صندوق سرمایه گذاری قابل معامله چیست؟

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) چیست؟ روش سرمایه گذاری در صندوق ETF

در مقاله انواع صندوق های سرمایه گذاری کدامند به تفصیل درباره این صحبت کردیم که استفاده از این صندوق‌ها یکی از بهترین گزینه‌های پیش روی سرمایه‌گذاران ایرانی است. حال، در این مقاله از سایت دکتر رضا درخشی می‌خواهیم بگوییم که کدام یکی از انواع صندوق‌های معاملاتی که شرح آن رفت، می‌تواند بهترین گزینه برای سرمایه گذاری باشد. در این مقاله به معرفی مفهوم ETF به زبان ساده می‌پردازیم و بررسی می‌کنیم آیا صندوق ETF بخریم یا نه؟ با ما همراه باشید.

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس یا ETF چیست؟

اگر در بازار بورس ایران به دنبال استفاده به‌جا و مناسب از سرمایه خود برای برخورداری از سود هستید، قطعا این سوال برای شما ایجاد شده که ETF چیست؟ صندوق سرمایه گذاری قابل معامله یا Exchange-Traded Funds (که ETF مخفف آن است) برای اولین بار حدودا در سال ۱۹۹۳ به بازارهای مالی از جمله انواع بازار بورس راه پیدا کرد. اولین صندوق ETF بیش از ۲۰ سال پیش با نام اسپایدر ( SPDR ) به بازار معرفی شد که به منظور پیروی از شاخص S&P500 طراحی شده بود.

صندوق های ETF از همان ابتدا رشد خوبی را تجربه کردند و توانستند محبوبیت زیادی به‌دست آورند. با گذشت زمان، شناخت این مدل از سرمایه‌گذاری در بازار بورس اوراق بهادار بیشتر شد تا جایی که امروزه صندوق ETF به یکی از محبوب‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری تبدیل شده است. اصلی‌ترین دلیل این اتفاق، به وجود آمدن امکان خریداری اوراق بهادار با تنوع بالا بدون نیاز به صرف سرمایه زیاد توسط سرمایه‌گذاران در این روش است و از دیگر مزایای ETF می‌توان به کاهش ریسک در سرمایه‌گذاری اشاره کرد. البته در ادامه به بررسی کامل‌تر مزایا و معایب ETF خواهیم پرداخت.

صندوق ETF یک امکان برای سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار

صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس که به اختصار با نام ETF (ای تی اف) شناخته می‌شود یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری در بازار اوراق بهادار است که خود مجموعه‌ای از اوراق بهادار مانند سهام را شامل می‌شود (برای اطلاعات بیشتر درباره سهام، مقاله مزایای خرید سهام در بورس را مطالعه کنید). صندوق ETF اغلب تابع شاخص‌های معین بازار می‌باشد. ETF ‌ ها قادر هستند تا در بخش‌های مختلف صنعت اقدام به سرمایه‌گذاری کنند و یا استراتژی‌های خاص خود را رقم بزنند. ETF از جوانب بسیاری به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک شباهت دارد. با این وجود در بازار بورس و معاملات می ‎ توان صندوق ETF را در طول روز درست مانند سهام عادی معامله کرد.

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) در حقیقت سبدی با قابلیت خرید و فروش در بورس به شمار می‌آید که می‌تواند متشکل از اوراق بهادار مختلف مانند سهام، اوراق قرضه، کالاهای اقتصادی و یا ترکیب همه این‌ها باشد. داشتن سبد متنوع به مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و قابل معامله بودن همانند سهام، دو ویژگی جذاب ETF ها است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، سرمایه‌گذاری در سهام و سرمایه‌گذاری مختلط، همه می‌توانند صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله نیز باشند.

نحوه عملکرد صندوق ETF

همان طور که احتمالا می‌دانید، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در واقع پرتفویی از چندین مالی تشکیل می‌دهند و به صندوق سرمایه گذاری قابل معامله چیست؟ سرمایه‌گذاران کمک می‌کنند تا برای کاهش ریسک در پرتفوی سرمایه‌گذاری خود بتوانند صاحب مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر دارایی‌های مختلف شوند. با خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، افراد می‌توانند در چندین دارایی به‌صورت همزمان اقدام به سرمایه‌گذاری کنند.

وقتی می‌گوییم ETF چیست یعنی باید با سازوکار آن آشنا شویم. صندوق سرمایه گذاری قابل معامله نیز سازوکاری مشابه با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارد با این تفاوت که می‌توان واحد‌های آن را مانند سهام شرکت‌ها معامله کرد. برخی از این صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و قابل معامله می‌توانند دنباله‌روی یک بازار، یک صنعت یا یک کالای خاص باشند. برای مثال یک صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله طلا با تغییرات قیمت طلا در بازار نوسان می‌کند. روند یک صندوق سرمایه‌گذاری اوراق با قیمت بازار اوراق موجود در آن رابطه‌ای مستقیم دارد و یک صندوق سهامی روندی همچون بازار سهام طی می‌کند.

روش سرمایه گذاری در صندوق ETF

روند سرمایه گذاری در صندوق قابل معامله ETF چیست؟ ابتدا یک صندوق از سهام متنوع توسط تامین کننده، که اختیار صندوق دارایی‌های اساسی را دارا است، ایجاد می‌گردد. سپس سهام این صندوق برای فروش به سرمایه‌گذاران در نظر گرفته می‌شود. با این روش بخشی از صندوق قابل معامله در اختیار سهامداران قرار می‌گیرد؛ در صورتی که دارایی‌های اصلی این صندوق به‌صورت جداگانه به آن‌ها تعلق ندارد. با این حال سرمایه‌گذاران در ETF که در حال پیگیری شاخص سهام هستند می‌توانند سهام‌های تشکیل‌دهنده این شاخص را به‌صورت جداگانه برای خود خریداری کنند.

بنابراین روش سرمایه گذاری در صندوق ETF دارای ۳ مرحله است. اول اینکه ارائه دهنده ETF سبدی از دارایی‌ها از جمله سهام، اوراق قرضه، کالا یا ارز را ایجاد می‌کند که لازم است تا این سبد خرید را با یک نماد یکتا (مشابه نماد شرکت‌های فعال در بورس) مشخص ‌کند. در مرحله دوم، سرمایه‌گذاران می‌توانند مانند سهام یک شرکت، اقدام به خرید سهمی از آن سبد کنند. در مرحله آخر نیز خریداران و فروشندگان ETF ، درست مثل یک سهام عادی در طول روز به معامله آن‌ها می‌پردازند.

تفاوت صندوق ETF با سهام‌ها و صندوق مشترک

صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس با صندوق مشترک و سهام شباهت‌های بسیاری دارند. این صندوق‌ها روند کلی مشابهی را با سهام طی می‌کنند و از لحاظ ساختاری با صندوق‌های مشترک شباهت زیادی دارند. با این وجود تفاوت‌هایی بین صندوق ETF و سهام و همینطور بین صندوق قابل معامله و مشترک وجود دارد که این تفاوت‌ها را با هم مرور می‌کنیم.

تفاوت ETF با سهام‌ها

ETF ها به مانند سهام‌ها در بورس معامله می‌شوند و نمادهای یکتایی دارند که امکان پیگیری تغییر قیمت را به سهامداران خود می‌دهند. تفاوت سهام و ETF چیست؟ تفاوت در این است سهام فقط نشان‌دهنده یک شرکت است، اما ETF یک سبد دارایی را در بر می‌گیرد.

تفاوت صندوق مشترک و ETF چیست؟

بخش بزرگی از جذابیت ETF ها به داشتن هزینه کمتر نسبت به صندوق‌های مشترک بازمی‌گردد. این عامل باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری را برای وارد شدن به این نوع از معاملات از خود نشان دهند. یکی دیگر از مزایای ETF معافیت بالقوه مالیاتی است که برای سرمایه‌داران گزینه ایده‌آلی جلوه می‌کند. اصولا شاهد گردش مالی بیشتری در یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک در مقایسه با ETF هستیم. به خصوص آن‌هایی که در حال اداره شدن به طور فعال هستند و معاملات آن‌ها می‌تواند افزایش سرمایه را نتیجه دهد. به همین ترتیب زمانی که سرمایه‌گذاران اقدام به فروختن صندوق مشترک می‌کنند، مدیر با فروش اوراق بهادار امکان جمع کردن نقدینگی را دارد. در هر یک از حالات مختلف سرمایه‌گذاران با مالیات درگیر می‌شوند. این در حالی است که ETF از این مالیات معاف است.

با وجود این که صندوق‌های ETF امروزه رواج بیشتری دارند، اما همچنان تعداد صندوق‌های مشترک موجود به وضوح بیشتر است. این دو صندوق ساختارهای مدیریتی متفاوتی را شامل می‌شوند. مدیریت صندوق‌های مشترک به‌صورت فعال یا اکتیو صورت می‌پذیرد؛ اما شیوه مدیریت در صندوق‌های ETF به صورت منفعل یا پسیو است. روش سرمایه گذاری در صندوق ETF شباهت بسیاری به سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک دارد. اما تفاوت اصلی صندوق قابل معامله با صندوق‌های سرمایه‌گذاری دیگر، امکان ایجاد نقدشوندگی با بهره‌گیری از پتانسیل بازار سهام است.

نقدشوندگی صندوق های ETF

ETF اقدام به حذف رکن ضامن نقدشوندگی کرده است و زمینه نقدشوندگی واحدهای سرمایه گذاری ETF را در بازار رکن جدیدی به نام بازارگردان فراهم می‌کند. بازارگردان زمانی که عرضه‌کننده‌ای وجود نداشته باشد و یا خریداری تمایل به انجام معامله نداشته باشد دست به کار می‌شود و با خرید یا فروش واحدهای تقاضا شده یا عرضه شده، کار خود را انجام می‌دهد.

مزایا و معایب صندوق ETF چیست؟

شما با دانستن مزایا و معایب صندوق های قابل معامله می‌توانید عملکرد منطقی‌تر و مطمئن‌تری هنگام سرمایه‌گذاری داشته باشید. صندوق ETF نیز به مانند هر یک از روش‌های سرمایه‌گذاری و گردش پول، مزایا و معایبی را شامل می‌شود. برای موفقیت در سرمایه‌گذاری باید هر یک از خواص و ویژگی‌ها را شناخت و با بررسی جنبه‌های مختلف به انتخاب بهترین روش برای خود اقدام کرد.

مزایای صندوق ETF

با اینکه صندوق های قابل معامله همه‌گیری صندوق‌های کهنه‌تر را ندارند، اما با بیان مزایای ETF می‌توان سرمایه‌گذاران را برای تغییر جهت به سوی خود ترغیب کرد. وجود صندوق های ETF به طور چشمگیری به گرمای رقابت بین صندوق‌ها و همچنین سهامداران افزوده است. مزایای صندوق ETF عبارتند از:

۱. ETF را می‌توان در بازار بورس معامله کرد. به همین دلیل یکی از روش‌های بسیار ساده سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود

۲. هزینه کمتری را به دلیل داشتن واحدهای ارزان نسبت به صندوق‌های مشترک دارد

۳. بازده مشابهی را با وجود داشتن هزینه کمتر نسبت به بقیه صندوق‌ها دارد

۴. با وجود داشتن قابلیت بازگردانی، بستر لازم برای امکان افزایش نقدشوندگی واحدهای صندوق فراهم شده است

۵. سهام در آن ‎ ‌ها متنوع است. یعنی صندوق سرمایه گذاری قابل معامله این امکان را فراهم می‌کند تا سرمایه‌گذاران سهام صنایع مختلفی را در یک سبد جای دهند

۶. ETF در زمان و انرژی صرفه‌جویی می‌کند. چرا که برای خرید همه سهام‌های یک سبد خاص، پول و تلاش زیادی صرف می‌شود، اما فقط با کلیک بر روی یک دکمه می‌شود صندوق قابل معامله را به سبد خرید اضافه کرد

۷. قابلیت خرید و فروش آنلاین از مزیت‌های بدیهی و لازم ETF در دنیای دیجیتال امروز است که باعث استفاده بهینه و به روز بودن این نوع سرمایه‌گذاری می‌شود

۸. صندوق های قابل معامله دارای شفافیت بالایی هستند. هر فردی که به اینترنت دسترسی داشته باشد قادر خواهد بود تا تغییرات قیمت بر روی هر یک از ETF های خاص را در بورس مشاهده کند. علاوه بر این نکته باید گفت که منابع صندوق روز به روز برای عموم اطلاع‌رسانی می‌شود که این برخلاف سایر صندوق‌ها است که به صورت ماهانه و یا هر چند ماه یک بار اقدام به افشای این اطلاعات می‌کنند

۹. معاملات واحدهای صندوق ETF معافیت مالیاتی دارند که این خود از بارزترین مزایای ETF برای سهامداران خواهد بود

معایب صندوق ETF

صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله معایب زیادی ندارند و همین نکته می‌تواند به شما یادآوری کند که دلیل روند رو به رشد ETF چیست. اما به مانند هر روش دیگری نکاتی هست که باید به آن‌ها توجه لازم را داشت. در معامله واحد‌های ETF باید هزینه‌های معاملاتی آن را پرداخت کرد که این هزینه‌ها شامل هزینه کارمزد کارگزاری‌های آنلاین است. هرچند که این هزینه در معاملات سهام نیز وجود دارد.

مانند هر اوراق بهادار دیگری، قیمت واحد‌های صندوق های قابل معامله می‌تواند تحت تاثیر هیجان افراد تازه‌کار قرار گیرد و با توجه به نوسانات عرضه و تقاضای بازار دست‌خوش تغییرات بسیاری شود. البته که این مسائل در بازار بورس همواره وجود دارد و امری طبیعی به شمار می‌آید. یکی از محدودیت‌های صندوق ETF به دلیل معامله شدن مانند سهام این است که امکان دارد تا قبل از ناپدیدی آربیتراژ و برقراری تعادل به قیمت‌های متفاوت از NAV معامله شوند.

کاهش ریسک با سرمایه‌گذاری در ETF

ما در این مقاله سایت دکتر درخشی سعی کردیم تا پاسخ مناسبی به سوال ETF چیست برای شما عزیزان ارائه دهیم و شما را با صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس آشنا کنیم. همچنین روش سرمایه گذاری در صندوق ETF را برای شما توضیح دادیم. آنچه در مجموعه‌ این آگاهی‌ها بیشتر خودنمایی می‌کند این است که صندوق های قابل معامله با ترکیب اوراق بهادار، ریسک سرمایه‌گذاری را تا حد قابل توجهی کاهش می‌دهند. بنابراین ETF یکی از آن گزینه‌هایی است که شما با بهره‌گیری روشمند، دقیق و آگاهانه از آن می‌توانید به عنوان یکی از روش‌های با ریسک پایین برای سرمایه‌گذاری در بورس ایران استفاده‌اش کنید. البته این شیوه بهره‌گیری نیازمند آموزش، کسب تجربه و مهم‌تر از هر چیزی، داشتن متخصصی باتجربه در کنار خود است و ما همگی این ارکان را در دوره آموزش مقدماتی بورس برای شما عزیزان گرد هم آورده‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم حتما از این دوره دیدن کنید تا از مزایای ارزشمند آن بی‌بهره نمانید.

اگر سوالی درباره صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) دارید، در قسمت نظرات پایین صفحه مطرح کنید تا کارشناسان سایت دکتر درخشی پاسخگوی شما عزیزان باشند.

ETF چیست؟ (صندوق قابل معامله) | به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)

این روز‌ها احتمالاً اصطلاح ETF یا همان صندوق‌ سرمایه گذاری قابل معامله را مکرراً از رسانه‌ها می‌شنوید که قرار است واحدهایی از آن از سوی دولت به مردم واگذار شود. در این مطلب، به طور خلاصه و به زبان ساده با صندوق قابل معامله یا همان ETF آشنا می‌شویم. البته برای آشنایی با انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری، پیشنهاد می‌کنیم مطلب «صندوق سرمایه گذاری چیست؟ — به زبان ساده» را نیز مطالعه کنید. همچنین، اگر می‌خواهید با مفاهیم بورس و اصطلاحات رایج آن آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم به آموزش‌های جامع «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» مراجعه کنید.

فیلم آموزش رایگان ETF (صندوق قابل معامله)

فیلم آموزش رایگان ETF به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما در خصوص صندوق قابل معامله، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.

صندوق قابل معامله یا ETF چیست؟

صندوق‌های قابل معامله برای اولین بار در حدود سال 1993 به بازار وارد شدند. از آن زمان تا کنون، این صندوق‌ها محبوبیت فراوانی پیدا کرده‌اند. بدین صورت که امروزه ETF یکی از محبوب‌ترین راه‌های سرمایه‌گذاری است. این امر در درجه اول به این دلیل است که صندوق‌های قابل معامله به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که اوراق بهادار متنوعی را خریداری کنند، بدون آنکه با سرمایه‌ زیادی صرف کنند و درگیری زیادی با معاملات داشته باشند.

«صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس» (Exchange-Traded Fund) یا به اختصار ETF نوعی از اوراق بهادار است که خود شامل مجموعه‌ای از اوراق بهادار مانند سهام است که اغلب تابع شاخص‌های معین بازار سرمایه به حساب می‌آیند. البته ETFها می‌توانند در هر بخش صنعت سرمایه‌گذاری کنند یا استراتژی‌های خاص خود را داشته باشند. ETF از بسیاری جهات شبیه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک است. با این حال، ETF در طول روز در بازار بورس و معاملات (درست مثل سهام عادی) قابل معامله است. برای آشنایی با مفهوم سهام، پیشنهاد می‌کنیم آموزش «سهام چیست و سهامدار کیست؟ — به زبان ساده» را مطالعه کنید.

صندوق قابل معامله در واقع سبدی از اوراق بهادار (سهام، اوراق قرضه، کالاهای اقتصادی یا ترکیب این‌ها) است و می‌توان آن را در بورس خرید و فروش کرد. ETFها دو ویژگی‌ جذاب دارند: یکی اینکه مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، سبد متنوعی دارند و دیگر آنکه مانند سهام قابل معامله هستند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، سرمایه‌گذاری در سهام و سرمایه‌گذاری مختلط، همه می‌توانند صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله نیز باشند.

برای آشنایی بیشتر با صندوق‌های سرمایه‌گذاری و موضوعات مربوط به آن، می‌توانید به فیلم آموزش تامین مالی در بازار سرمایه مراجعه کنید. در این آموزشِ ۱۵ ساعت و ۵۳ دقیقه‌ای، می‌توانید با انواع بازارهای مالی آشنا شوید. در درس اول این آموزش، با بازارهای مالی و بازارهای تابعه آن‌ها آشنا خواهید شد. درس دوم درباره نرخ بهره و نحوه تعیین آن و درس سوم درباره نرخ بهره و ارزش‌گذاری اوراق قرضه است.

برای مشاهده فیلم آموزش تامین مالی در بازار سرمایه + اینجا کلیک کنید.

فیلم آموزش صندوق قابله معامله یا ETF به زبان ساده

در این فیلم آموزشی،‌ مفهوم صندوق قابل معامله، ساز و کار و چگونگی سرمایه‌گذاری با استفاده از آن به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته است.

فرایند سرمایه گذاری در ETF چگونه است؟

روند سرمایه‌گذاری در صندوق قابل معامله به این صورت است: تأمین‌کننده که صندوق دارایی‌های اساسی را در اختیار دارد، یک صندوق از سهام متنوع را ایجاد می‌کند و سپس سهام آن صندوق را به سرمایه‌گذاران می‌فروشد. بدین ترتیب، سهامداران بخشی از صندوق قابل معامله را در اختیار دارند، اما آن‌ها دارایی اصلی این صندوق را به صورت جداگانه ندارند. با وجود این، سرمایه‌گذاران ETF که شاخص سهام را پیگیری می‌کنند، می‌توانند سهام‌هایی که این شاخص را تشکیل می‌دهند‌، به صورت جداگانه برای خود خریداری کنند.

پس به طور خلاصه، فرایند سرمایه‌گذاری در ETF سه مرحله دارد:

1. ارائه دهنده ETF سبدی از دارایی‌ها از جمله سهام، اوراق قرضه، کالا یا ارز را در نظر می‌گیرد و سبد خریدی از آن‌ها را با یک نماد یکتا (مشابه نماد شرکت‌های فعال در بورس) ایجاد می‌کند.
2. سرمایه‌گذاران می‌توانند مانند سهام یک شرکت، سهمی از آن سبد را خریداری کنند.
3. خریداران و فروشندگان ETF، درست مثل یک سهام در طول روز آن را معامله می‌کنند.

تفاوت ETF با صندوق مشترک و سهام چیست؟

به طور کلی، ETFها نسبت به صندوق‌های مشترک هزینه کمتری دارند و این بخش بزرگی از جذابیت آن‌ها است. صندوق‌های ETF همچنین مزایایی از قبیل معافیت بالقوه مالیات را به سرمایه‌گذاران صندوق سرمایه گذاری قابل معامله چیست؟ ارائه می‌دهند. معمولاً در یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک گردش مالی بیشتری نسبت به ETF وجود دارد (خصوصاً آن‌هایی که به طور فعال اداره می‌شوند) و معاملات آن می‌تواند منجر به افزایش سرمایه شود. به همین ترتیب، هنگامی که سرمایه‌گذاران برای فروش صندوق مشترک اقدام می‌کنند، مدیر با فروش اوراق بهادار نقدینگی جمع می‌کند. در هر سناریو، سرمایه‌گذاران با مالیات درگیر هستند که در ETF به طور بالقوه این مالیات وجود ندارد.

صندوق‌های ETF امروزه رواج بیشتری پیدا کرده‌اند، اما هنوز هم تعداد صندوق‌های مشترک موجود بیشتر است. این دو صندوق ساختارهای مدیریتی مختلفی دارند (به طور معمول برای صندوق‌های مشترک فعال یا اکتیو و برای صندوق‌های قابل معامله منفعل یا پسیو).

مانند سهام، ETFها در بورس معامله می‌شوند و دارای نمادهای یکتایی هستند که این امکان را می‌دهد سهامداران تغییر قیمت آن‌ها را پیگیری کنند. ETF نشان دهنده یک سبد دارایی است، در حالی که سهام فقط یک شرکت را نشان می‌دهد.

مزایا و معایب صندوق قابل معامله چیست؟

از مزایای صندوق‌های ETF می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرمایه‌گذاری آن‌ها بسیار ساده است، زیرا می‌توان در بورس آن‌ها را معامله کرد.
• واحدهای آن‌ها ارزان‌تر از صندوق‌های مشترک است و هزینه نسبتاً کمتری دارند.
• بازده مشابهی نسبت به سایر صندوق‌ها دارند.
• تنوع سهام دارند. صندوق قابل معامله به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که سهام صنایع متنوعی در یک سبد داشته باشند.
• برای خرید همه سهام‌های یک سبد خاص، پول و تلاش زیادی صرف می‌شود، اما با کلیک روی یک دکمه، می‌توان ETF را به سبد خرید اضافه کرد.
• این صندوق‌ها شفاف هستند. هر کس با دسترسی به اینترنت می‌تواند تغییرات قیمت را برای ETF خاص در بورس جست‌وجو کند. علاوه بر این، منابع صندوق هر روز برای عموم افشا می‌شود، در حالی که این اتفاق ماهانه یا چندماهه برای صندوق سرمایه‌گذاری مشترک رخ می‌دهد.
• همان‌طور که گفتیم، معاملات واحدهای صندوق‌های قابل معامله معافیت مالیاتی دارد.

البته، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله معایبی نیز دارند. برای مثال، در معامله واحدهای ETF، باید هزینه‌های معاملاتی آن را که شامل هزینه کارمزد کارگزاری‌های آنلاین است، پرداخت کرد. البته این هزینه در معاملات سهام نیز وجود دارد. مانند هر اوراق بهادار دیگری، قیمت واحدهای ETF نیز تابع عرضه و تقاضای بازار است و ممکن است تحت تأثیر هیجان افراد تازه‌کار قرار بگیرد که البته این موضوع در بازار بورس همواره وجود دارد.

سخن پایانی

همانطور که در این مطلب مشاهده کردید، ابتدا سعی کردیم شرح دهیم که صندوق قابل معامله یا ETF چیست؛ سپس به توضیح نحوه سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها پراختیم و در گام بعدی نیز تفاوت آن‌ها را با صندوق مشترک و سهام مرور کردیم. در نهایت مزایا و معایب صندوق قابل معامله نیز عنوان شد.

اگر شما نیز در رابطه با صندوق‌های قابل معامله، دیدگاهی دارید و یا تجربه‌ای از سرمایه‌گذاری در آن‌ها داشته‌اید، می‌توانید این دیدگاه و تجربیات خود را از طریق بخش نظرات در ادامه صفحه با ما و دیگر مخاطبین مجله فرادرس در میان بگذارید و به این ترتیب بر غنای این مطلب بیافزایید.

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

صندوق قابل معامله ETF چیست؟ چطور در این صندوق ها سرمایه را معامله کنیم؟

صندوق قابل معامله ETF یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. سرمایه‌گذاری از طریق صندوق ها یکی از راه های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است. تحلیل بازار و مدیریت سبد سرمایه‌گذاری نیازمند زمان و آگاهی است. افراد زیادی مشتاق به سرمایه‌گذاری در بورس هستند اما دانش و یا زمان کافی برای آن ندارند. سرمایه‌گذاری در صندوق ها رایج ترین راه برای این افراد است. صندوق های سرمایه‌گذاری شامل ترکیب متنوعی از دارایی ها هستند که توسط تیم تحلیلگران صندوق انتخاب و مدیریت می‌شوند. سرمایه‌گذاران در ازای پرداخت وجه صاحب واحدهای صندوق می‌شوند. هر یک از این واحد ها چکیده ای از کل دارایی های صندوق است. افراد با مبالغ سرمایه‌گذاری اندک میتوانند با خرید واحد های صندوق، در ترکیبی از دارایی های مختلف سرمایه‌گذاری کنند.

صندوق ها انواع مختلفی دارند. در مقاله انواع صندوق های سرمایه‌گذاری به توضیح کامل درباره انواع صندوق ها پرداخته‌ایم. در این مقاله میخواهیم به طور اختصاصی به موضوع صندوق های قابل معامله (ETF) بپردازیم. در ادامه ضمن تعریف صندوق های قابل معامله، از ویژگی های آن برای شما میگوییم و شما را برای انتخاب صندوق و سرمایه‌گذاری در آن راهنمایی میکنیم.

صندوق قابل معامله (ETF) چیست؟

EXCHANGE TRADED FUND یا همان ETF یکی از انواع صندوق های سرمایه‌گذاری است. صندوق قابل معامله متشکل از سهام و سایر اوراق، به عنوان دارایی های پایه است. همچنین مانند سهام در بورس داد و ستد میشود.

به بیان دیگر ETF ها سبدی متشکل از سهام متنوع هستند که خود به شکل تک سهم در بورس معامله می‌شوند. ساعات معامله آن‌ها از 9 الی 12:30، روزهای شنبه تا چهارشنبه در بازار سهام است. در نتیجه علاوه بر تاثیر تغییر قیمت دارایی های پایه بر ارزش صندوق، تغییرات عرضه و تقاضا هم بر واحدهای صندوق تاثیرگذار است. همین امر باعث شده صندوق های قابل معامله نقدشوندگی بالایی داشته باشند و ارزش دارایی ها به صورت لحظه ای محاسبه شود، نه با تاخیر.

ETFها چه ویژگی هایی دارند؟

• ETF ها دوره زمانی مشخصی ندارند بلکه به صورت نامحدود فعالیت میکنند.
• ETF ها هیچ نرخ سود مشخص یا تضمین شده ای ندارند.
• به صاحبان واحد های این نوع از صندوق ها سود تقسیمی تعلق نمیگیرد. آنچه به دست میاد حاصل اختلاف قیمت خرید و فروش ETF ها است.
• از جهت ترکیب دارایی های ریسکی و بدون ریسک، این صندوق ها شامل انواع صندوق های سرمایه‌گذاری هستند. مثل صندوق درآمد ثابت قابل معامله، صندوق سهامی قابل معامله و صندوق مختلط قابل معامله
• اغلب ETF ها مانند صندوق های شاخصی عمده دارایی های خود را صرف سرمایه‌گذاری در یکی از شاخص های بازار بورس میکنند.

ETF ها با صندوق های مشترک سرمایه‌گذاری چه تفاوت هایی دارند؟

بین ETF ها و سایر صندوق های سرمایه‌گذاری تفاوت هایی وجود دارد. این تفاوت ها در مجموع باعث شده تا ابزارهای سرمایه‌گذاری متنوع‌تر شوند. سرمایه‌گذاران ‌می‌توانند با توجه به سلایق و منفعت خود، بین طیف وسیعی از ابزارها انتخاب کنند.

• اصلی ترین تفاوت ETF و سایر صندوق ها در شیوه معامله آن هاست. ETF ها همچون سهام و از طریق کارگزاری ها معامله می‌شوند. در حالیکه برای معامله دیگر صندوق ها باید به سراغ مراجع صندوق مورد نظر بروید.
• یکی از دیگر تفاوت های مهم، هزینه کمترETF ها نسبت به سایر صندوق هاست. در نتیجه ETF ها ارزان‌تر قیمت گذاری می‌شوند.
• تفاوت دیگر این است که صندوق های مشترک سرمایه‌گذاری مشمول مالیات هستند. اما طبق قانون صندوق‌های ETF معاف از مالیات هستند.
• صندوق‌های ETF ابزار نوینی هستند که از سال 1392 در ایران آغاز به کار کردند. در حالیکه صندوق های مشترک سرمایه‌گذاری از سال 1387 در ایران پا گرفتند و بالغ بر 10 سال سابقه فعالیت دارند.
• صندوق های سرمایه‌گذاری مشترک گردش مالی بیشتری نسبت به ETF ها دارند.

ETF ها چه مزایایی دارند؟

نقدشوندگی بالا

باتوجه به اینکه صندوق های قابل معامله پیوسته قیمت‌گذاری می‌شوند، ارزش خالص دارایی (NAV) این صندوق ها هر ۲ دقیقه یک‌بار به‌روزرسانی می‌شود. در حالیکه برای خرید و فروش واحدهای سایر صندوق ها (غیرقابل معامله) باید تا روز بعد منتظر مشخص شدن قیمت واحدها بمانید. هم‌چنین معامله این صندوق ها در بورس باعث شده تا مثل فروش سهام، ظرف کمتر از سه روز پول خود را در حساب شخصیتان داشته باشید. به علاوه، در صندوق های ETF مشکل بازخرید وجود ندارد و همین مسئله باعث می‌شود تا ETF ها از نقدشوندگی بالایی برخوردار باشند.

واحدهای صندوق های قابل معامله ارزان تر از صندوق های غیرقابل معامله ارزشگذاری شده

با معامله ETFها در بورس، بخشی از هزینه های معاملاتی از صندوق به کارگزاری منتقل می‌شود. در نتیجه صندوق های قابل معامله ارزان‌تر از صندوق های غیرقابل معامله قیمت گذاری شده‌اند.

معافیت مالیاتی

خرید و فروش واحدهای صندوق های قابل معامله معاف از مالیات است. شما در هنگام معامله تنها کارمزد خرید و فروش می‌پردازید.

سرمایه‌گذاری با سرمایه کم‌تر

قیمت هر واحد صندوق های قابل معامله (ETF) ارزان‌تر است. این موضوع باعث می‌شود تا صاحبان سرمایه های اندک امکان سرمایه‌گذاری در این صندوق ها را داشته باشند.

شفافیت

تغییر مدام قیمت واحد ها نشان از تاثیرپذیری سریع و حساسیت آن ها دارد. این حساسیت در تغییر قیمت ها مشهود است.

سادگی و سهولت معامله

ETF ها روزانه و به صورت آنلاین از طریق سامانه کارگزاری منتخب شما معامله می‌شوند. در نتیجه معامله را برای شما راحت‌تر میکنند.

ETF ها چه معایبی دارند؟

معامله ETF ها در بورس برای سرمایه‌گذاران هیجانی که به پیروی از دیگران معامله میکنند خطرناک است. این دسته از سرمایه‌گذاران به محض اطلاع از تغییرات قیمت اقدام به معامله میکنند. این در صورتی است که همچین رفتاری را میان سرمایه‌گذاران صندوق های غیرقابل معامله نمی‌بینیم. چرا که آن ها با افق زمانی میان مدت و یا بلند مدت اقدام به سرمایه‌گذاری میکنند.

کارمزد کارگزاری ها

باتوجه به اینکه ETF ها مانند سهام در بورس معامله می‌شوند، برای معامله آن ها باید عضو کارگزاری باشید و کارمزد معاملاتی پرداخت کنید.

فاصله قیمت و NAV

Net Asset Value یا همان NAV به معنای ارزش خالص دارایی است. مقدار NAV برابر با حاصل اختلاف مجموع دارایی‌ها و بدهی‌های صندوق تقسیم بر تعداد کل واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق است. NAV آماری همان NAV ابطال صندوق است. یعنی شما واحد های صندوق را به قیمت NAV آن بفروش میرسانید.

به مبلغی که برای خرید واحدهای صندوق پرداخته می‌شود NAV صدور می‌گوییم. همچنین به مبلغی که سرمایه‌گذاردر ازای فروش هر واحد سرمایه‌گذار به دست می‌آورد، NAV ابطال گفته می‌شود. لازم است بدانید که NAV صدور از NAV ابطال اندکی بیشتر است. این اختلاف قیمت به دلیل محاسبه کارمزد و هزینه های صندوق است.

صندوق های ETF رکنی به عنوان بازارگردان دارند. بازارگردانی به معنای تنظیم عرضه و تقاضا و از بین بردن شکاف بین آن ها است. هدف بازارگردان ها از بین بردن صف های خرید و فروش و شفاف سازی بازار سرمایه است. حضور کارامد بازارگردان ها باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران نگران عدم نقدشوندگی سهام خود نباشند.

اما اگر بازارگردان ها به خوبی عمل نکنند، قیمت ابطال واحد های صندوق با NAV آن متفاوت خواهد بود. یعنی فروشنده نمیتواند واحد های صندوق را به ارزش واقعی آن یا همان NAV آن به فروش برساند. پس ناچار خواهد بود آن را به قیمتی کمتر از ارزش واقعی سهام بفروشد. در این صورت به فروشنده ریسک بالایی تحمیل خواهد شد. یا بالعکس. ممکن است صندوق به قیمتی بالاتر از ارزش واقعی خود معامله شود و خریدار متحمل ریسک باشد.

در زمان نگارش این مقاله صندوق دارایکم با اختلافی بیشتر از 5 هزار تومان از NAV ابطال خود معامله می‌شود. همانطور که در تصویر زیر از سایت tsetmc مشاهده میکنید.

برای کاهش خطرات این‌چنینی پیشنهاد میکنیم پیش از معامله صندوق ها تفاوت قیمت معامله و NAV را در نظر بگیرید.

منظور از صندوق ETF دولتی چیست؟

طبق سیاست های دولت مبنی بر واگذاری سهام بخش های دولتی به مردم و گسترش خصوصی سازی، صندوق هایی متشکل از سهام بخش های دولتی به شکل صندوق های قابل معامله (ETF) به سرمایه‌گذاران ارائه می‌شود. به طور مثال صندوق واسطه گری مالی یکم یا همان دارا یکم در سال ۱۳۹۹ عرضه شد.این صندوق متشکل از سهام بانکهای ملت، تجارت، صادرات و شرکتهای بیمه البرز و بیمه اتکایی امین است.

از مزایای این صندوق ها تخفیفی است که در زمان پذیره نویسی به سرمایه‌گذاران ارائه میشود.

چگونه ETF بخریم؟

تا به این جا صندوق های قابل معامله را تعریف کردیم و از ویژگی آن ها گفتیم. اما چطور این صندوق ها را معامله کنیم؟

گام اول- انتخاب ETF

برای شناسایی ETF ها می‌توانید به سایت سازمان بورس، بخش صندوق‌های چشم بورس و سایت فیپیران مراجعه کنید. تا اطلاعات تمام صندوق های ETF از طریق این سایت‌ها قابل مشاهده است. از جمله اطلاعات مربوط به بازدهی و عملکرد صندوق، تعداد واحدهای در اختیار سرمایه‌گذاران، مدیران صندوق، اساسنامه و امیدنامه صندوق

با بررسی عملکرد و بازده ای ETF ها میتوانید از کیفیت عملکرد آن ها مطلع شوید. ETF ها در ایران سابقه طولانی ندارند. اما همچنان می‌توان گفت عملکرد گذشته یک صندوق معیار مناسبی برای ارزیابی اعتبار آن است.

گام دوم – مراجعه به کارگزاری

برای خرید و فروش سهام ETF باید عضو یک کارگزاری باشید. لذا باید فرایند سجام، احراز هویت و دریافت کد بورسی را طی کرده باشید. سپس از طریق کارگزاری می‌توانید اقدام به معامله واحدهای ETF کنید.

البته برای معامله برخی از ETF ها از جمله ETF های دولتی صرفا نیازی به داشتن کد بورسی نیست. پذیره نویسی واحدهای ETF برای اشخاص فاقد کد بورسی، از طریق درگاه‌‌های غیرحضوری و یا حضوری بانک‌های منتخب انجام می‌شود.

گام سوم- معامله از طریق سامانه کارگزاری

گفتیم که ETF ها مثل تک سهم در بورس معامله می‌شوند. لذا شما میتوانید از طریق سامانه کارگزاری خود سفارش خرید یا فروش واحد های ETF را ثبت کنید.

صندوق‌ سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) چیست؟

صندوق قابل معامله در بورس ETF یا Exchange-traded fund یکی از روش‌های ایمن برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس است.

آیا برای سرمایه‌گذاری در بورس دانش کافی دارید؟ آیا زمان کافی برای بررسی سهام شرکت‌های مختلف را دارید؟ آیا می‌توانید بازارهای مختلف را زیر نظر بگیرید و زمان‌های مناسب برای ورود به آن را پیدا کنید؟

اگر پاسختان به سوال‌های مطرح شده منفی است، خواندن این مقاله می‌تواند برای شما سودمند باشد. اگر در خاطرتان باشد، در مقالات گذشته، انواع نهادهای مالی را معرفی کردیم. همچنین گفتیم که این نهادها، سازمان یا موسساتی هستند که نقش واسطه‌های مالی را اجرا می‌کنند. این واسطه‌های مالی باعث می‌شوند که سرمایه‌ها با سرعت بیشتر و با هزینه‌ا‌ی کمتر در گردش باشند. این نهادها باعث ایجاد ارتباط بین افرادی که مازاد منابع دارند و افرادی که با کمبود منابع مواجه هستند، می‌شوند.

همچنین اشاره شد که یکی از نهادهای مالی نسبتا جدید، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) هستند. در این مقاله قصد داریم شما را بیشتر با این صندو‌ق‌ها و مزایای آن آشنا کنیم. قبل از رفتن به سراغ ETFها اشاره‌ی کوچکی به صندوق‌های سرمایه‌گذاری و نحوه فعالیتشان خواهیم داشت.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری چه فعالیتی انجام می‌دهند؟

در مقاله آشنایی با صندوق‌های سرمایه‌گذاری، انواع مختلف این صندوق‌ها را معرفی کردیم. همچنین گفتیم که این صندوق‌ها وجوه دریافتی از مشتریان خود را در حوزه‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند. این حوزه‌ها ممکن است سهام و یا حق تقدم سهام، پروژه‌های ساختمانی، طلا، ارز، انواع اوراق بهادار و هر‌چیزی که مشخصات آن در امیدنامه صندوق آورده شده است، باشد. صندوق‌های با درآمد ثابت، صندوق‌های سهامی و صندوق‌های جسورانه نمونه‌ای از صندوق‌های سرمایه‌گذاری بودند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله بورسی (Exchange Traded Funds)

به صندوق‌هایی که واحدهای آن‌ها قابلیت معامله در بورس یا فرابورس را نیز دارند، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله یا به اختصار (ETF) گفته می‌شود. عملکرد این صندوق‌ها به‌طور مستقیم به عملکرد دارایی‌های صندوق و مدیریت آن بستگی دارد. در حال حاضر واحدهای 43 صندوق سرمایه‌گذاری مختلف در بازار وجود دارد که برخی از آن‌ها در بورس و برخی دیگر در فرابورس فعال هستند. بیشتر صندوق‌های قابل معامله در بازار ما از نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت هستند.

منظور از واحدهای سرمایه‌گذاری چیست؟

در یک صندوق سرمایه‌گذاری با توجه به نوع صندوق، در دارایی‌های متفاوتی سرمایه‌گذاری می‌شود. شما یک صندوق فرضی را در نظر بگیرید که 70 درصد دارایی‌هایش را در اوراق با درآمد ثابت، 20 درصد آن را در سهام شرکت‌های مختلف و 10 درصد باقی‌مانده را در طلا سرمایه‌گذاری صندوق سرمایه گذاری قابل معامله چیست؟ کرده است، می‌توان گفت این شرکت یک پرتفوی (سبد سرمایه‌گذاری) متنوع برای خود ساخته است و ارزش این پرتفوی متنوع را به‌صورت واحد بفروش می‌رساند. خرید واحدهای صندوق فرضی ایکس مثل این است که شما با خرید یک دارایی، 70 درصد پول خود را در اوراق با درآمد ثابت، 20 درصد آن را در سهام شرکت‌های مختلف و 10 درصد را در طلا سرمایه‌گذاری کرده باشید.

تنوع در واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری

نحوه انجام معاملات ETF چگونه است؟

همانند خرید و فروش سهام، برای معامله کردن واحدهای صندوق‌های صندوق سرمایه گذاری قابل معامله چیست؟ صندوق سرمایه گذاری قابل معامله چیست؟ سرمایه‌گذاری قابل معامله نیز به کد بورسی نیاز دارید. با داشتن کد بورسی از طریق سامانه معاملاتی کارگزاری خود، می‌توانید به‌صورت آنلاین واحدهای این صندوق‌ها را معامله کنید. یکی از مزایای استفاده از این صندوق‌ها این است که شما می‌توانید هر زمان که خواستید بخش یا کلی از سرمایه‌گذاریتان را به فروش برسانید.

مزایای استفاده از ETF

سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها بسیار ساده است. با انتخاب این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاری شما با صرف زمان کمتر برای انتخاب سهام مناسب، می‌توانید پرتفویی متنوع را در قالب یک سهم داشته باشید. از دیگر مزایای این صندوق‌ها پایین بودن هزینه آن است. دلیل پایین بودن هزینه این صندوق‌ها این است که برای معامله در آن‌ها نیاز به صرف هزینه بابت بازاریابی نیست و تنها کارمزد انجام معاملات کاسته می‌شود. علاوه‌بر موارد ذکر شده در این صندوق‌ها بابت نقل و انتقال واحدهای سرمایه‌گذاری صدور و ابطال هیچ‌گونه مالیاتی اخذ نمی‌شود. دوره فعالیت این صندوق‌ها نامحدود بوده و محدودیتی بابت خرید تعداد واحدها وجود ندارد. دوره پرداخت وجه بازخرید نیز بین 3 تا 4 روز کاری است.

انتخاب صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله با درآمد ثابت به‌عنوان بخشی از پرتفوی شما، می‌تواند ریسک مربوط به سرمایه‌گذاری‌هایتان را کم کند و منجر به بهینه‌سازی پرتفوی شما (سبد سرمایه‌گذاری) شود.

چگونه از اعتبار این صندوق‌ها مطمئن شویم؟

با توجه به این‌که معاملات مربوط به واحدهای این صندوق‌ها در بورس انجام می‌شود می‌توان اطمینان داشت که نظارت کافی بر این صندوق‌ها وجود دارد. علاوه‌بر آن تعداد زیادی از این صندوق‌ها دارای ضامن نقدشوندگی و یا بازارگردان هستند. در صورتی که مدیر صندوق نتواند وجوه سرمایه‌گذاران را پرداخت کند این دو رکن مسئولیت بازپرداخت را به‌عهده می‌گیرند.

ارکان اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری عبارتند از:

مجمع صندوق، مدیر صندوق، متولی صندوق، ضامن نقدشوندگی، بازارگردان، حسابرس، مدیر ثبت، کارگزاران صندوق، مدیر سرمایه‌گذاری صندوق . در ادامه قصد داریم دو رکن اصلی صندوق‌ها را توضیح دهیم و با کار آن‌ها آشنا شویم.

ضامن نقدشوندگی

یکی از ارکان صندوق‌های سرمایه‌گذاری ضامن نقد‌شوندگی است. در صورتی که مدیر صندوق نتواند در زمانی مشخص اصل پول سرمایه‌گذار و سود آن را پرداخت کند، مسئولیت پرداخت این مبالغ بر‌عهده‌ ضامن نقدشوندگی است.

برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری فاقد این رکن هستند. البته عدم وجود ضامن نقدشوندگی مشکل زیادی برای سرمایه‌گذاری ایجاد نمی‌کند. چون واحدهای این صندوق‌ها از نقدشوندگی بالایی برخوردارند و به راحتی می‌توان آن‌ها را در بورس معامله کرد. با این‌که رکن ضامن نقد‌شوندگی برای ایجاد صندوق سرمایه‌گذاری حذف شده است، اما هنوز تعداد زیادی از صندوق‌ها دارای ضامن هستند.

بازارگردان

از بازارگردان می‌توان بجای رکن ضامن نقدشوندگی استفاده کرد. بازارگردان‌ها معمولا یک کارگزاری یا شرکت مالی هستند که باعث تسهیل معاملات در بازار می‌شوند و مسئولیت نقدشوندگی واحدهای سرمایه‌گذاری را بر‌عهده دارند. به‌طور کلی بازارگردان‌ها با حجم زیادی از اوراق بهاداری که در دست دارند موظف هستند تا عرضه و تقاضا واحدها را به تعادل برسانند. در دوران رکود اگر این واحدهای سرمایه‌گذاری خریداری نداشته باشند، بازارگردان باید این اوراق را خریداری کنند. به‌طور کلی بازارگردان‌ها از ایجاد صف‌های خرید و فروش جلوگیری می‌کنند.

تابلو معاملاتی این صندوق‌ها کمی متفاوت از تابلو معاملاتی شرکت‌های سهامی است. شکل زیر تابلو معاملاتی یکی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت را نشان می‌دهد. خوب به تابلو نگاه کنید، چه چیزهای متفاوتی در آن می‌بینید؟

تابلوی صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس با درآمد ثابت

تفاوت تابلو این صندوق‌ها با تابلو شرکت‌های سهامی در این است که، در تابلوی صندوق‌ها بجای EPS و P/E شما نماد NAV را می‌بینید. NAV یا ارزش خالص دارایی‌های این صندوق‌ها به‌طور لحظه‌ای بروز رسانی می‌شود.

NAV چیست؟

کلمه NAV یا ناو به معنای خالص ارزش دارایی‌ها است و از عبارت Net Asset Value گرفته شده. در واقع NAV هر صندوق بیانگر این است که اگر مدیر صندوق تمامی بدهی‌ها و هزینه‌های صندوق را پرداخت کند، به‌ازای هر واحد، چقدر دارایی باقی می‌ماند. قیمت بازاری این صندوق‌ها توسط فرایند عرضه و تقاضای بازار مشخص می‌شود.

برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها به چه مواردی باید توجه کنیم؟

مهم‌ترین موردی که در انتخاب صندوق باید به آن توجه کرد، نحوه‌ی عملکرد صندوق طی دوره‌های مختلف است. تنها با مشاهده خالص ارزش دارایی‌های یک صندوق طی چند روز نمی‌توانید نحوه عملکرد آن‌ها را مشخص کنید، اما بازدهی سالانه صندوق‌ها می‌تواند روشی مناسب برای ارزیابی عملکرد صندوق باشد.

بیشتر صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله، فاقد سود تقسیمی هستند. در صورتی که صندوق، از طریق سرمایه‌گذاری‌هایش سود کند، NAV آن یا ارزش خالص دارایی‌های آن افزایش می‌یابد در نتیجه قیمت هر واحد آن رشد می‌کند.

بعضی از صندوق‌ها وجود دارند که بین سهامدارانشان مقداری سود نقدی تقسیم می‌کنند. تقسیم سود نقدی باعث خروج وجه نقد از صندوق می‌شود و می‌تواند NAV صندوق را کاهش دهد. اما این کاهش NAV به معنی ضرر سرمایه‌گذاران این صندوق‌ها نیست.

واحدهای این صندوق‌ها نسبت به سهام شرکت‌های معمولی که در بورس یا فرابورس معامله می‌شوند، آرام‌تر رشد می‌کنند اما ریسکشان نیز به مراتب پایین‌تر از سهام شرکت‌های بورسی است.

این صندوق‌ها مانند سهم‌های موجود در بازار، دارای یک نماد معاملاتی هستند. با جستجوی نام و یا نماد این صندوق‌ها در سایت tsetmc.com می‌توانید صفحه معاملاتی مربوط به این صندوق‌ها را ببینید. واحدهای این صندوق‌ها همانند سهم‌های موجود در زمان کاری بازار معامله می‌شوند. نحوه‌ی خرید و فروش واحدهای این صندوق‌ها نیز، همانند ساز‌و‌کار خرید و فروش سهام است.

هر صندوق سرمایه‌گذاری دارای یک سایت مجزا است که تمامی اطلاعات مربوط به آن صندوق را می‌توان در آن دید. برای مثال در تصویر زیر، می‌توانید اطلاعات مربوط به سرمایه‌گذاری در یکی از صندوق‌ها را ببینید.

اطلاعات مربوط به یک صندوق‌ سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت

در قسمت بالا راجع‌به NAV صحبت کردیم. هر صندوق سرمایه‌گذاری دارای سه قیمت صدور، ابطال و قیمت آماری است در ادامه به توضیح هر کدام از این موارد می‌پردازیم.

قیمت صدور هر واحد یا NAV صدور

اگر افراد جدیدی تمایل به سرمایه‌گذاری در واحدهای صندوق را داشتند، واحدها با قیمت صدور به آن‌ها فروخته می‌شود که به آن NAV صدور نیز گفته می‌شود. با دقت به جدول بالا می‌بینید که قیمت صدور هر واحد کمی بیشتر از قیمت ابطال یا آماری آن است.

در واقع سرمایه‌گذار تازه وارد یک پولی را به صندوق می‌دهد و از او تقاضای خرید واحد‌های صندوق را می‌کند. صاحبان این صندوق‌ها برای انجام این کار مبلغی را به‌عنوان کارمزد دریافت می‌کنند. کارمزد دریافت شده از خریدار دلیل بالاتر بودن قیمت صدور هر واحد از قیمت یا ارزش ابطال آن است.

قیمت ابطال هر واحد یا NAV ابطال

وقتی شخصی قصد می‌کند که واحدهای صندوق را فروخته و وجوه نقد حاصل از آن را از صندوق خارج کند، به اصطلاح می‌گوییم که آن فرد قصد ابطال واحدهای خود را دارد. زمانی که شخص واحدهای صندوق را ابطال می‌کند، مدیر صندوق فرض می‌کند که قسمتی از دارایی‌های صندوق فروخته شده و پس از کسر کارمزد معاملات از آن، سرمایه‌گذار می‌تواند پول و سرمایه خود را برداشت کند.

قیمت آماری هر واحد یا NAV آماری

در برخی مواقع ممکن است مقداری از دارایی‌های صندوق مثل سهام قابلیت خرید یا فروش نداشته باشند، بنابراین نمی‌شود قیمت واقعی این سهم‌ها را مشخص کرد. در شرایطی این‌چنین که محاسبه تعیین قیمت خرید و فروش امکان ‌پذیر نیست، به مدیران صندوق این اختیار داده شده است که ارزش حدودی این سهم‌ها را تخمین بزنند و آن را تعدیل کنند. در چنین شرایطی NAV محاسبه شده، مبنای تعیین قیمت صدور و ابطال NAV در نظر گرفته می‌شوند. همچنین اگر مدیر هیچ‌ کدام از سهم‌های موجود در سبد سرمایه‌گذاری را تعدیل نکند در این صورت NAV آماری با NAV ابطال با هم برابر هستند.

جمع‌بندی

صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله که به اختصار به آن‌‌ها ETF نیز می‌گویند، از نهادهای مالی جدید هستند. این صندوق‌‌ها بعضی از ویژگی‌های صندوق‌ با درآمد ثابت و مقداری از ویژگی‌های صندوق با درآمد متغیر را با هم دارند. سهام این صندوق‌ها همانند سهام سایر شرکت‌های فعال در بورس در طول روز مورد معامله قرار می‌گیرد. سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها باعث می‌شود که شما با صرف زمان کمتر برای انتخاب سهام مناسب، پرتفویی متنوع را در قالب یک سهم داشته باشید.

نظرات ارزشمند شما

لطفا اگر این مقاله برایتان مفید بود و یا نظری درباره آن داشتید، در انتهای همین صفحه نظر خود را ثبت کنید.

صندوق قابل معامله | بررسی مزایا و ویژگی‌های این صندوق در بورس ایران

به طور کلی انجام سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف بورس می‌تواند درآمدزایی مناسبی را برای شما به همراه داشته باشد. در این میان صندوق قابل معامله یکی از بهترین گزینه‌های پیش روی سرمایه‌گذاران است که بسیاری از افراد آن را انتخاب می‌کنند. همانطور که می‌دانید ارزش پول نقد هر روز کمتر می‌شود و بهتر است برای حفظ ارزش آن سرمایه‌گذاری کنید. صندوق قابل معامله شامل چندین دارایی مختلف می‌شود که بخش عمده‌ای از آن را اوراق مشارکت و سهام شرکت‌ها تشکیل می‌دهد. در واقع زمانی که شما در این صندوق‌ها ثبت‌نام می‌کنید، این سهام و اوراق را خریداری کرده و در سبد خود نگهداری می‌کنید. مدیریت سبد و سرمایه شما توسط صندوق قابل معامله انجام می‌شود.

این مقاله، یکی از سری مقالات صندوق معامله است که در آن به چیستی صندوق سرمایه گذاری و مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت. در مقاله دوم از این سری به انواع صندوق های سرمایه گذاری خواهیم پرداخت و در مقاله سوم، به یکی از پرکاربردترین صندوق های معامله، یعنی صندوق معامله ETF. با ما همراه باشید.

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله چیست؟

بسیاری از افراد دوست دارند که در بازارهای مالی ورود کنند و بهترین راه‌های سرمایه‌گذاری را بیاموزند. این در حالی است که حضور در بورس و سایر بازارها نیازمند تخصص شما است و باید به تمامی مباحث مربوط به به سرمایه‌گذاری تسلط داشته باشید؛ مواردی همچون تابلوخونی، تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال از این موارد هستند که حتما باید بر آن‌ها مسلط شوید. ما تمامی این موارد تخصصی را از صفر تا صد در دوره آموزشی جامع بورس تدریس با متودولوژی کاملا کاربردی تدریس می کنیم، منتهی از آنجا که بسیاری از افراد زمان و دانش کافی برای دنبال کردن یادگیری را ندارند، به دنبال راهی مطمئن برای سرمایه‌گذاری در بورس هستند.

صندوق‌های قابل معامله دقیقا برای همین هدف ساخته شده‌اند و مدیریت اموال و دارایی‌های شما در بورس را انجام خواهند داد. برای اینکه ریسک سرمایه‌گذاران در این شیوه به کمترین حد برسد، شرکت مربوطه سبد دارایی را به صورت متنوع ایجاد می‌کند. وجود چندین سهم در پرتفو شما باعث می‌شود تا ریسک سرمایه‌گذاری به نحو مناسبی کاهش پیدا کند. در داخل این شرکت‌ها افراد متخصص و ماهر در زمینه بازارهای مالی فعالیت می‌کنند.

این افراد وظیفه رصد بازار را برعهده دارند تا بهترین فرصت‌های به وجود آمده در آن را تشخیص دهند. با توجه به اینکه کارشناسان صندوق قابل معامله دارای مهارت خاصی در این زمینه هستند، معمولا اکثر معاملات را با سود به اتمام می‌رسانند. نکته مهم درباره این صندوق‌ها در نحوه معامله آن‌ها است. به طور کلی سهام صندوق قابل معامله نیز به صورت جداگانه در بورس لیست شده و خرید و فروش خواهدش شد. با توجه به اهمیت بالای مواردی که گفته شد، حتما با دید باز و آشنایی کامل از صندوق های معامله ‌ استفاده کنید.

مزایای صندوق قابل معامله چیست

حال که به صورت کلی با صندوق قابل معامله آشنا شدید، به احتمال زیاد درباره مزایای آن نیز سوالاتی داشته باشید. هر ساله هزاران نفر سرمایه‌های خود را در اختیار صندوق های قابل معامله قرار می‌دهند تا دارایی آن‌ها به درستی اداره شود. فراموش نکنید که سرمایه‌گذاری در بورس ایران نیازمند دانش و تخصص کافی در این زمینه است. (این دانش و تجربه کجا بدست می آید؟ اینجا کلیک کنید) خوشبختانه استفاده از این صندوق‌ها به شما اجازه می‌دهد که از سود حاصل از سهام برخوردار شوید. همچنین صندوق سیاست‌های زیادی در معاملات به کار می‌بندد تا احتمال ایجاد ضرر برای آن کمتر باشد. مزایای صندوق قابل معامله بسیار زیاد است که در ادامه بیشتر به این موضوع و اهمیت آن می‌پردازیم.

امکان خرید و فروش آسان

تمام کسانی که در بازار بورس ایران فعالیت کرده‌اند، با مفاهیمی همچون صف خرید و صف فروش آشنایی دارند. در واقع زمانی که یک سهم یا دارایی فروشنده بیشتری داشته باشد و خریدار برای آن کم باشد، اصطلاحا صف فروش تشکیل خواهد شد. همین مورد برای صف خرید هم وجود دارد که در بسیاری از مواقع شاهد آن بوده‌ایم. زمانی که شما در صف خرید یا فروش قرار می‌گیرید، باید منتظر بمانید تا نوبت شما برای خرید یا فروش برسد. این موضوع ممکن است به فرایندی زمانبر تبدیل شود که برای فرد بسیار آزاردهنده خواهد بود. بزرگترین جذابیت صندوق قابل معامله این است که به صورت آنلاین و لحظه‌ای قابل خرید یا فروش است.

این امتیاز ویژه باعث شده تا بسیاری از افراد برای سرمایه‌گذاری به سراغ این صندوق‌ها بیایند. زمانی که شما سهامی که در صندوق معامله خود دارید را می‌فروشید، نهایتا پس از گذشت سه روز از تاریخ مشخص شده به حساب شما واریز خواهد شد. اگر دوست دارید که به راحتی دارایی‌های خود را نقد کنید حتما به سراغ این صندوق‌ها بروید. قدرت نقدشوندگی بالا باعث شده تا هر ساله میلیاردها تومان در صندوق‌های قابل معامله جابجا شود و سرمایه‌گذاران به سود خوبی در این زمینه دست پیدا کنند. قدرت نقدشوندگی بالا صندوق سرمایه گذاری قابل معامله چیست؟ بزرگترین مزیت صندوق قابل معامله است که باید از این فرصت طلایی برای رشد و دارایی بیشتر استفاده کرد.

معافیت مالیاتی

در هر کشوری از جهان که بروید،‌ همواره هزینه‌ای تحت عنوان مالیات از شهروندان مختلف اخذ می‌شود. این مالیات‌ها در بعضی از شرایط بسیار زیاد هستند و فرد برای پرداخت آن‌ها با مشکلات زیادی روبرو خواهد شد. با توجه به اهمیت ویژه این موضوع، بهتر است که سرمایه‌گذاری خود را در جایی انجام دهید که میزان مالیات کمتری دارد. خوشبختانه با پیگیری‌های انجام شده، صندوق قابل معامله از پرداخت مالیات معاف شده است و هیچ مبلغی از آن کم نخواهد شد. این موضوع نشان می‌دهد که صندوق‌های معاملاتی یک محل مناسب برای انجام سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت هستند. در صورتی که سرمایه‌گذاری شما در این شرکت‌ها چند سال به طول بیانجامد، مسلما سود ایجاد شده برای شما بسیار رضایت‌بخش خواهد بود.

شفافیت بالا

حجم معاملات در بخش صندوق‌های قابل معامله بسیار زیاد است و به صورت روزانه انجام می‌شود. این معاملات در روزهای عادی و در ساعات باز بودن بازار انجام می‌شود و در زمان بسته شدن بازار به اتمام خواهد رسید. با توجه به حجم فوق‌العاده معاملات در این بخش، میزان شفافیت مربوط به معاملات نیز بسیار زیاد است. در واقع زمانی که بازار باز است، می‌توانید تمامی دادوستدهای مربوط به دارایی‌های خود را مشاهده کنید. شما می‌توانید گزارش‌گیری مربوطه به روز، هفته یا ماه را از شرکت صندوق قابل معامله بگیرید.

کارشناسان فعال در این شرکت‌ها تلاش می‌کنند تا بهترین معاملات ممکن را انجام دهند تا به سودآوری مناسبی دست پیدا کنید. اگر می‌خواهید از تمامی آمار و ارقام مربوط به سرمایه‌گذاری خود آگاه باشید، بدون شک استفاده از صندوق‌های قابل معامله بهترین انتخاب ممکن برای شما خواهد بود. وجود آمار شفاف و دقیق باعث می‌شود که احتمال بروز خطا و تخلف به پایین‌ترین حد خود برسد.

هزینه و کارمزد مناسب صندو‌ق قابل معامله

به طور کلی برای اینکه بتوانید عملیات خرید یا فروش را در بورس ایران انجام دهید، باید مبلغی را به عنوان کارمزد به این سازمان بپردازید. مبلغ کارمزد ثابت نیست و با توجه به نوع دارایی و ارزش آن متفاوت خواهد بود. شاید در مرحله اول با خود فکر کنید که مبلغ کارمزد پایین است و ارزش بررسی ندارد. شاید برای چند بار اول این حرف درست باشد ولی شما باید تاثیرات بلندمدت آن را بررسی کنید. بسیاری از افراد و شرکت‌ها بیشتر از ۱۰ معامله در روز انجام می‌دهند که برای هر کدام از آن‌ها کارمزد مخصوصی در نظر گرفته می‌شود.

اگر این کارمزدهای کوچک را جمع کنید، در نهایت عدد بزرگی می‌شود که شما بای این هزنیه را پرداخت کنید. صندوق قابل معامله یا etf دارای کمترین هزینه‌ها و کارمزد برای انجام معاملات است. وجود کارمزدهای پایین در معاملات باعث می‌شود تا شما هزینه کمتری در این بخش پرداخت کنید. ارائه خدمات مشتری در این صندوق‌ها به کارگزاری‌ها سپرده شده است که به همین علت هزینه انتقال دارایی به کمترین حد خود رسیده است. حال که متوجه شدید مزایای صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله چیست، حتما در اولین فرصت ممکن برای انجام سرمایه‌گذاری در آن‌ها برنامه‌ریزی کنید.

انواع صند‌وق های قابل معامله کدامند؟

صندوق قابل معامله می‌تواند دارای چند نوع باشد که هر کدام از آن‌ها در یک بخش خاص فعالیت می‌کنند. هر کس با توجه به شخصیت خود می‌تواند از بین این صندوق‌ها بهترین انتخاب ممکن را صورت دهد. این صندوق ها عبارتند از صندوق با درآمد ثابت که بالای هفتاد درصد از دارایی‌های آن شامل موارد کم‌ریسکی همچون سپرده بانکی، اوراق خزانه و اوراق مشارکت است؛ صندوق سرمایه گذاری سهامی که بیشتر از هفتاد درصد ‌آن از سهم‌های مربوط به شرکت‌های مختلف تشکیل شده است؛ و صندوق سرمایه‌گذاری مختلط که ترکیبی از صندوق درآمد ثابت و صندوق سهامی است. در مقاله دوم از سری مقالات صندوق معاکله به تفصیل درباره هر کدام از این صندوق ها صحبت کرده ایم. بنابراین، چنانچه اطلاعات بیشتری نیاز دارید، می توانید به این آدرس این مقالات در ابتدای متن رجوع کنید.

فعالیت صند‌وق‌های قابل معامله در ایران چگونه است

در حال حاضر تعداد زیادی از صندوق‌های قابل معامله در ایران مشغول به کار و فعالیت هستند. اگر نگاهی به آمارها در این بخش بیندازیم، متوجه می‌شویم که حدود ۲۹ صندوق قابل معامله در سراسر ایران مشغول به کار هستند. از بین این شرکت‌ها ۱۲ صندوق درآمد ثابت مشغول به فعالیت هستند و در دوره‌های زمانی مشخص به سرمایه‌گذاران خود سود دوره‌ای پرداخت می‌کنند.

به غیر از این مورد باید به فعالیت ۸ صندوق قابل معامله سهامی نیز اشاره کرد. این شرکت‌ها سهام صنایع مختلف را در پرتفوی خود قرار می‌دهند و سود و زیان آن را با سرمایه‌گذاران خود شریک خواهند شد. همچنین سه صندوق مختلط نیز در ایران فعال هستند که افراد با ریسک متوسط می‌توانند از آن استفاده کنند. به غیر از این موارد چند صندوق طلا هم وجود دارد که به صورت ویژه بر روی طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند. برای دیدن لیست کامل این صندوق‌ها می‌توانید به سایت رسمی سازمان بورس و اوراق بهادار مراجعه کنید.

با صندوق قابل معامله با خیال راحت سرمایه‌گذاری کنید

هر کسی دوست دارد که یک سرمایه‌گذاری امن و مطمئن داشته باشد تا سود خوبی به دست بیاورد. در حال حاضر روش‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد که استفاده از صندوق قابل معامله یا etf یکی از آن‌ها است. شما می‌توانید سرمایه خود را در اختیار این صندوق‌ها قرار دهید تا سبدگردانی را برای شما انجام دهند. این صندوق‌ها تجربه زیادی در بورس ایران دارند و با سرمایه شما بهترین انواع سهام موجود در بازار را خریداری می‌کنند. در واقع شما با انجام این کار، تمامی فعالیت‌های بازار بورس خود را به این صندوق می‌سپارید. در این حالت نیازی نیست که خودتان با این بازار درگیر باشید و سود شما در زمان مشخص شده واریز خواهد شد.