فارکس چیست و چگونه کار میکند؟
در پاسخ به این سوال که فارکس چیست و چگونه کار میکند، می توان گفت فارکس ( Forex ) به زبان ساده، اشاره به معامله یک ارز با ارز دیگر (برای نمونه مبادله دلار آمریکا با یورو اروپا) دارد. در فارکس (مبادله خارجی – Foreign Exchange Market) خریداران و فروشندگان، ارز را با قیمت توافقی بین یکدیگر انتقال می دهند. این معاملات خارجی در بازار مبادلات خارجی که با نام بازار فارکس نیز شناخته می شود، صورت می گیرد.
آنچه در این مطلب می خوانید:
فارکس چیست؟
فارکس یکی از بزرگ ترین بازارهای جهان است و همه روزه تریلیون ها دلار سرمایه در آن جا به جا می شود. اما این بدان معنا نیست که ما با یک مکان متمرکز روبرو هستیم. بلکه بازار فارکس یک بازار الکترونیکی است که از مجموعه ای از بانک ها، کارگزاران، موسسات و معامله گران فردی تشکیل می شود و معمالات در آن اغلب از طریق کارگزاران یا بانک ها صورت می گیرد.
مبادلات ارزی اغلب به منظور اهداف عملی صورت می گیرد، اما مبادلات ارز در فارکس، با هدف کسب سود انجام می شود. مقدار ارز تبدیل شده در هر روز می تواند منجر به نوسان شدید حرکت برخی ارزها گردد و همین بی ثباتی، منجر به افزایش جذابیت فارکس برای معامله گران می شود.
لازم به ذکر است که برای تحلیل فارکس نیز به مانند بورس، می توان از تحلیل تکنیکال کمک گرفت. آموزش استفاده از تحلیل تکنیکال در فارکس، یکی از مباحث مورد بررسی در دوره تحلیل تکنیکال مجتمع فنی نیاوران است.
فارکس چگونه کار میکند؟
در معاملات بازارهای مالی چگونه عمل می کنند؟ فارکس، ابتدا بازار، ارزش مالی ارزها را مشخص کرده تا به عنوان نرخ ارز در بازار در نظر گرفته شود. مبادلات خارجی می تواند به همان سادگی تبدیل یک ارز به ارز دیگر، در بانک های محلی انجام شود. همچنین می تواند معاملات ارز در بازار را نیز شامل شود.
برای مبادله ارزها، آن ها باید به صورت جفت جفت فهرست شوند. برای مثال دلار آمریکا (USD) در مقابل دلار کانادا (CAD)، یورو (EUR) در مقابل دلار آمریکا و دلار آمریکا در برابر ین ژاپن (JPY) و… . هر جفت از این ارزهای فهرست شده، دارای یک ارزش مالی خواهند بود. برای نمونه اگر ارزش جفت دلار آمریکا و کانادا 1.2569 باشد، بدین معنا است که خرید یک دلار آمریکا 1.2569 دلار کانادا هزینه خواهد داشت.
در بازار فارکس، مبادله ارزها به صورت سهام یا قطعات انجام می شود و دارای سه نوع سهم میکرو، مینی و استاندارد می باشد. ارزش هر سهم میکرو مبلغی برابر با 1000 واحد پول معین است. به همین ترتیب هر سهم مینی، 10000 واحد و هر سهم استاندارد معادل 100000 واحد پول معین می باشد.
البته مبادلات ارز در بازار فارکس، با تبدیل ارزها در هنگام سفرهای خارجی، کاملا متفاوت است؛ در زمان مبادله ارزها در بازار الکترونیک فارکس، همانگونه که گفته شد، معاملات در بلوک های ارزی مشخصی صورت می گیرد. با این حال سرمایه گذاران و مبادله کنندگان، محدودیتی در زمینه تعداد مبادله انجام شده ندارند. بازار فارکس دارای ویژگی های منحصر به فردی است که بخش عمده ای از آن، مربوط به گستردگی و حجم بالای معاملات در آن است. بر اساس گزارش هایی که متعلق به 63 بانک مرکزی است، در ماه آوریل سال 2019، معاملات در بازارهای فارکس به طور متوسط 6.6 تریلیون دلار در روز بوده است و بزرگترین مراکز تجاری جهان عبارتند از: لندن، نیویورک، سنگاپور، هنگ کنگ و توکیو.
روش معامله فارکس
همانگونه که گفته شد، بازار فارکس در پنج روز هفته، به صورت شبانه روزی و در سراسر مراکز مالی بزرگ در جهان فعال است. این بدان معنا است که مبادله کنندگان می توانند در هر زمان ممکن، اقدام به خرید و فروش ارز کنند. معامله در بازار فارکس، یک مبادله تک مرحله ای نیست و طیف وسیعی از راه های سرمایه گذاری و خرید و فروش در آن وجود دارد. سرمایه گذاران می توانند از طریق نمایندگی ها، مراکز مالی یا شبکه های الکترونیکی، اطلاعات مورد نیاز را کسب کرده و به انجام معامله بپردازند.
به لحاظ تاریخی، مبادله خارجی یا فارکس، در ابتدا تنها توسط دولت ها، شرکت های بزرگ و صندوق های تامینی صورت می گرفت. اما امروزه، مبادله ارزها به آسانی یک کلیک و توسط هر سرمایه گذاری امکان پذیر است. امروزه بسیاری از شرکت های سرمایه گذاری، این فرصت را برای سرمایه گذاران فراهم می کنند تا هر زمان که بخواهند، اقدام به افتتاح حساب کرده و ارزهای خود را مبادله کنند. هنگام مبادله ارزها در فارکس، هیچگونه مبادله فیزیکی و نقدی اتفاق نمی افتد و این دقیقا خلاف آن چیزی است که در یک کیوسک ارز خارجی و هنگام تبدیل ارزها رقم می خورد!
علاوه بر تحلیل تکنیکال، یکی دیگر از روش های تحلیلی که علاوه بر بورس، در بازار فارکس هم کاربرد دارد، تحلیل بنیادی است. جهت یادگیری استفاده از تحلیل بنیادی در فارکس، می توانید در دوره تحلیل بنیادی مجتمع فنی نیاوران شرکت نمایید.
تفاوت با سایر بازارهای مالی
میان فارکس و سایر بازارهای مالی نظیر بورس، تفاوت های اساسی وجود دارد که در این قسمت به مهم ترین آن ها اشاره خواهیم کرد؛
- اول آنکه نسبت به سایر بازارهای مالی و سرمایه گذاری، قوانین کمتری بر فارکس حاکم است. بنابراین سرمایه گذاران در فارکس، با استانداردها و مقررات سختگیرانه کمتری نسبت به بازارهای سهام یا سایر بازارهای مالی مواجه اند.
- در فارکس هیچ اتاق تسویه یا نهاد مرکزی وجود ندارد که به عنوان ناظر بر آن عمل کند.
- معاملات فارکس در یک صرافی و به شکل سنتی انجام نمی شود و برخی موارد بازارهای سنتی مانند کمیسیون ها و… در آن وجود ندارد.
- عدم محدودیت زمانی و عدم محدودیت در تعداد معامله دیگر تفاوتی است که میان فارکس و سایر بازارهای سهام وجود دارد.
انواع بازار فارکس
بازار فارکس دارای انواع مختلفی است که در ادامه شرح می دهیم:
فارکس نقطه ای
تسویه در بازار نقطه ای برای اکثر ارزها طی دو روز کاری انجام می شود. تنها استثنا در این بازار، دلار آمریکا در مقابل دلار کانادا است که در روز بعد تسویه می گردد و بقیه جفت های ارزی، پس از دو روز کاری تسویه می شوند. اما در ایام تعطیلات طولانی مدت، مانند عید پاک یا کریسمس، تسویه معاملات ممکن است گاها تا شش روز زمان ببرد. قیمت مبادله در تاریخ معامله تعیین می شود، اما پول آن به ارزش روز پرداخت می گردد.
بر اساس گزارش ها، دلار آمریکا فعال ترین ارز معامله تا سال 2019 بوده است. رایج ترین جفت های ارزی عبارتند از دلار آمریکا در مقابل یورو، ین ژاپن، پوند انگلیس و دلار استرالیا. رایج ترین صلیب ها نیز یورو در مقابل پوند و ین است. بازار نقطه ای اغلب بسیار بی ثبات است. حرکت بازار نقطه ای، در کوتاه مدت بر اساس معاملات فنی انجام می شود که بر جهت و سرعت حرکت تمرکز دارد. کسانی که بر روی این تکنیک ها متمرکزند، اغلب به عنوان چارتیست شناخته می شوند. حرکت بلندمدت ارز در بازار نقطه ای نیز تحت تاثیر عواملی مانند نرخ بهره نسبی و رشد اقتصادی انجام می گیرد.
فارکس پیشرو
معاملات پیشرو در بازار فارکس به هر معامله ای که در آینده ای طولانی تر از حالت نقطه ای تسویه شود، اطلاق می گردد. قیمت بازار پیشرو ترکیبی است از نرخ نقدی به اضافه یا منهای نقاط پیشرو که تفاوت میان نرخ بهره بین دو ارز را نشان می دهد. اکثر این مبادلات، سررسیدی کمتر از یک سال دارند، اما گاها ممکن است طولانی تر از یکسال نیز باشند. مانند بازارهای نقطه ای، قیمت در تاریخ معامله تعیین شده اما پول در تاریخ سررسید تبادل می گردد. قراردادهای پیشرو باید مطابق با الزامات دو طرف تنظیم شود.
فارکس آینده
فارکس آینده نیز اشاره به قراردادی برای خرید یا فروش مقدار معینی از یک ارز و به قیمت و تاریخ مشخص شده در آینده دارد. مهم ترین تفاوت فارکس پیشرو با فارکس آتی، آن است که قراردادهای آینده از نظر قانونی الزام آور هستند.
انواع ارز در معاملات فارکس
در فارکس دو نوع ارز پایه و مظنه وجود دارد؛ ارز پایه اشاره به نخستین ارزی دارد که در یک جفت فهرست شده اند و به ارز دوم، ارز مظنه گفته می شود. معاملات فارکس همواره فروش یک ارز به منظور خرید ارز دیگر را شامل می شود و به همین سبب، معامله آن را به صورت جفتی انجام می دهند.
در این مبادلات، قیمت یک جفت ارز اشاره به ارزش یک واحد ارز پایه در ارز مظنه ای دارد. هر ارز به صورت یک کد سه حرفی فهرست می شود که دو حرف آن مخفف منطقه جغرافیایی و دیگری نام خود ارز است. به عنوان مثال جفت GBP/USD اشاره به خرید پوند بریتانیا و فروش دلار آمریکا دارد. در این جفت ارزی، اگر ارزش پوند در برابر دلار افزایش پیدا کند، در این صورت یک پوند به مقدار دلار بیشتری می ارزد و قیمت جفت ارزی بیشتر می شود. بنابراین زمانی که سرمایه گذاران احتمال می دهند که در یک جفت ارزی، ارز پایه در برابر ارز مظنه تقویت می شود، اقدام به خریداری آن می کنند و در شرایط عکس، آن را می فروشند.
انواع جفت ارز فارکس
انواع جفت ارز فارکس عبارتند از:
- جفت ارزهای اصلی: شامل هفت ارز اصلی که 80 درصد معاملات جهانی فارکس را به خود اختصاص می دهند و شامل EUR/USD ، USD/JPY GBP/USD ، USD/CHF ، USD/CAD و AUD/USD می شوند.
- جفت ارزهای کوچک: به ارزهایی که کمتر مورد معامله قرار می گیرند، اختصاص دارد که شامل EUR/GBP ، EUR/CHF ، GBP/JPY می شوند.
- جفت ارزهای بیگانه: اشاره به قرار گرفتن یک ارز اصلی در مقابل ارزهای کوچک یا نوظهور دارد و شامل USD/PLN (دلار آمریکا در برابر زلوتی لهستان)، GBP/MXN (استرلینگ در برابر پزو مکزیک) و EUR/CZK می شود. همچنین جفت های منطقه ای مانند EUR/NOK (یورو در مقابل کرون نروژ)، AUD/NZD (دلار استرالیا در برابر دلار نیوزلند) و AUD/SGD را نیز در بر می گیرد.
عوامل موثر بر بازار فارکس
همانگونه که گفته شد، بازار فارکس از ارزهای سراسر جهان تشکیل شده و عوامل زیادی وجود دارند که می توانند در تغییرات قیمت این بازار نقش داشته باشند. همین امر امکان پیش بینی آن را با مشکل روبرو کرده است. با این حال، شبیه به اغلب دیگر بازارهای مالی، فارکس در درجه اول توسط نیروهای عرضه و تقاضا هدایت می شود، اما عوامل دیگری نیز بر آن اثرگذارند که در ادامه ذکر می گردد:
بانک های مرکزی
عرضه ارزها اغلب توسط بانک های مرکزی کنترل می شود. به همین دلیل، اقدامات و دستورالعمل های آن ها می تواند تأثیر قابل توجهی بر قیمت ارز داشته باشد.
گزارش های خبری موثر بر فارکس
همه سرمایه گذاران و واحد های تجاری، مایل اند دارایی خود را در اقتصادهایی با چشم اندازی قوی، سرمایه گذاری کنند. بنابراین، بدیهی است که انتشار اخبار مثبت در خصوص یک منطقه خاص، می تواند منجر به تشویق سرمایه گذاری و افزایش تقاضا برای ارز آن منطقه گردد. به همین ترتیب، یک خبر منفی نیز می تواند منجر به کاهش سرمایه گذاری و کاهش قیمت ارز یک منطقه شود. به همین سبب اغلب کشورها تلاش می کنند تا اطلاعات مثبتی از وضعیت اقتصادی منطقه خود منتشر کنند.
احساسات بازار
در واکنش به اخبار منتشر شده، جو بازار نیز تغییر کرده و می تواند نقش مهمی در افزایش یا کاهش قیمت یک ارز داشته باشد.
داده های اقتصادی موثر بر فارکس
داده‌های اقتصادی همواره عنصری جدایی ناپذیر از حرکت قیمت ارزها هستند. زیرا علاوه بر آنکه نشان دهنده عملکرد یک اقتصاد می باشند، چشم اندازی در خصوص اقدامات بعدی بانک مرکزی را نیز ارائه می دهند.
رتبه بندی اعتباری
از آنجا که سرمایه گذاران همواره سعی درافزایش بازدهی و کاهش ریسک خود دارند، بنابراین علاوه بر موارد ذکر شده، ممکن است در هنگام تصمیم گیری، رتبه بندی های اعتباری مرتبط با محل سرمایه گذاری را نیز مد نظر قرار دهند. رتبه اعتباری یک کشور، اغلب به نوعی ارزیابی بازارهای مالی چگونه عمل می کنند؟ آن کشور در رابطه با بازپرداخت بدهی هایش مرتبط می شود. کشوری که رتبه اعتباری بالایی دارد، منطقه ای امن برای سرمایه گذاری محسوب می گردد.
مفاهیم اولیه فارکس
در این قسمت با برخی تعاریف اصلی و کلیدی و مفاهیم اولیه در فارکس آشنا می شویم:
اهرم در فارکس
اهرم در فارکس ابزاری است که به کمک آن، می توان بدون نیاز به پرداخت ارزش کامل معامله از قبل، در معرض مقادیر زیادی از ارز قرار گرفت. به این نحو که در عوض، یک سپرده کوچک به نام مارجین راه اندازی می شود. در یک معامله اهرمی، سود یا زیان معامله، بر اساس اندازه کامل معامله محاسبه می گردد.
در حالی که این نوع از مبادله می تواند منجر به افزایش سود گردد، می تواند خطر زیان های افزایش یافته را نیز به همراه داشته باشد. بنابراین در تجارت اهرمی، یادگیری نحوه مدیریت ریسک از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
مارجین در فارکس
مارجین همانگونه که در بالا ذکر شد، بخش کلیدی معاملات اهرمی است. در واقع سپرده اولیه ای که برای ایجاد و حفظ یک موقعیت اهرمی ایجاد بازارهای مالی چگونه عمل می کنند؟ می گردد، مارجین نام می گیرد. در سپرده مارجین، نیازها می تواند بسته به کارگزار و میزان حجم معامله متغیر باشد.
پیپ در فارکس
پیپ ها واحدهای اندازه گیری حرکت در یک جفت فارکس هستند و هر پیپ فارکس، برابر است با حرکت یک رقمی در رقم چهارم اعشار یک جفت ارز. بنابراین اگر GBP/USD از 1.35361 دلار به 1.35371 دلار برسد، آنگاه می توان گفت که یک پیپ جابجا شده است. ارقام اعشاری که بعد از پیپ می آیند، پیپ کسری یا پیپت نامیده می شوند.
معرفی 19 فیلم و مستند دنیای بورس و سرمایه‌گذاری (قسمت اول)
بیاموزید، سرگرم و متحیر شوید! ما قول می‌دهیم با دیدن فیلم‌های این لیست از داستان‌های واقعی که در بازارهای مالی اتفاق می‌افتد شگفت‌زده خواهید شد. بخش اول این فیلم‌ها، مستندهای مالی جذاب هستند و در بخش دوم فیلم‌های پرفروش در مورد بورس و سرمایه‌گذاری را معرفی می‌کنیم. با تماشای لیست بهترین فیلم‌های بورس و سرمایه‌گذاری، درس‌های بزرگی در مورد بازارهای مالی می‌آموزید. با چشم بورس همراه باشید.
توطئه داخلی (Inside Job)
توطئه داخلی Inside Job
اولین فیلم از لیست بهترین فیلم‌های بورس وسرمایه‌گذاری یک مستند توطئه داخلی برنده‌ی جایزه اسکار و بهترین فیلم در مورد بحران‌های مالی است. این فیلم با روایت سریع و مهیج با صدای مت دیمون، بحران مالی، ترس و طمع را شرح می‌دهد. مصاحبه با افراد برجسته، فیلمبرداری عالی و یک داستان واقعی، یک فیلم سرگرم‌کننده و جذاب را نوید می‌دهد. این مستند اصلا خسته‌کننده نیست. این فیلم را باید دید و لذت برد، توطئه‌ی داخلی یکی از بهترین فیلم‌های مرتبط با بورس و سرمایه‌گذاری است.
- نام انگلیسی: Inside Job
- نام فارسی: توطئه‌ی داخلی
- سال ساخت: 2011
- زمان: 109 دقیقه
شرکت (The Corporation)
یک مستند عالی که در مورد ظهور شرکت‌ها به عنوان یک شخص حقوقی است. شرکت‌ها پس از تصویب قوانین، جایگاهی همچون یک شخص را دارند. بدان معنا که شرکت دارای حقوقی است، می‌توانند مثلا زمین بخرد و به صورت قانونی مالک چیزی باشد. تصور کنید اگر شرکت مانند یک شخص باشد، وضعیت آن برای جامعه چگونه است؟ آیا مفید است یا مضر؟
متاسفانه نتایج ارزیابی شرکت‌ها خوب نیست. آنها فقط به سودآوری توجه می‌کنند و به عواقب محصولات و خدمات خود برای جامعه و محیط زیست چندان اهمیت نمی‌دهند. شما در بورس در اصل سهام این شرکت‌ها را می‌خرید. از این رو، باید بدانید که دقیقا به چه چیزی طرف هستید. با تماشای فیلم شرکت، دانش شما در مورد این پدیده‌های دنیای مدرن افزایش خواهد یافت.
- نام انگلیسی: The Corporation
- نام فارسی: شرکت
- سال ساخت: 2003
- زمان: 109 دقیقه
کلاهبرداری چینی (The China Hustle)
(کلاهبرداری چینی The China Hustle
«نظام سرمایه‌داری به کسانی که سخت کار می‌کنند پاداش می‌دهد، با این وجود به کسانی که از دیگران استفاده می‌کنند نیز پاداش بازارهای مالی چگونه عمل می کنند؟ خواهد داد.» این جمله‌ی آغازین مستند جنجالی کلاهبرداری چینی است.
این فیلم یک کلاهبرداری واقعی در بورس آمریکا را روایت میکند. کلاهبرداری چینی درباره‌ی سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها چینی است. شرکت‌های چینی در حال پیشرفت هستند و همه می‌خواهند روی آنها سرمایه‌گذاری کنند. با این حال سرمایه‌گذاری مستقیم در شرکت‌های چینی دشوار است. از این رو، این شرکت‌ها با همدستی شرکت‌های سرمایه‌گذاری آمریکایی، از خلاءهای قانونی سوء استفاده کردند و بدون نیاز به بررسی منظم صورت‌های مالی عرضه‌ی اولیه شدند.
مشکل اساسی این است که بسیاری از این شرکت‌ها، کلاهبردار هستند و فروش یا تجارت واقعی ندارند. این کلاهبرداری در ربع قرن اخیر بی‌سابقه بوده و بیش از 200 میلیارد دلار برآورد شده است. فیلم کلاهبرداری چینی، همچنین شما را با دنیای فروشن استقراضی آشنا میکند. در مجموع فیلمی درجه یک و از بهترین فیلم‌ها در مورد سرمایه‌گذاری در بورس است.
- نام انگلیسی: The China Hustle
- نام فارسی: کلاهبرداری چینی
- سال ساخت: 2017
- زمان: 82 دقیقه
انرون: باهوش‌ترین افراد اتاق
انرون: باهوش‌ترین افراد اتاق Enron: The Smartest Guys in the Room
طمع، غرور و فساد! اگر ارتشی از وکلای گران‌قیمت داشته باشید که مانع تحقیقات و نظارت مقامات شوند، از مجازات بسیاری جرائم مالی خلاص می‌شوید. این فیلم همه چیز دارد، یا بهتر بگوییم همه اینها در هیئت مدیره‌ی Enron وجود دارد. فیلم انرون: باهوش‌ترین افراد اتاق درباره‌ی یکی از بزرگترین کلاهبرداری‌های قرن 21 است. در این مستند به تاریک‌ترین جنبه‌های این رسوایی نورتابانده می‌شود.
- نام انگلیسی: Enron: The Smartest Guys in the Room
- نام فارسی: انرون: باهوش‌ترین افراد اتاق
- سال ساخت: 2005
- زمان: 110 دقیقه
سرمایه‌داری: یک داستان عاشقانه (Capitalism: A Love Story)
سرمایه‌داری: یک داستان عاشقانه Capitalism: A Love Story
فیلمی از مستندساز برجسته‌ی آمریکایی مایکل مور، فیلمسازی که هرگز از مبارزه و به چالش کشیدن وضع موجود دست نمی‌کشد. مایکل مور مستند در سرمایه‌داری: یک داستان عاشقانه، نگاه انتقادی خود را به کاپیتالیسم معطوف کرده است. این فیلم سرگرم‌کننده شما را به فکر فرو خواهد برد. تماشای این مستند را بسیار توصیه می‌کنیم. جنبه‌های تاریخی فیلم و نتایجی که می‌گیرد بسیار جالب توجه است.
- نام انگلیسی: Capitalism: A Love Story
- نام فارسی: سرمایه‌داری: یک داستان عاشقانه
- سال ساخت: 2009
- زمان: 127 دقیقه
سقوط بزرگ (The Big Short)
سقوط بزرگ The Big Short
فیلم سقوط بزرگ داستانی واقعی درباره‌ی چند مرد است که روی بحران مالی سال 2007 سرمایه‌گذاری می‌کنند. این فیلم درباره‌ی معامله‌گران کوتاه‌مدتی است که روی پوزیشن‌های شورت (Short) معامله می‌کنند. ترجمه‌ی دقیق عنوان فیلم نیز در اصل فروش استقراضی بزرگ یا شورتِ بزرگ است. با این حال در زبان فارسی سقوط بزرگ و رکود بزرگ ترجمه شده است.
فیلم سقوط بزرگ نگاهی کمدی به معامله‌گرانی دارد که از تریدرهای بلندمدت متنفر هستند. این فیلم کشمکش‌های دو گروه از تریدرها را در رشد انفجاری بازار مسکن آمریکا در سال 2000 روایت میکند. سقوط بزرگ از زاویه‌ای متفاوت عملکرد معامله‌گران و مدیران مالی، ناتوانی وال استریت و بهره‌های نجومی بانکی را به تصویر می‌کشد. بحران‌های کوچکی که آمریکا را به سوی بحران اقتصادی لغزاند. یک فیلم عالی، با بازی ستارگانی مانند کریستین بیل و برد پیت و برنده‌ی یک جایزه‌ی اسکار.
- نام انگلیسی: The Big Short
- نام فارسی: سقوط بزرگ
- سال ساخت: 2015
- زمان: 130 دقیقه
بربرها پشت دروازه (Barbarians at the Gate)
بربرها پشت دروازه Barbarians at the Gate
یک مدیر اجرایی با نام راس جانسون می‌خواهد سهام شرکت مواد غذایی و دخانیات نابیسکو را با قیمتی ارزان تصاحب کند. با این حال، متخصصان سرمایه‌گذاری در وال استریت که او استخدام میکند به رقیب او تبدیل می‌شوند. بربرها پشت دروازه فیلمی درباره حرص و طمع برای به دست آوردن ثروت به ارزان‌ترین بهای ممکن است. این فیلم نشان می‌دهد که در قراردادهای ادغام و تصاحب شرکت‌ها، بزرگان وال استریت چگونه عمل می‌کنند.
- نام انگلیسی: Barbarians at the Gate
- نام فارسی: بربرها پشت دروازه
- سال ساخت: 1993
- زمان: 107 دقیقه
صعود پول (The Ascent of Money)
صعود پول: The Ascent of Money
پول چگونه دنیای ما را متحول کرده است؟ نایل فرگوس در مستند جذاب صعود پول، تاریخچه‌ی پول و دلیل رشد آن را به عنوان ابزاری مدرن بازگو میکند. این مستند اطلاعات زیادی را شرح می‌دهد و مانند خواندن یک کتاب قطور است، پس با تمرکز و دقت آن را ببینید. با تماشای این مستند دید عمیقی در مورد پول و تبدیل شدن آن به ابزاری برای تجارت به دست می‌آورید.
- نام انگلیسی: The Ascent of Money
- نام فارسی: صعود پول
- سال ساخت: 2008
- زمان: 120 دقیقه
تعقیب مدوف (Chasing Madoff)
تعقیب مدوف Chasing Madoff
فیلم تعقیب مدوف یک داستان واقعی از کلاهبرداری پانزی است. این فیلم بر اساس کتاب «هیچکس گوش نمی‌دهد» نوشته‌ی هری مارکوپولوس است. تعقیب مدوف روایتی هیجان‌انگیز از ظهور و سقوط برنی مدوف، یکی از بزرگترین کلاهبرداران بازارهای مالی است. اینکه چقدر برای مارکوپولوس سخت بود که کمیسیون بورس و اوراق بهادار را به اقدام علیه مدوف وادار کند. با احترام به کتاب عالی مارکوپولس، این مستند نیز همچون کتاب فوق‌العاده است.
- نام انگلیسی: Chasing Madoff
- نام فارسی: تعقیب مدوف
- سال ساخت: 2010
- زمان: 91 دقیقه
گرگ وال استریت (The Wolf of Wall Street)
گرگ وال استریت The Wolf of Wall Street
فیلمی معروف از یک کتاب معروف که بسیاری از فعالان بازار بورس نام آن را شنیده‌اند. گرگ وال استریت فیلمی است تکان‌دهنده از مارتین اسکورسیزی و با بازی درخشان لئوناردو دی‌کاپریو. هر چند به نظر ما به نسبت کتاب تا حدی اصل ماجرا را از دست می‌دهد.
فیلم در مورد شخصیت معروفی به نام جوردن بلفورت است. گرگ وال استریت مسائل روانی بلفورت و تبدیل شدن او به این میلیاردر وال‌استریت را نمایش می‌دهد. هر چند کتاب از فیلم بهتر است، اما گرگ وال استریت همچنان از بهترین فیلم‌های بورس و سرمایه‌گذاری است.
مدیریت سرمایه چیست | با 5 رکن اصلی این نوع مدیریت آشنا شوید
مدیریت سرمایه یک استراتژی علمی اما کاملا شخصی و مختص به هر سرمایهگذار است و بنا بر شخصیت، روحیات و اهداف مالی افراد، متفاوت خواهد بود. علاوه بر این، سن سرمایهگذار، میزان سرمایه، اهداف و زمان تعیین شده برای رسیدن به اهداف نیز نقش مهمی در تعیین استراتژی مدیریت سرمایه دارد. هدف اصلی مدیریت سرمایه، بقای بازارهای مالی چگونه عمل می کنند؟ آن است. در مرحله بعدی کسب سود و افزایش سرمایه در اولویت قرار می‌گیرند.
مدیریت سرمایه دانشی است که اگر به نحو درست از آن استفاده شود، نه تنها موجب بقای سرمایه می‌شود، بلکه سودآوری و افزایش سرمایه را نیز به همراه خواهد داشت. بنابراین، سرمایه گذار باید بیاموزد چگونه سرمایه خود را با توجه به مدل‌های سرمایه‌گذاری خود، به درستی مدیریت کند.
فهرست عناوین مقاله
اهمیت مدیریت سرمایه در زندگی مالی
در سال‌های اخیر شاخص‌های بازار سهام رشد چشمگیری داشته و سرمایه گذاران با سرمایه‌های خرد و کلان و با هر میزان مهارت و تخصص مالی وارد این بازار شده‌اند. اگرچه روش‌های مطمئن و کم ریسک‌تری مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری وجود دارد، اما افراد زیادی ترجیح می‌دهند خودشان به معاملات سهام بپردازند.
جهت سرمایه‌گذاری منطقی و آگاهانه، لازم است سرمایه گذار قبل از ورود به بازار مفهوم و ارکان اصلی معامله‌گری از جمله ت حلیل تکنیکال ، تحلیل بنیادی، روانشناسی و مدیریت سرمایه را بیاموزد. در این میان، فراگیری مدیریت سرمایه از اهمیت زیادی برخوردار است، چرا که به طور مستقیم در بقای افراد در بازار تاثیرگذار است و می‌توان آن را ضامن حفظ و رشد سرمایه دانست.
مفهوم مدیریت سرمایه چیست؟
مفهوم مدیریت سرمایه که گاهی مدیریت ریسک نیز نامیده می‌شود، دانش و مهارت سرمایه‌گذاری با کمترین ریسک و با هدف کسب بیشترین بازده است. هدف اصلی آن، حفظ دارایی و کنترل ریسک و است. در واقع سرمایه گذار برای کسب بازده مورد انتظار خود، می‌بایست ریسک مشخصی را متحمل شود؛ اما برای جلوگیری از ضررهای سنگین، باید مقادیر بازده و ریسک پیش از ورود به موقعیت معاملاتی مشخص شود به گونه‌ای که در مقابل انتظار کسب سود معقول، ضرر احتمالی نیز کم باشد.
قوانین مدیریت ریسک در معاملات تاثیر به سزایی در راستای کاهش ضرر و زیان دارد. یک استراتژی معاملاتی در کنار مدیریت سرمایه، علاوه بر پیش‌گیری از ضررهای غیر منتظره، به تدریج موجب رشد سرمایه خواهد شد. مدیریت سرمایه و حتی دیگر ابزارهای مالی در معاملات سهام ، واحد و مشخص نیست و به شخص سرمایه گذار بستگی دارد. در واقع جزئیات و نحوه اعمال آن، با توجه به دیدگاه سرمایهگذار، اهداف مالی، تفکر و روحیات او متفاوت است. بنا بر چنین معیارهایی، رویکرد سرمایه‌گذاران اعم از ریسک‌گریز و ریسک‌پذیر بودن مشخص می‌شود.
رعایت اصول مدیریت سرمایه
به طور کلی نمی‌توان برای همه سرمایه گذاران قواعد واحدی تجویز کرد و معامله‌گران باید از قواعدی متناسب با شخصیت خود استفاده کنند. بطور مثال، میزان پذیرش ریسک در افرادی که در موقعیت‌های معاملاتی دیدگاه کوتاه مدت دارند به نسبت افرادی که دیدگاه بلند مدت دارند، متفاوت است. افراد زیادی با رویای ثروتمند شدن در زمان کوتاه وارد بازار سهام می‌شوند؛ چنین سرمایه‌گذارانی را نمی‌توان ریسک پذیر توصیف کرد زیرا واژه ریسک برای آنها تعریف نشده است زیرا آنها در محاسبات ذهنی خود فقط به سود فکر می‌کنند. ممکن است چنین سرمایه گذارانی مدتی سود بالایی را تجربه کند اما به دلیل عدم توجه به دانش مدیریت سرمایه و پذیرش ریسک نامحدود، ثروت خود را به نابودی می‌کشانند.
بیشتر بخوانید: سبد سهام چیست
وجه تمایز اصلی معامله‌گران موفق با دیگر سرمایه گذاران، رعایت اصول مدیریت سرمایه است که برای آن روش‌های مختلفی ارائه شده است. روش‌های کلاسیک اغلب تئوری و شامل محاسبات ساده هستند و مدل‌های نوین آن، بر مبنای جداول و فرمول‌های پیچیده ریاضی شکل گرفته‌اند. این روش‌ها به طور کلی بر مبنای ارزیابی ریسک در موقعیت‌های معاملاتی و به صورت انفرادی است که در نهایت قوانین و چهارچوب‌های مشخصی را برای محدوده ریسک پذیری معامله‌گران تعیین میکند.
ارکان اصلی مدیریت سرمایه را بشناسید
اگرچه برای مدیریت سرمایه فرمول و روش واحدی وجود ندارد اما شاخص‌های مرسومی وجود دارند که از آنها برای تعیین قوانین مدیریت سرمایه و بررسی دقیق موقعیت‌های معاملاتی در بازار استفاده می‌شود. ریسک، بازده، حجم معاملات، نسبت بازده به ریسک و نسبت افت سرمایه پنج رکن اصلی مدیریت سرمایه است که به هر کدام جداگانه می‌پردازیم.
سرمایه گذار برای آنکه معاملاتی اصولی و موفقیت آمیز داشته باشد، باید این شاخص‌ها را در هر موقعیت معاملاتی و پیش از ورود به آن بارزیابی کرده و درباره آنها تصمیمگیری کند. پس از تعیین این موارد، نقاط خروج و نیز سود و زیان مورد انتظار از معاملات مورد نظر با دقت مشخص می‌شود. مدیریت سرمایه در موفقیت هر استراتژی معاملاتی نقش حیاتی دارد و چشم پوشی از آن قطعا به شکست منتهی خواهد شد.
ریسک از بنیادی‌‌ترین مفاهیم بازار پول و سرمایه است. به بیان ساده، ریسک به معنای زیان احتمالی در سرمایه‌گذاری است. اجتناب از ریسک در دنیای معاملات غیرممکن است و می‌بایست در محاسبات منطقی و برای سرمایه‌گذاری هوشمندانه، درصد مشخصی از آن را در نظر گرفت. تعیین میزان ریسک قبل از ورود به معامله از اصولی‌ترین رسوم انجام معاملات موفق است. برای این منظور، سرمایه گذار باید مشخص کند که در معامله مورد نظر، چند درصد ضرر نسبت به کل سرمایه قابل تحمل و منطقی خواهد بود.
سرمایه گذار بنا بر منطق سرمایه‌گذاری در بازار، باید به میزان ریسک تعیین شده پایبند باشد؛ زیرا بازارهای مالی چگونه عمل می کنند؟ گاهی ممکن است با وسوسه تحمل ریسک بیشتر در ازای سود بالاتر، شاهد یک روند نزولی طولانی مدت باشد و یک ریسک نامحدود را متقبل شود.
بازده
سود حاصل از سرمایه‌گذاری، بازده نام دارد. مفهوم بازده نیز همانند ریسک به صورت درصد بیان می‌شود و بر مبنای دوره زمانی، عملکرد سایر داراییها در این دوره و شاخص‌های پولی ارزیابی می‌شود. بازدهی سرمایه‌گذاران در بازار سهام، از طریق افزایش قیمت سهم و سود نقدی سالانه آن حاصل می‌شود. بازده مطلوب می‌تواند تابعی از دیدگاه سرمایه‌گذاری، هزینه‌های معاملاتی، ماهیت دارایی، ریسک، نرخ بهره و درصد تورم باشد. به همین دلیل معیار مشخصی برای تعیین درصد بازده بهینه وجود ندارد. در واقع کسب بازده مطلوب تا حد زیادی، نتیجه مهارت سرمایه گذاران در معامله‌گری است که توانسته‌اند مدیریت سرمایه را در تمام مراحل موقعیت‌های معاملاتی خود، از لحظه ورود تا خروج اعمال کنند و بهترین نتیجه ممکن را بدست آوردند.
حجم معاملات
تعداد واحدهایی از یک دارایی که سرمایه گذار با پرداخت قیمت معادل مالکیت آن را بدست می‌آورد، حجم معاملات نامیده می‌شود. واحد شمارش داراییها در بازارهای سرمایه گذاری متفاوت است. به عنوان مثال شمش طلا را در واحد گرم، ارز را بر مبنای اسکناس با عدد مشخص و سهام را با برگه سهم معامله می‌کنند. به بیان ساده، حجم معاملات در بازار مالی از طریق تقسیم سرمایه بر قیمت واحد دارایی تعیین می‌شود.
منظور معامله‌گران از تعیین حجم معاملات در بازارهای سرمایه، تعیین حجم بهینه موقعیت معاملاتی متناسب با ریسک احتمالی آن است. ورود به معامله با حجم بالا، ریسک بالاتر و در نتیجه بازدهی بیشتری خواهد داشت؛ استدلال این جمله این است که در صورت صحیح یا غلط بودن پیش‌بینی سرمایه گذار درباره وضعیت بازار، به دلیل در اختیار داشتن تعداد بیشتری از دارایی، نسبت سود و زیان آن نیز بیشتر خواهد بود. سرمایه گذار منطقی هیچ‌گاه همه سرمایه خود را وارد یک موقعیت معاملاتی خاص نمی‌کند، بلکه حجم معامله خود را با توجه به حداکثر ریسک قابل تحمل تعیین میکند. در واقع باید بخشی از سرمایه وارد بازار شود و با تعیین نقاط خروج مشخص، قسمت کوچکی از دارایی در معرض ریسک قرار بگیرد.
نسبت بازده به ریسک
نسبت پاداش به ریسک یکی دیگر از شاخص‌های مهم و کاربردی در مدیریت سرمایه است. این نسبت در هر موقعیت معاملاتی از حاصل تقسیم بازده مورد انتظار به ریسک احتمالی بدست می‌آید. سرمایه گذاران باید پیش از ورود به سرمایه‌گذاری، این نسبت را محاسبه و آن را ارزیابی کنند. این شاخص، میزان ارزشمندی سرمایه‌گذاری را بیان میکند. نسبت بازده به ریسک در واقع نشان می‌دهد که در صورت در معرض خطر قرار گرفتن سرمایه، چند برابر بازده احتمالی بدست خواهد آمد.
حداقل مقدار مجاز برای این نسبت طبق اصول سرمایه‌گذاری منطقی،، عدد ۱ است. یعنی توان ریسک‌پذیری در یک موقعیت معاملاتی در بدترین حالت باید برابر بازده مورد انتظار باشد. در این نسبت مقادیر کمتر از ۱ قابل قبول نیست و نباید به معامله ورود پیدا کرد. زیرا سرمایه گذار نسبت به بازده احتمالی، ریسک بیشتری را تحمل میکند و این رویکرد در بلند مدت با زیان همراه خواهد بود.
از مهمترین کاربردهای نسبت بازده به ریسک، تعیین محدودیت برای سرمایه‌گذاران هیجانی است که معمولا متحمل ریسک‌های غیر منطقی می‌شوند. محاسبه این نسبت پیش از ورود به معامله، تعادلی بین ریسک و بازده مورد انتظار برقرار میکند؛ رویای سودهای نجومی در چنین سرمایه گذارانی در اکثر مواقع موجب پذیرش ریسک‌های سنگین و نابودکننده می‌شود. یک اصطلاح رایج بیان میکند که ریسک پذیری بالاتر، بازدهی احتمالی بیشتری را نتیجه خواهد داد. در واقع میزان بازده با مقدار ریسک پذیرفته شده مرتبط است؛ اما سرمایه گذار صرف کسب بازده بالاتر نمی‌تواند و نباید ریسک‌های نجومی را تحمل کند.
نسبت افت سرمایه
نسبت افت سرمایه، میزان افت قیمت یک دارایی در یک دوره خاص برای یک سرمایه گذاری، حساب معاملاتی یا صندوق است. نسبت افت سرمایه که به صورت درصدی بیان می‌شود، میزان کاهش ثروت سرمایه گذاری است که در یک سری از معاملات ناموفق عمل کرده یا معامله زیان ده بوده است. نسبت افت سرمایه از اختلاف میان سطح قبلی سرمایه پیش از ضرر و سطح فعلی سرمایه بعداز ضرربدست می‌آید.
بیشتر بخوانید: چگونه در بورس ضرر نکنیم
به طور طبیعی همه تریدرها افت سرمایه را تجربه کرده‌اند، اما تریدرهای حرفه‌ای در این بین متحمل ضرر هنگفت نشده‌اند زیرا در کنترل و محدود نگه داشتن آن مهارت کافی داشته‌اند. سرمایه گذاران باید همیشه به این اصل در مدیریت سرمایه توجه داشته باشند که مهمترین اصل در بازار سرمایه، بقا است.
قواعد مرسوم و توصیه‌های رایج در مدیریت سرمایه
- هر سرمایه گذار باید بر اساس شخصیت و رویکرد خود یک استراتژی معاملاتی برای خود در نظر بگیرد و به آن پایبند باشد.
- هدف اصلی مدیریت سرمایه، بقای آن است و کسب سود و افزایش سرمایه در الویت بعدی قرار می‌گیرند.
- پیش از ورود به یک معامله، باید ریسک و بازده مورد انتظار از آن معامله به دقت تعیین شود.
- محاسبه مقدار ریسک و بازده، یک تابع مستقیم از نقاط خروج احتمالی و حجم معاملات است.
- بنا بر اصول سرمایه‌گذاری و توصیه سرمایه گذاران موفق بازار سرمایه، حداکثر مقدار ریسک تعیین شده در هر موقعیت معاملاتی، نباید بیشتر از ۳ درصد باشد.
- کمترین مقدار مجاز در محاسبه نسبت بازده به ریسک در یک موقعیت معاملاتی، عدد ۱ است و در صورت کمتر بودن مقدار حاصل، ورود به این معامله خطای بزرگی خواهد بود.
- در صورتی که سرمایه گذار به چندین موقعیت معاملاتی باز به صورت هم‌زمان نیاز دارد، لازم است حداکثر ریسک قابل تحمل بین موقعیت‌های معاملاتی تقسیم شود.
- زمانی که سرمایه گذار به بازده نجومی انواع معاملات اعتباری و اهرمی فکر میکند، باید ریسک سنگین و چند برابری آن را نیز در نظر بگیرد.
- توصیه می‌شود سرمایهگذار آستانه تحمل افت سرمایه خود را در موقعیت‌های معاملاتی به طور دقیق مشخص کند. در صورت مواجهه با چند معامله زیان‌ده که نسبت افت سرمایه به محدوده خطر رسید، لازم است سرمایه گذار فرآیند معاملاتی خود را بدون تعلل برای مدتی متوقف کند.
جمع‌بندی
یک سرمایه گذار پیش از ورود به بازار سرمایه باید مشخص کند که چه نوع معامله‌گری است و چه سبک معاملاتی را در نظر دارد. بنا بر این موارد، یک استراتژی معاملاتی طراحی می‌شود که مدیریت سرمایه در بستر آن صورت می‌گیرد. در این استراتژی باید مشخص شود معامله در چه بازه زمانی انجام شود و گزینه سرمایه گذاری چه ویژگی‌ها و جذابیت‌هایی داشته باشد. سرمایه گذاران حرفه‌ای کاملا محتاط و ریسک گریز هستند و زمانی وارد یک معامله خواهند شد که ریسک آن درصد ناچیزی باشد.
همچنین برای ورود به معامله باید میزان سرمایه، نقاط ورود و خروج سرمایه‌گذاری و حد ضرر و حد سود تعیین شود که شما این موارد را بصورت اصولی و علمی در دوره تحلیل تکنیکال مقدماتی و دوره تحلیل تکنیکال پیشرفته بصورت حرفه ای فرا می گیرید. علاوه بر این، نظم مهمترین شاخص رفتاری یک معامله‌گر است و باید بتواند سرمایه خود را مطابق با استراتژی طراحی شده مدیریت کند. در مدیریت سرمایه، هیچ استراتژی معاملاتی نتیجه‌بخش نخواهد بود، مگر اینکه سرمایه گذار به اصول و قوانین آن پایبند باشد.
بازار کربن (ETS) چیست و چگونه عمل می کند؟
اخبار پولی مالی- اعتبارات کربن و تجارت کربن بازارهای مالی چگونه عمل می کنند؟ توسط دولت ها با هدف کاهش تدریجی انتشار کلی کربن و کاهش سهم آنها در تغییرات آب و هوایی مجاز است.
به گزارش اخبار پولی مالی به نقل از تولید سبز-نظام بازار گازهای گلخانه ای یا به عبارت ساده تر نظام تجارت انتشار کربنETS) ( و سایر گازهای گلخانه ای (GHG) یک نظام معاملاتی انتشار گازهای گلخانه‌ای است که با نام طرح معاملاتی انتشار گازهای گلخانه‌ای نیز شناخته می‌شود.
هدف این شیوه این است که رقابت پذیری سوخت های فسیلی را در بازار کاهش داده و سرمایه گذاری در منابع انرژی کم کربن مانند انرژی باد و فتوولتائیک را سرعت بخشد. سوخت های فسیلی محرک اصلی تغییرات آب و هوایی شناخته شده اند. آنها ۸۹٪ از کل انتشار و ۶۸٪ از کل انتشار گازهای گلخانه ای را تشکیل می دهند.
این روش سازوکار بازاری است که به آن دسته از نهادها (مانند کشورها، شرکت‌ها یا کارخانه‌های تولیدی) که گازهای گلخانه‌ای را در جو منتشر می‌کنند این امکان را می‌دهد تا این گازها را خرید و فروش کنند.
(انتشار به معنای انتشار گازهای گلخانه ای در اتمسفر در یک منطقه و دوره زمانی معین است)
اعتبارات کربن و تجارت کربن توسط دولت ها با هدف کاهش تدریجی انتشار کلی کربن و کاهش سهم آنها در تغییرات آب و هوایی مجاز است.
قراردادهای تجارت کربن، فروش اعتبار برای انتشار دی اکسید کربن بین کشورها را به عنوان بخشی از یک توافق بین المللی با هدف کاهش تدریجی انتشار گازهای گلخانه ای مجاز می کند.
تجارت کربن با اجرایی شدن پروتکل کیوتو (پیمان کیوتو) در سال۲۰۰۵ آغاز شد، این یک معاهده درقالب سازمان ملل متحد با هدف کاهش انتشار جهانی کربن و کاهش تغییرات آب و هوایی بود. به دنبال این پروتکل، کشورها و مناطق مختلف برنامه های تجارت کربن را آغاز کردندبه ترتیبی که اتحادیه اروپا نخستین بازار را برای این تجارت تدارک دید و در ژوئیه ۲۰۲۱ نیز چین یک برنامه ملی تجارت گازهای گلخانه ای را آغاز کرد.
اصل اساسی پروتکل کیوتو این بود که کشورهای صنعتی باید میزان انتشار CO2 خود را کاهش دهند.
وقتی کشورها از سوخت های فسیلی استفاده می کنند و دی اکسید کربن تولید می کنند، به صورت مستقیم هزینه ای برای بازارهای مالی چگونه عمل می کنند؟ پیامدهای سوزاندن آن پرداخت نمی کنند. هزینه هایی مانند قیمت خود سوخت برای آنها وجود دارد، اما هزینه های دیگری نیز وجود دارد که در قیمت سوخت لحاظ نمی شود. اینها به عنوان عوامل خارجی شناخته می شوند. در مورد استفاده از سوخت فسیلی، این اثرات خارجی اغلب اثرات خارجی منفی هستند، به این معنی که مصرف محصول اثرات منفی بر اشخاص ثالث دارد.
اما در کنفرانس تغییرات اقلیمی COP26 گلاسکو در نوامبر ۲۰۲۱ قوانینی برای بازار جهانی کربن وضع شد و در این باره برای نخستین بار توافق نامه ای برای تحقق اهداف در توافقنامه آب و هوایی پاریس در سال ۲۰۱۵ مورد تایید قرار گرفت.
هدف این است که کشور ها و شرکت ها تشویق شوند با استفاده از تکنولوژی و رفتن به سوی تولید سبز، انتشار کربن خود را کاهش دهد تا مجوزهای باقی مانده برای فروش بیشتری داشته باشد. کشورهای بزرگتر و ثروتمندتر عملاً به تلاش های کشورهای فقیرتر و با آلودگی بیشتر با خرید اعتبارات آنها یارانه می دهند. اما با گذشت زمان، کشورهای ثروتمندتر، انتشار گازهای گلخانه ای خود را کاهش می دهند تا نیازی به خرید تعداد زیادی از آنها در بازار نداشته باشند.
مزایا و معایب تجارت کربن
طرفداران تجارت کربن استدلال می کنند که این یک راه حل مقرون به صرفه برای حل مشکل تغییرات آب و هوایی است و در سطوح گوناگون انگیزه پذیرش فناوری های نوآورانه را دراین زمینه فراهم می آورد.
از سوی دیگر، تجارت انتشار کربن به طور گسترده و فزاینده ای مورد انتقاد قرار گرفته است. از جمله مهمترین انتقاد ها از این روش، تغییر توجه و تمرکز از موضوع فوری گرمایش جهانی و لزوم برخورد سریع با آن به موضوع فرعی مبادلات تجاری کربن و تعویق تصمیم گیری بر تحقق اقتصاد سبز و تولید سبز است.
البته، علیرغم انتقادها، تجارت کربن یک مفهوم محوری در بسیاری از پیشنهادها برای کاهش یا کاهش تغییرات آب و هوا و گرمایش جهانی است.
تجارت کربن چگونه عمل می کند؟
تجارت کربن اینگونه عمل می کند که به هر کشور یا شرکتی تعداد مشخصی مجوز بر اساس استانداردهای تعیین شده جهت انتشار دی اکسید کربن تا یک سطح معین داده می شود cap-and-trade. حال اگر کشور یا شرکت مزبور تمام مجوزهای خود را مصرف نکند( مقدار کمتری دی اکسید کربن منتشر نماید) می‌تواند مجوزهای استفاده نشده را به کشور یا شرکت دیگری بفروشد که می‌خواهد بیش از مجوزهایش دی اکسید کربن منتشر کند. نکته این است که هر سال تعداد کمتری از مجوزهای جدید به هر کشور یا شرکت اعطا می شود.
قرارداد تجارت کربن COP26
پس از رایزنی های بسیار، قوانینی برای بازار جهانی کربن در کنفرانس تغییرات آب و هوایی COP26 گلاسکو در نوامبر ۲۰۲۱ ایجاد شد و یک رویکرد یکپارچه جهانی را برای اولین بار در توافقنامه آب و هوای پاریس در سال ۲۰۱۵ بوجود آورد. چارچوب مورد توافق که به عنوان ماده ۶ معروف شده است، شامل دونظام جداگانه متمرکز و دوجانبه می باشد. نظام متمرکز برای بخش‌های دولتی و خصوصی است، در حالی که نظام دوجانبه برای کشورها طراحی شده است تا اعتبارات جبران‌کننده کربن را مبادله کنند و به آنها کمک کند تا به اهداف انتشار خود دست پیدا کنند.
طبق توافق جدید، کسانی که اعتبارات کربن ایجاد می کنند، ۵ % از درآمد حاصل از آن را به صندوقی برای کمک به کشورهای در حال توسعه برای مقابله با تغییرات آب و هوایی واریز می کنند. همچنین، ۲% از اعتبارات از چرخه خارج خواهد شد تا از کاهش کلی آلاینده ها اطمینان حاصل شود. قوانین جدید به شرکت کنندگان اجازه می دهد تا از اعتبارات قبلی ایجاد شده بین سال های ۲۰۱۳ و ۲۰۲۰ استفاده کنند، این مجوز این نگرانی را ایجاد کرده است که به طور بالقوه می توانند بازار را اشباع کنند و قیمت ها را تحت فشار قرار دهند.
حامیان این چارچوب می‌گویند که انگیزه‌های مالی برای کشورها و شرکت‌ها ایجاد می شود تا فناوری‌ها و ابتکارات کاهش انتشار را مانند نظام‌های مکانیکی جذب کربن و کاشت جنگل را ایجاد کرده و توسعه بخشند که همگی به کاهش سطح کربن در جو کمک می‌کنند.
قیمت فعلی کربن چقدر است؟
در حال حاضر و در سرتاسر جهان، قیمت ثابتی برای کربن وجود ندارد – قیمت‌ها بر اساس حوزه های قانونی و عرضه و تقاضای بازار در نوسان هستند – اما قیمت معیار EUA Futures از ۱۸ نوامبر ۲۰۲۱به میزان ۶۹.۱ یورو یا ۷۸.۱۶ دلار بوده است که پیش بینی می شود برای تحقق اهداف بازار تا۱۰۰ یورو در هر تن افزایش پیدا کند.
گفتنی است: نظام تجارت کربن اروپا EU ETS اولین نظام تجارت بین المللی برای انتشار دی اکسید کربن در جهان است و نه تنها برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا بلکه برای سه عضو دیگر منطقه اقتصادی اروپا یعنی نروژ، ایسلند و لیختن اشتاین نیز اعمال می شود. این نظام ۱۱۰۰۰ واحد تاسیسات مصرف کننده انرژی ناشی از منابع کربنی (ایستگاه های برق و نیروگاه های صنعتی) و خطوط هوایی فعال بین این کشورها را پوشش می دهد که مجموعاً مسئول نزدیک به نیمی از انتشار CO2 اتحادیه اروپا و ۴۵٪ از کل انتشار گازهای گلخانه ای آن هستند.
نظام تجارت انتشار گازهای گلخانه ای اتحادیه اروپا (EU ETS) بر این ایده استوار است که ایجاد قیمت برای کربن مقرون به صرفه ترین راه را برای دستیابی به کاهش قابل توجه انتشار گازهای گلخانه ای جهانی که برای جلوگیری از رسیدن تغییرات آب و هوایی به سطوح خطرناک مورد نیاز است، ارائه می دهد.
همچنین در ژوئیه ۲۰۲۱، دولت چین اجرای برنامه ملی تجارت گازهای گلخانه ای را اعلام کرد. این برنامه در ابتدا ۲۲۲۵ شرکت در بخش برق را شامل می شود و برای کمک به این کشور جهت رسیدن به هدف خود برای کرذبن صفر تا سال ۲۰۶۰ طراحی شده است. این برنامه بزرگترین برنامه ایجاد بازار کربن در جهان خواهد بود و بدین ترتیب بازار تجارت کربن اتحادیه اروپا در رتبه دوم قرار خواهد گرفت. با این حال بازار تجارت اتحادیه اروپا همچنان معیار تجارت کربن در نظر گرفته می شود.
سهامداران حقیقی و سهامداران حقوقی چه تفاوتی با هم دارند؟
به گزارش «دنیای بورس»، گزارش زیر به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد.
- سهام چیست؟ سهامدار کیست؟
- منظور از ارزش اسمی و بازاری سهام چیست؟
- چند نوع سهامداران داریم؟
- به چه سهامدارانی حقیقی گفته می‌شود؟
- سهامداران حقوقی بازار سهام کدامند؟
- دیدگاه سهامداران حقیقی برای خرید و فروش سهام چیست؟
- سهامداران حقوقی چه دیدگاهی دارند؟
- استراتژی سهامداران حقوقی در بازار سرمایه ایران چیست؟
- بازارگردان کیست؟
- آیا سهامداران حقوقی بازارگردانان مناسبی هستند؟
- واکنش بازار سهام به نحوه آرایش سهامداران حقیقی
- رفتار سهامداران حقوقی چگونه به بازار سهام جهت می‌دهد؟
- خالص خرید و فروش سهامداران حقیقی و حقوقی چطور مشخص می‌شود؟
- میزان مشارکت سهامداران حقیقی و حقوقی یعنی چه؟
- منظور از تغییر مالکیتهای بورسی چیست؟
- ارزش معاملات کل و خرد بورس چگونه مشخص می‌شود؟
- خرید و فروش سهامداران حقوقی نوعی سیگنال به بازار است؟
- چرا سهامداران حقوقی در نقش خریدار ظاهر می‌شوند؟
- آیا تحلیل شرکت‌های حقوقی در خصوص ارزندگی سهام همیشه درست است؟
- چرا سهامداران حقوقی فروشنده سهم می‌شوند؟
سهام چیست؟ سهامدار کیست؟
سهام یکی از انواع اوراق بهادار است، اوراق بهادار یک نوع ابزار مالی است. در اصل شما با پرداخت مبلغی بخشی از سهام یک شرکتی را خریداری می‌کنید، به طوری که بسته به میزان سهامی که خریداری کرده‌اید در آن شرکت مالکیت دارید یا به عبارتی سهامدار آن می‌شوید.
در واقع اگر تمامی سرمایه شرکتی را به قسمت‌های مساوی تقسیم کنیم به هر قسمت یک سهم می گویند.
شما با خرید یک سهم مالکیت یک شرکت بورسی را به دست می‌آورید یا اصطلاحا سهامدار آن شرکت می‌شوید از طرفی علاوه بر مالکیت یک شرکت، مزایایی هم به شما تعلق می‌گیرد.
در خارج از بازار سهام برای داشتن مالکیت یک شرکت سرمایه زیادی لازم دارید.
منظور از ارزش اسمی و بازاری سهام چیست؟
هر سهم دارای دو ارزش اسمی و بازاریست. ارزش اسمی در ایران 100 تومان است. مثلا شرکتی که به تازگی تاسیس و وارد بورس اوراق بهادار می‌شود برای اینکه تعداد سهام را مشخص کند و هر سهم ارزش‌گذاری شود باید میزان سرمایه را تقسیم بر 100 تومان کند و بعد از مشخص شدن تعداد سهام کل، قیمت یا ارزش بازاری سهم براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. پس قیمتی که ما روزانه در هر سهم میبینیم همان قیمت بازاری یا واقعی آن سهم است.
چند نوع سهامداران داریم؟
ما دو نوع سهامدار داریم؛ سهامداران حقیقی یا خرد و سهامداران حقوقی یا عمده
به چه سهامدارانی حقیقی گفته می‌شود؟
هر کدام از ما که دارای هویت فردی جداگانه هستیم یک فرد حقیقی محسوب می‌شویم.
پس اگر ما افراد حقیقی سهام شرکتی را خریداری کنیم به ما سهامدار حقیقی می‌گویند. یعنی به صورت انفرادی کد بورسی دریافت کرده و معامله می‌کنیم.
سهامداران حقوقی بازار سهام کدامند؟
گاه اشخاص حقیقی در کنار هم جمع شده و جدا از شخصیت فردی خود، مجموعه‌ای مستقل مانند سازمان‌ها، نهادها، شرکت‌ها… را تشکیل می‌دهند.
به این مجموعه که شخصیت فرضی و اعتباری دارد و نام و نشان جداگانه و اهداف مشخصی را دنبال میکند، شخص حقوقی می‌گویند.
برای مثال شرکت مینو یک شخص حقوقی محسوب می‌شود. این اشخاص حقوقی توسط افراد حقیقی تحت عنوان هیئت مدیره اداره می‌شود و می‌توانند کد بورسی مختص به خود را دریافت کنند.
پس هرگاه صحبت از سهامداران حقوقی یا بازیگران حقوقی شد منظور همان شرکت‌های ثبت شده‌ای هستند که از طریق این شرکت‌ها اقدام به معامله در بازار سهام می‌کنند.
شرکت‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های سبدگردانی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، کارگزاری‌ها و … از جمله نهادهای فعال مالی در بازار سرمایه به حساب می‌آیند که هرکدام یک شخص حقوقی هم محسوب می‌شوند.
دیدگاه سهامداران حقیقی برای خرید و فروش سهام چیست؟
همان‌طور که گفته شد، سهامداران حقیقی به صورت انفرادی خرید و فروش می‌کنند، این افراد اغلب دید کوتاه‌مدت بر سهام دارند و ممکن است براساس جو و شایعات بازار و یا نظرات و تحلیل‌های شخصی خود خرید و فروش‌های هیجانی داشته باشند.
البته این به معنای این نیست که تمامی سهامداران حقیقی به این صورت معامله کنند اما قاعدتا ما نمی‌توانیم جز عده‌ای اندک از این افراد را تحلیلگر حرفه‌ای بدانیم.
برخی از این نوع سهامداران مخصوصا تازه‌واردان بازار در صفهای خرید، خریدار و در صفهای فروش، فروشنده هستند.
رفتار مخرب و هیجانی این دسته از سهامداران می‌تواند بسیار به بازار سهام آسیب وارد کند.
به همین منظور همواره به این دسته از سهامداران به ویژه تازه‌واردان پیشنهاد می‌شود در بدو ورود به بازار سهام یا از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری اقدام کنند یا از مشورت افراد خبره و تحلیگران معتبر استفاده کنند.
سهامداران حقوقی چه دیدگاهی دارند؟
برخلاف سهامداران حقیقی بازار، سهامداران حقوقی بیشتر نگاه بلندمدت و بنیادی بر سهم دارند.
این سهامداران اصولا تیمی از تحلیلگران حرفه‌ای دارند، با کلیات بازار پیش می‌روند. در روزهای منفی بازار خریدار و در روزهای مثبت فروشنده می‌شوند تا تعادل بازار سهام برهم نخورد.
حجم معاملاتی که این دسته از سهامداران انجام می‌دهند بسیار بیشتر از سهامداران حقیقی است و کمتر رفتار هیجانی از آنها دیده می‌شود.
استراتژی سهامداران حقوقی در بازار سرمایه ایران چیست؟
در هر سرمایه‌گذاری اگر تحلیل و تجزیه درستی صورت نگیرد، نتیجه‌ای دل‌خواه و مطلوبی نخواهد داد. حتی در روزهای مثبت بازار سهام هم هستند افرادی که با رفتار غلط در معاملات متضرر شده‌اند.
در نتیجه هر دو دسته سهامدار هم سهامداران حقیقی و هم سهامداران حقوقی باید سهامی را انتخاب کنند که تمامی فاکتورهای ارزندگی را داشته باشد.
سهامداران حقوقی با توجه به حجم زیاد معاملاتی که انجام می‌دهند، سرمایه کلانی که در بازار سهام دارند و همچنین نظارتی که همواره از سوی نهادناظر، مالکین و سهامداران حقیقی بر عملکرد این شرکت‌ها وجود دارد، باید همواره پاسخگو باشند و در نتیجه تصمیمگیری در خصوص خرید و فروش سهام به شدت در معرض ریسک قرار دارد.
به همین منظور سرمایه‌گذاری آنها باید براساس تحلیل‌های تیمی و کارشناسی صورت گیرد.
در بازار سرمایه ایران سهامداران حقوقی نقش بازارگردان را ایفا می‌کنند.
بازارگردان کیست؟
بازارگردانی به این صورت است که با خرید و فروش سهام نقدینگی را در بازار به گردش در می‌آورند، عرضه و تقاضا را بالا می‌برند یا به عبارتی سهام در میان سهامداران چه سهامداران حقیقی و چه سهامداران حقوقی دست به دست می‌شود.
به این ترتیب دو وظیفه خطیر یک بازارگردان افزایش نقدشوندگی سهام بازارهای مالی چگونه عمل می کنند؟ و کاهش دامنه نوسان قیمت اوراق بهادار است.
همان‌طور که گفته شد بازارگردان در روزهای مثبت بازار فروشنده و در منفی‌های بازار خریدار می‌شود تا بازار با نوسان شدید مواجه نباشد.
آیا سهامداران حقوقی بازارگردانان مناسبی هستند؟
با این وجود برخی کارشناسان معتقدند که سهامداران حقوقی نمی‌توانند در نقش بازارگردان وظایف خود را به درستی انجام دهند و این کار باید توسط نهاد دیگر انجام شود. چراکه در این‌جا منافع سهامداران حقوقی هم درگیر است، به طوری که ممکن است با توجه به رصدگری دقیق و هوشمندانه سریع‌تر از اخبار مرتبط با سهام شرکت‌ها مطلع شده و واکنش نشان دهند.
موضوعی که در خرید و فروش سهامداران حقوقی باید به آن توجه شود این است که برخی از سهامداران حقوقی تعداد اندکی از سهام شرکتی را دارند که تاثیر زیادی بر قیمت سهم ندارند ولی برخی دیگر با توجه به خرید حجم بالا از سهام شرکتی، می‌توانند قیمت و بهای سهمی را تعیین کنند و به نوعی با خرید و فروش به آن جهت بدهند.
به عبارتی می‌توانند ایجادکننده یک حرکت مثبت یا منفی در سهم باشند.
واکنش بازار سهام به نحوه آرایش سهامداران حقیقی
تصمیم‌های سهامداران حقیقی و سهامداران حقوقی بازار در راستای خرید و فروش سهام همواره مورد توجه اهالی بازار سهام بوده است چرا که رویکرد آنها می‌تواند بازار را جهت بدهد.
همان‌طور که گفته شد سهامداران خرد یا همان سهامداران حقیقی بازار اغلب با توجه به دید کوتاه‌مدتی که دارند نسبت به سهامی توجه نشان می‌دهند که سود بیشتر در زمان کمتر بدهد فارغ از ارزندگی آن سهم بر اساس فاکتورهای بنیادی.
این موضوع گاه آسیب‌های فراوانی به آنها زده و علاوه بر زیانی که گریبان‌گیرشان شده سهم را دستخوش نوسانات زیاد کرده به طوری که سهمی گاه چند برابر ارزش ذاتی خود معامله می‌شود و گاه برعکس این موضوع، سهام ارزنده از چشم سهامداران حقیقی دور می‌ماند.
در نتیجه همان‌طور که گفته شد واکنش‌های هیجانی اغلب از سوی این دسته از سهامداران است.
رفتار سهامداران حقوقی چگونه به بازار سهام جهت می‌دهد؟
سهامداران حقوقی که اغلب براساس تحلیل و ارزندگی سهم معامله انجام می‌دهند بسیار در جهت دهی به بازار سهام موثرتر از سهامداران حقیقی عمل می‌کنند. این نوع از سهامداران کمتر هیجانی برخورد کرده هرچند که رفتار آنان ممکن است بازتاب هیجانی به بازار بدهد.
بدین‌ترتیب رصد رفتار این دو دسته از سهامداران بسیار مهم است و روزانه خالص خرید و فروش و همین‌طور میزان مشارکت و ارزش معاملاتی که توسط افراد حقیقی و حقوقی انجام شده است، بررسی می‌شود.
خالص خرید و فروش سهامداران حقیقی و حقوقی چطور مشخص می‌شود؟
هرگاه میزان خرید سهام توسط سهامداران حقیقی و یا سهامداران حقوقی از میزان فروش آن بیشتر باشد، تفاضل ارزش خرید از فروش عددی مثبت را نشان می‌دهد که بیانگر این است که سهامدار خریدار بوده و یا بالعکس اگر ارزش خرید نسبت به فروش کمتر باشد، تفاضل ارزش خرید از فروش منفی شده و بیانگر فروشنده بودن سهامدار است.
به عبارتی گفته می‌شود خالص خرید یا فروش سهامداران حقیقی یا سهامداران حقوقی فلان عدد است.
میزان مشارکت سهامداران حقیقی و حقوقی یعنی چه؟
میزان مشارکت بیانگر میزان معاملاتی است که سهامداران حقیقی یا سهامداران حقوقی به نسبت یکدیگر روزانه انجام می‌دهند.
مثلا می‌گویند میزان مشارکت سهامداران حقیقی در معاملات فلان روز بیشتر از سهامداران حقوقی بود.
منظور از تغییر مالکیتهای بورسی چیست؟
وقتی می‌گوییم تغییر مالکیت‌ها در روز مثلا سوم مرداد حقیقی به حقوقی بوده است یعنی نقدینگی از پرتفوی (سبد سهام) سهامداران حقیقی به پرتفوی سهامداران حقوقی منتقل شده است یا به عبارتی سهامداران حقیقی بیشتر فروشنده بودند و سهامداران حقوقی خریدار و این موضوع می‌تواند بالعکس باشد.
ارزش معاملات کل و خرد بورس چگونه مشخص می‌شود؟
ارزش کل معاملات سهام، مجموع کل خرید و فروش‌ها یا همان معاملات سهامداران حقیقی و سهامداران حقوقی بازار است. اما هرگاه گفته می‌شود ارزش معاملات خرد فلان عدد است یعنی ارزش معاملات بدون در نظر گرفتن معاملات بلوکی (عمده)، اوراق مشارکت و دادوستدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری.
خرید و فروش سهامداران حقوقی نوعی سیگنال به بازار است؟
باتوجه به موارد گفته شده ممکن است این موضوع مطرح شود که سهامداران حقوقی به خاطر حجم معاملات و میزان سرمایه‌ای که در بازار سهام گذاشته‌اند، تیم تحلیلگر حرفه‌ای دارند و با توجه به نفوذ بیشتری که دارند زودتر از سهامداران حقیقی از اطلاعات شرکت‌ها آگاه می‌شوند پس می‌توانند لیدر خوبی برای بازار باشند.
پس ما باید با خرید سهامداران حقوقی خریدار شویم یا با فروششان بفروشیم.
اما برای تصمیمگیری باید فاکتورهای زیر را بررسی کنیم:
چرا سهامداران حقوقی در نقش خریدار ظاهر می‌شوند؟
گاهی ممکن است ببینید که سهامدار حقوقی در یک سهمی در یک محدوده معین خریدار است. از این موضوع دو برداشت می‌شود داشت.
برداشت اول این است که آن سهامدار حقوقی سهام شرکت را بر اساس فاکتورهای مختلف بررسی کرده و به این نتیجه رسیده که قیمت فعلی برای خرید سهم مناسب است و یا به عبارتی سهم ارزنده است. به همین دلیل شروع به خرید سهم میکند.
در حالت دیگر سهامدار حقوقی در نقش حمایت‌کننده سهام وارد عمل می‌شود. یعنی همان‌طور که گفته شد با خرید و فروش خود بازار را متعادل نگه میدارد و مانع از نوسانات شدید می‌شود.
آیا تحلیل شرکت‌های حقوقی در خصوص ارزندگی سهام همیشه درست است؟
در این حالت باید سهم را بررسی کنیم که آیا واقعا سهام شرکت ارزش خرید دارد یا خیر. همان‌طور که می‌دانید، تحلیل‌ها می‌توانند متفاوت باشند.
گاه دو تحلیلگر حرفه‌ای هم می‌توانند نظرات متغایر از هم داشته باشند.
به هر حال در هر شرایطی خطای انسانی وجود دارد و ممکن است گاهی خبر کوچکی از دید بسیاری از تحلیلگران دور بماند، کما اینکه بسیار در ارزندگی سهمی اثرگذار باشد.
پس نمی‌توان گفت که سهامداران حقوقی همیشه تحلیل‌های درستی از سهام شرکت‌ها دارند و سهامداران حقیقی در تشخیص ارزندگی سهمی همیشه ضعیف عمل می‌کنند.
چرا سهامداران حقوقی فروشنده سهم می‌شوند؟
در بحث فروش گاه ممکن است شرکتی برای تامین نقدینگی لازم به منظور اجرای طرح‌های توسعه‌ای و یا پرداخت بدهی و . اقدام به فروش سهام خود کند.
یا در حالت دیگر سهامدار حقوقی سود مد نظر را کسب کرده و به این نتیجه رسیده که سهم توان سوددهی بیشتر را ندارد و در نتیجه ممکن است اقدام به فروش سهام خود کند.
به عبارتی این دید را دارند که سهم دیگر ارزنده نیست و یا در نهایت باز هم به بحث جلوگیری از ایجاد نوسانات شدید و متعادل‌سازی بازار می‌رسیم.
بنابراین به طور دقیق نمی‌توان گفت که همگام با خرید و فروش سهامداران حقوقی، سهامداران حقیقی بازار باید خریدار یا فروشنده باشند یا خیر.
به همین منظور پیشنهاد می‌شود کلیه اخبار بورسی و مرتبط با شرکت‌ها به دقت رصد شود و سنجش ارزندگی سهام براساس فاکتورهای بنیادی انجام شود.
دیدگاه شما