عمق بازار در معاملات به چه معناست؟

نمودار عمق بازار چیست؟ کاربردهای نمودار عمق بازار

با ورود افراد جدید به جای معامله‌گران سنتی به دنیای رمزارزها، مفاهیم بیشتری هم در بازارهای معاملاتی ظهور کرده‌اند. اگرچه نمودارها در معاملات روزمره ما اتفاقی جدید نیستند، اما برخی از آنها حاوی داده‌های جدید و کاربردی هستند. نمودار عمق بازار یکی از همین موارد است که به شما اطلاعاتی در مورد عرضه و تقاضا می‌دهد.

در ادامه این مقاله از آکادمی مزدکس به چگونگی کارکرد عمق بازار و اهمیت آن برای سرمایه‌گذاران می‌پردازیم.

عمق بازار چیست؟

عمق بازار یا market depth به توانایی بازار برای جذب سفارشات نسبتاً بزرگ، بدون تأثیر قابل توجه بر قیمت عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ سهام یا رمزارزها اشاره دارد. همچنین عمق بازار سطح و وسعت کلی سفارشات باز و پیشنهادات را در نظر می‌گیرد. به طور معمول، هر چه تعداد سفارش‌های خرید و فروش بیشتری وجود داشته باشد، عمق بازار بیشتر است. البته به شرطی که این سفارش‌ها به طور نسبتاً مساوی حول قیمت فعلی بازار آن رمزارز یا اوراق بهادار توزیع شوند.

عمق بازار، ارتباط نزدیکی با نقدینگی و حجم یک ارز دیجیتال یاسهام دارد، اما به این معنا هم نیست که هر رمزارزی که حجم معاملات بالایی داشته باشد، عمق بازار خوبی هم دارد. عمق بازار را می‌توان با نگاه کردن به دفتر ثبت سفارشات (order book) یک دارایی ارزیابی کرد. این شامل لیستی از سفارشات در حال انتظار برای خرید یا فروش در سطوح مختلف قیمت است.

اگرچه نوسانات قیمت ممکن است به نوبه خود سفارشات بعدی را تحت تاثیر قرار دهد، اما این امر در عمق بازار لحاظ نمی‌شود. به عنوان مثال، اگر بازار یک ارز دیجیتال «عمیق» باشد، حجم کافی سفارشات در حال انتظار (Pending) در هر دو طرف (پیشنهاد و تقاضا) وجود دارد و از تاثیر قابل توجه یک سفارش بزرگ در قیمت جلوگیری می‌کند.

کاربرد عمق بازار یا Market Depth

داده‌های عمق بازار به معامله‌گران کمک می‌کند تا قیمت یک دارایی خاص را تخمین بزنند. برای مثال، یک معامله‌گر ممکن است از داده‌های عمق بازار برای درک میزان عرضه و تقاضا یک ارز دیجیتال یا توکن بهادار، همراه با حجم انباشته شده در هر دو طرف آن استفاده کند.

رمزارزهای با عمق بازار بالا معمولاً حجم معاملات بالایی دارند و کاملاً نقد پذیر هستند و این به معامله‌گران اجازه می‌دهد بدون تاثیر قابل‌توجه بر قیمت، سفارش‌های بزرگ را ثبت کنند. داده‌های عمق بازار معمولاً به صورت فهرستی از سفارش‌های خرید و فروش ارایه می‌شوند. اینها برای انعکاس بهتر وضعیت بازار، بر اساس سطوح قیمت سازماندهی شده و در لحظه به‌روز می‌شوند.

در گذشته، داده‌های عمق بازار با هزینه در دسترس بودند، اما امروزه اکثر پلتفرم‌های معاملاتی نمایش عمق بازار را به صورت رایگان ارائه می‌دهند. این به کاربران اجازه می‌دهد تا لیست کاملی از سفارش‌های خرید و فروش در انتظار اجرا را همراه با سایز آن‌ها مشاهده کنند.

همچنین معامله‌گران با استفاده از داده‌های عمق بازار قادرند از نوسانات کوتاه مدت قیمت سود ببرند. به عنوان مثال، اگر یک شرکت سهامی عام شود و برای اولین بار معاملات خود را آغاز کند، معامله‌گران می‌توانند در برابر تقاضای خرید قوی ایستادگی کنند و نشان دهند که قیمت می تواند مسیر صعودی خود را ادامه دهد.

نمودار عمق بازار چگونه کار می‌کند؟

نمودار عمق بازار عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ معمولاً در نرم‌افزارهای معاملاتی یا در وب‌سایت صرافی‌ها یافت می‌شود. این نمودار برای همه رمزارزها (به جز آنهایی که کمترین معامله را دارند) تصویری لحظه‌ای را از پوزیشن‌های خرید و فروش ارائه می‌دهد.

هنگامی که یک سفارش بزرگ (خرید یا فروش) برای یک رمزارز ایجاد می‌شود، این نمودار می‌تواند با در اختیار گرفتن تمام سفارشات موجود در سطوح مختلف، بازار را تحت تأثیر قرار دهد که در ادامه بیشتر به این مساله می‌پردازیم.

همچنین این بحث هم وجود دارد که عمق بازار تحت تأثیر عدم تقارن اطلاعات است. یعنی بازار فرض می‌کند افرادی که سفارش‌های بزرگ انجام می‌دهند، اطلاعات بیشتر یا بهتری نسبت به افراد با سفارش‌های کوچک دارند. بنابراین اگر یک سفارش خرید بزرگ داده شود، معامله‌گران خرد برای پیوستن به آن رقابت می کنند (با این فرض که چیزی وجود دارد که آنها نمی دانند).

بنابراین اگر سفارشات در یک جهت سنگینی کند، نشان‌دهنده این است که قیمت در کدام سمت حرکت می‌کند. به عنوان مثال، اگر ۶۰ درصد سفارشات برای خرید و تنها ۴۰ درصد برای فروش باشد، احتمالاً به دلیل فشار خرید، قیمت بالا می رود.

علاوه بر این، معامله‌گران برای پی بردن به سطوح مقاومتی می‌توانند زمانی که سفارش‌های فروش از سفارش‌های خرید سبقت می‌گیرد را هم رصد کنند. آنها همچنین عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ می‌توانند برای شناسایی سطوح حمایتی، زمان سبقت گرفتن سفارش‌های فروش از خرید را تحت نظر داشته باشند.

عمق بازار از چه اجزایی تشکیل شده است

نمودار عمق بازار، چارتی است که به طور معمول میزان عرضه و تقاضا در قیمت‌های مختلف را نشان می دهد. این نمودار از دو منحنی تشکیل شده است . یک منحنی سبز رنگ که پیشنهادات سفارش خرید را نشان می‌دهد و یک منحنی قرمز رنگ برای درخواست‌های سفارش فروش. بنابراین معامله‌گران با مشاهده هر نقطه از یک نمودار عمق بازار از پتانسیل خرید و فروش توان در آن قیمت متوجه می‌شوند.

یکی از مشخصه‌های نمودار عمق بازار، «دیوار» است. دیوارها می‌توانند در طرف خرید یا فروش نمودار تشکیل شوند و سطوح قیمتی را نشان دهند که در آن ارزش تجمعی پیشنهاد یا درخواست به طور چشمگیری افزایش یافته است.

۱. دیوار خرید: تعداد زیادی سفارش خرید را نشان می‌دهد که معمولاً زیر قیمت فعلی قرار می‌گیرند. دیوار خرید بالا همچنین بیانگر این مساله است که معامله‌گران معتقد به کاهش بیشتر قیمت یک دارایی نیستند.

۲. دیوار فروش: در طرف مقابل، دیوار فروش قرار دارد که حاکی از آن است که معامله‌گران به افزایش قیمت یک دارایی باور چندانی ندارند.

چگونه عمق بازار را تحلیل کنیم؟

عمق بازار معمولاً به صورت نمودار یا جدولی است که قیمت‌های پیشنهادی خرید و فروش و تعداد معامله‌گرانی که مایل به خرید با این قیمت‌ها هستند را ارائه می‌دهد. در اینجا مثالی از عمق بازار برای یک سهام فرضی آورده شده است. این جدول شبیه نحوه نشان دادن عمق بازار توسط یک صرافی یا کارگزاری است.

سایز (Size)عمق بازار در معاملات به چه معناست؟	Ask	Bid	سایز (Size)
۲۵	۵.۱۰	۵	۱۵۰
۵۰	۵.۳۰	۵.۲۵	۱۲۵
۱۰۰	۵.۵۶	۵.۵۰	۱۰۰
۱۲۵	۵.۸۰	۵.۷۵	۱۰۰
۱۵۰	۶.۱۰	۶.۰۰	۷۵

ستون سایز سمت چپ، بیانگر مقدار حجم برای خرید سهام در قیمت درخواستی است. ستون سایز سمت راست، نشان می‌دهد که چه کسی مایل به فروش در قیمت پیشنهادی است. همچنین از این داده‌ها می‌توانید برای تعیین قیمت یک سفارش بزرگ استفاده کنید. مثلا برای خرید ۱۷۵ سهم، شما می‌توانید ۲۵ سهم را با قیمت ۵.۱۰ دلار، ۵۰ سهم با قیمت ۵.۳۰ دلار و ۱۰۰ سهم را با ۵.۵۶ دلار خریداری کنید.

اجازه دهید با مثالی نحوه پیش‌بینی قیمت با عمق بازار را شرح دهیم. با نزدیک شدن به ماه‌های سرد سال می‌توان پیش‌بینی کرد تقاضا برای انرژی‌های گرمایشی افزایش می‌یابد. بنابراین سرمایه‌گذاران بازار بورس که از میزان تقاضا برای این انرژی‌ها آگاه هستند، با دانستن میزان عرضه و تقاضایی که در ماه‌های سرد سال صورت خواهد گرفت، پیش‌بینی‌های تقریبی در رابطه با قیمت این انرژی‌ها را انجام داده و بر روی آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند.

بازار ارزهای دیجیتال هم به همین صورت است. با این تفاوت که در این بازار با دسترسی به عمق بازار که میزان سفارشات ثبت شده (چه برای خرید و چه برای فروش) را نشان می‌دهد، می‌توان به پیش‌بینی دقیق‌تری برای قیمت رمزارزها در آینده دست یافت.

عمق عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ بازار چه پارامترهایی را نشان می‌دهد

Qty	مقدار موجود برای خرید یا فروش با قیمتی خاص
Orders	تعداد سفارش‌های معلق در قیمت خاص
Open	قیمت باز برای روز
High	بالاترین قیمت
Low	کمترین قیمت
Prev. Close	قیمت بسته شدن روز قبل
Volume	تعداد کل سهام خریداری شده یا فروخته شده در طول روز
Avg.Price	میانگین قیمت معاملاتی یک رمزارز در یک زمان معین در طول روز
LTQ	آخرین مقدار معامله شده
LTT	آخرین زمان معامله
OI	اپن اینترسنت یا قراردادهای تسویه نشده که بیانگر میزان علاقه آشکار به یک رمزارز یا سهام است

چه کسی می‌تواند عمق بازار را دستکاری کند

برای تحلیل داده‌های نمودار عمق بازار باید به این نکته توجه کنید که امکان لغو سفارشات خرید و فروش در تمامی صرافی‌ها عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ وجود دارد و به همین دلیل برخی از سرمایه‌گذاران بزرگ با هدف دستکاری عمق بازار، اقدام به ثبت و سپس لغو سفارش‌ با حجم بالا در یک قیمت مشخص می‌کنند. مثلا فرض کنید قیمت فعلی بیت کوین ۲۰ هزار دلار است. یکی از نهنگ‌های بازار اقدام به ثبت سفارش خرید ۱۰۰۰ بیت کوین را در قیمت ۱۸ هزار دلار می‌کند که با ایجاد هیجان برای سرمایه‌گذاران خرد، یک دیوار خرید در این قیمت ایجاد می‌شود. بنابراین سرمایه‌گذاران خرد نیز اقدام به ثبت سفارش خرید در قیمت‌های نزدیک ۱۸ هزار دلار کرده و در نهایت بازار به سمتی که نهنگ‌ها می‌خواهند، هدایت می‌شود.

جمع بندی

ما در این مقاله از مزدکس قصد داشتیم به زبانی ساده و قابل فهم به بررسی اصطلاح «عمق بازار» و اهمیت شناخت آن برای معامله‌گران بپردازیم. شما با نمودار عمق بازار می‌توانید ببینید که چه تعداد معامله‌گر مایل به خرید یک ارز دیجیتال با قیمت کمتر و یا فروش آن با قیمت بالاتر هستند. بنابراین با تحلیل این داده‌ها می‌توانید سطوح مقاومت و حمایت را برای روندهای آتی قیمت پیشبینی کرده و معاملات با ریسک کمتری انجام دهید.

عمق بازار چیست؟

در هنگام معامله با اصطلاح عمق بازار و یا Market Depth برخورد کرده اید و شاید برایتان سوال باشد که به چه معناست.

داشتن دانش در مورد مفاهیم به شما کمک می‌کند که در صورت نیاز از ابزار های مورد نیاز اطلاع داشته و در موقع نیاز از آن استفاده کنید.

بنا به تعریف بیسیک از نمودار عمق بازار می‌توان گفت ارئه نرخ تغییر معاملات بر اساس قیمت های ارائه شده و نمایش آن به وسیله یک چارت را نمودار عمق بازار می‌گویند. به منظور درک عمومی و دید کلی از روند تغییر بازار استفاده میشود.

این نمودار به سهم خود برای سرمایه گذاران و معامله گر ها ابزاری کارا به شمار می آید. چرا که به درک و فهم موقعیت عرضه و تقاضا کمک می‌کند.

برای درک بهتر با یک مثال مسئله را روشن میکنیم:

فرض کنید شما یک معامله گر هستید. بر اساس نرخ فعلی ارز مورد نظر شما برای انجام معامله با استفاده از ابزاری به نام نمودار عمق بازار قادر خواهید بود نوسانات را مشاهده کنید. یعنی بر اساس قیمت پایه کنونی قیمت های بالاتر به همراه میزان تقاضا و عرضه ی آن از سمت کاربران و همچنین قیمت های پایین تر و میزان عرضه و تقاضای آنها را رویت کنید. مشاهده نوسانات، مقدار سفارشات از داده های کاربردی نمودار عمق بازار به کاربران خود است.

با پیش بینی عوامل مختلف موثر بر تغییر نرخ ارز مثل عوامل اجتماعی (مثل انتخابات و..) در کنار استفاده از داده های نمودار عمق بازار کمک شایانی به اتخاذ تصمیم درست و دقیق تری در انجام معاملات یک تریدر خواهد داشت.

منظور از بازار عمیق چیست؟

بازار عمیق به معنی بالا بودن نقدینگی بازار و همچنین راوی روند منطقی قیمت است. این یعنی در بازار خرید و فروش هم خریدار و هم فروشنده به تعداد کافی وجود دارد. به این نوع بازار اصطلاحا بازار عمیق میگویند. در بازار های عمیق زمان انجام تراکنش ها کوتاه است. چون بر اساس تقاضا عرضه نیز وجود دارد.

نمودارعمق بازار

در نمودار عمق بازار فاصله تغییر نرخ ارز بر اساس عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ درصد نشان داده شده است. این درصد راوی اختلاف بین نزدیک ترین سفارش خرید و فروش بر اساس آخرین رقم ثبت شده برای قیمت بازار است. فاصله بین بالاترین قیمت خرید و پایین ترین قیمت فروش از روی این شکتاف قابلا رویت است. هرچقدر این شکاف که میان آخرین نرخ خرید و فروش قرار دارد کمتر باشد. نقدینگی بازار بیشتر است.

تاثیر نهنگ ها برشکاف

همانطور که میدانید نهنگ ها، سرمایه گذارانی هستند که مبالغ بالایی را سرمایه گذاری کرده اند. در این حال تغییرات و موضع گیری های آنها در نرخ ارز موثر خواهد بود.

حال سوال اینجاست که نهنگ های سرمایه گذار عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ چگونه میتوانند در شکاف عمق بازار تاثیر بگذارند؟ همانطور که می‌دانید، با امکان لغو کردن سفارشات در صرافی ها وجود دارد. نهنگ های سرمایه گذار با استفاده از این ترفند نسبت یه ثبت سفارش در حجم بالا اقدام میکنند. و با لغو کردن آن در بازار تاثیر می‌گذارند.

با یک مثال موضوع را روشن خواهیم کرد. زمانی که نهنگ های سرمایه گذار قصد تاثیر بر بازار را داشته باشند. در راستای هدف خود اقدام به ثبت سفارش ارز بر روی قیمتی پایین تر یا بالاتر میکنند. این خود باعث ایجاد یک موج روانی وتفکر غلط برای سایر تریدر ها میشود. به این صورت نهنگ ها تاثیر خود را گذاشته و به هدف خود دست میابند.

بر اساس مطالب عنوان شده نمودار عمق بازار بیانگر تقاضا ی خرید و فروش ارز ها در آینده است. با در نظر گرفتن وجود امکان لغو کردن خرید و فروش که باعث میشود نهنگ ها در آن موثر باشند. که خود یکی از عواملی است که به تنهایی قابل اتکا نباشند. داشتن دانش در مورد ابزار ها در مواقع مورد نیاز در موقعیت هایی میتواند بسیار کاربردی باشند.

مفهوم عمق بازار (Market Depth) در ترید ارزهای دیجیتال چیست؟

اگر علاقه مندان به حوزه ترید ارزهای دیجیتال باشید، احتمالا نام نموداری به نام عمق بازار به گوشتان خورده است. درست است که استفاده از ابزارهای مختلف در زمان انجام تحلیل می‌تواند باعث سردرگمی شما شود، اما داشتن یک دید کلی نسبت به مفاهیم اولیه بازار به معامله‌گران کمک می‌کند تا ریسک سرمایه‌گذاری‌های خود را کاهش داده و تریدهای موفق‌تر و مطمعن‌تری را انجام دهند.

عرضه و تقاضا همواره به عنوان اجزای جدانشدنی بازارهای مالی به حساب می‌آیند که سبب بالا یا پایین رفتن قیمت‌ها می‌شوند. برهمین اساس برای بررسی میزان عرضه و تقاضا موجود در بازار از نمودار عمق بازار (Market Depth) استفاده می‌کنیم. تریدرها توسط نمودار عمق بازار به یک دید جامع نسبت به سطوح احتمالی عرضه و تقاضا (حمایت و مقاومت‌ها) و نحوه واکنش خریداران و فروشندگان به این سطوح دست پیدا می‌کنند.

به عنوان مثال در حال حاضر که قیمت بیت کوین (BTC/USD) در محدوده ۹ تا ۱۰ هزار دلار در حال نوسان است، نمودار عمق بازار کمک می‌کند تا بتوانیم تشخیص دهیم که در قیمت‌های زیر ۹ هزار دلار، توزیع سفارشات خرید ثبت شده به چه صورت است و یا در قیمت‌های بالای ۱۰ هزار دلار چه مقدار سفارش فروش درج شده است. در بازار ارزهای دیجیتال نمودار عمق بازار نشان دهنده میزان سفارشات ثبت شده، چه برای خرید و چه برای فروش می‌باشد، بنابراین تحلیلگران می‌توانند پیش‌بینی دقیق‌تری نسبت به قیمت این ارزها در آینده انجام دهند.

مفهوم بازار عمیق (Deep Market) چیست؟

بازار عمیق به بازاری اتلاق می‌شود که در آن خرید و فروش به آسانی قابل انجام است و تنها در عرض چند ثانیه سفارشات خرید و فروش شما اجرایی می‌شود. به زبان ساده‌تر، در بازار عمیق ورود یا خروج سرمایه به بازار تاثیر چندانی بر روی قیمت‌ها نخواهد گذاشت، دلیل این موضوع وجود نقدینگی بالا در بازار است چراکه به همان میزان که سفارشات خرید ثبت می‌شود، فروشنده نیز در بازار حضور دارد و سفارشات فروش را به ثبت می‌رساند. پس می‌توان گفت که در بازار عمیق، حجم نقدینگی بالاست و قیمت با روند منطقی‌تری حرکت می‌کند و نهنگ‌ها نمی‌توانند تاثیر زیادی بر روی بازار داشته باشند.

نمودار عمق بازار، شامل دو منحنی سبز و قرمز است، منحنی سبز برای پیشنهاد‌ها (سفارشات خرید) و منحنی قرمز برای درخواست‌ها (سفارشات فروش) مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر نقطه در یک نمودار عمق بازار نشان دهنده این است که تا چه اندازه در آن نقطه می‌توان دادوستد انجام داد.

در Market Depth قیمت لحظه‌ای جفت ارز‌های مختلف نشان داده شده است و در آن فاصله‌های متفاوتی بین سفارشات خرید و سفارشات فروش وجود دارد که بر حسب درصد نشان داده می‌شود. این درصد، اختلاف بین قیمت نزدیک‌ترین سفارش‌های خرید و فروش را نسبت به آخرین قیمت بازار مشخص می‌کند و هرچه این اختلاف قیمت کمتر باشد، آن ارز به قیمتی اصلی خود نزدیکتر می‌شود و هزینه‌های معاملاتی کمتر و نقدینگی بیشتری را دارد.

اجزای نمودار عمق بازار و دیوار خرید و فروش

در نمودار عمق بازار یک جفت ارز، منحنی سمت راست با رنگ قرمز و منحنی سمت چپ با رنگ سبز نمایش داده می‌شود. در سمت راست سفارش‌های فروش و در سمت چپ سفارش‌های خرید قرار دارند. منظور از سفارش‌های خرید، سفارش‌هایی هستند که قیمت پیشنهادی آن‌ها پایین‌تر از قیمت فعلی بازار است و هنوز فروشنده‌ای پیدا نشده که با این قیمت، ارز مورد نظر را بفروشد. سفارش‌های فروش نیز به همین صورت است، یعنی قیمت پیشنهادی بالاتر از قیمت فعلی بوده و خریداری برای آن قیمت اقدام نکرده است.

در دو طرف این نمودار سفارش‌های خرید و سفارش‌های فروش انجام‌نشده قرار دارد، بنابراین در اینجا دو مفهوم دیوار سبز (خرید) و دیوار قرمز (فروش) مطرح می‌شود. اگر ‌حجم سفارش خرید بیشتر از سفارش فروش باشد، به بیان دیگر تقاضا بیشتر از عرضه باشد، دیوار خرید ایجاد خواهد شد.

دقیقا عکس این موضوع نیز صادق است و در زمانی که حجم سفارش فروش بیش از سفارش خرید (عرضه بیشتر از تقاضا) باشد، دیوار فروش بوجود می‌آید. بیشتر بودن حجم و تعداد سفارش‌های فروش نسبت به سفارش‌های خرید باعث می‌شود تا بازار در کوتاه مدت دچار کاهش قیمت شود و برعکس. در واقع ایجاد دیوار فروش را به عنوان یک مقاومت و دیوار خرید را به عنوان یک سطح حمایتی در نظر می‌گیریم. در تصاویر زیر نمونه‌ای از سطوح حمایتی و مقاومتی ایجاد شده توسط دیوار خرید و فروش را مشاهده می‌کنید.

دیوار فروش و سطح مقاومتی

دیوار خرید و سطح حمایتی

نکته حائز اهمیت این است که زمانی این دیوارها معتبر هستند که به‌صورت تدریجی افزایش یافته باشند. افزایش ناگهانی حجم سفارشات ممکن است توسط نهنگ‌های بازار صورت بگیرد تا سرمایه تریدرهای کوچک را از بین ببرد.

تاثیر نهنگ‌ها در عمق بازار

همانطور که می‌دانید امکان لغو و یا اعمال تغییرات در سفارشات خرید و فروش تمامی صرافی‌های ارز دیجیتال فراهم شده است، برهمین اساس ممکن است که برخی از سرمایه‌گذاران بزرگ بازار (نهنگ‌ها)، در یک قیمت مشخص سفارشی با حجم بالا قرار دهند و سپس در کسری از ثانیه آن را لغو ‌کنند.

به عنوان مثال فرض کنید که قیمت فعلی بیت کوین ۹۰۰۰ دلار است، در این قیمت یکی از نهنگ‌های بازار اقدام به ثبت سفارش خرید ۱۵۰۰۰ واحد بیت کوین در قیمت ۸۰۰۰ دلار کرده است. هدف او ایجاد یک بازی روانی در بازار بوده و باعث می‌شود که سایر تریدرها در قیمت ۸۰۰۰ دلار نسبت به خرید بیت کوین اقدام کنند و یک دیوار خرید در این قیمت ایجاد ‌شود. تشکیل دیوار خرید در قیمتی خاص، سبب به وجود آمدن این تفکر در بازار می‌شود عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ که قیمت پایین‌تر از آن نمی‌آید.

بنابراین تریدرهای کوچک و سرمایه‌گذاران خرد در قیمت ۸۰۰۰ دلار سفارشات خود را ثبت می‌کنند و در نهایت بازار در جهتی که نهنگ‌ها می‌خواهند، هدایت می‌شود. به علاوه، وجود سفارشات استاپ لیمیت (StopLimit) در صرافی‌های مختلف این امکان را ایجاد کرده است که در قیمت‌هایی بالاتر از قیمت فعلی بتوان سفارش خرید قرار داد. مثلا هنگامی که قیمت بیت کوین ۸۰۰۰ دلار است، می‌توان سفارش خریدی قرار داد که به محض رسیدن قیمت به بیشتر از ۹۰۰۰ دلار، دستور خرید انجام شود.

نکته قابل توجه این است که سفارش‌های استاپ لیمیت در نمودار عمق بازار قابل مشاهده نیست! بر همین اساس نهنگ‌ها برای دستکاری روند بازار بیشتر از StopLimit استفاده می‌کنند. با بررسی عمیق‌تر نمودار عمق بازار درمیابیم که این نمودار صرفا سفارشات خریدی که از قیمت خرید فعلی پایین‌تر هستند و سفارشات فروشی که از قیمت فروش فعلی بالاترند را نشان می‌دهد. بنابراین معامله‌گران عملا به بخش مهمی از سفارشات فروش و خرید ثبت شده در بازار دسترسی ندارند.

نمودار عمق بازار در صرافی‌های ارز دیجیتال

اغلب صرافی‌های بزرگ و معتبر بازار ارزهای دیجیتال امکان استفاده از نمودار عمق بازار را فراهم کرده اند. با این حال این نمودار اطلاعات زیادی را در اختیار معامله‌گران قرار نمی‌دهد و صرفا نمی‌تواند مبنای عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ تصمیم‌گیری برای خرید یا فروش باشد. پارامتر عمق بازار معمولا به عنوان یک ابزار کمکی برای تایید روند پیش‌بینی شده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

محور افقی در نمودار عمق بازار بیانگر قیمتی است که در آن سفارش خرید یا فروش ثبت گردیده و محور عمودی، حجم سفارشات ثبت شده در آن قیمت را مشخص می‌کند. نمودار عمق بازار، یک نمودار تجمعی است. بدین معنی که مقدار سفارشات در هر قیمت با مقدار سفارشات قبلی جمع زده شده و نقطه بعدی نمودار بدست می‌آید. به همین علت است که، نمودار عمق بازار تمامی جفت ارزها (هم خرید و هم فروش) به صورت پله‌ای و صعودی می‌باشد.

نمودار عمق بازار (Market Depth) چیست؟

عمق بازار (Market Depth) ابزاری کمکی است که به تحلیلگران و معامله‌گران کمک می‌کند که عرضه و تقاضای بازار را در قیمت‌هایی به غیر از قیمت کنونی بازار شناسایی کنند. اهمیت عمق بازار در این است که می‌تواند اطلاعات مناسبی از عرضه و تقاضا در اختیار تحلیلگران قرار دهد و علاوه بر تأیید روند بازار، در شناسایی سطوح احتمالی حمایت و مقاومت به کار رود. در این مقاله به شرح و توضیح مفاهیمی چون مفهوم عمق بازار، اجزای عمق بازار و اصطلاح نهنگ‌ها خواهیم پرداخت.

عمق بازار چیست؟

عمق بازار یعنی توانایی تاب‌آوری و تداوم انجام سفارشات نسبتاً زیاد یک بازار، بدون آنکه بر قیمت دارایی مالی تأثیر زیادی بگذارد. عمق بازار سطح و وسعت کلی سفارشات باز (Open Orders) و پیشنهادات خرید و فروش فوری را در نظر می‌گیرد و معمولاً به معاملات یک دارایی مالی خاص مربوط است.

میزان عمق بازار از طریق بررسی دفتر سفارشات یک دارایی مالی که شامل سفارشات خرید و فروش با قیمت‌های مختلف است، تعیین می‌شود.

درک مفهوم عمق بازار

عمق بازار ارتباط تنگاتنگی با مفهوم نقدینگی و حجم معاملات یک دارایی مالی دارد، اما الزاماً به این معنا نیست که هر سهمی که حجم معاملات بالایی دارد، عمق بازار خوبی هم داشته باشد.

در هر روزِ معاملاتی ممکن است عدم توازن موجود در سفارشات به حدی باشد که باعث نوسان و بی‌ثباتی شود، این حالت حتی برای آن دسته از دارای‌های مالی که روزانه در حجم بالایی معامله می‌شوند هم صادق است.

عمق بازار به سفارشاتی مربوط است که در یک زمان مشخص در دفتر سفارشات محدود موجود است. اندازه‌ عمق بازار معادل است با تعداد سفارشات محدودی که در یک قیمت مشخص ثبت شده است.

بازار عمیق (Deep Market) چیست؟

با توجه به مطالبی که گفته شد می‌توانیم مفهوم بازار عمیق را درک کنیم. بازار عمیق بازاری است که اولاً مقدار نقدینگی در آن بالا است، به گونه‌ای که جوابگوی سفارشات خرید و فروش ثبت‌‌شده باشد و برای سفارشات خرید، متقابلاً حجم متوازنی از سفارشات فروش وجود داشته باشد و بالعکس. ثانیاً حجم بالای نقدینگی برای انجام معاملات، تأثیر چندانی در قیمت بازار عمیق نمی‌گذارد؛ یعنی حرکت قیمت طبیعی و منطبق بر منطق بازار است.

اجزای نمودار عمق بازار و دیوار خرید و دیوار فروش

اگر قیمت یک رمزارز مشخص مانند بیت کوین 18000 دلار باشد، پیرامون قیمت مذکور سفارشات خرید و فروش شکل می‌گیرد. منطق اقتصادی (economic rationality) حکم می‌کند که خریداران در قیمت پایین‌تر بخرند و متقابلاً فروشندگان نیز رمزارز خود را در قیمتی بالاتر از قیمت جاری به فروش برسانند. حجم انباشته سفارشات خرید و فروش در اطراف قیمت جاری بازار، نمودار عمق بازار برای بیت کوین را تشکیل می‌دهد.

از آنجا که ماهیت نمودار عمق بازار تجمعی یا انباشتی است، لذا منجر به تشکیل نموداری پله‌کانی می‌شود. در نمودار عمق بازار، محور افقی نشان‌دهندۀ قیمت و محور عمودی بیانگر حجم سفارشات انباشتی است.

در نمودار بالا که نشان‌دهنده نمودار عمق بازار برای بیت کوین است، پیرامون قیمت جاری یعنی 18000 دلار سفارشات خرید و فروش تشکیل شده است. Bid یا سفارش خرید با رنگ قرمز و Ask یا سفارش فروش با رنگ آبی مشخص شده است.

تشکیل دیوار خرید و فروش در نمودار عمق بازار می‌تواند نشانگر سطوح احتمالی عرضه و تقاضا یا به بیانی دیگر سطوح احتمالی حمایت و مقاومت باشد.

در نمودار بالا دیواری در سمت خرید و دیواری در سمت فروش تشکیل شده که می‌تواند به عنوان سطوح حمایت و مقاومت تلقی شود. دیوارها نشان می‌دهند که حجم سفارشات انباشتی در قیمتی که دیوار در آن ایجاد شده پایدار و معنی‌دار است و می‌تواند به عنوان سطوح حیاتی در نظر گرفته شود.

دیوارها به دلیل عدم توازن بین تعداد سفارش خرید و فروش شکل می‌گیرند. مثلاً یک دیوار خرید نشانگر آن است که تقاضای خرید یک رمزارز در قیمتی مشخص بیشتر از میزان عرضه آن در همان قیمت است.

پس اجزای نمودار عمق بازار به این صورت هستند:

• منحنی سمت چپ قیمت جاری که نشان‌دهنده سفارشات خرید زیر قیمت تعادلی بازار است.
• منحنی سمت راست قیمت تعادلی که نشان‌دهنده سفارشات فروش بالای قیمت تعادلی است.
• دیوارها که بعضاً می‌توانند به عنوان سطوح احتمالی حمایت و مقاومت در نظر گرفته شوند.

تأثیر نهنگ‌ها در عمق بازار

اصطلاح نهنگ (Whale) به معامله‌گرانی اطلاق می‌شود که با ثبت سفارشات خرید و فروش غیرواقعی سعی دارند قیمت یک دارایی مالی مانند بیت کوین را دستکاری کنند تا از این راه سود کسب کنند.

اگر بازار رمزارز را همچون اقیانوس وسیعی در نظر بگیریم، هر تریدر همچون ماهی کوچکی است که نمی‌تواند به تنهایی در قیمت بازار تغییری ایجاد کند. اما نهنگ‌ها توانایی این را دارند که با استفاده از ثبت سفارش با حجم بالا در یک قیمت، به شرکت‌کنندگان بازار این حس را منتقل کنند که در قیمت مذکور یک دیوار خرید یا فروش ایجاد شده که توسط ماهی‌های کوچک به عنوان سطوح حمایت و مقاومت تعبیر شود.

چیزی که باعث شده نهنگ‌های بازار قادر به همچین فریبی شوند، امکان لغو سفارشات است. فرض کنید که یک نهنگ در قیمت 17000 دلار برای تعداد زیادی بیت کوین سفارش خرید ثبت کند. این کار باعث می‌شود که تریدرها به اشتباه تصور کنند که در قیمت 17000 دلار سطح حمایتی است و در نتیجه در آن قیمت سفارش خرید می‌دهند و دیوار خرید شکل می‌گیرد. در واقع بازار به جهتی هدایت می‌شود که نهنگ‌ها قصد آن را داشتند.

سخن پایانی

عمق بازار بیانی نموداری از توانایی بازار در پاسخگویی به حجم وسیعی از سفارشات خرید و فروش است، بی‌ آنکه بر قیمت تأثیرگذار باشد. این مفهوم مستقیماً با حجم معاملات و میزان نقدینگی بازار در ارتباط است. بازار عمیق بازاری است که بتواند در میزان سفارشات خرید و فروش ایجادشده توازن ایجاد کند. این ویژگی علامتی است مبنی بر اینکه بازار مذکور از نقدینگی لازم برای جوابگویی به حجم سفارشات در قیمت‌های مختلف برخوردار است.

سفارشات ثبت‌شده برای خرید و فروش در اطراف قیمت تعادلی بازار تشکیل می‌شود. عمق سفارشات خرید و فروش در اطراف قیمت با عدم توازن احتمالی به دیوارهایی تبدیل می‌شوند که می‌تواند نشان‌دهنده سطوح احتمالی حمایت و مقاومت باشد.

نهنگ‌ها خریدارانی هستند که با استفاده از امکان لغو سفارشات به بازار القا می‌کنند که در قیمتی خاص سطح مقاومت یا حمایت ایجاد شده و پس از لغو سفارش خود، بازار را به مسیری هدایت می‌کنند که خود می‌خواهند.

عمق بازار چیست؟

عمق بازار پنجره‌ای است که تعداد معاملات باز خرید یا فروش یک سهم یا ارز را در بازار نشان می‌دهد. عمق بازار نشان‌دهندهٔ میزان نقدینگی بازار در یک سهم یا یک ارز به‌خصوص می‌باشد. هر چه تعداد سفارش‌های خریدوفروش در یک سهم/ارز بیشتر باشد، بازار نیز عمق بیشتری خواهد داشت. این اطلاعات توسط بیشتر کارگزاری‌ها در اختیار مشتریان قرار می‌گیرند، هر چند در بعضی مواقع بابت آنها هزینه نیز دریافت می‌شود.

عمق بازار همچنین به‌عنوان “دفتر سفارشات” نیز شناخته می‌شود. (دفتر سفارشات – Order Book – به لیستی از سفارشات خریدوفروش الکترونیکی ثبت شده براساس مقدار قیمت معاملاتی گفته می‌شود.) زیرا که نشان‌دهندهٔ معاملات خریدوفروشی معلق است. این دفتر لیستی از خریداران و فروشندگان است که به سهم خاصی علاقمند هستند. همچنین این دفتر یک موتور تطابق‌دهنده است که از دستورات ثبت شده استفاده کرده و بررسی می‌کند که کدام معاملات قابل رخ دادن می‌باشند.

توضیحاتی در مورد عمق بازار

عمق بازار علاوه بر اندازه‌گیری مقدار عرضه و تقاضا، اشاره به تعداد سهم‌های یک شرکت دارد که می‌تواند بدون افزایش قیمت سهم مورد خریداری قرار گیرند. اگر یک سهم نقدینگی بسیار بالایی داشته باشد و تعداد خریداران و فروشندگان آن زیاد باشد، خرید این سهم در حجم‌های بالا نیز تأثیر قابل‌توجهی بر روی قیمت نخواهد گذاشت. اما اگر سهمی نقدینگی زیادی نداشته باشد و عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ معاملات آن در بازار به اندازهٔ سهام دیگر مرسوم نباشد، خرید/فروش حجم بالایی از این سهم می‌تواند اثر زیادی بر روی قیمت این سهم داشته باشد.

عمق بازار معمولاً به‌صورت یک لیست الکترونیکی از معاملات باز خریدوفروش نمایش داده می‌شود، این معاملات براساس قیمت طبقه‌بندی شده و هر لحظه به‌روزرسانی می‌شود تا تمامی فعالیت‌ها به روشنی بازتاب شوند. یک موتور تطبیق‌دهنده نیز وظیفهٔ همتاسازی دستورات معاملاتی را برعهده دارد.

در بعضی مواقع دسترسی به این اطلاعات مقداری هزینه دربردارد، هر چند امروزه بیشتر پلتفورم‌های معاملاتی، این اطلاعات را به رایگان در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهند. این سیستم به هر دو طرف معاملات لیستی کامل از دستورات معاملاتی خرید و فروش نمایش می‌دهد، این اطلاعات در کنار اطلاعاتی مانند حجم بازار قرار می‌گیرد. به‌جای این که فقط دستورات معاملاتی را نمایش دهد.

نکات مهم:

1. عمق بازار – DOM، یک ابزار معاملاتی است که تعداد دستورات باز خریدوفروش یک سهم یا یک ارز را در زمان‌های مختلف نمایش می‌دهد.
2. عمق بازار که با نام دفتر سفارشات نیز شناخته می‌شود، یک عنصر مهم برای اندازه‌گیری مقدار عرضه و تقاضای یک سهم خاص می‌باشد.
3. عمق بازار همچنین به تعداد سهامی که می‌توانند بدون ایجاد تغییر در قیمت سهم مورد معامله قرار بگیرند نیز اشاره می‌کند.

استفاده از اطلاعات عمق بازار

عمق بازار می‌تواند به معامله‌گران در تشخیص جهت حرکت قیمت در آینده، با توجه به دستورات ثبت‌شده، دستورات به‌روز شده و دستورات لغو شده کمک نماید. برای مثال، یک معامله‌گر ممکن است از اطلاعات عمق بازار جهت فهم تفاوت نرخ خریدوفروش استفاده کند، اطلاعات حجم معاملاتی نیز می‌تواند به ما در فهم موارد ذکر شده کمک فراوانی کند.

سهام‌هایی با عمق بازار زیاد (سهام‌هایی محبوب مانند کمپانی اَپل که با نماد AAPL در بازار NASDAQ معامله می‌شود) معمولاً دارای حجم معاملاتی بالا به‌همراه نقدشوندگی زیاد می‌باشند. این موارد به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا معاملاتی با حجم بالا بدون تأثیرگذاری بر روی قیمت بازار انجام دهند اما قیمت سهامی که عمق بازاری کمی دارند (کمپانی‌های کوچک‌تری که سهم بازار کمتری دارند) می‌توانند با سفارشات حجم بالای خرید/فروش تغییر شدیدی کنند.

چگونه از حجم معاملاتی برای بهبود معامله گری خود استفاده کنید؟
دیدن اطلاعات مربوط با عمق بازار برای یک سهم خاص می‌تواند برای معامه‌گران کوتاه‌مدت سودآور باشد زیرا آنها به‌وسیلهٔ این اطلاعات می‌توانند از نوسانات قیمتی استفاده کنند. برای مثال، زمانی که سهام یک شرکت برای اولین بار در بازار مورد معامله قرار می‌گیرد، معامله‌گران می‌توانند آمادهٔ تقاضای خرید بالا باشند، که این اتفاق خود می‌تواند نشان‌دهندهٔ افزایش قیمت سهم شرکت در مسیری صعودی باشد. در این حالت، یک معامله‌گر می‌تواند خرید سهم و فروش آن در نقطهٔ مدنظرش (و پس از کاهش روند صعودی قیمت سهم) و یا پس از مشاهده افزایش فشار فروش در بازار در نظر بگیرد.

مثال‌های واقعی

برای مثال، یک معامله‌گر که در حال رصد کردن سهم الف است، می‌تواند به سفارشات خرید و فروش و اطلاعات عمق بازار (مرجع) نیز توجه کند. سهم الف در حال حاضر با 1.00 دلار معامله می‌شود، اما شاهد 250 سفارش با قیمت‌های 1.05 دلار، 250 سفارش با قیمت 1.08 دلار، 125 سفارش با قیمت 1.10 دلار و در نهایت 100 سفارش با قیمت 1.12 دلار هستیم. در همین حین، شاهد 50 سفارش با قیمت 0.98 دلار، 40 سفارش با قیمت 0.95 دلار، 10 سفارش با قیمت 0.93 دلار و 10 سفارش دیگر با قیمت 0.92 دلاری هستیم. با نگاه به این روند، معامله‌گر می‌تواند تشخیص دهد که قیمت سهم الف در بازار به آرامی در حال افزایش است. با مسلح بودن به این اطلاعات، یک معامله‌گر می‌تواند به‌خوبی تصمیم بگیرد تا وارد بازار شود و خرید کند، و یا سهم‌های خود را فروخته و از بازار خارج شود و یا هیچ عملی را انجام ندهد و صرفاً نظاره‌گر بازار در این برهه زمانی باشد.