نسخه نجات بورس در بایگانی؛ حمایت تکراری روی میز
فردای اقتصاد: با وجود رشد دماسنج اصلی بازار سهام در جریان دادوستدهای روز شنبه آن هم پس از سقوط بیش از ۵ درصدی در هفته گذشته، بورس یکی از بدترین روزهای خود را تجربه کرد. حقیقی‌ها بیش از ۹۰۰ میلیارد تومان از سرمایه‌های خود را از جریان دادوستد سهام بیرون کشیدند و حتی در صندوق‌های با درآمد ثابت نیز فروشنده بودند. در مجموع بورس تهران ۴ رکورد کاهشی در روزی که تابلوی تالار شیشه‌ای به ظاهر سبز بود، رقم زد. با این حال سیاستگذار بورسی از یک بسته حمایتی ۱۰ بندی دیگر رونمایی کرد. این حمایت را شاید بتوان بیستمین حمایتی دانست که سیاستگذار بورسی یا در غالب تک سیاست یا یک بسته چندبندی به منظور تغییر مسیر بازار ابلاغ و اجرا کرده اما آیا در این برش زمانی ۸۱۰ روزه، هیچ یک از این حمایت‌ها توانسته به هدفی که در زمان نگارش یا اجرا مدنظر سیاستگذار بورسی بوده است، برسد؟ با مروری کوتاه و نه جزئی بر آنچه بر بورس و سهامداران طی دو سال و اندی اخیر گذشت، بدون شک می‌توان به این پرسش، پاسخی منفی داد. چرا که حتی اگر برای چند روز این حمایت‌ها خود را رشد حداقلی نماگرها نشان داد اما هیچ وقت نتوانست رونقی پایدار برای بورس و سهامداران به ارمغان بیاورد.
حمایت از بورس را به‌طور کلی می‌توان در دو مدل جای داد. نوع رایج حمایت از بورس که طی سال‌های اخیر بارها آزموده شده است، تزریق پول، تعریف معاملات دستوری برای حقوقی‌ها و کاهش نرخ بهره برای افزایش جذابیت بورس و امثال آن است. روشی که درس خود را در سال‌های اخیر به ویژه در ابرنوسان اخیر به خوبی پس داده است اما باز هم مورد آزمون قرار میگیرد. خبرگان بورسی اما حمایت را به شکلی دیگر معنا می‌کنند. آنها معتقدند سیاستگذار با پول‌پاشی و دستکاری متغیرهای اثرگذار نمی‌تواند سرمایه‌گذاران یک بازار را مورد حمایت خود قرار دهد؛ چرا که تمامی این روش‌ها قبلا عملیاتی شده و نشان داده نمی‌تواند راهکاری پایدار و اصولی برای درمان بازار و تغییر مسیر آن باشد و حتی عمدتا تنها به اتلاف منابع و خروج از ریل صحیح سیاستگذاری منجر شده و همانند اتفاقی در سال گذشته رخ داد، با ابرنوسان‌های متوالی می‌تواند به توموری بدخیم تبدیل شود و دیگر بازارها را نیز با توفان ناملایمات مواجه کند. به اعتقاد این کارشناسان نزدیک کردن زیرساخت و ریزساختارهای بازار سهام به استاندارد یک بازار یعنی حذف دامنه نوسان، رفع قیمت‌گذاری دستوری، تنوع بخشی به جعبه ابزار بورس، دو طرفه شدن بازار و مواردی از این دست است که می‌تواند واژه حمایت از بازار سهام را معنا کند. با این حال اثرگذاری همین نوع از حمایت‌ها نیز یک الزام مهم دارد. بازار سهام هر کشوری تابع بخش واقعی اقتصاد آن کشور است و تا زمانی که موتور رشد بخش واقعی اقتصاد روشن نشود، هیچ حمایتی نمی‌تواند اثری پایدار در رونق بخشی به بورس داشته باشد. از این رو تا زمانی که سیاستگذاری به سمتی میل نکند که شاهد رشد بخش واقعی اقتصاد کشور باشیم، هر گونه حمایتی به بیراهه رفته و نمی‌تواند رونقی پایدار برای بازار سرمایه به عنوان دماسنج اقتصاد به ارمغان بیاورد.
نگاهی به بسته جدید حمایت از بورس
پس از آنکه سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟ مدیر روابط عمومی سازمان بورس در آخری روزهای کاری هفته گذشته در چند توئیت خبر از تصمیمات جدید هیئت مدیره سازمان بورس برای حمایت از بازار خبر داده بود، صبح امروز جزئیات بسته ۱۰ بندی حمایت از بازار سرمایه روی خروجی رسانه‌ها رفت. در بسته ۱۰ بندی حمایت فوری از بازار سرمایه که گفته می‌شود در هفته گذشته طراحی و در جلسات رده عالی مقامان اقتصادی کشور نیز مطرح شده است، مصوباتی از جمله بیمه شدن اصل و سود سهام مردم در یک سال آینده تا واریز شدن منابع جهت حمایت از سهام شرکت‌های تولیدی بزرگ کشور دیده می‌شد و مقرر شد از صبح امروز نیز اجرایی شود.
۱. بیمه کردن سهام حاضر در پرتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر نفر (که حدود ۹۶ درصد از تعداد کدهای حقیقی فعال حاضر در بازار را تشکیل می‌دهند) از طریق انتشار عمومی اوراق تبعی و خرید توسط سرمایه‌گذاران صورت میگیرد. سررسید اعمال این اوراق یک ساله بوده و مبلغ تعهد خرید ۲۰ درصد بالاتر از ارزش ترکیب سبد افراد در آخرین روز معاملاتی چهارشنبه، ۴ آبان ۱۴۰۱ است و بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام می‌کند، اعمال و اجرایی خواهد شد.
۲. انتشار اوراق اختیار تبعی فروش بر روی سهام موجود در صندوق‌های درآمد ثابت تا سقف ۴۰۰ هزار میلیارد ریال با تضمین اصل ارزش سبد سهام در ابتدای دوره بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام می‌کند. (منابع لازم برای ایفای تعهدات در سررسید اوراق مذکور، از محل بودجه سال ۱۴۰۲ تامین می گردد.)
۳. تزریق منابع جدید توسط صندوق‌های حاکمیتی برای خرید سهام در بازار سرمایه و به مرور افزایش مبلغ مذکور.
۴. واریز منابع مندرج در ردیف بودجه سال ۱۴۰۱ به صندوق تثبیت از روز شنبه جمعا به مبلغ حدود ۵۰ هزار میلیارد ریال.
۵. هماهنگی، نظارت و پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه شامل شرکتها و نهادهای مالی شبه دولتی، صندوق‌های بازنشستگی و نهادهای نظامی و حمایت این نهادها از سهام ناشران تحت مدیریت خود و توقف فروش تا زمان ثبات در بازار و انجام اقدامات حمایتی از جمله خرید سهام و انتشار اوراق تبعی حمایتی.
۶. همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت اقتصاد جهت مدیریت نرخ سود.
۷. افزایش سپرده‌گذاری مستقیم سازمان بورس نزد صندوق تثبیت.
۸. محدودکردن بخش فروش بازارگردان‌ها تا اطلاع ثانوی.
۹. توقف پذیره‌نویسی اوراق بهادار و عرضه‌های اولیه تا زمان بازگشت ثبات به بازار سرمایه.
۱۰. بازگشت زمان جلسه معاملاتی در فرابورس به روال سابق از ساعت ۱۳:۰۰ به ۱۲:۳۰.
ممنوعیت فروش سهام بیمه شده تا یک سال
در بند نخست بسته ۱۰ بندی حمایت فوری از بازار سرمایه تاکید شده تمامی اشخاصی که ارزش پرتفوی آنها در پایان دادوستدهای روز چهارشنبه ۴ آبان‌ماه تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان باشد، در صورتی که طی یک سال آینده تغییری در سهام موجود در سبد خود ایجاد نکنند (هیچ سهمی که در ۴ آبان ماه داشتند را در یک سال آینده به فروش نرساندند)، در زمان سررسید، شامل دریافت نقدی مبلغی به میزان ۲۰ درصد بالاتر از ارزش روز ۴ آبان ۱۴۰۱ خواهند شد. ضمن آنکه تاکید شده تنها سهام بازارهای اصلی بورس و فرابورس مشمول این طرح می‌شوند و سهام بازار پایه بیمه نخواهند شد. به گفته سازمان بورس، در حال حاضر حدود ۹۶ درصد از تعداد کدهای حقیقی فعال حاضر در بازار سرمایه پرتفویی با ارزش کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان در اختیار دارند.
با این حال ممنوعیت فروش سهام چینش شده در پرتفوی این سهامداران تا زمان سررسید که یک سال آینده خواهد بود، آن هم در شرایطی که شاید به صورت روزانه فضای سیاسی و اقتصادی کشور دستخوش تغییراتی شده و یکی از مهمترین چالش‌های صاحبان سرمایه، غیرقابل پیش‌بینی بودن آینده است، آیا می‌توان توقع داشت که سهامداران تنها به دلیل یک سود ۲۰ درصدی، ریسک‌های آتی را به جان خریده و تغییری در پینش سبد سهام خود ایجاد نکنند؟ آن هم در فضایی که می‌توانند سودهای به مراتب بیشتری را در بازار پول یا حتی صندوق‌های بورسی کسب کنند. بماند که احتمالا بازارهای رقیب فضای جذاب‌تری برای این دسته از معامله‌گران در یک سال آینده خواهند داشت.
فرصت خروج به پول‌ها در روز اول اجرای بسته
بر اساس بند چهارم بسته حمایت فوری از بورس، مقرر شده بخشی از منابع مندرج در ردیف بودجه سال ۱۴۰۱ از روز شنبه جمعا به مبلغ حدود ۵۰ هزار میلیارد ریال به صندوق تثبیت واریز شود. بر اساس اعلام سازمان بورس امروز هزار میلیارد تومان از معوقات بودجه‌ای به صندوق تثبیت بازار واریز شد اما همانطور که پیش‌تر نیز کارشناسان مورد تاکید قرار داده بودند؛ پول‌پاشی بدون توجه به نقصان‌های بازار سرمایه و اقتصاد کشور، راه درمان نیست و تزریق اینگونه منابع فارغ از اثرات تورمی احتمالی، تنها فرصت خروجی به سهامداران می‌دهد. شاهد این مدعا خروج ۹۵۹ میلیارد تومان سرمایه حقیقی از جریان دادوستدهای امروز بازار سهام بود.
ضدحمایت بورسی با بستن دست حقوقی‌ها
و اما یکی از بندهایی که تقریبا در تمامی بسته‌های حمایتی سیاستگذار تکرار شده، ممنوعیت فروش حقوقی‌ها است. در بند ۴ جدیدترین بسته حمایتی آمده «هماهنگی، نظارت و پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه شامل شرکتها و نهادهای مالی شبه دولتی، صندوق‌های بازنشستگی و نهادهای نظامی و حمایت این نهادها از سهام ناشران تحت مدیریت خود و توقف فروش تا زمان ثبات در بازار و انجام اقدامات حمایتی از جمله خرید سهام و انتشار اوراق تبعی حمایتی». در بند ۸ نیز بر «محدودکردن بخش فروش بازارگردان‌ها تا اطلاع ثانوی» تاکید شده است.
این اجبار در روزهای نخست سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟ ریزش بازار در مرداد و شهریور سال ۹۹ نیز راهکار سیاستگذار برای حمایت از بازار سهام بود و حالا با گذشت ۸۱۰ روز از ریزش قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای به وضوح ناکارآمدی آن بر همگان عیان است. در مقابل مانع از آن شد که سرمایه‌گذاران بزرگ بازار با نقدکردن دارایی خود در زمان مناسب به خرید نمادهای ارزنده بپردازند. در واقع باید توجه داشت زمانی که یک سرمایه‌گذار از فروش منع شود، طبیعتا نه سرمایه‌ای برای ورود مجدد او باقی می‌ماند و نه انگیزه‌ای برای خرید سهام تا عملا این بند حمایتی خود به ضدحمایتی برای بازار و سهامداران تبدیل شود.
مضاف بر اینکه این مساله باعث می‌شود تا شاهد بستن دست سرمایه‌گذارانی باشیم که اتفاقا هم از توانایی تحلیلی بیشتری برخوردار بوده و هم به شکلی پایدارتر در بازار سرمایه حضور خواهند داشت.
کدام حمایت است؟ کاهش یا افزایش ساعت معاملات
شاید بند فان این بسته حمایتی بازگرداندن ساعت کاری فرابورس به ۹ تا ۱۲.۵ است. شنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۱ بود که معاونت بازار فرابورس ایران خبر از افزایش نیم ساعته معاملات روزانه این بازار داده بود و اتفاقا در همان زمان، مصاحبه‌های مختلفی در خصوص نقش افزایش ساعت معاملاتی بورس‌ها در کارایی بازار و حمایت از سهامداران منتشر می‌شد. حالا در کمتر از دو ماه، بازگشت به قبل و کاهش نیم ساعته زمان دادوستدهای روزانه در میان بندهای حمایتی سیاستگذار جای گرفته است.
کارنامه بورسی ۲۷ ماه حمایت
جستجوها نشان می‌دهد از زمان آغاز سقوط قیمت‌ها در ۲۰ مرداد سال ۹۹ تا کنون، حداقل ۲۰ فرمان حمایتی برای تغییر مسیر بازار سهام داده شده که برخی نیز بندهای چندگانه‌ای داشته‌اند. ۳۰ مردادماه ۹۹ بود که سازمان بورس و اوراق بهادار در راستای حمایت از سهامداران، نصاب سقف سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت در سهام را از ۵ درصد به ۱۵ درصد افزایش داد. مصوبه‌ای که اگرچه نتوانست رونق را به جریان دادوستد سهام بازگرداند اما گرفتاری صندوق‌های با درآمد ثابت را که لازم است چینش پرتفویی با حداقل ریسک ممکن داشته باشند، دو چندان کرد. یک شهریورماه همان سال، شاهین چراغی، یکی از اعضای وقت شورای عالی بورس، از تصمیم این شورا برای حمایت حقوقی‌ها از بازار سهام خبر داد. چند سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟ روز بعد یعنی ۲۶ شهریور ۹۹، بر اساس جزییات آخرین جلسه اعضای هیات عامل صندوق توسعه ملی، موضوع سپرده‌گذاری یک درصد از منابع صندوق برای حمایت از بازار سرمایه مورد تاکید قرار گرفت و در دوم مهرماه، معاملات الگوریتمی ممنوع شد. تا اینکه در میانه بهمن‌ماه آن سال یعنی زمانی که تا محدوده یک میلیون و ۱۳۰ هزار واحدی ریزش کرده بود، محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس وقت سازمان بورس از تصویب ۸ بند حمایتی به منظور روان‌سازی و تعدیل معاملات در بازار سرمایه خبر داد. انتشار سه همت سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟ اوراق اختیار فروش تبعی، افزایش ضریب تعدیل سهام و حق تقدم از ۴۵ به ۶۰ درصد و اعطای کارت اعتباری به دارندگان سهام عدالت بخشی از این ۸ بند حمایتی بود. پس از ابلاغ این بسته ۸ بندی اما سیاستگذار که همچنان از اثرگذاری اینگونه حمایت‌ها مطمئن نبود تصمیم به نامتقارن کردن دامنه نوسان به مثبت ۶ و منفی ۲ درصد از ۲۵ بهمن ۹۹ گرفت و در روزهای پایانی این سال نیز دور جدید از اوراق تبعی تحت عنوان «حامی ۱۴۰۱» منتشر کرد. به هر حال از آن زمان به بعد، شاخص کل بورس تهران با نوسانات مقطعی و آرام، خود را تا کانال ۱.۳ میلیون واحد نیز بالا کشید اما مجددا رو به کاهش گذاشت. با گذشت یک ماه از دادوستدهای بورس در سال ۱۴۰۰، دامنه نامتقارن سهام یک درصد بازتر شد و به مثبت ۶ و منفی ۳ درصد رسید و چند روز بعد، از بسته ۷+۳ بازار سرمایه رونمایی شد. اختصاص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار، رفع ممنوعیت نهادهای مالی بازار سرمایه برای استفاده از تسهیلات بانکی و اعطای اقامت ۵ ساله برای سرمایه‌گذاران خارجی برای خرید سهام از مهمترین بندهای این بسته حمایتی بود اما نه تنها نتوانست رونق را به بازار سهام بازگرداند بلکه شاخص کل با افت بیش از ۹ درصدی در کمتر از ۲۰ روز، به کف یک میلیون و ۹۵ هزار واحدی رسید. یک بهمن‌ماه ۱۴۰۰ اما رسانه‌ها با زدن تیتر «۱۰ فرمان رئیسی برای حمایت از بورس» خبر از بسته جدید دولت برای بازار سرمایه خبر دادند. تعیین سقف قیمت برای گاز خوراک صنایع، کاهش ۵ واحد درصدی مالیات شرکت‌های تولیدی، واریز منابع جدید به صندوق تثبیت بورس، مدیریت نرخ سود بین بانکی بخشی از این بندهای حمایتی بود که به گفته احسان خاندوزی قرار بود حمایتی واقعی و عملی برای سهامداران به ارمغان بیاورد. از آن زمان تا امروز، چند حمایت دیگر شامل دو مرحله واریز پول به صندوق تثبیت بازار سرمایه و انتشار اوراق تبعی اجرایی شد اما باز هم نتوانس مانع از کاهش قیمت سهام و خروج سرمایه از جریان دادوستدها شود. آنگونه که آمارها نشان می‌دهد خالص فروش حقیقی‌ها در ۸۱۰ روز گذشته بیش از ۱۷۰ هزار میلیارد تومان بوده است و همزمان ارزش معاملات خرد سهام در یک ماه، از میانگین روزانه ۱۶ هزار میلیارد تومانی ۵ ماه نخست ۹۹ به ۲ هزار میلیارد تومان کاهش یافته و در برخی روزها همچون دادوستدهای امروز، سهم خروج پول حقیقی‌ها بیش از ۳۰ درصد از ارزش کل دادوستدها می‌شود.
گزیده‌ای از حمایت‌های بورسی از مرداد ۹۹ تا کنون
تامین مالی
توسعه ابزارهای مالی و بکارگیری روش‌های نوین تأمین مالی، رشد سریع بازار سرمایه را در سال‌های اخیر به دنبال داشته است. بدین‌ترتیب بازار سرمایه توانسته در کنار بازار پول به تقویت و رشد بنگاه‌های اقتصادی و اجرای اثربخش سیاست‌های مالی و پولی دولت، کمک شایان توجهی نماید.
شرکتها برای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود می‌توانند از روش‌های نوین تأمین مالی در بازار سرمایه بهره ببرند. آشنایی با این فرآیندها و تشخیص روش مناسب تأمین مالی نیاز به تخصص مالی در حوزه بازار سرمایه خواهد داشت.
ترسیم نقشه راه مناسب جهت تأمین منابع مالی بنگاه های اقتصادی از طریق بازار اوراق بهادار که تحت عنوان خدمات «مشاورۀ عرضه» شناخته می‌شود، یکی از خدمات اصلی شرکت‌های تأمین سرمایه است.
بازار بدهی
گاه شرکتها تمایل دارند به جای به کارگیری منابع مالکان یا شرکای جدید، از طریق استقراض، نیازهای مالی خود را تأمین کنند. در این صورت بنگاه‌های اقتصادی می‌توانند به جای استفاده از واسطه‌های مالی نظیر بانک، با انتشار اوراق بدهی مستقیماً از بازارهای مالی، منابع مورد نیاز خود را تجهیز نمایند. تأمین مالی به وسیله بدهی زمانی اتفاق می‌افتد که شرکت، منابع مالی مورد نیاز خود جهت تأمین مخارج طرح‌های سرمایه‌گذاری و یا سرمایه در گردش را با فروش ابزارهای بدهی به افراد و یا سرمایه‌گذاران نهادی جذب نماید. در این روش، افراد یا مؤسسات نیز به‌عنوان اعتباردهندگان شناخته شده و اصل و سود اوراق را در مواعد تعیین شده دریافت می‌نمایند. مزایای تأمین مالی از طریق بازار سرمایه نسبت به بانک‌هاامکان تأمین مالی مبالغ بالاتر از طریق بازار سرمایه: بانک‌ها معمولاً از ریسک‌پذیری پایینی برخوردار هستند و سقف وام اعطایی آنها محدود بوده و به رتبه اعتباری شخص متقاضی تسهیلات بستگی دارد. تأمین مالی توسط بانک‌ها عمدتاً برای دوره‌های زمانی کوتاه‌مدت تعریف شده، در حالی‌که تأمین مالی از طریق بازار سرمایه در جهت تأمین مالی میان‌مدت و بلندمدت می باشد.تنوع بیشتر ابزارهای تأمین مالی در بازار سرمایه نسبت به بازار پول.امکان شناور بودن نرخ سود اوراق بدهی در بازار سرمایه.امکان بازپرداخت اصل اوراق در سررسید (در بازار سرمایه عموماً سود اوراق در مواعد سه ماهه، شش ماهه و . پرداخت شده و اصل مبلغ تأمین مالی در سررسید اوراق پرداخت می گردد.)تأمین مالی از طریق انتشار انواع اوراق بدهی به شرح زیر انجام می‌پذیرد: نقش شرکت تأمین سرمایه سپهر در بازار تأمین مالی ایرانخدمات مشاوره تأمین مالی از ارائه مشاوره‌های لازم در خصوص ویژگی‌ها و الزامات روش‌های تأمین مالی از طریق انتشار اوراق بهادار آغاز می‌شود.شركت تأمين سرمايه سپهر پس از بررسي وضعیت مالی و اعتباری شرکتها ، توجیه‌پذیری اقتصادی و مالی طرح‌های توسعه و پروژه‌های جدید آنها، اقدام به تهيه بسته تأمين مالي متناسب با شرایط متقاضی نموده و ضمن انجام اقدامات اجرایی لازم و تهیه مستندات مورد نیاز سازمان بورس و اوراق بهادار، نسبت به اخذ مجوز انتشار و عرضه عمومی اقدام می‌نماید. تأمین سرمایه سپهر، علاوه بر ارائه مشاوره تأمین مالی و انجام اقدامات لازم به منظور انتشار انواع اوراق بدهی، ایفای سمت‌های تعهد پذیره‌نویسی و بازارگردانی اوراق بهادار را نیز بر عهده میگیرد.تجارب شرکت تأمین سرمایه سپهر در تعهد پذیره‌نویسی اوراق بهادارتجارب شرکت تأمین سرمایه سپهر در بازارگردانی اوراق بهادار
بازار سرمایه
تأمین مالی از بازار سرمایه یکی از روش‌های تأمین مالی و اصلاح ساختار مالی در شرکتها، افزایش سرمایه می‌باشد. افزایش سرمایه از طریق انتشار سهام جدید می‌تواند با منابع سهامداران موجود انجام شود و یا با افزودن شرکای جدید به مجموعه سهامداری و سلب حق تقدم از سهامداران فعلی صورت پذیرد. در این فرآیند، سهامداران شرکت با جذب منابع مالی جدید و یا جلوگیری از خروج منابع فعلی، از مزاياي حاصل از اجرای طرح‌های پربازده منتفع می‌شوند. هم‌چنين افزايش سرمايه باعث بهبود ساختار مالی و افزايش ظرفيت استقراض شركت می شود.منابع افزایش سرمایهمنابع افزایش سرمایه از محلهای مختلفی می‌تواند تأمین شود ازجمله موارد زیر:• آورده نقدی سهامداران• مطالبات و آورده نقدی سهامداران• سود انباشته• اندوخته طرح و توسعه• سایر اندوخته‌ها• مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها.مراحل انجام افزایش سرمایهشرکت‌های سهامی عام با استفاده از خدمات مشاور عرضه با طی مراحل زیر می‌توانند مجوز افزایش سرمایه از سازمان بورس و اوراق بهادار را دریافت نمایند.• انعقاد قرارداد مشاور عرضه،• تهیه گزارش توجیهی افزایش سرمایه،• اخذ نظر حسابرس و بازرس قانونی شرکت در خصوص گزارش توجیهی،• تهیه بیانیه ثبت افزایش سرمایه،• اخذ مجوز افزایش سرمایه از سازمان بورس و اوراق بهادار،• تشکیل مجمع عمومی فوق‌العاده و تصویب افزایش سرمایه،• پذیره‌نویسی سهام ناشی از افزایش سرمایه (در صورت افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال‌شده سهامداران)• ثبت افزایش سرمایه نزد مرجع ثبت شرکتها.شرکت‌های تامین سرمایه با قبولی سمت مشاور و برپایه دانش و تخصص و تجره موجود، کلیه خدمات فوق را برای مشتریان انجام می‌دهند.تجارب تامین سرمایه سپهر در افزایش سرمایه شرکتها:
بازدهی اوراق قرضه (bond Yield) چیست؟
بازدهی اوراق قرضه یا Bond yields، نرخ بهره‌ای است که به اوراق قرضه به عنوان نسبتی از قیمت پرداخت شده برای اوراق داده می‌شود. سرمایه گذاران با توجه به قیمت‌ها، پرداخت‌ها و زمان انقضای اوراق، بازدهی اوراق قرضه را محاسبه می‌کنند.
هر اوراقی بازدهی دارد و بازده اوراق یکی از رایج‌ترین موضوعات مورد بحث در بازارهای مالی است. با این حال، برای درک اینکه بازده اوراق قرضه چه مفهومی دارد، ابتدا باید معنای اوراق قرضه را درک کرد.
اساسا اوراق قرضه ثابت می‌کند افرادی که از یک وام دهنده پول قرض کرده‌‌اند، آن مقدار پول را در یک دوره مشخص دریافت خواهند کرد. به عبارت دیگر، شخصی که مایل است از شخص دیگری وام بگیرد، ممکن است بخواهد اوراق قرضه صادر کند. هنگامی که می‌خواهید یک اوراق قرضه را جهت سرمایه گذاری بخرید، اساساً به ارائه دهنده یا صادر کننده اوراق قرضه وام می‌دهید. در این مقاله بیشتر به بررسی مفهوم اوراق قرضه و بازدهی آن خواهیم پرداخت.
مفهوم بازدهی اوراق قرضه با بررسی یک مثال
بیایید الکس را در نظر بگیریم. الکس می‌خواهد اوراق قرضه را از خزانه داری ایالات متحده، خریداری کند. البته، الکس می‌تواند این تکه کاغذ را از شخص دیگری نیز خریداری کند؛ اما در این مثال اوراق قرضه از خود خزانه داری ایالات متحده خریداری شده است.
الکس اوراق قرضه‌ای را خریداری کرده که سالانه 1000 دلار به او پرداخت می‌کند، او این اوراق را به قیمت 950 دلار خریداری کرده است. الکس 950 دلار را تحویل می‌دهد و دولت در ازای آن تضمین پرداخت را به او می‌دهد.
بعد از گذشت یکسال، الکس این کاغذ را در اختیار دارد؛ مرحله بعدی چیست؟
فرض کنید این اوراق قرضه می‌گوید که «صاحب این اوراق 1000 دلار دریافت می‌کند». در پایان دوره، دولت ایالات متحده باید 1000 دلار به الکس پس دهد. وقتی یک قدم به عقب برمی‌دارید و در نظر می‌گیرید که چگونه پول بین افراد دست به دست شده است، احتمالا متوجه دو مورد خواهید شد:
- الکس به دولت 950 دلار قرض داده است.
- پس از گذشت یک سال، الکس 1000 دلار دریافت کرده است.
بیایید بررسی کنیم الکس در این شرایط چه میزان سود دریافت کرده است.
همانطور که مشاهده می‌کنید، الکس 100 درصد پول خود را قرض داد و در ازای آن 105.3 درصد دریافت کرد.
5.3% = (1000 – 950)/ 950
حال شرایطی را تصور کنید که بسیاری از مردم می‌خواهند این اوراق بهادار دولتی را بخرند، در نتیجه این موضوع قیمت آن بالا می‌رود. تقاضا در این شرایط بالا بوده و قیمت را نیز بالا می‌برد.
به جای 950 دلار، تصور کنید که اکنون قیمت آن 980 دلار است. در این شرایط، الکس پس از گذشت یک سال، 1000 دلار دریافت خواهد کرد که ارزش ظاهری آن است. اگر در ابتدا به جای 950 دلار، 980 دلار پرداخت کرده باشد، پس از یک سال، زمانی که 1000 دلار را پس بگیرد:
2.04% = (1000 – 980)/ 980
در این شرایط، الکس 980 دلار قرض داده وپس از یک سال 1000 دلار دریافت کرده است؛ سود سالانه او 2.04 درصد بوده است. تغییرات نرخ بازده اوراق قرضه همگی به دلیل عرضه و تقاضا اتفاق می‌افتد.
عملکرد بازدهی اوراق قرضه به چه صورت است؟
در این بخش رابطه بین نرخ بهره و قیمت اوراق قرضه را بررسی می‌کنیم. نکته مهم این است که اوراق قرضه یک اوراق بهادار با بهره ثابت است. اوراق بهادار با سود ثابت زمانی است که دولت اوراق قرضه‌ای منتشر می‌کند که معمولاً توسط بانک مرکزی یک کشور به بازارهای مالی فروخته می‌شود.
خود اوراق قرضه سالانه مبلغ ثابتی بهره می‌پردازد که به عنوان کوپن روی اوراق شناخته می‌شود. این کوپن‌ها را می‌توان با هر ارزی، دلار، پوند، یورو و غیره، پرداخت کرد. با این حال، مهم ترین جنبه اوراق قرضه ثابت بودن این مبلغ است.
بازده اوراق متفاوت است و ممکن است از لحظه‌ای به لحظه دیگر تغییر کند. بهترین راه برای بررسی بازده اوراق قرضه دولتی در نظر گرفتن آن به عنوان نرخ بهره اوراق قرضه است.
بازده اوراق قرضه با بهره ثابت ارتباط عکسی با قیمت بازار اوراق قرضه دارد. هنگامی که قیمت اوراق قرضه بالا می رود، بازده اوراق سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟ سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟ کاهش می‌یابد. زمانی که قیمت اوراق قرضه پایین بیاید، بازدهی افزایش می یابد.
بازده اوراق قرضه چگونه محاسبه می‌شود؟
نرخ کوپن
نرخ کوپن به عنوان درصدی از ارزش ظاهری اوراق، نشانه خوبی از سودآوری اوراق برای سرمایه گذار است. در واقع، نرخ کوپن، نرخ بهره‌ای است که به اوراق پرداخت می‌شود و بسته به زمان انتشار اوراق تا زمان انقضای آن متفاوت است.
برای مثال، در اوراق قرضه‌ای با ارزش ظاهری 5000 دلار و نرخ کوپن 5 درصد؛ مجموع پرداخت کوپن سالانه 250 دلار در سال خواهد بود.
250 = ($5,000/100) × 5
بنابراین نرخ کوپن به صورت زیر محاسبه می‌شود:
نرخ کوپن = پرداخت سالانه کوپن / ارزش ظاهری
عملکرد فعلی
چیزی که مثال قبلی نشان می‌دهد اساساً بازده فعلی است. برای استاندارد کردن این مثال، می‌توان مشاهده کرد که محاسبه به این صورت است:
بازده فعلی = پرداخت سالانه کوپن / قیمت اوراق قرضه
به عبارت دیگر، بازده فعلی نشان می‌دهد که سرمایه گذار یا وام دهنده در صورت خرید اوراق قرضه و نگهداری آن به مدت یک سال، چه درآمدی به دست خواهد آورد.
در مثالی که پیش از این بررسی کردیم یه مورد مهم نادیده گرفته شد. بسیاری از اوراق قرضه شامل پرداخت کوپن هستند. همانطور که قبلا ذکر شد، اینها پرداخت‌های دوره‌ای ثابت هستند.
مثالی را در نظر بگیرید که در آن کریس می‌خواهد اوراق قرضه 1000 دلاری را با پرداخت کوپن سالانه 100 دلار خریداری کند. سپس 100 دلار را بر کل قیمت اوراق قرضه یعنی 1000 دلار تقسیم کرده و متوجه می‌شود که بازده فعلی او 10 درصد است.
با این حال، قیمت اوراق به دلیل شرایط بازار، چه از نظر مالی سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟ چه اقتصادی، دائماً در حال تغییر است. در نتیجه کریس نمی‌داند بازده واقعی او چقدر خواهد بود، زیرا ممکن است قیمت‌ها بالا و پایین شود. بازده واقعی در این مورد، به مدت زمانی که او اوراق قرضه را نگه داشته و قیمت آنها در هنگام فروش مجدد بستگی دارد.
نرخ بازده تا سررسید (YTM)
نرخ بازده تا سررسید، میانگین سالانه بازدهی اوراق قرضه‌ای است که سرمایه گذار، تا موعد پرداخت، آنها را نگه می‌دارد. بازده اوراق قرضه تا سررسید به عنوان یک نرخ سالانه نمایش داده می‌شود و مورد بحث قرار میگیرد و ارزش تمام پرداخت‌های کوپن آتی اوراق را با ارزش لحظه‌ای محاسبه می‌کند.
معادله استفاده شده برای این کار به صورت زیر است:
بازده تا سررسید = (c + [FV-P]/T)/ ([FV-P]/2)
- C = پرداخت کوپن در هر دوره
- FV = ارزش اسمی
- P = قیمت فعلی پرداخت شده برای اوراق قرضه
- T = زمان تا رسیدن اوراق قرضه
بازده سالانه موثر (EAT)
نکته این است که کوپن‌های زیادی در هر دوره پرداخت می‌شود و این کوپن‌ها اغلب هر شش ماه یکبار هستند. سرمایه‌گذارانی که اوراق قرضه را برای دوره‌های طولانی‌تری نگه می‌دارند ممکن است بخواهند بازده واقعی آنها در سال را بدانند. در مورد دو دوره پرداخت در سال، بازده سالانه موثر به صورت زیر محاسبه می‌شود:
بازده سالانه موثر= ( 1 + [ (بازده تا سررسید) / دوره‌ها ]) ^ دوره‌ها – 1
نسخه نجات بورس در بایگانی؛ حمایت تکراری روی میز
فردای اقتصاد: با وجود رشد دماسنج اصلی بازار سهام در جریان دادوستدهای روز شنبه آن هم پس از سقوط بیش از ۵ درصدی در هفته گذشته، بورس یکی از بدترین روزهای خود را تجربه کرد. حقیقی‌ها بیش از ۹۰۰ میلیارد تومان از سرمایه‌های خود را از جریان دادوستد سهام بیرون کشیدند و حتی در صندوق‌های با درآمد ثابت نیز فروشنده بودند. در مجموع بورس تهران ۴ رکورد کاهشی در روزی که تابلوی تالار شیشه‌ای به ظاهر سبز بود، رقم زد. با این حال سیاستگذار بورسی از یک بسته حمایتی ۱۰ بندی دیگر رونمایی کرد. این حمایت را شاید بتوان بیستمین حمایتی دانست که سیاستگذار بورسی یا در غالب تک سیاست یا یک بسته چندبندی به منظور تغییر مسیر بازار ابلاغ و اجرا کرده اما آیا در این برش زمانی ۸۱۰ روزه، هیچ یک از این حمایت‌ها توانسته به هدفی که در زمان نگارش یا اجرا مدنظر سیاستگذار بورسی بوده است، برسد؟ با مروری کوتاه و نه جزئی بر آنچه بر بورس و سهامداران طی دو سال و اندی اخیر گذشت، بدون شک می‌توان به این پرسش، پاسخی منفی داد. چرا که حتی اگر برای چند روز این حمایت‌ها خود را رشد حداقلی نماگرها نشان داد اما هیچ وقت نتوانست رونقی پایدار برای بورس و سهامداران به ارمغان بیاورد.
حمایت از بورس را به‌طور کلی می‌توان در دو مدل جای داد. نوع رایج حمایت از بورس که طی سال‌های اخیر بارها آزموده شده است، تزریق پول، تعریف معاملات دستوری برای حقوقی‌ها و کاهش نرخ بهره برای افزایش جذابیت بورس و امثال آن است. روشی که درس خود را در سال‌های اخیر به ویژه در ابرنوسان اخیر به خوبی پس داده است اما باز هم مورد آزمون قرار میگیرد. خبرگان بورسی اما حمایت را به شکلی دیگر معنا می‌کنند. آنها معتقدند سیاستگذار با پول‌پاشی و دستکاری متغیرهای اثرگذار نمی‌تواند سرمایه‌گذاران یک بازار را مورد حمایت خود قرار دهد؛ چرا که تمامی این روش‌ها قبلا عملیاتی شده و نشان داده نمی‌تواند راهکاری پایدار و اصولی برای درمان بازار و تغییر مسیر آن باشد و حتی عمدتا تنها به اتلاف منابع و خروج از ریل صحیح سیاستگذاری منجر شده و همانند اتفاقی در سال گذشته رخ داد، با ابرنوسان‌های متوالی می‌تواند به توموری بدخیم تبدیل شود و دیگر بازارها را نیز با توفان ناملایمات مواجه کند. به اعتقاد این کارشناسان نزدیک کردن زیرساخت و ریزساختارهای بازار سهام به استاندارد یک بازار یعنی حذف دامنه نوسان، رفع قیمت‌گذاری دستوری، تنوع بخشی به جعبه ابزار بورس، دو طرفه شدن بازار و مواردی از این دست است که می‌تواند واژه حمایت از بازار سهام را معنا کند. با این حال اثرگذاری همین نوع از حمایت‌ها نیز یک الزام مهم دارد. بازار سهام هر کشوری تابع بخش واقعی اقتصاد آن کشور است و تا زمانی که موتور رشد بخش واقعی اقتصاد روشن نشود، هیچ حمایتی نمی‌تواند اثری پایدار در رونق بخشی به بورس داشته باشد. از این رو تا زمانی که سیاستگذاری به سمتی میل سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟ نکند که شاهد رشد بخش واقعی اقتصاد کشور باشیم، هر گونه حمایتی به بیراهه رفته و نمی‌تواند رونقی پایدار برای بازار سرمایه به عنوان دماسنج اقتصاد به ارمغان بیاورد.
نگاهی به بسته جدید حمایت از بورس
پس از آنکه مدیر روابط عمومی سازمان بورس در آخری روزهای کاری هفته گذشته در چند توئیت خبر از تصمیمات جدید هیئت مدیره سازمان بورس برای حمایت از بازار خبر داده بود، صبح امروز جزئیات بسته ۱۰ بندی حمایت از بازار سرمایه روی خروجی رسانه‌ها رفت. در بسته ۱۰ بندی حمایت فوری از بازار سرمایه که گفته می‌شود در هفته گذشته طراحی و در جلسات رده عالی مقامان اقتصادی کشور نیز مطرح شده است، مصوباتی از جمله بیمه شدن اصل و سود سهام مردم در یک سال آینده تا واریز شدن منابع جهت حمایت از سهام شرکت‌های تولیدی بزرگ کشور دیده می‌شد و مقرر شد از صبح امروز نیز اجرایی شود.
۱. بیمه کردن سهام حاضر در پرتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر نفر (که حدود ۹۶ درصد از تعداد کدهای حقیقی فعال حاضر در بازار را تشکیل می‌دهند) از طریق انتشار عمومی اوراق تبعی و خرید توسط سرمایه‌گذاران صورت میگیرد. سررسید اعمال این اوراق یک ساله بوده و مبلغ تعهد خرید ۲۰ درصد بالاتر از ارزش ترکیب سبد افراد در آخرین روز معاملاتی چهارشنبه، ۴ آبان ۱۴۰۱ است و بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام می‌کند، اعمال و اجرایی خواهد شد.
۲. انتشار اوراق اختیار تبعی فروش بر روی سهام موجود در صندوق‌های درآمد ثابت تا سقف ۴۰۰ هزار میلیارد ریال با تضمین اصل ارزش سبد سهام در ابتدای دوره بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام می‌کند. (منابع لازم برای ایفای تعهدات در سررسید اوراق مذکور، از محل بودجه سال ۱۴۰۲ تامین می گردد.)
۳. تزریق منابع جدید توسط صندوق‌های حاکمیتی برای خرید سهام در بازار سرمایه و به مرور افزایش مبلغ مذکور.
۴. واریز منابع مندرج در ردیف بودجه سال ۱۴۰۱ به صندوق تثبیت از روز شنبه جمعا به مبلغ حدود ۵۰ هزار میلیارد ریال.
۵. هماهنگی، نظارت و پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه شامل شرکتها و نهادهای مالی شبه دولتی، صندوق‌های بازنشستگی و نهادهای نظامی و حمایت این نهادها از سهام ناشران تحت مدیریت خود و توقف فروش تا زمان ثبات در بازار و انجام اقدامات حمایتی از جمله خرید سهام و انتشار اوراق تبعی حمایتی.
۶. همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت اقتصاد جهت مدیریت نرخ سود.
۷. افزایش سپرده‌گذاری مستقیم سازمان بورس نزد صندوق تثبیت.
۸. محدودکردن بخش فروش بازارگردان‌ها تا اطلاع ثانوی.
۹. توقف پذیره‌نویسی اوراق بهادار و عرضه‌های اولیه تا زمان بازگشت ثبات به بازار سرمایه.
۱۰. بازگشت زمان جلسه معاملاتی در فرابورس به روال سابق از ساعت ۱۳:۰۰ به ۱۲:۳۰.
ممنوعیت فروش سهام بیمه شده تا یک سال
در بند نخست بسته ۱۰ بندی حمایت فوری از بازار سرمایه تاکید شده تمامی اشخاصی که ارزش پرتفوی آنها در پایان دادوستدهای روز چهارشنبه ۴ آبان‌ماه تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان باشد، در صورتی که طی یک سال آینده تغییری در سهام موجود در سبد خود ایجاد نکنند (هیچ سهمی که در ۴ آبان ماه داشتند را در یک سال آینده به فروش نرساندند)، در زمان سررسید، شامل دریافت نقدی مبلغی به میزان ۲۰ درصد بالاتر از ارزش روز ۴ آبان ۱۴۰۱ خواهند شد. ضمن آنکه تاکید شده تنها سهام بازارهای اصلی بورس و فرابورس مشمول این طرح می‌شوند و سهام بازار پایه بیمه نخواهند شد. به گفته سازمان بورس، در حال حاضر حدود ۹۶ درصد از تعداد کدهای حقیقی فعال حاضر در بازار سرمایه پرتفویی با ارزش کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان در اختیار دارند.
با این حال ممنوعیت فروش سهام چینش شده در پرتفوی این سهامداران تا زمان سررسید که یک سال آینده خواهد بود، آن هم در شرایطی که شاید به صورت روزانه فضای سیاسی و اقتصادی کشور دستخوش تغییراتی شده و یکی از مهمترین چالش‌های صاحبان سرمایه، غیرقابل پیش‌بینی بودن آینده است، آیا می‌توان توقع داشت که سهامداران تنها به دلیل یک سود ۲۰ درصدی، ریسک‌های آتی را به جان خریده و تغییری در پینش سبد سهام خود ایجاد نکنند؟ آن هم در فضایی که می‌توانند سودهای به مراتب بیشتری را در بازار پول یا حتی صندوق‌های بورسی کسب کنند. بماند که احتمالا بازارهای رقیب فضای جذاب‌تری برای این دسته از معامله‌گران در یک سال آینده خواهند داشت.
فرصت خروج به پول‌ها در روز اول اجرای بسته
بر اساس بند چهارم بسته حمایت فوری از بورس، مقرر شده بخشی از منابع مندرج در ردیف بودجه سال ۱۴۰۱ از روز شنبه جمعا به مبلغ حدود ۵۰ هزار میلیارد ریال به صندوق تثبیت واریز شود. بر اساس اعلام سازمان بورس امروز هزار میلیارد تومان از معوقات بودجه‌ای به صندوق تثبیت بازار واریز شد اما همانطور که پیش‌تر نیز کارشناسان مورد تاکید قرار داده بودند؛ پول‌پاشی بدون توجه به نقصان‌های بازار سرمایه و اقتصاد کشور، راه درمان نیست و تزریق اینگونه منابع فارغ از اثرات تورمی احتمالی، تنها فرصت خروجی به سهامداران می‌دهد. شاهد این مدعا خروج ۹۵۹ میلیارد تومان سرمایه حقیقی از جریان دادوستدهای امروز بازار سهام بود.
ضدحمایت بورسی با بستن دست حقوقی‌ها
و اما یکی از بندهایی که تقریبا در تمامی بسته‌های حمایتی سیاستگذار تکرار شده، ممنوعیت فروش حقوقی‌ها است. در بند ۴ جدیدترین بسته حمایتی آمده «هماهنگی، نظارت و پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه شامل شرکتها و نهادهای مالی شبه دولتی، صندوق‌های بازنشستگی و نهادهای نظامی و حمایت این نهادها از سهام ناشران تحت مدیریت خود و توقف فروش تا زمان ثبات در بازار و انجام اقدامات حمایتی از جمله خرید سهام و انتشار اوراق تبعی حمایتی». در بند ۸ نیز بر «محدودکردن بخش فروش بازارگردان‌ها تا اطلاع ثانوی» تاکید شده است.
این اجبار در روزهای نخست ریزش بازار در مرداد و شهریور سال ۹۹ نیز راهکار سیاستگذار برای حمایت از بازار سهام بود و حالا با گذشت ۸۱۰ روز از ریزش قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای به وضوح ناکارآمدی آن بر همگان عیان است. در مقابل مانع از آن شد که سرمایه‌گذاران بزرگ بازار با نقدکردن دارایی خود در زمان مناسب به خرید نمادهای ارزنده بپردازند. در واقع باید توجه داشت زمانی که یک سرمایه‌گذار از فروش منع شود، طبیعتا نه سرمایه‌ای برای ورود مجدد او باقی می‌ماند و نه انگیزه‌ای برای خرید سهام تا عملا این بند حمایتی خود به ضدحمایتی برای بازار و سهامداران تبدیل شود.
مضاف بر اینکه این مساله باعث می‌شود تا شاهد بستن دست سرمایه‌گذارانی باشیم که اتفاقا هم از توانایی تحلیلی بیشتری برخوردار بوده و هم به شکلی پایدارتر در بازار سرمایه حضور خواهند داشت.
کدام حمایت است؟ کاهش یا افزایش ساعت معاملات
شاید بند فان این بسته حمایتی بازگرداندن ساعت کاری فرابورس به ۹ تا ۱۲.۵ است. شنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۱ بود که معاونت بازار فرابورس ایران خبر از افزایش نیم ساعته معاملات روزانه این بازار داده بود و اتفاقا در همان زمان، مصاحبه‌های مختلفی در خصوص نقش افزایش ساعت معاملاتی بورس‌ها در کارایی بازار و حمایت از سهامداران منتشر می‌شد. حالا در کمتر از دو ماه، بازگشت به قبل و کاهش نیم ساعته زمان دادوستدهای روزانه در میان بندهای حمایتی سیاستگذار جای گرفته است.
کارنامه بورسی ۲۷ ماه حمایت
جستجوها نشان می‌دهد از زمان آغاز سقوط قیمت‌ها در ۲۰ مرداد سال ۹۹ تا کنون، حداقل ۲۰ فرمان حمایتی برای تغییر مسیر بازار سهام داده شده که برخی نیز بندهای چندگانه‌ای داشته‌اند. ۳۰ مردادماه ۹۹ بود که سازمان بورس و اوراق بهادار در راستای حمایت از سهامداران، نصاب سقف سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت در سهام را از ۵ درصد به ۱۵ درصد افزایش داد. مصوبه‌ای که اگرچه نتوانست رونق را به جریان دادوستد سهام بازگرداند اما گرفتاری صندوق‌های با درآمد ثابت را که لازم است چینش پرتفویی با حداقل ریسک ممکن داشته باشند، دو چندان کرد. یک شهریورماه همان سال، شاهین چراغی، یکی از اعضای وقت شورای عالی بورس، از تصمیم این شورا برای حمایت حقوقی‌ها از بازار سهام خبر داد. چند روز بعد یعنی ۲۶ شهریور ۹۹، بر اساس جزییات آخرین جلسه اعضای هیات عامل صندوق توسعه ملی، موضوع سپرده‌گذاری یک درصد از منابع صندوق برای حمایت از بازار سرمایه مورد تاکید قرار گرفت و در دوم مهرماه، معاملات الگوریتمی ممنوع شد. تا اینکه در میانه بهمن‌ماه آن سال یعنی زمانی که تا محدوده یک میلیون و ۱۳۰ هزار واحدی ریزش کرده بود، محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس وقت سازمان بورس از تصویب ۸ بند حمایتی به منظور روان‌سازی و تعدیل معاملات در بازار سرمایه خبر داد. انتشار سه همت اوراق اختیار فروش تبعی، افزایش ضریب تعدیل سهام و حق تقدم از ۴۵ به ۶۰ درصد و اعطای کارت اعتباری به دارندگان سهام عدالت بخشی از این ۸ بند حمایتی بود. پس از ابلاغ این بسته ۸ بندی اما سیاستگذار که همچنان از اثرگذاری اینگونه حمایت‌ها مطمئن نبود تصمیم به نامتقارن کردن دامنه نوسان به مثبت ۶ و منفی ۲ درصد از ۲۵ بهمن ۹۹ گرفت و در روزهای پایانی این سال نیز دور جدید از اوراق تبعی تحت عنوان «حامی ۱۴۰۱» منتشر کرد. به هر حال از آن زمان به بعد، شاخص کل بورس تهران با نوسانات مقطعی و آرام، خود را تا کانال ۱.۳ میلیون واحد نیز بالا کشید اما مجددا رو به کاهش گذاشت. با گذشت یک ماه از دادوستدهای بورس در سال ۱۴۰۰، دامنه نامتقارن سهام یک درصد بازتر شد و به مثبت ۶ سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟ و منفی ۳ درصد رسید و چند روز بعد، از بسته ۷+۳ بازار سرمایه رونمایی شد. اختصاص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار، رفع ممنوعیت نهادهای مالی بازار سرمایه برای استفاده از تسهیلات بانکی و اعطای اقامت ۵ ساله برای سرمایه‌گذاران خارجی برای خرید سهام از مهمترین بندهای این بسته حمایتی بود اما نه تنها نتوانست رونق را به بازار سهام بازگرداند بلکه شاخص کل با افت بیش از ۹ درصدی در کمتر از ۲۰ روز، به کف یک میلیون و ۹۵ هزار واحدی رسید. یک بهمن‌ماه ۱۴۰۰ اما رسانه‌ها با زدن تیتر «۱۰ فرمان رئیسی برای حمایت از بورس» خبر از بسته جدید دولت برای بازار سرمایه خبر دادند. تعیین سقف قیمت برای گاز خوراک صنایع، کاهش ۵ واحد درصدی مالیات شرکت‌های تولیدی، واریز منابع جدید به صندوق تثبیت بورس، مدیریت نرخ سود بین بانکی بخشی از این بندهای حمایتی بود که به گفته احسان خاندوزی قرار بود حمایتی واقعی و عملی برای سهامداران به ارمغان بیاورد. از آن زمان تا امروز، چند حمایت دیگر شامل دو مرحله واریز پول به صندوق تثبیت بازار سرمایه و انتشار اوراق تبعی اجرایی شد اما باز هم نتوانس مانع از کاهش قیمت سهام و خروج سرمایه از جریان دادوستدها شود. آنگونه که آمارها نشان می‌دهد خالص فروش حقیقی‌ها در ۸۱۰ روز گذشته بیش از ۱۷۰ هزار میلیارد تومان بوده است و همزمان ارزش معاملات خرد سهام در یک ماه، از میانگین روزانه ۱۶ هزار میلیارد تومانی ۵ ماه نخست ۹۹ به ۲ هزار میلیارد تومان کاهش یافته و در برخی روزها همچون دادوستدهای امروز، سهم خروج پول حقیقی‌ها بیش از ۳۰ درصد از ارزش کل دادوستدها می‌شود.
گزیده‌ای از حمایت‌های بورسی از مرداد ۹۹ تا کنون
سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟
انواع اوراق قرضه چیست و خرید آن چگونه است؟
سرمایه‌گذاری
اوراق قرضه ( Bond ) چیست؟
خرید اوراق قرضه یکی از سرمایه‌گذاری‌های متداول در سراسر جهان است که معمولا هم برای عرضه‌کننده اوراق و هم برای خریدار اوراق یک بازی برد برد محسوب می‌شود.
در این مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی انواع اوراق قرضه؛ نحوه خرید و میزان بازدهی آن بپردازیم. پس تا پایان با ما همراه باشید. اما ابتدا بهتر است بدانیم که اساسا اوراق قرضه چیست؟
بسیاری از ما گاهی اوقات برای خرید یک دارایی یا هر فعالیت دیگری با مشکل تامین مالی آن مواجه می‌شویم و برای رفع آن اقدام به وام گرفتن یا همان قرض کردن می‌کنیم.
این موضوع در حوزه‌های دیگر نیز وجود دارد. بسیاری از کسب‌وکارها و دولت‌ها برای رفع مشکل تامین مالی خود اقدام به قرض کردن می‌کنند.
گاهی مبلغ مورد نیاز برای تامین منابع مالی آنقدر بالا بوده که از توان بانک‌ها خارج است و این منابع باید از کانال دیگری تامین شود. یکی از راه‌هایی که شرکتها برای تامین منابع مالی خود به کار می‌گیرند عرضه انواع اوراق قرضه است.
در واقع اوراق قرضه همان وام است. اوراق قرضه به منظور تامین مالی پروژه‌ها و طرح‌های توسعه‌ای در دست دولت‌ها و نهادها در داخل و خارج از کشور منتشر می‌شوند. افراد می‌توانند اقدام به خرید آن کنند.
وقتی فردی اقدام به خریدن اوراق قرضه می‌کند در واقع پول خود را در اختیار عرضه‌کننده اوراق قرضه قرار می‌دهد، یعنی پول خود را به آنها قرض می‌دهد. در مقابل خرید این اوراق و پولی که قرض می‌دهید؛ به شما امتیازاتی داده می‌شود.
در طول مدتی که پول شما در اختیار شرکت صادرکننده اوراق قرضه قرار میگیرد؛ مبالغی به عنوان بهره طی دوره‌های مختلفی به شما پرداخت می‌شود. میزان نرخ بهره و دوره‌های پرداخت آن بستگی به شرایط اوراق قرضه هر شرکتی دارد و متفاوت است.
هرچه مدت زمان اوراق قرضه بیشتر باشد نرخ بهره آن نیز بیشتر است. پرداخت بهره اوراق قرضه می‌تواند به صورت ماهانه، سه ماهه، شش ماهه و یا سالانه باشد.
با به پایان رسیدن سررسید اوراق قرضه، فرد اصل پول خود را از شرکت مورد نظر دریافت خواهد کرد. اوراق قرضه به زبان ساده، یک نوع اوراق بهادار است که معرف مبلغی وام است.
شرکت انتشاردهنده آن موظف می‌شود بابت سرمایه‌گذاری افراد در این اوراق، طی دوره‌های معینی مبلغی به عنوان بهره یا سود به آنها پرداخت کند.
اوراق قرضه اغلب دارای نرخ بهره ثابت هستند و می‌توان آنها را به چشم یک سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت در نظر گرفت. برخی اوراق قرضه نیز وجود دارند که دارای نرخ بهره شناور هستند و نرخ بهره آنها تابع شرایط بازار است.
اوراق قرضه بخریم یا سهام؟
با این تعاریف دریافتیم که خرید اوراق قرضه نیز یک نوع سرمایه‌گذاری مانند خرید سهام است.
تفاوت سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه با سرمایه‌گذاری در سهام این است که شما با خرید سهام در واقع مالک بخشی از آن شرکت می‌شوید و در سود و زیان آن شریک هستید.
بنابراین خرید سهام با ریسک و نوسان همراه است. اما اوراق قرضه این ریسک را با خود ندارد و معمولا دارای نرخ بهره ثابتی هستند.
شرکتها ترجیح می‌دهند برای تامین منابع مالی مورد نیاز خود به جای فروش سهام اقدام به صدور اوراق قرضه کنند. زیرا به دارندگان آن اجازه دخالت در مدیریت و دیگر امور شرکت را نمی‌دهد.
در واقع دارنده اوراق قرضه طلبکار شرکت است نه مالک بخشی از سهام آن.
در مجموع می‌توان گفت اوراق قرضه یک نوع سرمایه‌گذاری است که افراد پول خود را به یک شخص حقیقی یا حقوقی قرض می‌دهند و طی دوره معینی بابت آن بهره دریافت می‌کنند. سپس با به پایان رسیدن سررسید، اصل پول خود را دریافت می‌کنند.
اکنون که فهمیدیم اوراق قرضه چیست؛ بهتر است بدانیم انواع اوراق قرضه کدامند و شرایط آنها به چه صورت است.
انواع اوراق قرضه کدام‌اند؟
همانطور که گفتیم اغلب اوراق قرضه نرخ بهره ثابتی دارند، بنابراین در این بخش به انواع اوراق قرضه با درآمد ثابت می‌پردازیم. معمولا سه نوع اوراق قرضه داریم:
1- اوراق قرضه دولتی
دولت‌ها یکی از نهادهایی هستند که برای تامین منابع مالی مورد نیاز خود اقدام به صدور اوراق قرضه می‌کنند.
دولت‌ها معمولا برای فعالیت‌هایی ازجمله پرداخت به موقع حقوق و صورت حساب‌ها، اقدام به صدور و انتشار اوراق قرضه می‌کنند.
هرچقدر اقتصاد یک کشور قوی‌تر باشد ریسک سرمایه‌کذاری در اوراق قرضه آن نیز پایین‌تر خواهد بود. در کشوری مانند آمریکا، این نوع سرمایه‌گذاری یکی از امن‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها به شمار می‌رود.
2- اوراق قرضه شهرداری
شهرداری‌ها نیز پروژه‌های در دست اجرا دارند که به منابع مالی زیادی نیاز دارد تا به اجرا درآیند. به همین دلیل این نهاد نیز در پی تامین آن اقدام به صدور اوراق قرضه می‌کند.
شهرداری‌ها درآمدی از محل مالیات‌های دریافتی دارند. اگر منابع مالی مورد نیاز آنها رقمی بیش از میزان مالیات‌های دریافتی باشد؛ اقدام به صدور اوراق قرضه می‌کنند.
3- اوراق قرضه شرکتی
کسب‌وکارها نیز به دنبال تامین منابع مورد نیاز خود هستند و برای رفع هزینه‌ها اقدام به صدور اوراق قرض می‌کنند. در مقایسه با اوراق قرضه دولتی و شهرداری، این نوع اوراق ریسک بالاتری دارد اما از سوی دیگر تنوع بیشتری نیز دارد.
سررسید اوراق قرضه
انواع اوراق قرضه از نظر مدت زمان تعیین شده برای سررسید، به سه دسته تقسیم می‌شوند :
- اوراق قرضه کوتاه‌مدت: زمان سررسید این اوراق از یک تا پنج سال است .
- اوراق قرضه میان‌مدت: زمان سررسید این اوراق از پنج تا ده سال است .
- اوراق قرضه بلندمدت: زمان سررسید این اوراق بیشتر از ده سال است.
چگونه اوراق قرضه بخریم؟
با توجه به توضیحاتی که در داده شد دیدیم که اوراق قرضه در واقع یک نوع وام با بهره است. در واقع ناشر اوراق قرضه چه به سوددهی برسد و چه متحمل زیان بشود؛ متعهد شده که بهره تعیین شده را به فرد دارنده اوراق بپردازد.
ناشر اوراق قرضه ملزم به اطلاع‌رسانی و شفاف‌سازی درباره فعالیت خود نیست و به همین جهت می‌تواند منابع مالی حاصل از اوراق قرضه را که به دست آورده در فعالیت‌های غیرقانونی وارد کند.
در مجموع ماهیت اوراق قرضه با سیستم بانکداری اسلامی ایران مطابقت ندارد و این نوع اوراق در ایران نه صادر می‌شود و نه مورد معامله قرار میگیرد.
اوراق مشارکت و قرضه از این جهت که هر دو یک نوع سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت هستند تفاوت چندانی با هم ندارند و شما می‌توانید در ایران اقدام به خرید و سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت کنید.
تنها تفاوتی که وجود دارد این است که منابع حاصل از اوراق مشارکت باید در طرح‌های عمرانی، خدماتی، تولیدی سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟ یا صنعتی مورد استفاده قرار بگیرد، در حالی که هیچ محدودیتی برای اوراق قرضه وجود نداشت.
اوراق مشارکت‌های دولتی و شرکتی در ایران، در بورس تهران مورد معامله قرار می‌گیرند که لیست آنها را می‌توانید در سایت بورس تهران مشاهده کنید.
جمع‌بندی
در این مقاله به یکی دیگر از اوراق پرطرفدار در دنیا یعنی اوراق قرضه که بیش از همه مورد علاقه دولت‌ها است پرداختیم. دیدیم که به اوراق قرضه می‌توان به یک سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت نگاه کرد.
این اوراق از سوی دولت‌ها، شهرداری و شرکتها به فروش می‌رسد و خریداران آن طی مدت تعیین شده‌ای بهره دریافت می‌کنند و در تاریخ سررسید نیز اصل پول خود را دریافت می‌کنند.
از آنجا که این نوع اوراق در واقع یک وام با بهره است با ماهیت سیستم بانکداری اسلامی ایران مطابقت ندارد و در ایران مورد معامله قرار نمی‌گیرد.
در صورت نیاز به هر گونه مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه، می‌توانید با کارشناسان و مشاوران مجرب الوبیزنس در ارتباط باشید.
با یک مشاور صحبت کن
بورس و بازار سرمایه
دریافت مشاوره
مشاوره بورس و بازار سرمایه
مشاوره سرمایه‌گذاری شخصی چه کمکی به ما می‌کند؟ افراد زیادی هستند که با سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف مالی به دنبال کسب درآمد هستند. سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی به آنها کمک می‌کند تا ارزش پول خود را در درجه اول حفظ و کسب درآمد کنند. با این حال، نوسانات در این بازارها باعث شده تا ریسک سرمایه‌گذاری در آنها بسیار بالا برود. مشاور سرمایه‌گذاری شخصی فردی است که با آگاهی از سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف به شما کمک می‌کند تا در بازارهای زیر کسب درآمد کنید: سرمایه‌گذاری در بازار مسکن سرمایه‌گذاری در بازار سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟ طلا سرمایه‌گذاری در بازار ارز سرمایه‌گذاری در بورس و بازار سرمایه در ادامه در خصوص هر کدام از این حوزه‌ها و روش‌های دریافت مشاوره در آنها توضیحاتی را ارائه می‌دهیم. مشاوره تلفنی بورس بازار سرمایه و بورس یکی از جذاب‌ترین بازارهای مالی برای سرمایه‌گذاری شخصی است. در سالیان گذشته کمتر کسی با این بازار آشنایی داشت و تنها درصد کمی از افراد جامعه کد بورسی داشتند. اما برخی اتفاقات منجر به استقبال مردم از این بازار شد. از جمله این اتفاقات می‌توان به بحران ارزی سال ۹۷ و همچنین آزادسازی سهام عدالت اشاره کرد. سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه نه تنها موجب منفعت شخصی برای سرمایه‌گذاران می‌شود، بلکه در رونق تولید و تامین نقدینگی مورد نیاز شرکتها نیز نقش بسزایی دارد. با این حال، بسیاری از مردم به علت نداشتن دانش بورسی، از این سرمایه‌گذاری در بورس خودداری می‌کنند. واقعیت امر نیز آن است که سرمایه‌گذاری در این حوزه نیاز به دانش سرمایه‌گذاری دارد که اکثر افراد جامعه نسبت به آن ناآشنا هستند. یکی از بهترین راه‌ها برای افزایش دانش سرمایه‌گذاری و همچنین کاهش ریسک در بازار سرمایه، استفاده از مشاوره تلفنی بورس است. مشاوره بورس به شما کمک می‌کند تا ضمن یادگیری دانش مورد نیاز، بتوانید سبد سهام خود را به گونه‌ای مدیریت کنید که بیشتری بازدهی را داشته باشد. مطالعه بیشتر: مشاوره تامین مالی و سرمایه‌گذاری؛ حضوری و تلفنی سرمایه‌گذاران معمولا به دنبال آن هستند تا از سهام پربازده اطلاع داشته باشند، وضعیت سود و زیان شرکتها را بدانند و از همه مهم‌تر زمان خرید و فروش سهام شرکت‌های مختلف را یاد بگیرند. مشاوره تلفنی بورس در این موارد می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند. اما سوال این است که چرا مشاوره تلفنی؟ در پاسخ باید گفت که این روش یکی از بهترین روش‌ها جهت دریافت مشاوره بورس و سرمایه‌گذاری است. چرا که به راحتی می‌توانید با یک تماس ساده از مشاوره خبره بازار سرمایه مشورت بگیرید و نیازی به ملاقات حضوری و دردسرهای مربوط به آن نیست. ضمن آنکه مشاوره تلفنی بورس نسبت به سایر روش‌های مشاوره سرمایه‌گذاری در بورس، هزینه به مراتب پایین‌تر و ناچیزی دارد. از آنجا که اکثر سرمایه‌گذاران به دنبال معرفی سهام‌های پربازده، تحلیل مختصر وضعیت شرکتها یا کسب اطلاع از آینده بازار بورس هستند، بنابراین یک مشاور بورسی می‌تواند به راحتی به روش تلفنی به این سوالات پاسخ دهد. مشاوره خصوصی بورس علاوه بر مشاوره تلفنی بورس به شیوه‌های دیگر نیز می‌توان در این حوزه مشاوره گرفت که از جمله آنها می‌توان به مشاوره خصوصی بورس اشاره کرد. چنانچه شما قصد دارید تا منابع مالی قابل توجهی را وارد بازار سرمایه کنید، پیشنهاد ما این است که از این نوع مشاوره استفاده کنید. همچنین اگر قصد دارید تا به صورت هدفمند و طولانی مدت در بازار سرمایه کشور سرمایه‌گذاری کنید، بهتر است از خدمات مشاوره خصوصی بورس استفاده کنید. چنین مشاوری رابطه بیشتری با شما داشته و صرفا به معرفی سهام‌های پربازده یا اصطلاحا ارائه سیگنال اکتفا نخواهد کرد. این در حالی است که مشاوره تلفنی بورس بیشتر در این حوزه‌ها می‌تواند به شما کمک کند. طبیعی است که هزینه دریافت مشاوره خصوصی بورس معمولا از مشاوره تلفنی بورس و سایر روش‌ها بیشتر خواهد بود. چرا که شما می‌توانید با یک مشاور بورسی جلسه ملاقات حضوری نیز داشته باشید و با وی در ارتباط باشید. مشاوره آنلاین بورس استفاده از مشاوره آنلاین یکی از بهترین راه‌ها جهت گرفتن ارتباط با مشاوران مختلف است. چرا که هم هزینه مشاوره سرمایه‌گذاری به مراتب پایین‌تر بوده و هم شیوه و دسترسی آن آسان‌تر خواهد بود. اما در حوزه سرمایه‌گذاری در چند سال اخیر، گسترش فضای مجازی به مشاوره آنلاین بورس کمک کرده است. به نحوی که هم‌اکنون افراد حتی می‌توانند از یک مشاور بورسی و سرمایه‌گذاری در فضای مجازی از قبیل تلگرام و اینستاگرام مشورت بگیرند. مشورت با یک مشاور بورسی در تلگرام یا سایر شبکه‌های اجتماعی، می‌تواند آغازی سررسید اوراق بهادار به چه معناست؟ برای ارتباط گسترده‌تر به صورت مشاوره تلفنی بورس یا مشاوره خصوصی و حضوری باشد. از آنجا که ماهیت بسیاری از مسائل و سوالات مربوط به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه به نحوی است که به صورت غیرحضوری می‌توان مطرح کرد، بنابراین مشاوره آنلاین بورس می‌تواند برای افراد تازه‌کار بهترین راه جهت بالا بردن دانش و سواد بورسی باشد. مشاوره سرمایه‌گذاری در طلا خرید طلا در طول تاریخ همواره یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری افراد بوده است. این فلز گرانبها از گذشته‌های دور تاکنون طرفداران زیادی داشته است. در ایران نیز خصوصا در سالیان اخیر میزان سرمایه‌گذاری در طلا افزایش یافته است. این نوع از سرمایه‌گذاری اگرچه به دانش کمتری نسبت به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه نیاز دارد، با این حال نمی‌توان بی‌گدار نیز به آب زد. واقعت آن است که قیمت طلا تحت تاثیر بسیاری از فاکتورها و عوامل اقتصادی مختلف قرار میگیرد و ممکن است در زمان‌های مختلف دچار نوسان شود. به عنوان مثال، قیمت دلار و سایر ارزها معمولا تاثیرات مثبت و منفی بر روی نرخ طلا خواهد گذاشت. همچین مسائل بین‌المللی، قیمت جهانی طلا و قیمت نفت از جمله فاکتورهای تاثیرگذار دیگر در این زمینه هستند. مجموعه این دلایل به ما گوشزد می‌کند در این خصوص از مشاوره سرمایه‌گذاری در طلا استفاده کنیم. بنابراین اینگونه نیست که به صورت شخصی بتوانیم وضعیت بازار طلا را تحلیل کنیم. افراد خبره در این حوزه با در نظر گرفتن وضعیت سایر بازارهای مالی می‌توانند به ما کمک کنند. مشاوره سرمایه‌گذاری در طلا نیز همانند مشاوره سرمایه‌گذاری در بورس می‌تواند به روش‌های مختلف آنلاین، حضوری یا تلفنی صورت بگیرد که هر کدام از آنها شرایط خاص خود را خواهند داشت. مشاوره سرمایه‌گذاری مسکن حوزه مسکن نیز یکی از حوزه‌های پربازده برای سرمایه‌گذاری است که در سالیان اخیر توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرده است. حوزه زمین و مسکن نیز می‌تواند تحت تاثیر بسیاری از متغیرهای اقتصادی دچار نوسان و تغییر شود. به عنوان مثال، معمولا تغییر قیمت مصالح ساختمانی از قبیل آهن و فولاد موجب تغییرات در قیمت زمین و مسکن خواهد شد. علاوه بر آن اتفاقات سایر بازارهای مالی از قبیل بازار ارز نیز بر آن تاثیرگذار خواهد بود. همین مساله نیاز به مشاوره سرمایه‌گذاری در مسکن را دو چندان می‌کند. چگونه یک مشاور سرمایه‌گذاری شخصی انتخاب کنم؟ چنین فردی نیاز است تا از یک سری مهارت‌ها و توانایی‌ها برخوردار باشد. با نگاهی به رزومه و سوابق می‌توان نسبت به توانایی او اطلاع پیدا کرد. یک مشاور سرمایه‌گذاری شخصی باید در یک یا چند مورد از زمینه‌های زیر تخصص داشته باشد: چگونگی سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ارزیابی از وضعیت آینده بازارهای مالی تحلیل وضعیت بازار مسکن سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بورسی ارائه تحلیل در خصوص تاثیر اتفاقات مختلف بر بازارها تحلیل وضعیت بازار طلا و سکه
دیدگاه شما