روش‌های آزادسازی سهام عدالت

به گفته رئیس سازمان خصوصی سازی، آزاد سازی سهام عدالت ۴۹ میلیون مشمول بعد از ۱۳ سال به دو روش مدیریت مستقیم بورسی و غیر مستقیم مدیریت سرمایه‌گذاری استانی و با انتخاب مشمول انجام می‌شود.

تفاوت روش مستقیم و غیرمستقیم آزادسازی سهام عدالت؛ کدام یک بهتر است؟

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی شهر بورس، به بهانه تمدید مجدد بازه زمانی انتخاب روش سهامداری، در سهام عدالت تصمیم گرفتیم تا بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده در زمینه آزادسازی این سهام و انواع روش‌های فروش در نظر گرفته شده برای آن،به مقایسه روش مستقیم و غیر مستقیم در آزاد سازی سهام عدالت بپردازیم

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی شهر بورس، به بهانه تمدید مجدد بازه زمانی انتخاب روش سهامداری، در سهام عدالت تصمیم گرفتیم تا بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده در زمینه آزادسازی این سهام و انواع روش‌های فروش در نظر گرفته شده برای آن،به مقایسه روش مستقیم و غیر مستقیم در آزاد سازی سهام عدالت بپردازیم و تفاوت روش مستقیم و غیرمستقیم آزادسازی سهام عدالت را بررسی می‌کنیم، در ادامه با بررسی کامل این دو روش با ما همراه باشید.

آزاد سازی سهام عدالت به چه معناست؟

پس از گذشت نزدیک به 14 سال از صدور سهام عدالت و اختصاص آن به اقشار مختلف مردم، از 8 اردیبهشت 99 و با توجه به بیانات مقام معظم رهبری در این زمینه، فرآیند آزادسازی سهام عدالت آغاز شده است.

آزادسازی سهام عدالت به این معناست که بعد از این تاریخ مشمولان سهام عدالت که در زمان شروع ثبت نام این طرح، این سهام به آن‌ها اختصاص پیدا کرده است این امکان را خواهند داشت که در مورد نگهداری یا فروش سهام خود تصمیم بگیرند و عملاً، دارایی های خود در سهام عدالت را مدیریت کنند. با توجه به افزایش چشمگیر ارزش سهام موجود در این طرح تا نزدیک به 16 برابر، این آزادی انتخاب برای اکثریت مشولان قابل توجه خواهد بود.

بر اساس تصمیمات گرفته شده توسط سازمان خصوصی‌سازی، مشمولان برای انجام فرآیند آزاد سازی سهام عدالت دو انتخاب دارند: “روش مستقیم” در مدیریت سهام عدالت و “روش غیر مستقیم“؛ که در ادامه به بررسی دقیقتر این دو روش می‌پردازیم:

روش مستقیم مدیریت سهام عدالت

برای انتخاب روش مدیریت مستقیم سهام عدالت هر مشمول می‌تواند با مراجعه با سایت سامانه آزاد سازی سهام عدالت که توسط سازمان خصوصی سازی فعال شده است اقدام به انتخاب این روش کند.

توجه داشته باشید که انتخاب روش مدیریت فقط یکبار قابل انجام خواهد بود و ویرایش آن ممکن نیست

در این روش با توجه به دارایی هر فرد از سهام عدالت؛ که در سامانه سهام عدالت مشخص شده است؛ تعدادی از سهام 36 شرکت فعال در بورس به متقاضی داده می‌شود. توجه داشته باشید این موضوع که چه تعداد سهم از هر شرکت به متقاضی‌ها داده خواهد شد بر اساس دارایی این افراد متفاوت است و نمی‌توان عدد دقیقی برای آن مشخص کرد.
پس از انتخاب آزاد سازی سهام عدالت به روش مستقیم، کاربر به دو روش می‌تواند سهام عدالت خود را بفروشد.

روش های فروش سهام عدالت در روش مستقیم کدامند؟

در صورت انتخاب روش مدیریت مستقیم برای سهام عدالت، سهام یاد شده به کد بورسی در نظر گرفته شده برای هر متقاضی منتقل می‌شود. در نتیجه از این لحظه به بعد مدیریت خرید، فروش و نگهداری این سهام بر عهده شخص متقاضی است. حال با توجه به دستورالعمل‌های منتشر شده در این زمینه افرادی که این روش مدیریت را انتخاب کرده‌اند می‌توانند در اولین گام نسبت به فروش 30% از دارایی‌های خود اقدام کنند.

باقیمانده این دارایی هم به مرور و براساس تصمیم شورای عالی بورس قابل معامله خواهد شد. مکانیزم در نظر گرفته شده برای فروش سهام عدالت به این صورت است که افراد متقاضی می‌توانند به یکی از دو روش مراجعه به بانک؛ یا استفاده از سامانه های فروش آنلاین کارگزاران بورس، اقدام به فروش سهام عدالت خود کنند.برای استفاده از روش اول فرد متقاضی باید به بانکی که حساب آن، در سامانه سهام عدالت ثبت شده و سود سهام به آن واریز می شده، مراجعه کند و فرم‌های مربوط به فروش یکجای 30% از سهام عدالت خود را امضا کند. در این روش فرد متقاضی نیازی به ثبت نام در سایت سجام و دریافت کد معاملاتی ندارد.

همچنین توجه داشته باشید که در صورت استفاده از این روش انتخاب سهم جهت فروش و قیمت آن در اختیار بانک عامل خواهد بود و بر اساس ضوابط تعیین شده توسط سازمان بورس معاملات انجام خواهد شد.

در روش دوم؛ یعنی استفاده از سامانه‌های آنلاین کارگزاری‌ها و اپلیکشن‌های طرف قرارداد سازمان، فرد متقاضی ضمن ورود به این سامانه‌ها می‌تواند به انتخاب خود همه یا بخشی از 30% از دارایی سهام عدالت خود را بفروش برساند. در این روش همچنان مسئول انجام فرآیند فروش کارگزاری‌ها هستند و فرد نمی‌تواند به صورت مستقیم معامله کند اما بر خلاف روش قبلی، انتخاب سهام برای فروش و تعداد آن برعهده متقاضی قرار گرفته است.

تفاوت دیگر بین این دو روش در این است که فرد می‌تواند به هرکدام از کارگزاری های مجاز مراجعه و درخواست خود را ثبت کند و خود کارگزار مبالغ حاصل از فروش را به حساب ثبت شده در سامانه سهام عدالت واریز خواهد کرد. همچنین در این روش نیازی به داشتن کد معاملاتی از کارگزار مورد استفاده نیست و افراد می‌توانند از خدمات کارگزارانی که حتی نزد آن ها کد معاملاتی ندارند نیز استفاده کنند. البته باید توجه داشته باشید که برای استفاده از سامانه‌های معاملاتی کارگزارها باید شماره همراه ثبت شده در سامانه سهام عدالت به نام متقاضی باشد و در غیر اینصورت متقاضی امکان ورود به این سامانه‌ها را نخواهد داشت.

یکی از نکات دیگری که مشمولان سهام عدالت قبل از انتخاب روش مدیریت سهام خود باید در نظر داشته باشند این موضوع است که سود سهام آن‌ها تا پایان سال مالی 97 به همه افراد پرداخت شده است و در مواردی که این پرداخت به هر دلیلی تا این لحظه انجام نشده، این سود در اولین فرصت تمام و کمال پرداخت می‌شود اما سود سهام سال 98 تنها بعد از برگزاری مجمع تمام شرکت ها قابل پرداخت است و به افرادی تعلق می‌گیرد که در روز مجمع مالک سهام این شرکت بوده‌اند. در نتیجه در صورتی که سهام عدالت خود را قبل از برگزاری مجمع هر کدام از این شرکت‌ها به فروش برسانید، سود سهام همان شرکت (و نه سایر شرکت ها) به شما تعلق نمی‌گیرد. نکته دیگر آنست که در روش مستقیم بعد از انتقال سهام به افراد مسئولیت جمع آوری سود سهام نیز بر عهده شخص متقاضی خواهد بود.

همانطور که مشاهده کردید تا حد امکان تلاش شده است تا نیاز متقاضیان به آشنایی با بورس و تحلیل بازار در صورت انتخاب روش مدیریت مستقیم کاهش پیدا کند اما با این وجود همچنان این روش برای افرادی که با این بازار آشنا هستند و زمان کافی برای بررسی و تحلیل آن را در اختیار دارند مناسب تر است.

همچنین در نظر داشته باشید که انتخاب روش مدیریت مستقیم الزامی به فروش سهام ایجاد نمی‌کند و افراد می‌توانند با نگهداری سهام خود از مزایایی نظر سود سالیانه شرکت‌ها و افزایش قیمت سهام در طول زمان بهره‌مند شوند.

روش غیر مستقیم مدیریت سهام عدالت

دومین روش در نظر گرفته شده برای مشمولان سهام عدالت؛ آزاد سازی سهام به روش غیر مستقیم است. در این روش بر خلاف روش مستقیم خود سهام به فرد داده نمی‌شود بلکه سهام وی به شرکت سرمایه‌گذاری استانی منتقل و به هر مشمول به اندازه دارایی وی از سهام این شرکت ها داده خواهد شد.

روش مدیریت غیر مستقیم به صورت پیش فرض برای همه مشمولان در نظر گرفته شده است و در نتیجه هیچ نیازی به انجام کارخاصی برای انتخاب این روش وجود ندارد

در زمینه فروش سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی تا این لحظه محدودیتی در نظر گرفته نشده است و در نتیجه افرادی که این روش را انتخاب کرده باشند می‌توانند هر درصدی از سهام خود را بفروش برسانند. با این وجود این فرآیند تا زمانی که سرمایه این شرکت ها ثبت و به روزرسانی شود قابل انجام نخواهد بود. فرآیند ثبت سرمایه و ورود شرکت های سرمایه‌گذاری به بورس بلافاصله بعد از پایان مهلت انتخاب روش مدیریت؛ شروع خواهد شد که با توجه به تمدید این بازه تا 29 خردادماه، شروع این فرآیند از اوایل تیرماه خواهد بود.

کسانی که این روش آزادسازی را انتخاب کنند برای دریافت سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، نیازی به دریافت کد بورسی، ثبت نام سجام و انجام هر کار دیگری ندارند و روند واریز سود سهام آن‌ها مانند گذشته انجام می شود. با این وجود در صورت تمایل به فروش سهام، این افراد نیز باید درسامانه سجام ثبت نام کنند و کد معاملاتی بگیرند.

در زمینه ارزش دارایی‌ها این نکته را باید در نظر داشته باشید که ارزش سهام در نظر گرفته شده از شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی معادل با ارزش سهام عدالت آزاد سازی شده به روش مستقیم برای سایر مشمولان خواهد بود و از این نظر همه مشمولان برابر هستند.

استفاده از این شرکت های سرمایه‌گذاری برای افرادی که دانش یا وقت کافی برای استفاده از بازار بورس را ندارند می‌تواند بسیار مفید باشد چرا که در این صندوق‌ها مدیریت سهام و ریسک معاملات، توسط مدیران سرمایه گذاری انجام می‌شود و در نتیجه ریسک کلی سرمایه گذاری توسط این فرآیند کاهش پیدا می‌کند.

آموزش نحوه آزادسازی سهام عدالت در سایت samanese.ir

یعنی اینکه سهام عدالت برای فروش آزاد می شود، یعنی دارندگان سهام عدالت میتواند سهام خود را در بازار بورس معامله کنند. در ضمن برای فروش سهام خود عجله نکنید تا ارزش واقعی سهم مشخص شود. نگهداری سهام به صورت بلند مدت نیز به عنوان یک سرمایه گذاری است که با گذشت زمان ارزش آن بیشتر می‌شود و سود سالیانه نیز به آن تعلق می‌گیرد.

آموزش نحوه آزادسازی سهام عدالت

۱- ابتدا وارد سامانه سهام عدالت شوید و طبق تصاویر بر روی دکمه ورود به سامانه کلیک نمایید.

۲- بعد از خواندن مقررات سامانه تیک مطالب فوق را مطالعه نمودم و می‌پذریم را روشن کرده و دکمه ادامه را میزنید.

۳- کدملی و کدامنیتی را وارد نمود و دکمه ادامه را بزنید.

۴- در این مرحله نام و نام خانوادگی خود را انتخاب نمایید. و بعد دکمه ادامه را بزنید.

۵- نام پدر سهام دار را انتخاب و گزینه ادامه را بزنید.

۶- تاریخ تولد سهام دار را انتخاب نموده و دکمه ادامه را بزنید.

۷- شماره شناسنامه سهام دار را وارد انتخاب کرده و دکمه ادامه را بزنید.

نکته : در صورتی که شماره شناسنامه شما همان کدملی اختصاصی شماست، گزینه خط تیره را انتخاب نمایید.

۸- در این مرحله اطلاعات سهامدار را بررسی کرده و در صورت اشتباه اطلاعات گزینه اصلاح و در غیر اینصورت دکمه تایید و ورود را بزنید.

۹- در این مرحله اگر سهامدار شماره شبا بانکی نداشته باشد باید ابتدا اطلاعات بانکی و شماره تماس خود را وارد کند و درصورت تمایل به تغییر شماره تلفن همراه میتواند دکمه تغییر را بزند؛ برای آزاد سازی سهام عدالت روی دکمه انتخاب طرح آزاد سازی بزنید.

توضیحات :

1. این صفحه حاوی خلاصه وضعیت پرونده اطلاعات شما در این سامانه می باشد.
2. برای بهره‌مندی از مزایای سهام عدالت، نظیر سود و یا انتخاب طرح آزادسازی، ثبت شماره شبا بانکی و تلفن همراه الزامی است.
3. تغییر شماره شبای بانکی و شماره تلفن همراه امکان پذیر می باشد.

۱۰- مرحله آزاد سازی سهام عدالت

در راستای اجرای فرمان مقام معظم رهبری و موافقت ایشان با درخواست ریاست محترم جمهوری مبنی بر آزاد سازی سهام عدالت، سازمان خصوصی‌سازی با همکاری و مشارکت سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر نهادها در بازار سرمایه، اقدام به فراهم نمودن تمهیدات و اقدامات عملی لازم برای تحقق این امر نموده است تا با توجه به موارد سه‌گانه مورد تأکید معظم له، شرایط بهره‌مندی هرچه سریع‌تر مردم از منافع و مدیریت سهام مذکور فراهم گردد. در همین ارتباط، هریک از سهام‌داران محترم سهام عدالت می‌توانند با انتخاب یکی از دو روش مطروحه در ادامه این فرآیند نسبت به تعیین نحوه مدیریت سهام متعلق به خود تصمیم‌گیری نمایند.

* توجه : انتخاب روش آزاد سازی سهام عدالت تنها یک بار امکان پذیر است.

۱۱- در این مرحله باید روش مورد نظر خود را انتخاب کنید در صورتی که روش سهام داری مستقیم را انتخاب کرده باشید شما میتوانید سهام خود را خودتان خرید و فروش و مدیریت نمایید.

لطفا با توجه به توضیحات مندرج در هر یک از روش های آزاد سازی سهام عدالت، روش مورد نظر خود را انتخاب نمایید.

استفاده از روش سهام داری مستقیم

به میزان سهام تخصیص‌یافته به هر فرد در شرکت‌های سرمایه پذیر سهام‌عدالت و به‌تناسب ارزش مقطع واگذاری، تعدادی از سهام ۳۶ شرکت بورسی به شما تخصیص خواهد یافت. علاوه بر آن، این دسته از سهام‌داران سهام عدالت، به ازای سهام شرکت‌های غیر بورسی سرمایه‌پذیر سهام عدالت، سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را نیز دریافت خواهند نمود.

در این حالت مسئولیت حفظ، نگهداری و مدیریت سهام اختصاص‌یافته به عهده سهامدار بوده و در راستای حفظ ارزش سهام تخصیص‌یافته، قابلیت نقل‌وانتقال سهام مزبور به غیر و فروش آن بر اساس محدودیت‌های زمانی و مقداری روش‌های آزادسازی سهام عدالت تعیین‌شده توسط شورای عالی بورس صورت خواهد گرفت.

مطابق قانون تجارت شما سهامدار محسوب شده و از مزایای سهام تخصیص‌یافته ازجمله سود و … بهره‌مند خواهید شد.

خاطرنشان می‌سازد دو ماه پس از تاریخ انتخاب روش مذکور می‌توانید با مراجعه به سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) از تعداد روش‌های آزادسازی سهام عدالت سهام تخصیص‌یافته نزد شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت مطلع شوید.

شایان‌ذکر است بهره‌مندی از خدمات قابل‌ارائه ازجمله ایجاد امکان معامله پذیری سهام تخصیص‌یافته در آینده منوط به مراجعه به سامانه سجام، ثبت‌نام و احراز هویت در مراکز تعیین‌شده می‌باشد.

استفاده از روش سهام داری غیر مستقیم

سهام‌دار محترم سهام‌عدالت، در صورت انتخاب آزاد سازی به روش غیرمستقیم، مالکیت و مدیریت سهام‌عدالت شما با لحاظ مراتب ذیل از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی خواهد شد و شما حق انتقال به غیر و دخل و تصرف در آن را نخواهید داشت.

با این تفویض اختیار، سهام شرکت‌های سرمایه پذیر سهام‌عدالت متعلق به شما توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی خواهد شد.

سهام مزبور در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (۷۰%) و صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه استانی (۳۰%) ساماندهی خواهد شد.

۱۲- در مرحله آخر شماره موبایل خود را تایید کرده و بعد از آن کد تاییدی از طریق پیامک به شماره شما ارسال می‌شود؛ طبق تصویر زیر بعد از وارد کردن کد تایید روی دکمه ثبت نهایی بزنید.

راه های ارتباطی:
شماره تلفن مرکز تماس سهام عدالت: ۸۳۳۳۷ (۰۲۱)
نشانی پست الکترونیکی: [email protected]

نحوه آزادسازی سهام عدالت/ روش مستقیم بورسی یا مدیریت غیر مستقیم استانی

به گفته رئیس سازمان خصوصی سازی، آزاد سازی سهام عدالت ۴۹ میلیون مشمول بعد از ۱۳ سال به دو روش مدیریت مستقیم بورسی و غیر مستقیم مدیریت سرمایه‌گذاری استانی و با انتخاب مشمول انجام می‌شود.

به گفته رئیس سازمان خصوصی سازی، آزاد سازی سهام عدالت ۴۹ میلیون مشمول بعد از ۱۳ سال به دو روش مدیریت مستقیم بورسی و غیر مستقیم مدیریت سرمایه‌گذاری استانی و با انتخاب مشمول انجام می‌شود.

به گزارش روراستی به نقل از خبرگزاری فارس، به گفته علیرضا صالح رئیس کل سازمان خصوصی سازی، آزاد سازی سهام عدالت برای ۴۹ میلیون و ۱۵۲ هزار و ۷۴۱ نفر مشمول بعد از ۱۳ سال به دو روش مدیریت مستقیم بورسی و مدیریت غیر مستقیم از طریق شرکتهای سرمایه‌گذاری استانی و با انتخاب مشمول انجام می‌شود.

برای انتخاب روش آزاد سازی سهام عدالت، باید مشمولان وارد سامانه سهام عدالت به نشانی https://www.samanese.ir/ شوند و با وارد کردن اطلاعات خود مرحله به مرحله اقدام کنند.

برای ورود مشمولان سهام عدالت به سامانه سهام عدالت و گزینش نحوه آزادسازی سهام ،‌یک ماه (از ۱۰ اردیبهشت ۹۹ تا ۱۰ خرداد ۹۹) فرصت وجود دارد.

صالح این را هم گفت: اگر کسی یک روش آزاد سازی سهام عدالت را انتخاب کرد،‌دیگر امکان برگشت از تصمیم خود را نخواهد داشت،‌بنابر این مشمولان در گزینش روش آزادسازی سهام عدالت خود با مشورت و علم کافی اقدام کنند.

مراحل آزادسازی سهام عدالت

به گزارش خبرگزاری فارس، در ادامه این مراحل، در مورد روش آزادسازی سهام عدالت توضیحاتی برای مشمولان به شرح زیر ارائه شده است.

* آزاد سازی سهام عدالت

در راستای اجرای فرمان مقام معظم رهبری و موافقت ایشان با درخواست ریاست محترم جمهوری مبنی بر آزادسازی سهام عدالت، سازمان خصوصی‌سازی با همکاری و مشارکت سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر نهادها در بازار سرمایه، اقدام به فراهم نمودن تمهیدات و اقدامات عملی لازم برای تحقق این امر نموده است تا با توجه به موارد سه‌گانه مورد تأکید معظم له، شرایط بهره‌مندی هرچه سریع‌تر مردم از منافع و مدیریت سهام مذکور فراهم گردد.

در همین ارتباط، هریک از سهام‌داران محترم سهام عدالت می‌توانند با انتخاب یکی از دو روش مطروحه در ادامه این فرآیند نسبت به تعیین نحوه مدیریت سهام متعلق به خود تصمیم‌گیری نمایند.

* توجه: انتخاب روش آزادسازی سهام عدالت تنها یک بار امکان پذیر است.

*انتخاب روش مسقیم

سهام‌دار محترم سهام‌عدالت، در صورت انتخاب آزادسازی به روش مستقیم، مالکیت و مدیریت سهام‌عدالت به‌صورت مستقیم و بدون واسطه با لحاظ مراتب ذیل به شما تخصیص و انتقال می‌یابد:

به میزان سهام تخصیص‌یافته به هر فرد در شرکت‌های سرمایه پذیر سهام‌عدالت و به ‌تناسب ارزش مقطع واگذاری، تعدادی از سهام ۳۶ شرکت بورسی به شما تخصیص خواهد یافت.

علاوه بر آن، این دسته از سهام‌داران سهام عدالت، به ازای سهام شرکت‌های غیر بورسی سرمایه‌پذیر سهام عدالت، سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را نیز دریافت خواهند نمود.

در این حالت مسئولیت حفظ، نگهداری و مدیریت سهام اختصاص‌یافته به عهده سهامدار بوده و در راستای حفظ ارزش سهام تخصیص‌یافته، قابلیت نقل‌وانتقال سهام مزبور به غیر و فروش آن بر اساس محدودیت‌های زمانی و مقداری تعیین‌شده توسط شورای عالی بورس صورت خواهد گرفت.

مطابق قانون تجارت شما سهامدار محسوب شده و از مزایای سهام تخصیص‌یافته ازجمله سود و … بهره‌مند خواهید شد.

خاطرنشان می‌سازد، دو ماه پس از تاریخ انتخاب روش مذکور می‌توانید با مراجعه به سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) از تعداد سهام تخصیص‌یافته نزد شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت مطلع شوید.

شایان‌ذکر است بهره‌مندی از خدمات قابل‌ارائه از جمله ایجاد امکان معامله پذیری سهام تخصیص‌یافته در آینده منوط به مراجعه به سامانه سجام، ثبت‌نام و احراز هویت در مراکز تعیین‌شده می‌باشد.

* روش غیر مستقیم

سهام‌دار محترم سهام‌عدالت، در صورت انتخاب آزادسازی به روش غیرمستقیم، مالکیت و مدیریت سهام‌عدالت شما با لحاظ مراتب ذیل از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی خواهد شد و شما حق انتقال به غیر و دخل و تصرف در آن را نخواهید داشت.

با این تفویض اختیار، سهام شرکت‌های سرمایه پذیر سهام‌عدالت متعلق به شما توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی خواهد شد.

سهام مزبور در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (۷۰%) و صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه استانی (۳۰%) ساماندهی خواهد شد.

به گزارش خبرگزاری فارس، ارزش کل سهام واگذار شده در قالب سهام عدالت در سال ۱۳۸۵ به ۴۹ میلیون و ۱۵۲ هزار و ۷۴۱ نفر مشمول در ۶ دهک جمعیتی، از سهام ۵۰ شرکت شامل ۳۶ شرکت بورسی و ۱۴ شرکت غیر بورسی به ارزش کل ۲۶ تریلیون و ۶۳۶ میلیارد تومان بود که اکنون بعد از حدود ۱۳ سال ارزش کل سهام عدالت به حدود ۳۰۰ تریلیون تومان (حدود ۱۱٫۲ برابر ) شده است.

بر اساس گفته صالح رئیس سازمان خصوصی سازی ، شورای عالی بورس قرار است ظرف ماه جاری در مورد نحوه ورود ۳۰۰ هزار میلیاردتومان سهام عدالت به بورس و حضور ۴۹ میلیون سهامدار جدید تصمیم گیری کند.

واکاوی علل بلاتکلیفی آزادسازی سهام عدالت

آزادسازی سهام عدالت از اردیبهشت سال ۹۹ تاکنون متوقف است و دارندگان این سهام از حق فروش و دریافت وجه نقد حاصل از فروش سهام عدالت خود محروم هستند.

از دولت نهم طرحی تحت عنوان سهام عدالت اجرایی شد که بنا داشت اقشار کم درآمد جامعه را در سهام داری شرکت های دولتی شریک کند و سهام شرکت هایی را به دهک های پایین تر جامعه واگذار کند که به نوعی سرمایه گذاری برای این اقشار به حساب بیاید. این طرح شامل سهام حدود 50 شرکت دولتی مشمول اصل 44 قانون اساسی، که خصوصی‌سازی برخی فعالیت‌های اقتصادی را مجاز می‎داند، می‌شود. افرادی که سهام عدالت به آن‌ها تعلق گرفته جزو سهامداران شرکت‌های بورسی و فرابورس در نظر گرفته می‌شوند. هرچند لازم به ذکر است که فقط 70 درصد این شرکت‌ها در بورس حضور دارند و سهامشان قابل معامله در بورس است.

به گزارش تسنیم، در پاسخ به این سوال که سهام عدالت به چه کسانی تعلق می گیرد باید گفت که تاکنون تقریبا بیش از 49 میلیون نفر در سامانه سهام عدالت بعنوان مشمولان سهام عدالت شناخته شده‌اند که در 18 مرحله شناسایی شده‌اند. همانطور که پیش‌تر به آن اشاره شد مشمولان سهام عدالت اغلب افراد کم درآمد جامعه هستند که در گروه‌های زیر دسته‌بندی می‌شوند:

مددجویان کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی که در رده اول افرادی قرار می‌گیرند که مشمول سهام عدالت هستند. این گروه سهام بیشتری نسبت به سایر گروه‌ها دریافت کرده و بعنوان گروه‌های تخفیف‌دار شناخته شده هستند.

روستاییان و عشایر، زنان سرپرست خانوار ، گروه‌های کم جمعیت مانند خبرنگاران و خادمان مسجد، کارگران فصلی ساختمانیو کارمندان و بازنشستگان دولتی.

روش مستقیم و غیر مستقیم در آزاد سازی سهام عدالت

مدیریت سهام عدالت شامل دو روش مستقیم و غیر مستقیم می شود که به ترتیب به شرح زیر می باشد:

1-در روش مستقیم آزاد سازی سهام عدالت و سهامداری، مالکیت و مدیریت سهام عدالت بدون هیچ گونه واسطه به خود فرد سهام دار منتقل می شود.

یعنی در این روش مستقیم مسئولیت مدیریت، حفظ و نگهداری از سهام بر عهده ی خود سهام دار است.

در این روش مانند هر شخص عادی دیگری که در بورس فعالیت می کند باید در سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) احراز هویت و ثبت نام کنید و شخصا به فروش سهام خود بپردازید.

2-در صورت انتخاب روش غیر مستقیم برای آزاد سازی سهام عدالت مالکیت و مدیریت این سهام به شرکت های سرمایه گذاری استانی واگذار خواهد شد.

در این روش شرکت های سرمایه گذاری هر استان مسئولیت مدیریت سهام شما را دارند و شما فقط سود ماهیانه از سهامی که تحت مدیریت آن ها قرار دارد رادریافت می کنید.

در این صورت فرد نمی تواند شخصاً سهم های موجود در بسته سهام عدالت را به فروش برساند.

لازم به ذکر است ارزش سهام عدالتی که به حدود 50 میلیون ایرانی واگذاری شده است حدود 1000 هزار میلیارد تومان است که تقریبا 500 هزار میلیارد تومان به روش مستقیم و 500 هزار میلیارد تومان آن به روش غیر مستقیم توسط افراد تحت مدیریت قرار گرفته است. همچنین بسته به میزان جمعیتی که هر استان دارد ارزش پرتفویی که در اختیار آن ها است از 10 تا 50 هزار میلیارد تومان است.

ابهامات پیرامون سهام عدالت روز به روز بیشتر می شود

در هر دو روش مستقیم و غیر مستقیم ابهاماتی وجود دارد که هنوز رفع نشده است. چه افرادی که روش مستقیم و چه افرادی که روش غیر مستقیم را انتخاب کرده اند با چالش های مختلفی روبرو هستند.

افرادی که روش مستقیم را انتخاب کرده بودند، فقط یکبار آن هم در اردیبهشت ماه سال 1399 می توانستند سهام خود را بفروشند و پس از آن تا کنون اجازه ی فروش سهام داده نشده است.

اما وضعیت برای کسانی که روش غیر مستقیم را انتخاب کرده اند کمی پیچیده تر هم شده است. چرا که این افراد که مدیریت سهام عدالت آن ها در اختیار شرکت های استانی است در بسیاری از نمادهای این شرکت ها، با توقف نماد روبرو هستند و عملا مشخص نیست، سهام افراد در چه وضعیتی است و صرفا این افراد باید به سودی که برای آن ها ریخته می شود راضی باشند و اختیار هیچ دخل و تصرفی را در وضعیت سهام خود ندارند. ابهام قضیه وقتی جدی می شود که در ساز و کار این شرکت های استانی ورود کنیم، سوالاتی از قبیل اینکه هیئت مدیره ی این شرکت ها به چه صورت تعیین می شوند؟ حقوق اعضای هیئت مدیره شرکت های استانی از کدام محل واریز می شود؟ آیا حقوق این افراد از مانده ی سود سهام عدالت افرادی که سهام خود را دریافت نکرده اند پرداخت می شود؟ اساسا وضعیت نماد های سهام شرکت های استانی به چه صورت است؟

وضعیت سهام عدالت چه می شود؟

پیمان حدادی مشاور رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در مصاحبه ای در پاسخ به برخی از سوالات و ابهامات مطرح شده پیرامون سهام عدالت گفت: آزاد سازی سهام عدالت انجام شده است و در بلاتکلیفی نیست، اما با توجه به شرایط بازار، فعلا امکان خرید و فروش برای سهامداران روش مستقیم وجود ندارد، البته روش هایی در دست بررسی هست که سهامدارن روش مستقیم به چه شکلی می توانند سهام خود را بفروشند، اما هنوز به تصمیم نهایی نرسیده است و زمانی که به راه حل مشخصی برسیم آن را اطلاع رسانی می کنیم.

وی در خصوص سهامداران روش غیر مستقیم نیز افزود: سهامداران شرکت های سهام استانی (روش غیر مستقیم)، با توجه به اینکه مجامع مالی این روش‌های آزادسازی سهام عدالت شرکت ها در دو سال گذشته برگزار نشده و صورت های مالی در این دو سال به تصویب مجمع سهامداران نرسیده است و همچنین مدیرانی که در این شرکت ها هستند، قبل از آزادسازی سهام عدالت(قبل از اردیبهشت ماه سال 1399) انتخاب شده اند و نیاز است که مجمع در خصوص انتخاب اعضای هیئت مدیره هم بر گزار شود. لازم به ذکر است که با تصویب شورای عالی بورس نماد های شرکت های استانی در اسفند ماه سال 99 متوقف شده اند و این نماد ها بعد از برگزاری مجامع مربوط به انتخاب هیئت مدیره بازگشایی خواهند شد.

حدادی اضافه کرد: البته برای سهامداران سهام شرکت های استانی یا همان افرادی که روش غیر مستقیم را انتخاب کردند به احتمال زیاد در آینده محدودیت هایی برای فروش سهام شان اعمال خواهد شد.

همچنین حدادی درباره ی تاریخ برگزاری مجامع شرکت های استانی گفت: بر اساس مصوبات شورای عالی بورس، مقدمات برگزاری این شرکت ها در حال انجام است و به نظر می رسد تا یک ماه آینده مجامع این شرکت ها برگزار می شوند.

لازم به ذکر است بخشی از سهام عدالت که شامل شرکت های بورسی و فرابورسی نیست (حدود 13 شرکت)، بنا بر این است که سهام این شرکت ها به یک هلدینگ، تحت عنوان «هلدینگ ایرانیان» اختصاص داده شود که این هلدینگ توسط سازمان خصوصی سازی تاسیس شده است و در مراحل ثبت است و سهام آن به 9 میلیون نفری که هم روش مستقیم و هم روش غیر مستقیم را انتخاب کردند اختصاص داده خواهد شد.

همچنین گفتنی است که حدادی چندی پیش در مصاحبه ای درباره ی حقوق اعضای هیئت مدیره شرکت های استانی گفته بود: سهام عدالت مستقیما در اختیار مردم قرار گرفته است و تعاونی‌ها نیز مانند مردم، سهامدار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی شدند. تعاونی‌ها اعتقاد دارند که مردم سهامدار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی نیستند و تمام سهام این شرکت‌ها متعلق به تعاونی‌هاست. این در حالی است که چنین موضوعی درست نیست و تعاونی‌ها قصد دارند خود را به عنوان نهادی واسط درنظر بگیرند. از سوی دیگر، حقوق تعاونی‌ها بر اساس مصوبه سال های گذشته شورای عالی بورس پرداخت شده و طبق خوداظهاری تعاونی‌ها، پرداخت 75درصد از این حقوق محقق شده است. با این حال، باید توجه داشت که نمی توان حقوق کارکنان تعاونی‌ها را از سود سهامداران پرداخت کرد. آن هم در شرایطی که بسیاری از این تعاونی‌ها در سال‌های اخیر فعالیتی نداشتند.

امکان تغییر روش مستقیم به غیر مستقیم در آزادسازی سهام عدالت وجود ندارد / متاسفانه الزام قانونی برای واریز سود مجامع از طریق سامانه سجام نداریم / در برخی موارد هزینه دریافت سود و مراجعه به بانک‌ها از خود سود بالاتر است

سخنگوی ستاد آزادسازی سهام عدالت، با تشریح شرایط واریز متمرکز سود سهام شرکت‌ها از طریق شرکت سپرده گذاری مرکزی گفت: امکان تغییر روش مستقیم به غیر مستقیم در آزادسازی سهام عدالت وجود ندارد.

سخنگوی ستاد آزادسازی سهام عدالت، با تشریح شرایط واریز متمرکز سود سهام شرکت‌ها از طریق شرکت سپرده گذاری مرکزی گفت: امکان تغییر روش مستقیم به غیر مستقیم در آزادسازی سهام عدالت وجود ندارد.

حسین فهیمی در گفتگو با تسنیم، با بیان این که سهام عدالت شامل ۳۶ شرکت بورسی و ۱۳ شرکت غیربورسی است گفت: وقتی که فردی روش مستقیم در آزادسازی سهام عدالت را انتخاب می‌کند در واقع دارایی‌های مذکور در شرکت‌های بورسی به نام این فرد به صورت اتوماتیک و خودکار ثبت می‌شود.

بیشتر بخوانید:

تمدید فرصت مدیریت مستقیم سهام عدالت تا ۲۹ خرداد

یک نماینده: با طرح دوفوریتی مجلس، تمام افراد واجد شرایط و جامانده از سهام عدالت، مشمول این سهام می‌شوند

آخرین اخبار درباره کسانی که روش «مدیریت غیر مستقیم» را برای سهام عدالت انتخاب کردند / شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در بورس پذیرش شده‌اند

وی افزود، بر این اساس سهام ۳۶ شرکت بورسی در ملکیت فرد قرار میگیرد و بنابراین دیگر امکان اصلاح روش آزادسازی یا تغییر به روش غیرمستقیم وجود ندارد چرا که در این شرایط بایستی آن سهام از ملکیت فرد خارج شود که چنین موضوعی امکان پذیر نیست.

شرایط واریز سود سهام شرکت‌ها از طریق شرکت سپرده گذاری مرکزی

این مقام مسئول با بیان اینکه یکی از جنبه‌های مدیریت دارایی دریافت سود هر سهم است گفت: متاسفانه امروز پرداخت سود سهام به صورت پراکنده انجام می‌شود و هر شرکتی از مکانیزم پرداخت سود مربوط به خود اقدام‌کرده و این‌سود از طریق بانک‌های مختلف پرداخت می‌شود.

فهیمی با بیان اینکه اگر شرکت‌های بورسی سود مجامع را به سامانه سجام پرداخت کنند امکان واریز متمرکز سود به سهامداران فراهم می‌شود، گفت: پیشنهاد ما این است که شرکت‌های بورسی توزیع سود مجامع را برای سهامداران خرد یا سهامداران زیر یک درصد از طریق سامانه سجام یا شرکت سپرده‌گذاری مرکزی انجام دهند.

رئیس شرکت سپرده گذاری مرکزی با بیان اینکه اگر چنین مطالبه‌ای از سوی سهامداران مطرح می‌شود بایستی آن را از طریق شرکت در مجامع تقسیم سود پیگیری کنند گفت: در صورت مطالبه سهامداران امکان واریز سود از طریق شرکت سپرده گذاری مرکزی فراهم می‌شود و این موضوع یک الزام برای شرکت‌ها خواهد بود.

وی افزود در حال حاضر سامانه‌های مربوط به پرداخت متمرکز سود مجامع شرکت‌ها آماده است، اما متاسفانه یک الزام قانونی قوی برای واریز سود مجامع از طریق سامانه سجام وجود ندارد.

فهیمی با اشاره به اینکه در برخی موارد هزینه دریافت سود و مراجعه به بانک‌ها از خود سود بالاترست، گفت: هر قانون بالادستی مانند مصوبه مجلس که الزام و ضمانت اجرایی مناسب داشته باشد میتواند شرایط پرداخت متمرکز سود مجامع را فراهم‌کند.