد دارایی می‌شود؛ در نتیجه معامله‌گران با تنوع بخشیدن به سبد دارایی، ریسک خود را کاهش می‌دهند.

[۱۵] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، چاپ اول، ص۴۴-۴۶.

۹ - آثار منفی ابزار مشتقه

[ویرایش]
۱. این ابزارها در طول زمان، تنوع و پیچیدگی زیادی پیدا می‌کنند. استفاده از این ابزارها، مستلزم آشنایی با مدل ریاضی پیچیده است؛ که نتیجه آن، آشنایی درصد کمی از کارکنان هر مؤسسه با آنها است. این امر، همچنین سبب می‌شود، کنترل سود و زیان در طول زمان، برای بسیاری از مؤسسات امری ناممکن باشد. دراین صورت، همواره امکان ورشکستکی بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی وجود دارد.
۲. گرچه این ابزارها، در ابتدا در حذف قیمت و ریسک‌نایابی ابداع شدند؛ اما در طول زمان، به پدیده غالب در بورس‌بازی تبدیل شد؛ تا انجا که امروزه بیش از۹۷ درصد معاملات با این انگیزه انجام می‌شود؛ حتی اگر دلایل موافقان پدیده بورس‌بازی را بپذیریم، ممکن است غلبه معاملاتی که به این انگیزه انجام می‌شود را پدیده منفی و در شرایط خطرناک تلقی کنیم. بررسی بحران‌هایی که در تعدادی از بورس‌ها و برای برخی شرکت‌های مهم بروز کرد، مؤید این مدعا است.

[۱۶] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، چاپ اول، ص۴۶-۴۸.

۱۰ - دو لبه مشتقات

[ویرایش]
مشتقات را می‌توان هم برای پوشش ریسک و هم برای سفته‌بازی مورد استفاده قرار داد. مقاصد گوناگون فعالان بازار، منجر به تفاوت ساختاری در استفاده از این ابزارها نخواهد شد. بنابراین شرکتی که از مشتقات برای پوشش ریسک استفاده می‌کند، ممکن است سفته‌بازی نیز انجام دهد. زیرا ماهیت این ابزارها به‌گونه‌ای است که هر دو کاربرد را دارد.

[۱۷] السویلم، سامی ابراهیم، پوشش ریسک در مالی اسلامی، محمدمهدی عسکری و همکاران، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق، ۱۳۸۶، چاپ اول، ص۶۱.

۱۱ - وضعیت مطلوب بازارهای مشتقه

[ویرایش]
در این بازارها مانند سایر بازارها باید رقابت حاکم باشد تا نتیجه مطلوب حاصل شود:
۱. عدم وجود انحصار؛ در این بازارها هیچ معامله‌گری نباید قدرت انحصاری داشته باشد که بتواند بازار را تحت سیطره خود قرار دهد. برای این کار، لازم است تعداد معامله‌گران زیاد باشد و تصمیم‌های آنان تاثیر یکسانی داشته باشد. در این صورت، همه به‌ عنوان پذیرنده قیمت هستند نه دهنده قیمت. در این صورت، مؤسسات تولیدی در وضعیتی قراردارند، که ناچارند مطلوب‌ترین تشکیلات تولیدی را به‌کار گیرند و آن‌را برای مطلوب‌ترین میزان تولید به‌کار‌ اندازند؛ که نتیجه این امر حداکثر کارآیی خواهد بود.

۲. شفافیت کامل اطلاعات؛ باید اطلاعات به‌طور کامل در دسترس همه قرار داشته باشد؛ در این صورت، تغییرات قیمت به‌طور کاملا تصادفی خواهد بود و همه شرکت‌کنندگان در بازار به‌طور تصادفی قیمت‌های آینده را پیش‌بینی خواهند کرد و قیمت اوراق مشتقه به شرایط حقیقی اقتصاد نزدیک خواهد بود.
۳. کثرت فروشندگان و خریداران؛ یکی دیگر از شرایط که موجب کارآ شدن بازار اوراق مشتقه می‌شود این است که همواره هم فروشندگان زیاد باشند و هم خریداران، وگرنه در صورتی‌که همه خریدار و یا همه فروشنده باشند، روند مختل و معاملات متوقف می‌شود و تعادل عرضه و تقاضا در آن معنی نخواهد داشت. برای تامین این شرایط، باید هدایت‌های صحیح از جانب کارگزاران و متخصصان صورت گیرد و از ایجاد فضای ساختگی جلوگیری شود.

[۱۹] معصومی‌نیا، غلام‌علی، ابزارهای مشتقه، بررسی فقهی و اقتصادی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷، چاپ اول، ص۵۰-۵۱.

مزایا و معایب ناشناخته‌ترین ابزار نوین بازار سرمایه / تمرین « مشتقه »

توسعه بازار مشتقه جزو مهمترین برنامه‌های بورس انرژی ایران است که سال گذشته از قراردادهای آتی رونمایی شد و پس از ابلاغ دستورالعمل معاملات اختیارمعامله، این ابزار را هم به سبد ابزارهای بازار مشتقه بورس انرژی اضافه خواهیم کرد.

ابزار مشتقه ازجمله ابزارهای نوین مالی است و به قرارداد یا اوراقی گفته می‌شود که ارزش آنها وابسته به ارزش اوراق بهادار، کالا، شمش یا ارز اصلی است و ارزش مستقلی ندارند.

پیمان آینده و اختیار معامله دو نوع از این ابزارها هستند که در بورس‌های معتبر جهان معامله می‌شوند. در معاملات این ابزارها، اصل دارایی جابه جا نشده و عملکرد قیمت آن ناشی از تغییرات قیمت کالای مربوط است. معامله در آن بازار به صورت دو طرفه بوده و با توجه به وجود اهرم در بازار، ابزاری مناسب به نظر می‌رسد هرچند در بازار سرمایه چندان با اقبال بالا روبه‌رو نبوده است. کارشناسان ساز و کار، مزایا و معایب و استفاده‌کنندگان از این ابزار را بررسی کردند.

مناسب برای نوسان‌گیران
حسن میثمی، مسئول معاملات مشتقه کارگزاری بورس بیمه ایران درمورد مزیت‌های ابزار مشتقه گفت: از مزیت‌های ابزار مشتقه می‌توان به دو طرفه و دارای اهرم بودن آن اشاره کرد. به بیانی دیگر، دوطرفه بودن این نوع ابزار بدان معناست که علاوه بر خرید از فروش هم می‌توان سود دریافت کرد. بر خلاف بازار سهام که یک طرفه است. در بازار دو طرفه این امکان وجود خواهد داشت که از طریق فروش، درآمد کسب کرد بنابراین، این موضوع می‌تواند برای بازار نزولی جذاب باشد.
وی افزود: به جز کالای کشاورزی کالای دیگری در بورس نداریم - البته متانول و نفتای سبک در بورس انرژی داریم- در حالی‌که در بورس‌های جهانی بسیاری از کالاها از جمله نفت و کالاهای حوزه انرژی در بورس فعالند. می‌توان از طریق قراردادهای آتی هم کنترل قیمت کرد و هم افراد با دید بلند مدت‌تری به معامله بپردازند. اینها از ویژگی‌های قراردادهای آتی است که سبب می‌شود افراد به سمت این بازار سوق پیدا کنند. میثمی اضافه کرد: در قراردادهای آتی کالا فقط زعفران، نقره و طلا را داریم که البته در بازار سهام هم در سهم‌های بزرگ برای نماد قراردادهای اختیار فروش و خرید فعال شده است. قراردادهای اختیار روز به روز در بازار سهام در حال افزایش است. به تازگی بر روی اوراق تسه‌ هم قرارداد اختیار تعریف شده است که این موضوع باعث توسعه بازار می‌شود. قراردادهای اختیار فروش نیز که جزو ابزارهای نوین مالی برای ورود افراد حرفه‌ای بسیارکمک کننده است.
وی با بیان اینکه در حوزه قراردادهای آتی و اختیار کالا زیاد استقبال نشده، گفت: به عنوان مثال؛ معاملات آتی در ابتدا سکه بود اما با هجمه زیادی که سال ۹۷ وارد شد قراردادهای آتی سکه تعطیل شد و بعد از آن زعفران و سپس نقره و طلا به قراردادهای آتی اضافه شدند که استقبال زیادی از آنها نشد. به نظر می‌رسد متولیان بورس کالا دراین باره کوتاهی کردند وحتی با از بین رفتن التهابات نیز آن را پیگیری نکردند.
میثمی در رابطه با استفاده کنندگان این نوع ابزار توضیح داد: چند مدل سرمایه‌گذار می‌توانند از ابزارهای نوین مالی اختیار و آتی استفاده کنند؛ یک دسته نوسان‌گیران هستند، افرادی که می‌خواهند با چند برابر پول خود معامله کنند. دوم، افرادی چون کشاورزان که قصد تهیه و مصرف این کالا را دارند. گروه سوم، سرمایه‌گذارانی هستند که از اختلاف بین دو بازار نفع می‌برند. مسئول معاملات مشتقه کارگزاری بورس بیمه ایران در پایان تاکید کرد: بورس کالا در این زمینه منفعل عمل کرده که باعث کاهش حجم قراردادها در این بازار شده است. همچنین افراد ناآگاهی که بر بازار نظارت می‌کنند باعث دلزدگی مشتری‌ها از این بازار شدند که بورس کالا باید تلاش خود را در این زمینه افزایش دهد.

ابزاری برای مدیریت
محمدعلی رستگار، اقتصاددان گفت: ابزار مشتقه از جمله ابزارهای مالی است که عمدتاً بر مبنای یک دارایی پایه قرار دارد. به عبارتی ارزش آن‌ها از ارزش دارایی پایه ایجاد می‌شود. ابزار مشتقه می‌تواند به منظور پوشش ریسک بازار یا پوشش ریسک اعتباری طراحی شده باشد. مشتقات اعتباری از نظر تعدد نسبت به مشتقات پوشش دهنده ریسک بازار کمترند. دارایی‌هایی که می‌توانند به عنوان دارایی پایه در این ابزارها مورداستفاده قرار گیرد بسیار متنوع‌اند و پرکاربردترین آنها شامل انواع سهام، ابزارهای درآمد ثابت (اوراق قرضه)، ارزها، انواع کالا، نرخ بهره، شاخص‌هاست.
وی درمورد انواع ابزارهای مالی افزود: سهام و اوراق قرضه در زمره ساده‌ترین اشکال ابزارهای مالی هستند که انتشار آنها در بازار اولیه (با هدف تامین مالی شرکت‌ها) بسیار پر کاربرد است. هرچند، امکان انجام معامله آنها در بازار ثانویه موجب نقدشوندگی و افزایش مطلوبیت برای سرمایه‌گذاران می‌شود، ولی نوسانات قیمتی و در نتیجه ریسک بازار برای این دارایی‌ها ایجاد می‌کند. در ابتدا، به منظور پوشش ریسک بازار، ابزارهای مشتقه ساده چون قرارداد آتی و آپشن اروپایی بر روی سهام و اوراق قرضه طراحی و به کار گرفته شد. با گذشت زمان اما سرمایه‌گذارانی با رفتار ریسک‌پذیری بالا، بر روی ابزارمشتقه سرمایه‌گذاری کردند. سرمایه‌گذاران می‌توانند به مدد ابزارهای طراحی شده توسط مهندسان مالی سطح ریسک و بازده پرتفوی خود را به روش‌های متنوعی تنظیم کنند. یکی از استراتژی‌های متداول در مهندسی مالی و مدیریت ریسک، استفاده از ابزار مشتقه است. ابزارهای مشتقه جزو ابزارهای مدیریت ریسک در بازارهای مالی قلمداد می‌شوند.
رستگار با بیان‌اینکه ابزارهای مشتقه بر اساس نوع دارایی پایه به دو دسته تقسیم می‌شوند، گفت: ابزار مشتقه کالایی شامل دارایی پایه یک کالا و یا یک شاخص است که خود بر حسب یک کالا تعریف می‌شود و ابزار مشتقه مالی شامل دارایی پایه است که می‌تواند سهام، اوراق قرضه، نرخ بهره و ارز، شاخص و یا حتی مشتقه‌ای دیگر باشد. او با اشاره به اینکه ابزار مشتقه از منظر پیچیدگی در طراحی می‌توانند ابزار متعارف (Plain Vanilla ) یا نامتعارف (Exotic ) باشند، توضیح داد: معروف‌ترین مشتقات متعارف عبارتند از قراردادهای/ پیمان‌های آتی (Futures Contract/ Forward Contracts)، قراردادهای اختیار معامله اروپایی و آمریکایی (Options)، تاخت یا قرارداد معاوضه‌ای (Swaps) و معروف‌ترین مشتقات نامتعارف نیز قراردادهای اختیار معامله برمودایی، آسیایی (Options)، قراردادهای ترکیبی شامل اختیارمعامله روی قرارداد آتی یا روی اختیار معامله(Options on Futures , Option on Options) و تاخت یا قرارداد معاوضه‌ایی غیر استاندارد (Non- standard Swaps) هستند. رستگار، ‌ متنوع بودن، قابلیت موضع معاملاتی دوطرفه، استفاده از اهرم مالی را از جمله مزیت‌های ابزار مشتقه ذکر کرد و گفت: در مقابل این ابزار با چالش‌هایی چون دشواری قیمت گذاری، ریسک بالا، امکان دست کاری در قیمت و در برخی بازارها و نقدشونده نبودن مواجه‌اند.
وی با بیان‌اینکه سه گروه اصلی در بازارهای مشتقه حضور دارند، تاکید کرد: دسته اول کسانی هستند که به دنبال مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری‌هایشان هستند. این گروه تلاش دارند با شناسایی میزان ریسک واقعی، آن را به سطح موردنظر خود برسانند. فرآیند مذکور معمولاً سرمایه‌گذاران را در جهت کاهش ریسک و حتی در برخی موارد از بین بردن کامل ریسک یاری می‌دهد، مورد اخیر که به از بین رفتن کامل ریسک می‌انجامد به مصون‌سازی یا پوشش ریسک موسوم است. دسته دوم مشارکت‌کنندگان در بازارهای مشتقه سفته‌بازان هستند.
این گروه برخلاف گروه اول، به استقبال ریسک می‌روند و تلاش دارند تا با پیش‌بینی جهت آتی قیمت‌ها سود ببرند. دسته سوم آربیتراژگران هستند که با رصد کردن بازارهای مختلف، به دنبال کسب سود از محل اختلاف قیمت اوراق مشتقه یکسان هستند. وی در پایان به آمار معاملات قراردادهای سلف استاندارد در بورس انرژی پرداخت و گفت: ارزش کل معاملات از تاریخ اردیبهشت ۱۳۹۴ تا تاریخ آذرماه ۱۳۹۷ برابر ۳۰،۵۰۵ میلیارد ریال بوده است. منابع استفاده شده در این بخش آمار منتشره در وب سایت بورس انرژی بوده است.

در تلاشیم معاملات مشتقه به حجم قابل قبولی برسد
علی نقوی، مدیر عامل بورس انرژی ایران در گفت‌وگو با هفته نامه اطلاعات بورس به جزئیات معاملات قراردادهای آتی در بورس انرژی پرداخت.

* چه تعداد قرارداد در بورس انرژی انجام شده است؟
از ۱۸ اسفندماه سال گذشته با انتشار قراردادهای متانول و نفتای سبک تابلوی معاملات آتی در بورس انرژی ایران راه اندازی شده و تا ۸ خردادماه ۳۶۶ قرارداد به ارزشی بالغ بر ۶۰ میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفته است و با توجه به اینکه هنوز دوره طولانی از این قراردادها نگذشته است نمی‌توان ارزیابی دقیقی درباره موفقیت آن داشت.

* برنامه‌های بورس انرژی ایران برای استقبال بیشتر از این ابزار چیست؟
توسعه بازار مشتقه جزو مهمترین برنامه‌های بورس انرژی ایران است که سال گذشته از قراردادهای آتی رونمایی شد و پس از ابلاغ دستورالعمل معاملات اختیارمعامله، این ابزار را هم به سبد ابزارهای بازار مشتقه بورس انرژی اضافه خواهیم کرد.
توسعه این بازار با همکاری چند بخش صورت می‌گیرد. یک بخش آن در سمت سرمایه‌گذارانی است که می‌خواهند از این ابزار استفاده کنند و نسبت به آن آشنایی کمی دارند که تا به حال چندین دوره آموزشی که از طریق مرکز مالی ایران برگزار شده را حمایت کرده‌ایم و در حال برنامه‌ریزی انجام مجدد آن هستیم. ضمن‌آنکه برنامه‌های دیگری برای آشنایی بیشتر سرمایه‌گذاران با این ابزارها در دست تدوین داریم. بخش دیگر آن شرکت‌های کارگزاری هستند که با توجه به اینکه سرمایه گذاران در بازار سرمایه از مسیر شرکت‌های کارگزاری وارد بازار می‌شوند نیاز است تا این شرکت‌ها هم نسبت به بازاریابی و ارائه سرویس‌های متناسب با ابزارهای مشتقه به مشتریان خود اقدام کنند. بخش مهم دیگر توسعه زیرساخت‌های تسویه، محاسبه وجه تضامین و مدیریت ریسک مشتریان است که باید توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه انجام شود و این شرکت در حال انجام آن است. در حال حاضر و براساس مصوبه هیات مدیره سازمان بورس مقرر شده تا زمان فراهم آمدن امکانات فنی توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، فرآیند به‌روزرسانی و محاسبه تضامین به سایر روش‌های مورد تایید اتاق پایاپای و بورس انجام گیرد که با توجه به ریسک‌های بالای معاملات قراردادهای آتی برخی از شرکت‌های کارگزاری تمایلی به پذیرش این ریسک نداشته و منتظر آماده شدن سامانه شرکت سپرده‌گذاری هستند.
بحث دیگر موضوع در سمت عرضه‌کنندگان کالاهاست و در این چارچوب باید عرضه کنندگان از قیمت‌هایی که در قراردادهای آتی کشف می‌شود برای فروش محصولات خود استفاده کنند که با توجه به پیچیدگی‌هایی که وجود دارد و همچنین لزوم اصلاح برخی از مقررات داخلی این شرکت‌ها این موضوع زمان بر خواهد بود که در این مورد بورس انرژی ایران در حال رایزنی و برگزاری نشست‌های آموزشی و توجیهی با عرضه کنندگان محصولات در بورس به منظور آشنایی بیشتر آنها با مزایای قراردادهای آتی و استفاده از ظرفیت‌های آن برای پوشش ریسک عرضه کنندگان است.

* ظرفیت‌های سایر نهادهای مالی در معاملات آتی چگونه است؟
در حال مذاکره هستیم تا سبدگردان‌ها هم با ظرفیت‌های قراردادهای آتی بورس انرژی آشنا شوند و همچنین سایر نهادهای مالی مانند شرکت‌های تامین سرمایه با اخذ مجوز صندوق کالایی امکان حضور سرمایه گذاران خرد را به صورت غیرمستقیم در این ابزار فراهم آورند.
راه اندازی معاملات گواهی سپرده کالایی بخش دیگری از اقداماتی است که می‌تواند در رونق بخشی به معاملات ابزارهای مشتقه کمک کند و با توجه به رفع محدودیت‌های مالیاتی معاملات ثانویه گواهی سپرده کالایی در حال پیگیری هستیم تا امسال از این ابزار رونمایی ابزارهای پیش بینی ارزش اوراق شود و شاهد معاملات گواهی سپرده بر روی انواع حامل‌های انرژی باشیم. ابزارهایی که ریسک‌های بالایی دارند مانند قراردادهای آتی در بازار سرمایه ایران خیلی جا نیفتاده‌اند ضمن آنکه هم ما و هم سایر ارکان باید در توسعه تکنولوژی برای رونق بخشی به این معاملات اقدام کنیم. در پایان انتظار ما از راه اندازی این بازار موفقیت زود هنگام آن نیست و به صورت گام به گام در حال حرکت هستیم تا معاملات به حجم قابل قبولی برسد.

مدیریت ابزارهای نوین مالی شرکت بورس اوراق بهادار تهران خبر داد: عرضه اوراق اختیار فروش تبعی حامی ۱۴۰۱

براساس اطلاعیه مدیریت ابزارهای نوین مالی شرکت بورس اوراق بهادار تهران اوراق اختیار فروش تبعی با هدف حمایت از سهامداران خرد توسط صندوق سرمایه گذاری مشترک توسعه بازار سرمایه منتشر می‌شود.

به گزارش سنا، صندوق سرمایه گذاری مشترک توسعه بازار سرمایه در نظر دارد اوراق اختیار فروش تبعی با هدف حمایت از سهامداران خرد منتشر کند. عرضه اوراق فوق از روز دوشنبه مورخ ۲۵ اسفند۱۳۹۹ لغایت روز چهارشنبه ۲۷ اسفند ۱۳۹۹ با شرایط زیر در بورس اوراق بهادار تهران آغاز می‌شود:

۱- سرمایه گذاران حقیقی (شامل سبدهای سرمایه گذاری اشخاص حقیقی) که در سال ۱۳۹۹ وارد بازار سرمایه شده‌اند و ارزش دارایی ایشان در بازار سرمایه (تمامی دارایی ها از جمله سهام، حق تقدم سهام، صندوق های سرمایه گذاری، اوراق بدهی، انواع گواهی سپرده و …) در تاریخ ۱۲ اسفند ۱۳۹۹ کمتر از ۱۰ میلیون تومان باشد واجد شرایط خرید اوراق اختیار فروش تبعی حامی۱۴۰۱ بوده و می توانند نسبت به خرید این اوراق اقدام کنند.

۲- دارایی پایه اوراق اختیار فروش تبعی حامی۱۴۰۱ شامل سبد سهام و حق تقدم سهام پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس ایران (به جز بازار پایه) و همچنین صندوقهای سرمایه گذاری در سهام (مبتنی بر صدور و ابطال یا ETF ( به جز دارا یکم و پالایش با احتساب تعداد و قیمت تعدیل شده ناشی ازاقدامات شرکتی طی دوره اوراق مذکور است. همچنین دارایی پایه اوراق اختیار فروش تبعی حامی۱۴۰۱ شامل عرضه اولیه هایی که بازدهی بیشتر از ۳۰ درصد از ابتدای سال ۱۳۹۹ داشته‌اند، نمی شود.

۳- سرمایه گذارانی که واجد شرایط خرید اوراق حامی۱۴۰۱ بوده و تمایل به استفاده از این اوراق دارند، باید در دوره عرضه نسبت به خرید تنها ۱ ورقه از اوراق مذکور اقدام کنند. در صورت انجام خرید اوراق حامی۱۴۰۱ توسط سرمایه گذاران، دارایی پایه برای ایشان مطابق بند ۲ درنظر گرفته خواهد شد.

۴- خرید بیش از ۱ ورقه از اوراق حامی۱۴۰۱ برای هر کد معاملاتی مجاز نبوده و کارگزاران باید اقدام لازم نسبت به رعایت این محدودیت را در سیستم های معاملاتی آنلاین خود اعمال کنند.

۵- شرط معتبر بودن اوراق اختیار فروش حامی۱۴۰۱ در سررسید، عدم فروش دارایی پایه موضوع بند ۲ تا سررسید اوراق است (نگهداری دارایی پایه تا سررسید). در واقع در صورتی که سرمایه گذار هر یک از سهام، حق تقدم سهام و صندوقهای سرمایه گذاری (مبتنی بر صدور و ابطال یا ETF (موجود در پرتفو خود را طی دوره تا سررسید اوراق حامی۱۴۰۱ به فروش برساند به گونهای که تعداد آن سهم از تعداد سهم موجود در دارایی پایه وی کمتر شود، اوراق حامی۱۴۰۱ معتبر نبوده و اعمال نخواهد شد.

۶- ارزش اعمال برای هر کد معاملاتی برابر با ۱.۲۵ برابر ارزش دارایی پایه وی (با توجه به تعدیلات مربوط به اقدامات شرکتی) خواهد بود. لذا در صورت رعایت نکات بندهای فوق توسط سرمایه گذاران، بازدهی اشخاص طی دوره اوراق حداقل به میزان ۲۵ درصد خواهد بود.

۷- .بازدهی ۲۵ درصدی پس از کسر سود تقسیمی تعلق گرفته برای هر سبد سهام در تاریخ ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ به مشمولین پرداخت می شود.

۸-از آنجا که مبنای تضمین قیمت تعدیل شده است، در صورت افزایش سرمایه، قیمت تعدیل شده و تعداد سهام پس از مجمع برای تضمین در نظر گرفته می شود. در صورت افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، قیمت سهام و تعداد با فرض شرکت کردن سهامدار در افزایش سرمایه فرض می شود.

۹- در صورتی که ثبت افزایش سرمایه در تاریخ بعد از اردیبهشت ۱۴۰۱ باشد، در سررسید اوراق تبعی فرض می شود که سهام ثبت نشده در پرتفوی سرمایه گذار قرار دارد و به قیمت پایانی روز محاسبه در ارزش پرتفو لحاظ می شود.

۱۰- احراز شرایط مشمولین طرح، بررسی معتبر بودن اوراق حامی۱۴۰۱ طی دوره و سررسید و همچنین انجام فرایند اعمال توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه و شرکت مدیریت فناوری بورس تهران انجام خواهد شد.

استراتژیست ارشد بلومبرگ: سبدهای سرمایه‌گذاری طلا و اوراق قرضه بدون بیت کوین فایده ندارد!

استراتژیست ارشد بلومبرگ گفته است یک سبد سرمایه‌گذاری متشکل از بیت کوین، طلا ابزارهای پیش بینی ارزش اوراق و اوراق قرضه می‌تواند به خوبی از ارزش دارایی معامله‌گران در برابر نوسانات بازار سهام محافظت کند. او پیش‌بینی کرده است که قیمت بیت کوین در نیمه دوم سال جاری به ۱۰۰,۰۰۰ دلار می‌رسد.

به گزارش کوین تلگراف، مایک مک‌گلون (Mike McGlone)، استرتژیست ارشد بلومبرگ اینتلیجنس (Bloomberg Intelligence)، بر این باور است که آنچه می‌تواند از سبدهای سرمایه‌گذاری در برابر خطر احتمالی نوسان بازار سهام ابزارهای پیش بینی ارزش اوراق محافظت کند، ترکیبی از بیت کوین، طلا و اوراق قرضه دولتی است.

مک‌گلون که قیمت ۱۰۰,۰۰۰ دلار را برای بیت کوین پیش‌بینی کرده، در گزارش جدید خود عملکرد ۳ دارایی امن را با شاخص سهام «S&P500» مقایسه کرده است. او متوجه شده است که این ۳ دارایی در کنار یکدیگر، حداقل از ابتدای سال ۲۰۲۰ تاکنون، در مقایسه با استاندارد شاخص وال‌استریت عملکرد بهتری داشته‌اند.

نمودار مقایسه عملکرد شاخص S&P500 و سبدی متشکل از بیت کوین، طلا و اوراق قرضه

مک‌گلون برای تهیه شاخص سبد ترکیبی بیت کوین، طلا و اوراق قرضه از داده‌های صندوق سرمایه‌گذاری در بیت کوین گری‌اسکیل (Grayscale) و صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) اس‌پی‌دی‌آر گلد شیرز (SPDR Gold Shares) و «iShares ۲۰+ T- Bond» استفاده کرده است. هر سه صندوق نام برده شده به معامله‌گران امکان می‌دهند تا بدون نیاز به خرید و یا نگهداری از این دارایی‌ها به‌صورت فیزیکی، در بازار موردنظر خود سرمایه‌گذاری کنند.

بیت کوین نسبت به طلا و اوراق قرضه بازدهی بهتری دارد

مک‌گلون می‌گوید بیت کوین با کاهش ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران کار بزرگی انجام داده است. به باور او، سبدهای سرمایه‌گذاری بدون داشتن بیت کوین «هر روز خالی‌تر از دیروز به نظر می‌رسند»، حتی اگر متشکل از طلا و اوراق قرضه باشند.

استراتژیست بلومبرگ ابزارهای پیش بینی ارزش اوراق در گزارش خود از عملکرد بیت کوین، طلا و بازدهی اوراق خزانه‌داری ۱۰ ساله، برای مقابله با چشم‌انداز افزایش نرخ تسهیل کمی و رشد بدهی‌های دولت در برابر تولید ناخالص داخلی استفاده کرده است. تسهیل کمی یک سیاست پولی است که در آن بانک مرکزی با هدف ایجاد تحرک در بازارهای مالی اقدام به خرید اوراق بهادار می‌کند.

قیمت بیت کوین از مارس ۲۰۲۰ (اسفند ۹۹) تاکنون حدود ۱,۱۹۰ درصد افزایش یافته که به‌مراتب بهتر از رشد ۲۵.۹۳ درصدی ارزش طلا بوده است.

نمودار قیمت بیت کوین (نمای ۱ هفته‌ای بازار بیت کوین/ دلار)

در بازه زمانی مشابه، بازدهی اوراق قرضه ۱۰ ساله از کف تاریخی ۰.۳۳ درصدی خود به ۱.۳۲۶ درصد افزایش یافته است.

با وجود افزایش قابل‌قبول این معیار، میزان بازدهی اوراق قرضه دولتی ۱۰ ساله از نرخ تورم اصلی ایالات متحده (۵.۴٪) کمتر شده است. این موضوع نشان می‌دهد آن دسته از سرمایه‌گذارانی که از اوراق قرضه برای حفظ ارزش دارایی خود در برابر نوسانات بازار سهام استفاده می‌کنند، با تعدیل نرخ تورم متحمل ضرر می‌شوند.

گفتنی است که نرخ تورم اصلی تنها تغییرات ارزش کالا و خدمات را محاسبه می‌کند و نوسانات قیمت مواد غذایی و سوخت را در بر نمی‌گیرد.

نمودار تغییرات نرخ تورم محوری در آمریکا

در نتیجه، بازدهی کمتر اوراق قرضه راه‌های جدیدی را پیش روی مؤسسات می‌گذارد تا برای توسعه کسب‌وکار خود اقدام به دریافت وام با نرخ بهره پایین کنند، موضوعی که به رونق بازار سهام هم کمک می‌کند. علاوه بر این، سرمایه‌گذاران بازارهای ثانویه هم در حال تبدیل سرمایه خود به دارایی‌های بدون بازدهی محدود نظیر بیت کوین و طلا هستند و البته انتظار سود بیشتری هم دارند.

آیا بازدهی اوراق قرضه در ادامه افزایش می‌یابد؟

بیل گراس (Bill Gross) که در گذشته به‌عنوان سرمایه‌گذار اوراق قرضه فعالیت می‌کرد و پیمکو (Pimco) را به یک شرکت مدیریت سرمایه ۲ تریلیون دلاری تبدیل کرد، گفته است بازدهی اوراق قرضه نمی‌تواند به جز بالا رفتن کار دیگری انجام دهد.

این مدیر بازنشسته صندوق‌های سرمایه‌گذاری گفته است که بازدهی اوراق خزانه‌داری ۱۰ ساله تا ۱۲ ماه دیگر به ۲ درصد افزایش خواهد یافت. از این رو قیمت اوراق قرضه به‌دلیل همبستگی معکوسی که با بازدهی دارد، کاهش خواهد یافت و این اتفاق به ضرر ۳ درصدی سرمایه‌گذارانی منجر می‌شود که در طول سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ اوراق قرضه خریداری کرده‌اند.

فدرال رزرو در طول سال گذشته ۶۰ درصد از بدهی دولت آمریکا را خریداری کرد. این خرید گسترده مربوط به بخشی از برنامه بانک مرکزی آمریکا برای تقویت اقتصاد این کشور است که مطابق آن این نهاد دولتی متعهد شده است ماهیانه ۱۲۰ میلیارد دلار دارایی خریداری کند. با این حال بانک مرکزی آمریکا در ماه اوت (مرداد) اعلام کرد که قصد دارد با توجه به نرخ تورم ۲ درصدی و رشد اقتصادی که مد نظر دارد، خرید اوراق قرضه را تا پایان سال جاری آهسته‌تر کند.

گراس با بیان اینکه بازار اوراق قرضه آمریکا در حال تبدیل‌شدن به یک «سرمایه‌گذاری مزخرف» است، گفت:

اما بازارهای خصوصی چقدر تمایل خواهند داشت تا این ۶۰ درصد را در اواسط سال ۲۰۲۲ و پس از آن جذب کنند؟ اوراق قرضه میان‌مدت و بلندمدت دارند به سرمایه‌گذاری مزخرف و بی‌ارزشی تبدیل می‌شوند.

افزایش نرخ بهره می‌تواند به خروج سرمایه از بازار سهام گران‌قیمت شرکت‌های آمریکایی منجر شود. در همین حال ممکن است وجوه نقد نیز در قالب یک سرمایه‌گذاری با ریسک پایین به بازار بیت کوین سرازیر شود. جولیان امانوئل (Julian Emanuel)، استراتژیست ارشد بازار سهام و اوراق مشتقه در کارگزاری بی‌تی‌آی‌جی (BTIG)، در مصاحبه ماه فوریه (بهمن) خود با شبکه سی‌ان‌بی‌سی (CNBC) این موضوع را روشن کرده است.

این محیطی است که در آن تجارت روبه‌رشد توانایی خود را نشان خواهد داد. با چنان سطح مطلقاً پایینی از نرخ بهره، نرخ‌های بالاتر احتمالاً برای جایگزین‌هایی مانند بیت کوین سودمند خواهد بود.

به‌گفته مک‌گلون، جریان ورود سرمایه به بازار بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال از جمله اتریوم، به معنی یافتن بهترین موقعیت سرمایه‌گذاری توسط معامله‌گران است.

او با بیان اینکه که ممکن است ارزهای دیجیتال نوسان بالقوه بیشتری نشان دهند، افزود:

برای اتریوم قیمت ۵,۰۰۰ دلار و برای بیت کوین قیمت ۱۰۰,۰۰۰ دلار را پیش‌بینی می‌کنیم.