حجم مبنا چگونه محاسبه می شود؟

برای محاسبه مقدار میانگین وزنی باید یک مجموعه عامل‌های نابرابر و برای هر یک از عامل‌ها، وزن یا ارزش معینی در نظر بگیرید و آن عامل را در وزن مشخص ضرب کرده و در نهایت جمع این ارقام حاصل شده را بر مجموع وزن‌ها تقسیم کنید.
اگر مثلث تعادل، قیمت پایانی فرض شود و قیمت‌های معامله شده با حجم یکسان باشد میانگین قیمت در نقطه مرکز، سطح تعادل را برقرار کرده است، اما اگر قیمت‌ها با حجم‌های متفاوتی معامله شوند میانگین قیمت برای برقراری سطح تعادل نزدیک می‌شود به آن قیمتی که بیشتر معامله روی آن انجام شده است.

نسبت قیمت به فروش چیست و چگونه محاسبه میشود؟

نسبت قیمت به فروش(P/S) چیست؟

نسبت P/S برابر است با نسبت قیمت بازار(price) هر سهم به فروش(sale) هر سهم. اعتقاد بر این است که رشد فروش ثابت و قوی وسیله‌ای برای رشد شرکت است، بدین معنی که رشد شرکت باید از رشد فروش آغاز شود. در شرکت‌هایی که زیان و یا جریان نقدی منفی دارند و یا در شرکت‌های رشد یافته سیکلی و با سود نزدیک به صفر، این نسبت می‌تواند کمک بیشتری برای داشتن برآورد صحیح نسبت به شرکت به ما بکند.

به‌طورکلی نیز با توجه به امکان دستکاری کمتر فروش نسبت به سود و همچنین پایداری بیشتر فروش نسبت به سود و جریان نقدی، محاسبه این نسبت می‌تواند دقت تحلیل و ارزیابی شرکت مورد نظر را افزایش دهد.

نحوه محاسبه P/S

گاهی به نسبت قیمت به فروش، PSR هم می‌گویند که مخفف Price to Sales Ratio است. همان‌طور که از اسم آن بر می‌آید، P/S از دو بخش تشکیل شده است.

بخش اول، قیمت است. برای این منظور می‌توانید از قیمت پایانی یا قیمت آخرین معامله استفاده کنید.

بخش دوم، فروش شرکت به ازای هر سهم خواهد بود. برای این کار لازم است میزان فروش کل شرکت (به ریال) بر تعداد سهم‌های شرکت تقسیم شود.

مثال: در شکل زیر مقدار فروش شرکت ایران‌خودرو از آخرین صورت سود و زیان شرکت (۳ماهه 1400) استخراج شده است:( گفتنی است دانستن انواع صورت های مالی یکی از ضروری ترین نیازهای محاسبه نسبت های مالی است)

برای محاسبه نسبت (P/S) ابتدا مقدار فروش به ازای هر سهم را محاسبه می‌کنیم:

194469091000000/301656068000=644

ارزش بازار هر سهم ایران‌خودرو نیز در حال حاضر 2041 ریال است.درنتیجه P/S هر سهم ایران‌خودرو برابر خواهد شد با:

2041/644=3٫16

عدد 3٫16 محاسبه شده در بالا به این معنی است که قیمت هر سهم 3٫16 برابر فروش به ازای هر سهم شرکت است. این نسبت هر چه کمتر باشد می تواند بیانگر پایین بودن قیمت سهم باشد. در نظر داشته باشید که فروش شرکت در 3 ماهه ابتدایی سال جاری است.

روش دوم

برای محاسبه P/S یک روش دیگر هم وجود دارد که ساده‌تر است.

در این روش، ابتدا از سایت TSETMC ارزش بازار سهم را می‌خوانیم. برای خودرو این عدد 615,680.035 B است.

حالا کافی است که این عدد را بر میزان فروش تقسیم کنیم تا به همان اعداد قبلی برسیم.

توجه کنید که ارزش بازار معمولا به میلیارد ریال (B) و میزان فروش به میلیون ریال (M) گزارش می‌شود. برای همین لازم است که ارزش بازار را هم به میلیون درنظر بگیرید.

بازه مناسب برای P/S

نسبت قیمت به فروش، برای هر صنعت می‌تواند متفاوت باشد.

با این وجود خوب است که حجم مبنا چگونه محاسبه می شود؟ این عدد در بازه ۱ تا ۲ قرار بگیرد. اگر نسبت قیمت به فروش از یک کوچکتر باشد، خیلی خوب است.

معنی P/S برابر یک چیست؟ این نسبت به ما می‌گوید که شرکت، دقیقا برابر با ارزش بازار خود فروش دارد. توجه کنید که این فروش، سود نیست. برای محاسبه سود باید بهای تمام شده را از میزان فروش کم کنیم.

مثلا اگر یک میلیارد تومان برای تاسیس یک کافه خرج کنید و سالی یک میلیارد تومان فروش داشته باشید، خیلی خوب است. ممکن است سود شما مثلا ۱۰۰ میلیون تومان باشد. اما خوب است که دست‌کم برابر با ارزش کل کافه، فروش داشته باشید.

مقایسه P/S

یکی از بهترین راه‌های بررسی نسبت قیمت به فروش، این است که P/S را با سهم‌های دیگر حاضر در صنعت مقایسه کنید.

برای این کار می‌توانید قیمت به فروش همه سهم‌های یک صنعت را حساب کنید، از اعداد به‌دست آمده میانگین بگیرید و ببینید نسبت برای سهم شما از میانگین صنعت کم‌تر است یا بیشتر.

از طرف دیگر، اگر سهمی با EPS منفی، P/S نزولی داشته باشد، امید می‌رود که سهم از یک شرکت زیان‌ده به شرکتی سودآور تبدیل شود.

قیمت پایانی سهم در بورس چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

قیمت پایانی چیست؟

قیمت پایانی میانگینی از قیمت های معامله شده سهم در ساعات معاملاتی و در یک روز معاملاتی طبق حجم معاملات است. معامله سهم در ابتدای روز بعد، طبق قیمت پایانی، آغاز می شود.
قیمت پایانی سهم همیشه با آخرین قیمت سهم برابر نخواهد بود چون قیمت سهام شرکت‌ها، زمانی قادر خواهند بود بیشترین مقدار افزایش یا کاهش روزانه‌ را تجربه کنند که حجم بسیار زیادی از آن سهم در طول ساعت معاملاتی مورد معامله قرار بگیرد. برای بررسی عوامل موثر بر قیمت سهام یکی از گزینه های تاثیر گذار همین قیمت پایانی در بورس است.

رابطه حجم مبنا و حجم معاملات و تاثیر آن بر قیمت پایانی

اگر میزان حجم معاملات سهم دست کم برابر با حجم مبنا باشد، در این صورت قیمت پایانی سهم را همان میانگین موزون محاسبه شده، در نظر می‌گیرند و در سامانه معاملات ثبت می‌شود.
در صورتی که میزان حجم معاملات سهم کمتر از حجم مبنا باشد به اندازه همان مقدار نسبت، از مقدار کاهش یا افزایش قیمت سهم هم کم می شود و قیمت پایانی هم بر همین اساس محاسبه و در نهایت در سامانه معاملات ثبت می شود.
زمانی که مقدار معاملات سهم از حجم مبنا کمتر باشد، مقدار و درصد افزایش یا کاهش قیمت سهم نیز کمتر از حداکثر میزان افزایش یا کاهش تعیین شده براساس مقررات خواهد بود.
قیمت پایانی سهم براساس میانگین وزنی قیمت سهم در طول یک روز معاملاتی، تعیین می‌شود.

میانگین وزنی چیست و نحوه محاسبه آن؟

برای محاسبه مقدار میانگین وزنی باید یک مجموعه عامل‌های نابرابر و برای هر یک از عامل‌ها، وزن یا ارزش معینی در نظر بگیرید و آن عامل را در وزن مشخص ضرب کرده و در نهایت جمع این ارقام حاصل شده را بر مجموع وزن‌ها تقسیم کنید.
اگر مثلث تعادل، قیمت پایانی فرض شود و قیمت‌های معامله شده با حجم یکسان باشد میانگین قیمت در نقطه مرکز، سطح تعادل را برقرار کرده است، اما اگر قیمت‌ها با حجم‌های متفاوتی معامله شوند میانگین قیمت برای برقراری سطح تعادل نزدیک می‌شود به آن قیمتی که بیشتر معامله روی آن انجام شده است.

حجم مبنا و تاثیر آن بر روی قیمت پایانی سهام

توجه به این نکته ضروری است که در بازار بورس اوراق بهادار، شرکت‌های بورسی دارای حجم مبنا هستند و حجم مبنا روی قیمت پایانی سهم تاثیرگذار خواهد بود.
سامانه معاملاتی بازار بورس میانگین قیمت سهم در طول روز را که به صورت اتوماتیک و لحظه‌ای محاسبه می کند و به بررسی حجم معاملات با حجم مبنا می پردازد.
در صورتی میزان حجم معاملات سهم به میزان کمترین مقدار حجم مبنا باشد، میانگینی که محاسبه می شود تحت عنوان قیمت پایانی سهم در تابلوی معاملات ثبت می شود.
ولی در صورتی که حجم معاملات سهام از حجم مبنا کمتر باشد به همان نسبت از مقدار کاهش یا افزایش قیمت پایانی سهم کاسته خواهد شد و این قیمت در تابلوی معاملات ثبت خواهد شد.

حجم مبنای شرکت های فرابورسی:

طبق قانون موجود در سازمان فرابورس ایران مقدار حجم مبنای شرکت‌های فرابورسی، یک است و به همین دلیل است که سهام قادر خواهد بود تا با اولین معامله قیمت پایانی آن را به بیشترین و کمترین قیمت خودش برساند.
در صورتی که در بازار فرابورس سهامی در یک روز معاملاتی قیمت‌های متفاوت با حجم‌های مختلف معامله شود، قیمت پایانی این شرکت طبق همان میانگین وزنی محاسبه می شود.
محاسبه قیمت پایانی در ۳حالت بیشتر، کمتر و مساوی با حجم مبنا
بر اساس آنچه که در مطالب بالا اشاره کردیم قیمت پایانی در واقع نوعی میانگین وزنی قیمت استو
حالت ۱- حجم معامله شده کمتر از حجم مبنا باشد:
نحوه محاسبه قیمت پایانی در بورس
حالت ۲- حجم معامله شده مساوی یا بیشتر از حجم مبنا باشد.

مثالی برای تعیین قیمت پایانی

به طور مثال، قیمت سهمی در ابتدای ساعت معاملاتی روز یکشنبه، ۲۰۰ تومان است و مقدار میانگین قیمت معاملات این سهم در طول ساعات مطالعه روز یکشنبه ۲۰۶ تومان باشد در نتیجه میانگین قیمت سهم در آخرین ساعت معاملاتی روز شنبه، در مقایسه با ساعات ابتدایی، ۶ تومان یعنی به میزان ۳ درصد رشد داشته است.
در صورتی که تعداد سهام معامله شده در آن شرکت در طول ساعات معامله روز یکشنبه، با حجم مبنا برابر باشد، در روز یکشنبه قیمت پایانی سهم ، همان ۲۰۶ تومان است، اما در صورتی که تعداد سهام معامله شده آن شرکت، فقط به اندازه نصف حجم مبنای تعیین شده برای این سهم باشد، مقدار افزایش سهم از ۶ تومان، کاهش پیدا می کند و به ۳ تومان می‌رسد و قیمت پایانی سهم هم در روز یکشنبه، معادل با ۲۰۳ تومان خواهد بود.

تفاوت قیمت پایانی سهم با قیمت آخرین معامله

قیمت آخرین معامله به آخرین قیمتی گفته می‌شود که در طول یک دوره زمانی به طور مثال یک روز کاری معامله شده باشد. نام دیگر قیمت آخرین معامله، قیمت بسته شدن و معادل انگلیسی آن Close Price است.
قیمت پایانی میانگینی از قیمت های معامله شده سهم در ساعات معاملاتی و در یک روز معاملاتی طبق حجم معاملات است توجه داشته باشید که حتما نباید قیمت پایانی با قیمت آخرین معامله یکسان باشد.

حجم مبنا چگونه محاسبه می شود؟

بورس اوراق بهادار یک بازار است که در آن سهام شرکت ها معامله می شوند. البته در این بازار همه شرکت ها حضور ندارند. در قانون تجارت کشورمان هفت نوع شرکت تعریف شده است. یکی از انواع این هفت نوع شرکت، شرکت سهامی می باشد. شرکتهای سهامی خود به دو دسته سهامی عام و سهامی خاص تقسیم می شوند. همه شرکت هایی که در بازار بورس حضور دارند از نوع شرکت های سهامی عام هستند. بنابراین بازار بورس شامل تعدادی از شرکت های سهامی عام است.

سهام چیست؟

همانگونه که قبلا اشاره شد در بازار بورس، سهام شرکت ها معامله می شود. همیشه سرمایه یک شرکت سهامی به قطعات ریز و مساوی تقسیم می شود که به هر قطعه از آن یک سهم گفته می شود.

راهنمای دریافت کد بورسی

اولین اقدام جهت ورود به بازار بورس، دریافت کد بورسی است. کد بورسی، یک کد منحصر به فرد است که برای هر شخص یکبار صادر می شود. جهت دریافت کد بورسی باید به ترتیب زیر عمل کنید:

1-بر روی دکمه دریافت کد بورسی کلیک کنید

2-اطلاعات هویتی، سکونتی و بانکی خود را وارد کنید

3-پس از تکمیل فرم، مراکزی طبق محل سکونت شما اعلام می شود. این مراکز ممکن است دفاتر پیشخوان دولت یا شعب کارگزاری بورس باشند

4-به یکی از مراکز پیشنهادی (در شماره 3) مراجعه کنید و مدارک هویتی شامل اصل شناسنامه و اصل کارت ملی را با خود به همراه داشته باشید

با انجام عملیات فوق، کد بورسی شما از طریق کارگزاری آگاه که یکی از معتبرترین کارگزاران بورس می باشد صادر می شود.

چند نکته.

• درصورتی که هر دو گزینه دفاتر پیشخوان دولت و شعب کارگزاری در دسترس شماست، به شعب کارگزاری مراجعه کنید. بدین ترتیب در وقت و هزینه شما صرفه جویی خواهد شد.
• کد بورسی شما به شماره همراه تان پیام خواهد شد.
• علاوه بر کد بورسی، کد آنلاین شما نیز فعال خواهد شد و می توانید معاملات خود را بدون محدودیت مکانی از طریق اینترنت انجام دهید.

پس از دریافت کد بورسی می توانید مبلغ مورد نظرتان را به یکی از حسابهای کارگزاری واریز و معاملات خود را آغاز کنید.

چگونه یک شرکت سهامی عام وارد بورس می شود؟

اگر بخواهیم بازار بورس را از نظر جایگاه بازار در قانون بیان کنیم در راس هرم، وزارت دارایی قرار دارد. پس از وزرات اقتصاد و دارایی سازمان بورس و سپس شرکت های بورس مانند شرکت بورس اوراق بهادار قرار می گیرد. زمانیکه یک شرکت تمایل دارد نام او بر روی تابلو بورس درج شود و سهام آن در بازار مورد معامله قرار گیرد، می بایستی درخواست خود را به هیئت پذیرش شرکت بورس ارائه دهد. پس از بررسی درخواست و تایید توسط شرکت بورس، نام شرکت متقاضی بر روی تابلو بورس قرار می گیرد.

فرابورس چیست؟

در بازار بورس تهران اصطلاح بورس و فرابورس تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند. برای اینکه نام شرکتی در تابلو بورس درج شود و سهام آن در بازار مورد معامله قرار گیرد نیاز است که آن شرکت حداقل الزاماتی را دارا باشد. این حداقل ها ممکن است مالی باشد مانند میزان سودآوری مناسب یا عملیاتی باشد مانند سابقه فعالیت شرکت. در صورتیکه شرکت متقاضی نتواند حداقل الزمات ورود به بورس را برآورده کند، می تواند با برآورده کردن الزامات کمتری وارد بازار فرابورس شود. همانگونه که اشاره شد شرکت های بورسی و فرابورسی تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند. بگونه ای که بسیاری از سرمایه گذاران در هنگام خرید سهام توجهی به این موضوع نمی کنند.

چرا باید یک شرکت سهام خود را در بازار بورس عرضه کند؟

مهمترین مزیت بورس برای شرکت ها تامین مالی آسان برای پروژه های سودآور است. زمانیکه یک شرکت بورسی موقعیت مناسبی جهت کسب سود بدست می آورد با انتشار سهام و سایر اوراق نسبت به جمع آوری سرمایه لازم اقدام می کند. از مزایای دیگر می توان به قیمت گذاری سهام شرکت توسط بازار، معافیت های مالیاتی، اعتبار و تبلیغ در سطح کشور و در سطح بین المللی اشاره کرد.

قیمت یک سهم چند تومان است؟

طبق قانون تجارت قیمت هر سهم 100 تومان است. به این قیمت، ارزش اسمی یا قیمت اسمی سهم گفته حجم مبنا چگونه محاسبه می شود؟ می شود. وقتی چند نفر می خواهند تجارت رسمی خود را آغاز کنند و با یکدیگر یک شرکت را به ثبت برسانند باید به اداره ثبت شرکت ها مراجعه کنند. زمانیکه شرکت به ثبت می رسد سرمایه و تعداد سهام شرکت به قیمت اسمی(یکصد تومان) محاسبه می شود. برای مثال اگر یکی از سهامداران تعداد 20،000 سهم در شرکت دارد، در واقع مبلغ دو میلیون تومان(100 تومان × 20،000 سهم) در آن شرکت سرمایه گذاری کرده است.

زمانیکه سهام شرکتی در بازار بورس معامله می شود، قیمت آن ممکن است کمتر یا بیشتر از ارزش اسمی آن باشد. به این قیمت، قیمت بازار گفته می شود. هر سهم در بازار بورس بر اساس عرضه و تقاضای حاکم بر آن سهم قیمت گذاری می شود. قیمت بازار یک سهم ممکن است هر روز یا حتی هر لحظه تغییر کند.

مکانیزم قیمت گذاری سهام در بازار بورس تهران چگونه است؟

برای درک بهتر از چگونگی قیمت گذاری سهام در بازار بورس، ابتدا باید با چند اصطلاح آشنا شویم.

قیمت پایانی سهم: یک سهم در طول ساعات معاملاتی بازار با قیمت های مختلفی معامله می شود. میانگین قیمت های معامله شده در یک روز به عنوان قیمت پایانی آن روز در نظر گرفته می شود. قیمت پایانی هر سهم نه تنها در پایان روز بلکه بلافاصله پس از هر معامله محاسبه و اعلام می شود. صبح زود که بازار باز می شود با اولین معامله، میانگین محاسبه و قیمت پایانی جدید منتشر می شود. این محاسبه تا پایان ساعات معاملاتی آن روز برای هر سهم بطور جداگانه انجام می شود.

دامنه نوسان قیمت روزانه: پس از محاسبه قیمت پایانی در یک روز برای یک سهم خاص، این قیمت به عنوان مبنایی برای محاسبه دامنه نوسان آن سهم برای روز بعد در نظر گرفته می شود. دامنه نوسان، حداکثر میزان تغییرات قیمت است که یک سهم می تواند در یک روز تجربه کند. در حال حاضر دامنه نوسان بازار بورس و فرابورس برابر با 5 درصد است. این بدان معنی است که قیمت امروز نهایتا می تواند نسبت به قیمت پایانی دیروز 5 درصد مثبت یا منفی شود.

برای مثال فرض کنید قیمت پایانی یک سهم در روز قبل برابر با 500 تومان شده است. یعنی میانگین قیمت معاملات روز قبل برابر با 500 تومان است. این قیمت به عنوان یک مبنا برای محاسبه دامنه نوسان امروز بکار گرفته می شود. بنابراین معاملات امروز این سهم می تواند در بازه قیمتی 475 تومان تا 525 تومان انجام شود. این بازه قیمتی را از کجا آوردیم؟ 5 درصد 500 تومان برابر می شود با 25 تومان. این 25 تومان را یکبار از 500 تومان کسر و یکبار به آن اضافه کرده ایم. بنابراین اگر یک معامله گر بخواهد به قیمتی خارج از این بازه، خرید یا فروشی انجام دهد سیستم معاملاتی آن قیمت را نمی پذیرد.

حجم مبنا: حجم مبنا یک ابزار کنترلی است و موجب می شود تا نوسانات قیمت ملایم تر شود. تعریف حجم مبنا کمی پیچیده است. اما پس از درک مفهوم آن درمی یابید که این موضوع بسیار ساده تر از تعریف پیچیده آن است. حجم مبنا حداقل تعداد سهامی است که یک سهم در یک روز باید مورد معامله قرار گیرد تا اینکه قیمت آن سهم نسبت به روز قبل به میزان میانگین قیمتهای معامله شده در آن روز تغییر کند.

فرض کنید حجم مبنای یک سهم برابر با تعداد 1،000،000 سهم می باشد. اما تعداد کل سهامی که امروز مورد معامله قرار گرفته 500،000 سهم است. میانگین معاملات امروز آن سهم برابر با منفی 4 درصد است. یعنی سهم در درصد های مختلف معامله شده و میانگین آن برابر با منفی 4 شده است. حال قیمت پایانی این سهم چند درصد تغییر می کند؟ از آنجا که تعداد سهام معامله شده 50 درصد حجم مبنا می باشد، قیمت پایانی نیز به میزان 50 درصد میانگین قیمت ها تغییر می کند. در این مثال قیمت پایانی سهم 2 درصد نسبت به روز قبل تغییر خواهد کرد. یعنی منفی 4 درصد ضرب در 50 درصد شده است.

همانگونه که حجم مبنا چگونه محاسبه می شود؟ مشاهده کردید حجم مبنا تعداد سهم است و ارتباطی با قیمت و ارزش معاملات ندارد. همچنین حجم مبنا فقط برای شرکتهای بورسی اعمال می شود و شرکتهای فرابورسی دارای حجم مبنا نمی باشند. این امر موجب می شود تا قیمت سهام شرکت های فرابورسی نسبت به شرکتهای بورسی بسیار روان تر و سریع تر نوسان کنند.

حال که اصلاحات لازم را فرا گرفته ایم راحت تر می توانیم فرآیند قیمت گذاری سهام در بورس تهران را بیاموزیم. یک شرکت فرابورسی را در نظر بگیرید. صبح زود با اولین معامله، قیمت شروع بازار آن سهم مشخص می شود. پس از آن هر معامله ای که انجام می شود میانگین کل قیمت ها تا آن زمان محاسبه و تحت عنوان قیمت پایانی اعلام می گردد. این میانگین گیری تا جایی ادامه می یابد تا قیمت پایانی به سقف دامنه نوسان (مثبت 5 درصد) یا به کف دامنه نوسان (منفی 5 درصد) برسد. در نظر داشته باشید که قیمت یک سهم لزوما سقف یا کف دامنه نوسان را لمس نمی کند و ممکن است در بازه قیمتی کوچک تری نوسان کند.

در زمانیکه تعداد سهام معامله شده مساوی یا بیشتر از حجم مبنا باشد، فرآیند قیمت گذاری در شرکتهای بورسی همانند شرکت های فرابورسی است که در پاراگراف قبل شرح داده شد. اما قبل از اینکه تعداد سهام معامله شده به حجم مبنا برسد تغییرات قیمت، به نسبت تعداد سهام معامله شده به حجم مبنا خواهد بود.

ساعت و روزهای معاملاتی بورس تهران چگونه است؟

بازار بورس از شنبه تا چهار شنبه هر هفته باز است. روزهای پنجشنبه و جمعه و همچنین تعطیلات رسمی بازار نیز تعطیل می باشد. ساعت شروع بازار 8:30 و ساعت پایان 12:30 می باشد.

دوره حراج پیوسته و دوره حراج ناپیوسته به چه معنی است؟

از ساعت 8:30:01 که بازار فعالیت خود را آغاز می کند تا ساعت 8:59:59 دوره پیش گشایش نام دارد. در این دوره امکان سفارش گذاری، ویرایش و حذف سفارش وجود دارد اما هیچ معامله ای انجام نمی شود.

راس ساعت 9:00:00 کشف نرخ انجام می شود. سامانه معاملاتی بر حسب سفارشات موجود در سیستم، قیمتی را کشف می کند و اکثر سفارشات موجود در سیستم با نرخ کشف شده معامله می شوند.

از ساعت 9:00:01 تا ساعت 12:30:00 معاملات بصورت حراج پیوسته صورت می گیرد. در این دوره علاوه بر امکان سفارش گذاری، حذف و ویرایش، معاملات بصورت پیوسته انجام می پذیرد.

اولویت معاملات در بورس تهران به چه صورت است؟

در یک زمان ممکن است تعداد زیادی سفارش خرید و فروش در سامانه معاملاتی موجود باشد. در این حالت، الویت معامله با قیمت است. این بدان معنی است که در سفارشات خرید، اولویت با شخصی است که قیمت پیشنهادی بالاتری جهت خرید در سیستم معاملاتی ثبت کرده است. همچنین در سفارشات فروش، اولویت معامله با شخصی است که با قیمت پایین تری حاضر به فروش سهام خود می باشد.

در زمانیکه چند سفارش با قیمت یکسان در سیستم موجود باشد، اولویت با سفارشی است که زودتر از سایر سفارشات در سیستم معاملاتی ثبت شده است.

انواع سفارشات از نظر قیمت به چه صورت است؟

اکثر سفارشات ارسالی به سیستم معاملات، دو نوع اند. یکی سفارش به قیمت بازار و دیگری سفارش به قیمت محدود می باشد. زمانیکه شما یک سفارش به قیمت بازار در سیستم معاملات ثبت می کنید، فقط تعداد سهامی را که می خواهید خرید یا فروش کنید مشخص می کنید. سیستم معاملات با بهترین قیمتهای موجود در سامانه، معامله را برای شما انجام خواهد داد. فرض کنید می خواهید تعداد 2000 سهم از سهام شرکت سایپا را به قیمت بازار خریداری کنید. در این حالت، سیستم معاملات از کمترین قیمتهای فروش شروع به خرید می کند تا زمانیکه تعداد 2000 سهمی که شما درخواست خرید داده بودید تکمیل شود. به همین ترتیب اگر یک سفارش فروش به قیمت بازار در سیستم ثبت کنید بلافاصله پس از ثبت سفارش شما، تعداد مورد نظر به بالاترین قیمت های خرید فروخته می شود.

اما در حالتی که شما یک سفارش محدود به سامانه معاملاتی ارسال می کنید هم تعداد و هم قیمت خود را اعلام می کنید. بدین صورت تنها زمانی معامله انجام خواهد شد که طرف دیگر معامله، قیمت شما را بپذیرد. پس این امکان وجود دارد که سفارش شما منجر به معامله نشود.

انواع سفارشات از نظر اعتبار زمانی چگونه اند؟

همانگونه که قبلا نیز اشاره شد زمانیکه یک سفارش محدود به بازار ارسال می شود ممکن است که معامله ای صورت نگیرد. بنابراین معامله گر می تواند انتخاب کند که سفارش او تا چه زمان اعتبار داشته باشد. سفارشات از نظر زمانی سه دسته اند.

1-اعتبار روز: زمانیکه یک سفارش با اعتبار روز در سامانه معاملاتی ثبت می شود در صورت معامله نشدن، در پایان ساعات معاملاتی بصورت خودکار از سیستم حذف می گردد.

2-معتبر تا لغو: این نوع سفارش به هیچ عنوان از سیستم معاملاتی حذف نمی گردد مگر اینکه یا معامله شود و یا از طریق کابر از سیستم حذف گردد.

3-معتبر تا تاریخ خاص: شما در این نوع سفارش مشخص می کنید که تا چه تاریخی سفارش تان معتبر خواهد بود. در صورت عدم معامله تا تاریخ مشخص شده، سفارش بصورت خودکار از سیستم حذف خواهد شد.

سن مجاز جهت ورود به بازار بورس چقدر است؟

افراد بدون محدودیت سنی می توانند در بازار بورس سرمایه گذاری کرده و سهامدار شوند. اما افراد زیر 18 سال نمی توانند بصورت مستقل معامله کنند. بلکه قیم یا وکیل قانونی آنها باید امورات مربوطه را برای آنها انجام دهند.

اصول تعیین حجم معاملات در بازار سهام

در مطالب پیشین از سری مقالات مدیریت سرمایه بلاگ آسان بورس، به اهمیت مدیریت دارایی در معاملات بازار سهام و مفاهیم اصلی این مبحث یعنی ریسک، بازده و ارتباط آن‌ها با یکدیگر اشاره نمودیم.در این مقاله، به شرح اصول تعیین حجم معاملات بر اساس ریسک، خواهیم پرداخت.

حجم معامله عبارت است از؛ تعداد واحدهایی از یک دارایی که با پرداخت معادل قیمتی، می‌توانیم مالکیت آن را بدست آوریم. واحد شمارش دارایی‌ در انواع بازارهای سرمایه گذاری متفاوت است. برای مثال؛ شمش‌های طلا را بر اساس گرم، ارزها را بر اساس اسکناس با عدد مشخص و سهام شرکت‎ها را بر اساس برگه سهم معامله می‌کنند. به بیان ساده‌تر حجم معاملات در بازار مالی، از تقسیم مقدار سرمایه بر قیمت هر واحد دارایی، محاسبه می‌شود. مثلاً اگر شما ۱۰۰ میلیون تومان سرمایه در اختیار داشته و قیمت هر برگه سهم شرکت ملی صنایع مس ایران معادل ۲۰۰ تومان باشد؛ حداکثر می‌توانید ۵۰۰ هزار برگه سهم از این شرکت را خریداری کنید.

از بررسی محاسبات فوق، در نگاه اول این‌گونه استنباط می‌شود که با مفهوم بسیار ساده‌ای مواجه هستیم و به راحتی هر کس می‌تواند پیش از ورود به معامله، عدد نهایی حجم را محاسبه نموده و سپس اقدام به خرید سهام نماید! اما منظور از تعیین حجم معاملات، گزینش حجم بهینه متناسب با ریسک احتمالی موقعیت معاملاتی است که در ادامه به نحوه انجام محاسبات آن می‌پردازیم.

علت اصلی اهمیت تعیین حجم معاملات در بازارهای مالی، توجه به ریسک معامله و رعایت مدیریت سرمایه است. زیرا ریسک ناشی از یک موقعیت معاملاتی، کاملاً با حجم سرمایه گذاری مرتبط است.

حجم بالاتر، سود بیشتر!؟

زمانی که با حجم بالایی وارد معامله شویم، ریسک بالاتر و بالطبع بازدهی بیشتری نیز در انتظارمان خواهد بود؛ زیرا در هر دو حالت صحیح یا غلط بودن پیش‌بینی ما نسبت به وضعیت آتی بازار، به دلیل اینکه تعداد بیشتری از آن دارایی را در اختیار داریم، به همان نسبت سود و زیان بیشتری هم خواهیم داشت. سرمایه گذاری صحیح و منطقی بدین معنی است که، هیچ‌گاه تمام سرمایه خود را درگیر یک موقعیت معاملاتی خاص نکنیم و همیشه با توجه به حداکثر ریسک قابل تحمل، حجم معامله مد نظر خود را تعیین نماییم. در واقع باید با بخشی از سرمایه خود وارد بازار شده و نقاط خروج مشخصی داشته باشیم تا، قسمت کوچکی از دارایی خود را در معرض خطر قرار داده و به بقای بلند مدت ما در بازار، آسیبی وارد نشود.به منظور تبیین تأثیر حجم در ریسک و بازده ناشی از سرمایه گذاری، یک موقعیت معاملاتی زیان‌ده را با دو معامله‌گر دارای رویکرد مدیریت سرمایه‌ای متفاوت، شبیه سازی و قیاس می‌کنیم.

با بررسی جزئیات جدول فوق متوجه می‌شویم که، سرمایه گذار «الف» هیچ‌گونه استراتژی کنترل ریسکی نداشته و با تمام موجودی حساب خود وارد این موقعیت معاملاتی شده و در نهایت به دلیل عدم رعایت مدیریت سرمایه، حدوداً یک سوم از دارایی خود را تنها در یک معامله از دست داده است! اما در طرف مقابل، سرمایه گذار «ب» بر اساس استراتژی مدیریت ریسک شخصی، با بخش کوچکی از کل سرمایه خود وارد بازار شده و در نتیجه زیان کمتری متحمل شده است.

جبران ضرر و افزایش حجم معاملات

هنگامی که درصد ریسک و حجم یک معامله را مشخص می‌کنیم، بهتر است به فکر جبران ضرر احتمالی نیز باشیم؛ زیرا وقوع خطا در پیش‌بینی‌ها کاملاً امکان پذیر بوده و ما به عنوان یک معامله‌گر، باید پس از وقوع ضرر نیز توان ادامه فعالیت و جبران زیان‌های قبلی را داشته باشیم. در مورد معامله‌گر «الف» کاملا روشن است که برای جبران یک ضرر ۳۰ درصدی حتی با صرف نظر از مشکلات روحی و روانی پس از وقوع زیان‌های سنگین، طبق محاسبات ریاضی و مبحث افت سرمایه که در مقاله قبلی به آن اشاره شد؛ باید ۴۳ درصد سود کند تا به نقطه سر به سر برسد. اما به دست آوردن چنین سودی در بازار سهام، اصلاً کار آسانی نیست! کما این‌که بسیاری از معامله‌گران پس از وقوع چنین وضعیتی، نوعی حالت تهاجمی نسبت به بازار گرفته و گمان می‌کنند؛ باید با معاملات متوالی و افزایش حجم، اقدام به جبران افت سرمایه خود نمایند. چنین رویکردی، قطعاً منجر به نابودی کل دارایی این افراد خواهد شد. بنابراین عدم رعایت مدیریت ریسک، وصف حال معامله‌گران بازنده و غیرمنطقی است که، بعید به نظر می‌رسد حضور بلند مدتی در بازار مالی داشته باشند! اگر در مثال فوق نتیجه معامله سودده باشد؛ سود هنگفتی نصیب سرمایه گذار «الف» خواهد شد اما، همان‌طور که قبلاً گفتیم؛ نباید صرف بدست آوردن سود بیشتر، سرمایه خود را به خطر بیندازیم. در ادامه می‌خواهیم، یک مثال معاملاتی با جزئیات کامل و رعایت چهارچوب‌های کلی مدیریت سرمایه را، برای شما ذکر کنیم.

معامله‌گری بر اساس تحلیل تکنیکال کلاسیک در بورس تهران به داد و ستد سهام می‌پردازد. با مشاهده یک سیگنال خرید مطمئن در نمودار قیمتی شرکت فولاد مبارکه اصفهان، این شخص وارد موقعیت خرید می‌شود.

همان‌گونه که در نمودار بالا مشاهده می‌کنید؛ قیمت با شکست نقطه تلاقی سطح مقاومتی و خط روند نزولی که، یکی از بهترین سیگنال‌های خرید در تحلیل نموداری می‌باشد؛ روند صعودی خود را تأیید کرده و یک موج افزایشی قدرتمند در حال شکل ‌گیری است.این فرد افق سرمایه گذاری کوتاه مدتی داشته و بازه زمانی معاملات وی، حداکثر یک‌ ماهه است. به همین دلیل در محاسبات بازده مورد انتظار، مواردی نظیر سود نقدی، حق تقدم سهام و… را در نظر نمی‌گیرد. جدول زیر، جزئیات این موقعیت معاملاتی را نشان می‌دهد.

پس از مشخص شدن جزئیات ورود و خروج از معامله طبق نمودار سهم، حداکثر مقدار ریسک را طبق استراتژی مدیریت سرمایه معین نموده و به منظور تعیین حجم موقعیت معاملاتی مذکور، باید مقدار ریالی ضرر احتمالی را بر حاصل تفریق نقطه ورود تا حد ضرر تقسیم نماییم.

۹۲۳۰ = (۴۹۰-۴۲۵) ÷ ۰۰۰/۶۰۰

سپس بر اساس مقدار حجم بدست آمده، بازده و بقیه جزئیات معامله مشخص خواهند شد.در نتیجه مشاهده می‌کنیم که، با مدیریت حجم معاملات و تعیین نقاطه خروج بهینه، به سادگی می‌توان ریسک را کنترل نموده و از بروز شرایط بحرانی در فرآیند معامله‌گری خود، پیش گیری کنیم.در مقالات بعدی، به تشریح کامل مفاهیم حد سود و زیان و بهترین روش‌های انتخاب نقاط خروج از بازار خواهیم پرداخت.

حجم معاملات در بورس چیست و چه کاربردی دارد؟

ساعد نیوز: به تعداد معاملات خرید و فروشی که در یک بازه زمانی بر روی یک سهم انجام می­‌پذیرد، حجم معاملا‌ت آن سهم و به تعداد معاملات خرید و فروش کل سهام موجود در بازار در یک بازه زمانی، حجم معاملات بازار گفته می­­‌شود؛ لازم به ذکر است که بازه زمانی را می­توان روزانه، هفتگی و یا ماهانه در نظر گرفت.

به تعداد معاملات خرید و فروشی که در یک بازه زمانی بر روی یک سهم انجام می­ پذیرد، حجم معاملا ت آن سهم و به تعداد معاملات خرید و فروش کل سهام موجود در بازار در یک بازه زمانی، حجم معاملات بازار گفته می­­ شود؛ لازم به ذکر است که بازه زمانی را می­توان روزانه، هفتگی و یا ماهانه در نظر گرفت. حجم معاملا ت را می توان برای تمام بخش های بازار مانند شاخص بورس، شاخص صنعت و یا سهم خاص مورد بررسی قرار داد.

انواع حجم معامله:

اندیکاتور حجم متوازن یا OBV: این اندیکاتور شامل دو نوع ساده و پیچیده است و برای دسترسی به برخی از آنها باید از کامپیوتر استفاده کرد زیرا دارای محاسبات سنگینی هستند. این اندیکاتور ها با ترکیب قیمت و حجم معاملات میزان قدرت تغییر در معاملات را نشان می دهند.اندیکاتور حجم متوازن بسیار دقیق می باشد. یکی از ویژگی های استفاده از حجم معاملات در تاييد يا تثبيت كردن الگوهاي نموداري است. الگوهايي مانند سر و شانه، مثلث ، پرچم و ديگر الگو هاي قيمت را مي توان با استفاده از حجم معادلات تاييد و تثبيت نمود. در الگوهاي نموداري چندين نقطه اساسي وجود دارند كه نقش كليدي در انتقال برخي مطالب به خواننده نمودار دارند. اساسا اگر حجم معادلات براي تاييد نقاط اساسي و محوري الگوي نموداري مورد نظر وجود نداشته باشد،كيفيت علائم تشكيل شده بوسيله اين الگوها پايين مي آيد و تضعيف مي گردد.

اندیکاتور حجم یا volume: این اندیکاتور یکی از پرکاربردترین و ساده ترین نوع حجم برای معامله گران تکنیکال است که در نمودارها به صورت میله های سبز و قرمز نشان می دهند که میله های سبز نشان دهنده افزایش حجم معاملات در آن بازه زمانی و میله های قرمز نشان از کاهش حجم معاملات در آن بازه زمانی نسبت به روز قبلش را نشان می دهد. اندیکاتور حجم معاملات بسیار مهم و پرکاربرد است حتما از این اندیکاتور در تحلیل هایتان استفاده کنید و از آن برای تایید گرفتن از صحت تحلیل هایتان استفاده نمایید.با استفاده از اندیکاتور volume می توان سود را افزایش داد و همچنین ریسک معاملات را به حداقل رساند.

اندیکاتور حجم مبنا: در همین راستا یکی از ابزارهایی که از سال ۱۳۸۲ و در زمان تصدی دکتر حسین عبده تبریزی برای کمک به حفظ آرامش در معاملات سهام از آن استفاده می شود، حجم مبنا است. با استفاده از این ابزار، امکان نوسان غیر معمول و کاذب برای سهم های بورسی از بین می رود. کاربرد اصلی حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی نماد های فعال در بورس تهران است. این ابزار تنها در بورس تهران مورد استفاده قرار می گیرد و میزان آن به طور خودکار، توسط سامانه معاملات اندازه گیری می شود. بنابراین هیچ یک از معامله گران در محاسبه آن دخالتی ندارند و می توانند آن را همیشه در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc.com) و برای هر یک از نمادها مشاهده کنند. برای آنکه بتوانیم حجم مبنا را به خوبی توضیح دهیم ابتدا لازم است تعریفی دقیق از قیمت پایانی داشته باشیم.

قیمت پایانی به طور ساده عبارت است از قیمتی که بر اساس میانگین وزنی معاملات هر نماد در یک روز به دست می آید. اما آنچه که قیمت پایانی در بورس تهران را از نمادهای مورد معامله در فرابورس جدا می کند میزان حجم مبنا تعیین شده از سوی هر یک از این بازارها است. درحالی که بورس تهران حجم مبنا نمادها را بر اساس قوانین داخلی محاسبه می کند، مطابق با دستورالعمل های به کار گرفته شده در فرابورس، حجم مبنا برای تمامی نمادهای این بازار «عدد یک» در نظر گرفته شده است. بنابراین قیمت پایانی در هر یک از نمادهای فرابورسی برابر با میانگین موزون تمامی معاملات انجام شده در روز خواهد بود. این در حالی است که نمادهای بورسی باید برای به دست آمدن قیمت پایانی هر روز عدد حاصل از میانگین وزنی را متناسب با حجم مبنا تعیین شده برای آن نماد تعدیل کنند.

تعریفی از حجم مبنا: مطابق با تعریف مندرج در تارنمای شرکت بورس اوراق بهادار تهران، حجم مبنا عبارت است: آن تعداد از یک نوع اوراق بهادار که باید در هر روز مورد دادوستد قرار گیرد تا تمام درصد تغییرات مجاز در آن روز در تعیین قیمت روز بعد لحاظ شود. هدف از تعیین حجم مبنا این است که سرمایه گذاران اطمینان داشته باشند که نوسانات قیمت سهام در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخصی از سهام شرکت صورت گرفته است و در نتیجه وجود حجم می تواند مانع از ایجاد قیمت های غیراقعی و کاذب در بازار می شود.

حجم معاملات و معکوس شدن بازار:

حجم معاملات در بورس نقش مهمی در نشان دادن علایم معکوس شدن بازار ایفا می کند. زمانی که حجم معاملات کاهش پیدا می کند و قیمت ها هم نزولی هستند، آنگاه یک سیگنال صعودی صادر می شود. به طور مشابه وقتی حجم معاملات کاهش می یابد و قیمت ها رو به بالا هستند، این وضعیت نشان دهنده سیگنال نزولی است.

چرا حجم معاملات در بورس اهمیت زیادی دارد؟

چنانچه در بالا توضیح داده شد، در تحلیل تکنیکال از حجم معاملات در بورس برای تایید خط روند و پترن های چارت استفاده می شود. قدرت تمام تغییرات قیمت از طریق حجم معاملات اندازه گیری می شود.

۱- حجم معاملات و پترن های چارت :

حجم معاملات در بورس نقش مهمی در تایید پترن های چارت چون مثلث ها (triangles)، سر و شانه (head and shoulders)، پرچم ها (flags) و غیره دارد. اگر افزایش حجم معاملات همراه با این پترن ها رویت نشود، سیگنال معاملاتی ارائه شده چندان قابل اعتماد نیست.

۲- حجم معاملاتی قبل از قیمت سیگنال می دهد :

تحلیلگران تکنیکال از نزدیک حجم معاملات در بورس را آنالیز کردند تا ببینند عمل معکوس شدن کی اتفاق می افتد. زمانی که حجم معاملات در خط روند صعودی، کاهش می یابد بیانگر سیگنال معکوس شدن فوری روند است. یکی از موضوعات مهم و تاثیر گذار در مبحث تحلیل تکنیکال تشخیص روند است. حجم های معاملات این قابلیت را دارند تا روند ها را تایید کنند و همچنین در مورد قدرت آنها سیگنال دهند.ارتباط بین حجم معاملات و روند به این صورت است که افزایش حجم در روز های مثبت یک روند صعودی نشان از تایید روند دارد و افزایش حجم در روز های منفی یک روند نزولی نشان از تایید حجم مبنا چگونه محاسبه می شود؟ روند نزولی دارد. همچنین شکسته شدن حمایت یا مقاومت با حجم بالا اعتبار بسیار بیشتری نسبت به زمانی که با حجم پایین شکسته شوند دارد.از حجم معاملات برای تایید گرفتن از الگو ها نیز استفاده می شود. یعنی اگر در یک الگو مانند سروشانه صعودی اگر خط گردن با حجم بالا شکسته نشود این الگو از اعتبار لازم برخوردار نیست.